२९ जेठ, काठमाडौं। प्लास्टिकजन्य फोहरबाट पेट्रोलियम पदार्थ उत्पादन गर्ने प्रविधिबारे जनमानसमा चेतना अभिवृद्धि गर्ने उद्देश्यले नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रज्ञा–प्रतिष्ठान (नास्ट) ले विविध प्रचारात्मक अभियान चलाइरहेको छ ।
जापानको एक गैरसरकारी संस्था इको पार्टीको सहयोगमा नास्टले जैविक प्रविधिमा फड्को मार्दै प्लास्टिकबाट तेल उत्पादन सुरु गर्ने प्रविधि भित्र्याउने तयारी गरेको हो । उक्त प्रविधिबारे विद्यालय तहदेखि जनतासम्म चेतना फैलाउने उद्देश्यले ‘स्कुल आयल फिल्ड क्याराभान’ शीर्षकमा देशव्यापी नृत्य प्रतियोगिता गरिएको थियो ।
नेपाल र जापानबीच कूटनीतिक स्थापना भएको ६०औँ वार्षिकोत्सव र नेपालमा गोरखा भूकम्प गएको एक वर्षको स्मरणमा प्रतियोगिता गरिएको हो । काठमाडौँ, सिन्धुपाल्चोक, गोरखा, कास्की र रुपन्देही गरी पाँच स्थानबाट नृत्य शृङ्खला (अडिसन राउन्ड) गरी ११ समूह छनोट भएका थिए । ती समूहको आज नास्ट प्राङ्गणमा अन्तिम प्रतियोगिता गरिएको थियो ।
जापानबाट ल्याइएको यन्त्र जडानयुक्त ट्रक प्रत्येक अडिसन स्थलमा लगेर प्लास्टिकबाट तेल निकाल्ने प्रविधि प्रदर्शन गरिएको थियो । प्रतियोगितामा सहभागिता जनाउने प्रतियोगीलाई सहभागी शुल्कबापत प्लास्टिक ल्याउने व्यवस्था गरिएको थियो । सबै प्रतियोगीबाट करिब १५ किलो प्लास्टिक जम्मा भएको आयोजकले जनाएको छ ।
प्रतियोगिताको आकर्षणका रुपमा भारतको डिआइडी लिटिल मास्टर विजेता नृत्यङ्गना तेरिया फौजा मगरको आकर्षक नृत्यले दर्शकलाई मोहित तुल्याएको थियो । मगरले प्रतियोगिताको प्रमुख अतिथिको नृत्य प्रस्तुत गरेकी थिइन् ।
प्रतियोगितामा मेलम्चीको प्रगति इङ्ग्लिस हाइयर सेकेन्डरी स्कुलको समूह प्रथम भएको छ । त्यस्तै पोखराको बेथानी हाइयर सेकेन्डरी स्कुलको समूह दोस्रो भएको छ । प्रथम हुनेले रु एक लाख र द्वितीयले रु ५० हजार हात पारेका छन् । त्यसैगरी छनोट भएर आएका अन्य प्रतियोगी समूहले रु १०÷१० हजार प्राप्त गरेका छन् ।
यसअघि प्रतियोगिताको उद्घाटन गर्दै नास्टका उपकुलपति प्रा डा जीवराज पोखरेलले विज्ञान र कला समावेश गरेर मुलुकको समृद्धि हुन्छ भन्ने उदाहरण प्रस्तुत गर्न पहिलो पटक नास्टले यस किसिमको अभियान चलाएको बताए ।
उनले खेर गएको प्लास्टिकलाई तेलमा बदल्ने प्रविधिबारे जनमानसमा चेतना फैलाउने उद्देश्यले गरिएको यस्ता कार्यक्रमले वातावरणीय प्रदूषण र इन्धनको अभावलाई कम गर्न सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गरे । प्लास्टिकबाट तेल निकाल्ने अभियानमा संलग्न नास्टका वरिष्ठ वैज्ञानिक डा रवीन्द्र ढकालले प्रविधि र प्रतिभालाई एकै ठाउँमा राखेर चेतना अभिवृद्धि गर्न प्रतियोगिता गरिएको उल्लेख गरे ।
कार्यक्रममा नास्टका सचिव डा बुद्धिराज खड्गी, नास्ट सेवा आयोगका अध्यक्ष डा चिरञ्जीवी रेग्मी, प्रविधि सङ्काय प्रमुख डा सुरेशकुमार ढुङ्गेल लगायतले वैज्ञानिक विज्ञानमा मात्र हैन कला र संस्कृतिप्रति पनि उत्तिकै लगाव राख्छन् भन्ने उदाहरण दिन कार्यक्रम सान्दर्भिक हुने बताए ।
