‘महानगरले हैजा प्रभावित क्षेत्रमा २६ वटा टिम परिचालन गरेको छ’

वीरगञ्जमा हैजा संक्रमण फैलिनुको कारण केलाई मान्नुहुन्छ ?

खानेपानीमा दूषित वस्तु मिसिएर वा हरियो सागसब्जी राम्रोसँग पखालेर नखाएका कारण हैजाको प्रकोप फैलिएको हो कि भन्ने अनुमान विज्ञहरूको छ । तर प्रयोगशालाको रिपोर्ट आइनसकेकोले यही कारण हो भन्न सकिने अवस्था छैन ।

यो रोगको संक्रमण दूषित पिउने पानी प्रयोग गर्दा हुने रहेछ । खानेपानीमा दिसाजन्य पदार्थ मिसिएमा हैजाको संक्रमण हुने रहेछ । हरियो तरकारीमा दिसाजन्य पदार्थ रहेको अवस्थामा पनि यसको संक्रमण हुनेरहेछ ।

दिसा-पिसाब गरेपछि राम्रोसँग साबुनपानीले हात नधोएमा हैजाको जीवाणु एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा सर्दो रहेछ । वीरगञ्जमा हैजा फैलिनुका कारण यिनै हुन सक्छन् ।

बिरामीको उपचारमा संलग्न चिकित्सकहरूले यो प्रकोपलाई महामारी भनिरहेका छन् । महानगरले यसलाई कसरी हेरेको छ ?

यो महामारी हो वा हैन, अहिले नभनौं । हिजो-अस्तिभन्दा केही नियन्त्रण भएको हो कि भन्ने हामीले महसुस गरेका छौं । हैजा संक्रमणलाई लिएर मिडियामा आएजस्तो अवस्था वीरगञ्जमा छ जस्तो मलाई लाग्दैन ।

किनभने पर्सा, बारा लगायतका जिल्लाका विभिन्न गाउँहरूबाट पनि उपचारका लागि झाडापखलाका बिरामीहरू वीरगञ्जका अस्पताल आएका छन् ।

अस्पतालमा बिरामीहरूको उपचारको व्यवस्थापन कसरी गर्नुभएको छ ?

वीरगञ्जमा हैजाको प्रकोप पुष्टि भएकै दिनदेखि वीरगञ्ज महानगरको स्वास्थ्य शाखा टोली प्रभावित क्षेत्रमा परिचालन भएको छ । सरकारीदेखि निजी अस्पतालका सञ्चालकहरूसँग महानगरले समन्वय गरिरहेको छ ।

उपचारमा आउने झाडापखलाका बिरामीहरूलाई बेड छैन भनेर नफर्काउने वातावरण महानगरले बनाएको छ । बेड खाली नभएको अवस्थामा खाली रहेका अन्य अस्पतालसँग समन्वय गरी उपचार गर्ने व्यवस्था मिलाएका छौं ।

नागरिकको उपचार प्रभावकारी भइरहेको छ कि छैन भनेर निगरानी गर्न वीरगञ्ज महानगरको स्वास्थ्य महाशाखाको टोली २४सै घण्टा खटेको छ । अस्पतालहरूमा औषधिको अभाव छैन ।

अभाव हुन नदिन स्वास्थ्य महाशाखाले अस्पतालहरूसँग समन्वय गरिरहेको छ । नारायणी अस्पतालमा आउने बिरामीको उपचारलाई थप प्रभावकारी बनाउन चारवटा वार्ड थप गरिएको छ ।

महानगरले हैजा रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि कस्तो रणनीति अपनाएको छ ?

महानगरले हैजा प्रभावित क्षेत्रमा २६ वटा टिम परिचालन गरेको छ । २५ वटा टिम फिल्डमै खटिएका छन् भने एउटा टिमले हेल्प डेक्समार्फत समन्वयको काम गरिरहेको छ ।

हेल्प डेक्समा प्रभावित क्षेत्रबाट संकलन भएका सूचनाहरू संकलन हुन्छ । यो टिमले अस्पतालसँग समन्वय गरी उपचाररत बिरामीको स्वास्थ्य अवस्था बुझ्ने र आवश्यक सहयोग गर्ने काम गर्छ ।

महानगरको स्वास्थ्य महाशाखा टोलीसँगै नर्सिङ अध्ययन गरिरहेका विद्यार्थीहरू समेत प्रभावित क्षेत्रमा नगरवासीलाई जनचेतना जगाउन लागि परेका छन् । यसका लागि नर्सिङ कलेजका सञ्चालकहरूसँग महानगरले समन्वय गरिरहेको छ ।

यो पनि पढ्नुहोस

वीरगञ्जमा हैजा : बेहोस अवस्थामा अस्पताल पुग्छन् बिरामी

यतिमात्रै होइन, विज्ञहरूको सुझावका आधारमा महानगरले तत्कालका लागि वीरगञ्जमा खुला रूपमा बिक्री हुने पानीपुरी, चटपटे, चाट जस्ता खाद्यवस्तुहरू बिक्री वितरणमा रोक लगाएको छ । चिकित्सकहरूले यस्ता खाद्य पदार्थबाट संक्रमण फैलने जोखिम बढी हुने सुझाव आएपछि बिक्री वितरणमा रोक लगाइएको हो ।

डिप बोरिङको पाइपलाइन बिस्तार गर्दा ढलमाथि अव्यवस्थित रूपमा काम गरिएकोले दूषित पानी मिसियो भनिन्छ नि ?

डिप बोरिङको मात्रै होइन, खानेपानी संस्थानको पानी खाने गरेका नगरवासीमा पनि यसको संक्रमण देखिएको छ । विज्ञहरूले गरेको अध्ययनअनुसार खानेपानीको पाइपमा ढलको दूषित पानी मिसिँदा प्रकोप फैलिएको आशंका छ । तर यसको पुष्टि भइसकेको छैन ।

यो वर्ष सुक्खायाममा वीरगञ्जमा पिउने पानीको हाहाकार भयो । चापाकाल सुके । जसका कारण केही वडाहरूमा पिउने पानीको विकल्पका रूपमा डिप बोरिङ गाडिएकै हो ।

वडा समितिहरूले पानीको वितरण गर्ने पाइपलाइनहरू ढल माथिबाट गरिएको पनि देखियो । यो गर्न नहुने काम थियो । विशेषगरी वडा नम्बर १२ को नयाँ टोलमा यस्तो देखियो । अस्ति राति नै त्यहाँका पाइपलाइनलाई व्यवस्थित पार्ने काम भइसकेको छ ।

केन्द्र र प्रदेश सरकारबाट साथ पाइरहनुभएको छ ?

हामीले हैजा संक्रमण रोकथाम तथा न्यूनीकरणका लागि सरोकारवाला सबै पक्षसँग समन्वय गरेर प्रभावकारी ढंगले काम गरिरहेका छौं । प्रदेश सरकारले पनि आवश्यक औषधि उपलब्ध गराएको छ ।

संघ सरकारले नारायणी अस्पतालमा थप जनशक्ति पठाउने भनेको छ । वीरगञ्ज महानगरपालिकाले नारायणी अस्पतालका लागि थप जनशक्ति उपलब्ध गराइसकेको छ । अस्पतालका मेसुको आग्रहअनुसार हामीले ६ देखि १० जना स्वास्थ्यकर्मीलाई त्यहाँ खटाइरहेका छौं ।

हैजाको संक्रमण देखिएपछि नगरवासीमा एक खालको मनोवैज्ञानिक त्रास पैदा भएको हुनसक्छ । नगरवासीलाई ढुक्क हुने वातावरण कसरी बनाउनुभएको छ ?

नगरवासीमा त्यस्तो त्रास केही छैन । महानगरले हैजा रोकथाम र नियन्त्रणका लागि युद्धस्तरमा काम गरिरहेको छ । नगरवासी त्रासमा बस्नुपर्ने त्यस्तो कारण केही छैन ।

प्रकोप रोक्नका लागि २६ टोली प्रभावित क्षेत्रको गाउँटोल तथा वडामा परिचालित छन् । ती टोलीहरूले जनचेतना फैलाउने काम गरिरहेका छन् ।

प्रत्येक वडामा स्वास्थ्यकर्मी, कर्मचारीहरू प्रकोप नियन्त्रणका लागि परिचालन भएका छन् । उनीहरूले आ-आफ्नो क्षेत्रबाट तोकिएका आ-आफ्नो काम गरिरहेका छन् ।

नगरवासीमा आत्मविश्वास उच्च राख्न चिकित्सकहरूले आवश्यक सल्लाह सुझाव दिने काम गरिरहेका छन् । चिकित्सकहरूको सल्लाह सुझावलाई मानेर अगाडि बढ्यौं भने यो संकटपूर्ण अवस्थामाथि अवश्य पनि हामीले विजय प्राप्त गर्छौं ।

यो पनि पढ्नुहोस

समुदायस्तरमै हैजा फैलिएपछि वीरगञ्जका विद्यालयहरू २ दिन बन्द