
काठमाडौंं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले विश्वभरका राष्ट्रहरूसँग व्यापार विवाद चर्काउँदै गर्दा विदेशमा बनेका फिल्ममा पनि १०० प्रतिशत भन्सार शुल्क लगाउने बताएका छन् ।
अमेरिकी फिल्म उद्योग ‘मृत्युतर्फ तीव्ररुपमा उन्मुख’ भैरहेको बताउँदै ट्रम्पले आफूले अमेरिकी वाणिज्य विभाग र व्यापार प्रतिनिधिलाई कर लगाउने प्रक्रिया सुरु गर्न अधिकार दिन लागेको बताए ।
उनले यसमा फिल्म निर्माता र स्टुडियोहरूलाई आकर्षित गर्न प्रोत्साहन प्रदान गर्ने अन्य देशहरूको ‘एकत्रित प्रयास’लाई दोष दिए, जसलाई उनले ‘राष्ट्रिय सुरक्षाको लागि खतरा’ भनेर वर्णन गरे ।
‘यो भनेको, अरू सबै कुराको अतिरिक्त, सन्देश प्रचार र प्रपोगान्डा हो !’ ट्रम्पले आफ्नो सामाजिक संजाल प्लेटफर्म ‘ट्रुथ सोसल’मा भने, ‘हामी फेरि अमेरिकामा बनेका फिल्महरू चाहन्छौं !’
अमेरिकी वाणिज्य सचिव हावर्ड लुटनिकले ट्रम्पको पछिल्लो घोषणाको जवाफ दिँदै भने, ‘हामी यसमा लागिरहेका छौं ।’
तर यो कदमको विवरण स्पष्ट छैन । ट्रम्पको विज्ञप्तिमा विदेशमा फिल्म निर्माण गर्ने अमेरिकी निर्माण कम्पनीहरूमा यो शुल्क लागू हुन्छ कि हुँदैन भन्ने कुरा उल्लेख गरिएको छैन ।
अमेरिकी स्टुडियोद्वारा निर्मित हालैका धेरै चर्चित फिल्महरू अमेरिका बाहिर छायांकन गरिएका छन्, जसमा ‘डेडपूल एन्ड वुल्भरिन’, ‘विक्ड’ र ‘ग्लेडिएटर २’जस्ता फिल्म समावेश छन् ।
‘अवतार’, ‘द एभेन्जर्स’ र ‘मिसन : इम्पोसिबल’जस्ता प्रमुख फ्रान्चाइजीहरूको सिक्वेलजस्ता विदेशमा छायांकन गरिएका धेरै फिल्ममा कस्तो प्रभाव पर्नेछ भन्ने कुरा पनि स्पष्ट छैन ।
जनवरीमा ह्वाइट हाउसमा फर्किएदेखि, ट्रम्पले विश्वभरका देशहरूमा कर लगाएका छन् ।
भन्सार शुल्कले अमेरिकी उत्पादकहरूलाई बढावा दिने र रोजगारी सुरक्षित गर्ने उनको तर्क छ । तर परिणामस्वरूप विश्वव्यापी अर्थतन्त्र अन्योलमा फसेको छ, र विश्वभर सामानहरूको मूल्य बढ्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
आफ्नो शपथग्रहण अघि, ट्रम्पले तीन हलिउड फिल्म स्टारहरू- जोन भोइट, मेल गिब्सन र सिल्भेस्टर स्टेलोनलाई हलिउडमा व्यावसायिक अवसरहरू प्रवद्र्धन गर्ने विशेष राजदूत नियुक्त गरेका थिए । उनले हलिउडलाई ‘महान तर धेरै समस्याग्रस्त ठाउँ’ भनेर वर्णन गरे ।
‘विगत चार वर्षमा धेरै व्यापार गुमाएको हलिउडलाई पहिलेभन्दा ठूलो, राम्रो र बलियो बनाउनको लागि उनीहरूले मेरो लागि विशेष दूतको रूपमा काम गर्नेछन्’ ट्रम्पले त्यस समयमा लेखेका थिए ।
फिल्म उद्योगबारे अनुसन्धान गर्ने फर्म प्रोडप्रोका अनुसार धेरै चुनौतीहरूको बाबजुद पनि अमेरिका विश्वव्यापी रूपमा एक प्रमुख फिल्म निर्माण केन्द्र बनेको छ ।
यसको सबैभन्दा पछिल्लो वार्षिक प्रतिवेदनले देशले गत वर्ष १४.५४ अर्ब डलर उत्पादन खर्च देखेको देखाएको छ । यद्यपि, सन् २०२२ देखि यो २६% ले घटेको छ । सोही अवधिमा खर्चमा वृद्धि आकर्षित गर्ने देशहरूमा अष्ट्रेलिया, न्यूजील्याण्ड, क्यानडा र बेलायत समावेश छन्, प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
अप्रिलमा, चीनले आफ्नो देशमा अनुमति दिइएका अमेरिकी फिल्मको कोटा घटाउँदैछ भनेर बताएको थियो । बेइजिङले अमेरिकाबाट आउने सामानहरूमा १२५% आयात शुल्क लगाएर जवाफी कारबाही गरेको छ ।
प्रतिक्रिया 4