जेनजी आन्दोलनमा क्षति बेहोरेका व्यवसायीले ३० दिनभित्र कर कार्यालयलाई जानकारी दिनुपर्ने

१९ असोज, काठमाडौं । २४ भदौमा जेनजी आन्दोलन क्रममा आगजनी, तोडफोड तथा लुटपाट भएका उद्योगी–व्यवसायीले ३० दिनभित्र कर कार्यालयमा जानकारी दिनुपर्ने भएको छ ।

मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) नियमावलीको नियम ३९क अनुसार आगजनी, चोरी, दुर्घटना, टुटफुट, ध्वंसात्मक गतिविधिका कारण हानि नोक्सानी भएमा करदाताले नोक्सान भएको वस्तुमा तिरेको कर कट्टी गर्न पाउने व्यवस्था छ ।

तर, कुनै वस्तुको हानि नोक्सानी भए त्यसरी कर कट्टी गर्ने प्रयोजनका लागि घटना भएको ३० दिनभित्र कर अधिकृत समक्ष निवेदन दिनुपर्ने व्यवस्था पनि सोही नियममा छ ।

भ्याट कानुन बमोजिम जुनसुकै सम्पत्तिको क्षति भएको जानकारी ३० दिनभित्र कर कार्यालयलाई लिखित दिनैपर्ने र निवेदन दर्ता गरेर त्यसको एकप्रति आफूले सुरक्षित राख्नुपर्ने चार्टर्ड एकाउन्टेन्ट (सीए) शेषमणि दाहाल बताउँछन् ।

त्यस्तो सम्पत्तिको बीमा गरेको भए पनि हानि नोक्सानीबारे कर कार्यालयलाई जानकारी गराउनुपर्ने उनले बताए ।

‘कर कार्यालयमा दिइने निवेदनमा सम्पत्तिमा क्षति भएको र त्यसको भ्याट कानुन बमोजिम मूल्यांकन गरी क्षति यकिन गरिदिनुहुन’ भन्ने उल्लेख गर्नुपर्ने पनि उनले बताए ।

तर, त्यस्तो निवेदनमा अनुमानित नोक्सानी रकम उल्लेख गर्न अनिवार्य नभएको उनको भनाइ छ ।

‘क्षति भएको जानकारी ३० दिनभित्र नदिए कर कार्यालयले त्यस्तो क्षतिलाई अमान्य गरी १३ प्रतिशत भ्याट उठाउन सक्छ । यसरी निवेदन दिन छुटेका कारण विगतमा यस्ता धेरै वटा नोक्सानीमा सरकारले भ्याट उठाएका उदाहरण छन्,’ सीए दाहालले भने ।

भ्याटमा दर्ता नभएका करदाताका हकमा कानुन बमोजिम सूचना दिन अनिवार्य नभए तापनि सूचना नदिएका कारण विभिन्न समस्या सिर्जना भइरहेका कारण सूचना दिँदा उत्तम हुने पनि उनले बताए ।

जेनजी आन्दोलनका नाममा आक्रमणकारीले भाटभटेनी, सीजी, हिल्टन होटल लगायत दर्जनौं निजी व्यवसायमा आजगनी, तोडफोड र लुटपाट गरेका थिए । त्यस क्रममा ८० अर्बभन्दा बढीको क्षति भएको अनुमान छ ।

त्यसरी क्षति बेहोरेका व्यवसायीलाई कर तथा भन्सार छुट दिने लगायत पुनरुत्थान योजना सरकारले ल्याएको छ ।