मेरो फुटबल यात्रा अनौठो छ । सानोमा गोलकिपर पनि खेलियो, डिफेन्स र स्ट्राइकर पनि । १६ वर्षको उमेरमा राष्ट्रिय टिममा आएपछि पनि गोलकिपरबाहेक सबै पोजिसनमा खेलिसकेँ । क्लब फुटबलमा पनि त्योभन्दा फरक छैन ।
जहाँबाट जसरी होस् फुटबल खेल्न पाउँदा रमाइलो लाग्छ । चाहे नेपालमा होस्, भारतमा, मलेसियामा या इन्डोनेसियामा नै किन नहोस् ।
खेलको व्यावसायिकताका हिसाबले भन्दा मलेसियामा निकै राम्रो छ । समर्थकका हिसाबले हेर्दा इन्डोनेसिया निकै राम्रो छ । पैसा खर्च गरिरहेको हेर्दा भारत निकै राम्रो छ । नेपालको त हामी सबैलाई थाहा नै छ । जहाँको त्यहीँ छौँ ।
जकार्तामा ८२ हजार दर्शक क्षमताको भव्य रंगशालामा खेलेर नेपाल फर्किएको म जब दशरथ रंगशाला हेर्छु नि… असाध्यै दुःख लाग्छ । हामीसँग एउटा राम्रो मैदानसम्म छैन !
दुःखहरुका बीच जहाँ जसरी पनि देशलाई चिनाउन पाउँदा खुशी लाग्छ । यो सिजन इन्डोनेसियामा लिग वान जितेपछि मोस्ट भ्यालुएबल प्लेयर तथा वर्षको उत्कृष्ट खेलाडीको अवार्ड जितेँ ।
त्यसमा सबैभन्दा खुशीको क्षण कुन हो थाहा छ ?
जब अवार्ड लिएर नेपालको झण्डा ओढिरहेको थिएँ …
****
मेरो फुटबल नेपालमा अरु खेलाडीको जसरी सुरु हुन्छ, त्यसैगरी सुरु भएको हो । सुर्खेतमा जन्मिएर सानो बेलामा त्यहीँको मैदानमा खेल्दै हुर्किएँ । त्यहाँ खेल मौसमअनुसार नै खेलकुद फेरिन्थ्यो । फुटबल विश्वकप हुँदा फुटबल, क्रिकेट विश्वकप हुँदा क्रिकेट चल्थ्यो । सानोमा हामी पनि त्यसरी नै खेल्थ्यौँ ।
विदाइको पछिपछि लागेर खेल्दाखेल्दै एन्फामा छनोट भएको हुँ । त्यसपछि निरन्तर खेलकुदमा नै लागेँ । सानो बेलामा खेल्दाका धेरै कुरा बिर्सनै सकिँदैन । पानी परेको बेला खेल्नु, साथीहरुसँग भागेर मैदान गएर खेल्नु, गालि खानु जस्ता धेरै कुरा सम्झनामा छन् । जे होस्, अहिले सम्झँदा ती क्षणहरु रमाइलो छन् ।
मेरो बुबा इन्डियन आर्मीमा भएकाले मलाई बल र बुटका लागि अप्ठ्यारो भएन । घरको कान्छो छोरा भएकाले पनि होला, ‘यो ल्याइदिनु, त्यो ल्याइदिनु’ भन्दा बुबाले हुन्न भन्नु भएन । सानोमा रबरको गिट्टी भएको जुत्ता लगाएर खेल्थ्यौँ । विस्तारै त्यसमा बानी परेपछि निभियाको जुत्ता लगाएर खेल्न थाल्यौँ । बल पनि बुबाले भारतबाटै ल्याइदिनु हुन्थ्यो । राम्रो हुन्थ्यो बल ।
सुर्खेतमा किपरदेखि फरवार्डसम्म सबै ठाउँबाट खेलिन्थ्यो । साथीहरुसँग जेसमा रमाइलो हुन्छ, त्यही गरिन्थ्यो । एन्फामा छनोट भने स्ट्राइकरबाट छानिएको थिएँ । पोजिसन विस्तारै विस्तारै परिवर्तन हुँदै गएर अहिले मिडफिल्डबाट खेलिरहेको छु ।
****
एन्फामा छनोट हुँदा पहिले क्षेत्रबाट छानिएर आएँ । एन्फाको छनोटमा पनि म दुईपटक भिडेँ । पहिलोपटक १० वर्षमुनिको उमेर समूहमा भिँड्दा अन्तिम राउण्डमा फालिएँ । दोस्रोपटक १२ वर्षमुनिको उमेर समूहमा छानिएको थिएँ ।
क्षेत्रीयबाट छानिएर काठमाडौं आएर पाँच दिन अभ्यास गर्यौँ । त्यो बेला श्याम थापा र राजु शाक्य प्रशिक्षक हुनुहुन्थ्यो । उहाँहरुको अगाडि हामीले आफ्नो खेल देखायौँ । बुबा पनि काठमाडौं आउनुभएको थियो । राजु सरले बुबालाई बताउनुभएको रहेछ, छोरा छनोट भयो, दुई महिनापछि काठमाडौं आएर होस्टेलमा बस्नुपर्छ ।
दुई महिनापछि एन्फा होस्टेलमा बस्ने गरी आएँ । एन्फामा आएको सुरुको वर्ष त असाध्यै अप्ठ्यारो भयो । हाम्रोतिरबाट आएका खेलाडी पनि असाध्यै थोरै थिए । घुलमिल हुँदै गएपछि सजिलो भयो । सुरुमा मेरो रुममेट रितेश मल्ल र सागर लामा थिए । रितेशसँग अलि बढी नै मिल्थेँ । जतिबेला पनि हसँगै हुन्थ्यौँ । विस्तारै सबै साथीहरु बन्दै गए । पछि त विशाल श्रेष्ठसँग अलि बढी नजिक भएँ ।
त्यति सानो बेलामा घर छाडेर आउन निकै गाह्रो हुनेरहेछ । अहिले सम्झँदा कसरी सकेँ जस्तो लाग्छ । कति समय त रोएरै बित्यो । घरको धेरै नै याद आउँथ्यो । परिवार, साथीभाइ सम्भिmरहन्थेँ । दाइ काठमाडौं आउनु भएपछि शुक्रबार उहाँ भएको ठाउँमा जान थालेँ र थोरै रहज भयो । शायद बानी पनि परिसकेको थियो ।
****
स्ट्राइकर खेलेर एन्फामा छनोट भएको मलाई स्ट्राइकरमा भिड्न नै अप्ठ्यारो भइरहेको थियो । एन्फामा नयाँ भएकाले पनि पुरानो खेलाडीसँग भिड्न सहज थिएन । हामीभन्दा अघि विशाल, निराजनहरु दुई वर्षदेखि एन्फामा नै थिए । उनीहरु निखारिएका थिए । स्ट्राइकरमा त्यस्तो धेरै अवसर पनि हुँदैन थियो । त्यसैले मैले विस्तारै पोजिसन परिवर्तन गर्न थालेँ र लेफ्ट डिफेन्स खेलेँ ।
सविन्द्र श्रेष्ठसँगै अरु दुईजना पनि निकै राम्रो थिए । त्यसैले म झन्डै एन्फाबाटै बाहिरिएसकेको थिएँ । जुनियर लिगमा खेल्दा राम्रो खेलेको भएर एन्फामा टिकिरहेँ, होइन भने मेरो फुटबल कता पो पुगिसक्थ्यो । म विस्तारै लेफ्ट डिफेन्समा जम्दै थिएँ, श्याम थापा सरले पोजिसन परिवर्तन गरिदिनु भयो । उहाँले ‘तिमी अब सेन्टर डिफेन्स खेल्नुपर्छ’ भन्नुभयो । मैले मानेँ । अर्को विकल्प पनि थिएन ।
काठमाडौं आएको एकवर्षमै झण्डै बाहिरिसकेकाले फुटबल नै मेरो लागि लक्ष्य हो भनेर सोच्न सकेको थिइनँ । १४ वर्षको भएपछि भने फुटबलमा फोकस हुँदै गएँ, एएफसीको प्रतियोगिताहरु खेल्न पाएँ । बल्ल फुटबलमा नै लाग्छु भन्ने भयो ।
घरबाट पनि एकदमै सहायता थियो । पहिले बुबा पनि खेल्नु भएकाले कुरा बुझ्नुभएको थियो । ममीले भने नखेल भागेर खेल्न गएका बेला गाली भने गर्नुहुन्थ्यो ।
****
खेल सँगै पढाइलाई निरन्तरता दिएँ । हामी छनोट भएर एन्फामा आएपछि पहिलो वर्ष नोभेल एकेडेमीमा पढ्यौँ । दोस्रो वर्ष तक्ष्यशिलामा पढ्यौँ र एसएलसी त्यहीँबाट दियौँ । स्कूल दिउँसो हुन्थ्यो । बिहान र बेलुका अभ्यास हुन्थ्यो । फुटबलमा अलि बढी नै लाग्नुपरेपछि पढाइमा धेरै समय दिन सकिएन । मैले १२ कक्षासम्म पढेँ । त्यसपछि बाहिर खेल्न जानु परेकोले यहाँको परीक्षाहरु छुट्यो ।
मैले क्लब फुटबल सुरु गर्नभन्दा पहिले राष्ट्रिय टिमबाट डेब्यू गरेको हुँ । त्यो कुरा एकछिनमा गरौँला ।
क्लब फुटबलमा २००९ मा पहिलोपटक मछिन्द्र क्लबबाट खेलेँ । एन्फामा हाम्रो ब्याचको खेलाडीलाई मनाङ मर्स्याङ्दी, संकटा र मछिन्द्रमा बाँडिएको थियो । विशाल राई, रुपेश केसीलगायत हामी आठ जना मछिन्द्रमा परेका थियौँ । लिग खेल्न पाउने कुराले खुशी थियौँ । टिम ठिकै थियो । सबै एन्फाको खेलाडी सेटमा भएकाले खेल्न पनि सजिलो थियो । लिगमा पनि राम्रो नै गरेका थियौँ ।
उमेर समूहमा यू-१४, यू-१६, यू-१८, यू-१९, यू-२३ सबै खेलेँ । एन्फामा हाम्रो ब्याच अहिलेसम्मको राम्रो हो जस्तो मलाई लाग्छ । धेरै कारणले अहिले को कहाँ को कहाँ पुगे तर, पनि त्यो समयमा सबै राम्रा थिए ।
प्रतियोगितामा खेल्दा पनि हामी राम्रो थियौँ । त्यसमा पनि मलाई यू-१६ हुँदाको खेल असाध्यै मन पर्छ । राम्रा भनिएका टिमसँग पनि हाम्रो खेल उत्कृष्ट थियो । यू-१६ पछि सुनिल श्रेष्ठ, किशोर केसीलगायत प्रशिक्षकको नजरमा पनि परेको थिएँ । उहाँहरुले यसले अब लिग खेल्न सक्छ भन्नुहुन्थ्यो । कहिले काहीँ सम्झँदा पनि त्यो बेलाको कुराहरु झलझली याद हुन्छ ।
****
२०६५ सालमा प्रथम प्रधानमन्त्री कप हुन भयो । एन्फामा रहेको ५९ जना खेलाडी मध्ये २०/२० जनालाई नेपाल रातो र नेपाल निलो गरी दुई टिममा बाँडियो । म निलोमा परेँ । त्यो नै मेरो फुटबलको नयाँ सिँढी बन्यो । त्यसपछि मछिन्द्रमा गएको थिएँ । मैले अहिलेसम्म पनि राम्रो खेलिरहन सक्नुमा मछिन्द्रलाई पनि जश जान्छ । मेरो पहिलो व्यावसायिक क्लब हो मछिन्द्र ।
त्यति छिटो राष्ट्रिय टिममा पर्छु जस्तो पनि लागेको थिएन । नेपाल निलोबाट प्रधानमन्त्री कप खेलेपछि एसियन कप छनोटको लागि क्लोज क्याम्प भएको थियो । त्यो बेला क्याम्पमा रहँदा आफू अलि सानो भएकाले अप्ठ्यारो हुन्छ कि जस्तो लागेको थियो । जे होस्, प्रशिक्षकले मलाई अवसर दिनुभयो ।
पहिलो पटक देशको लागि खेलेको खुशी शब्दमा व्यक्त गर्नै सक्दिनँ । १६ वर्षको उमेरमा राष्ट्रिय टिमबाट खेलेको भएर उत्साहित पनि थिएँ र दबाव पनि थियो । तर सिनियर दाइहरुले राम्रो माहोल बनाइदिनु भयो, हौसला दिनुभयो । १३ चैत ०६५ मा एसियन कप छनोट अन्तर्गत प्यालेस्टाइनविरुद्ध दशरथ रंगशालामा डेब्यु गरैँ । मैले लेफ्ट डिफेन्सबाट खेलेँ । खेल गोलरहित बराबरीमा टुंगियो ।
****
हाम्रो फुटबलको स्तरलाई आँकलन गर्दा साफ च्याम्पियनसिपलाई हेर्ने गरिन्छ । मैले साफ च्याम्पियनसिपमा २००९ देखि अहिलेसम्म पाँच प्रतियोगिता खेलेको छु । त्यसमा पनि हामीले राम्रो खेलेर जित्न सक्ने लागेको चाहिँ २०११ मा भारतमा भएको साफ र २०१३ मा नेपालमा भएको साफ नै हो ।
गएको बंगलादेश साफमा पनि हामीले राम्रो गर्दा गर्दै केही गल्तीका कारण खेल गुमाएका थियौँ । केही महत्वपूर्ण खेलाडीहरु चोटका कारण टिममा नभएकाले पनि हाम्रो पोजिसन राम्रो हुन सकेन । माथिल्लो लेभलमा खेल्न हामी अझै तयार नभएको हो कि जस्तो पनि पर्या । हुन त खेलमा जे पनि हुनसक्छ, सोचेको जस्तो नै सधैँ त हुँदैन । हामी कमजोर नै देखिएको साफ २००९ मा मात्रै हो ।
मेरो लागि २०१३ को साफमा अफगानिस्तानसँगको सेमिफाइनल खेल भने सधैँ झस्काइरहने बनिदियो । अहिलेसम्म याद आइरहन्छ । धेरैले मलाई सम्झाइ पनि रहनुहुन्छ ।
मेरा लागि त्यो असाध्यै नराम्रो क्षण हो । अफगानिस्तानले ११ औँ मिनेटमा बनाएको अग्रतामा खेलको अन्त्यतिर पाएको पेनाल्टीमार्फत हामीलाई बराबर गर्ने अवसर थियो । दर्शकले भरिएको दशरथ रंगशालामा मैले नै पेनाल्टी हानेको थिएँ । हामी फाइनल पुग्छौँ भन्ने थियो तर, अफगान गोलकिपरले बचाए ।
त्यो बेला धेरै नराम्रो लागे पनि अहिले भने त्यो एउटा सिक्ने अवसर हो जस्तो लाग्छ । त्यही कुरालाई लिएर यत्तिकै बसिरहनु पनि भएन । खेललाई अगाडि त बढाउनै पर्यो । खेल्न छाड्नु भएन । एक वर्ष त असाध्यै अप्ठ्यारो भएको थियो । मभित्रको इच्छाशक्ति र अनुशासनले फेरि लयमा आएँ ।
****
२००९ देखि अहिलेसम्म हेर्दा नेपाली फुटबलमा ठूलो परिवर्तन देखिएको छैन । हाम्रो खेल्ने शैली अहिलेसम्म पनि त्यही छ । ए लाइसेन्स लिएका पनि थुप्रै प्रशिक्षक नेपालमा हुनुहुन्छ तर, जुन सुकै स्तरको होस्, खेलमा परिवर्तन देखिएको छैन ।
फर्मेसन र तरिका बनाएर अगाडि बढाउनु पर्ने होज जस्तो लाग्छ । म बाहिर खेल्ने र फरकफरक प्रशिक्षकसँग काम गर्ने अवसर पाएकाले पनि त्यस्तो लागेको हुन सक्छ । तर, नेपाली फुटबलको तरिका उस्तै हुनु दुःखद हो । हाम्रो घरेलु संरचनादेखि लिएर माथिसम्म फुटबल व्यवस्थित भएकै छैन । हामी खेलाडीहरु आफैले पनि त्यो अनुसारको मेहनत गरेको छैनौँ कि जस्तो लाग्छ ।
नेपालमा अरु खेलबारे त मलाई धेरै थाहा छैन, फुटबलको कुरा गर्दा अनुशासनको कमी असाध्यै छ । कुन बेला उठ्ने, कुन बेला अभ्यास गर्ने, कसरी मेहनत गर्ने, के खाने भन्ने सोच खेलाडीहरुमा पनि कम छ । जुन हुनुपर्ने हो । खेलाडीमा व्यवहार मात्रै होइन, खेलको अनुशासन पनि कमी भएको देखिन्छ ।
हुन त हामीसँग खेलाडी नै कम छन् । लिगमा हेर्दा पनि त्यो देखिन्छ । हुन त यत्रो वर्षपछि बल्ल तल्ल लिग भएको छ । त्यसले गर्दा पनि खेलाडी छरिएका होलान् । तर व्यावसायिक तरिकाले अगाडि बढ्ने हो, विदेशमा लिग खेल्ने हो भने खेलाडीहरुले पनि आफूलाई रुपान्तरण गर्नुको विकल्प छैन, मेहनतको विकल्प हुँदैन । मेहनत नगरे त हामी जहाँ छौँ त्यही अड्किन्छौँ ।
****
हुन त जहाँ पनि अल्छि खेलाडीहरु हुन्छन् । तर त्यो कुन हदसम्म भन्ने हो । विदेशमा खेलाडीले व्यक्तिगत रुपमा खुब मेहनत गर्छन्, कुन समयमा के गर्ने भन्ने दिमागमा हुन्छ, त्यसलाई सोचेर अगाडि बढ्छन् । त्यो महत्वपूर्ण कुरा पनि हो ।
मेरो खेल जीवनमा पनि त्यस्ता अल्छि लाग्ने दिनहरु थिए । तर, त्यो लामो समय रहेन । छिटै मेहनतमा लागिहालेँ । कहिले काहीँ अभ्यास गर्ने समयमा अलि अल्छि लाग्छ । विस्तारै गर्दै गएपछि मैले गर्नुपर्छ भन्ने विचार आउँछ र अल्छिपन भाग्छ । बिहान भर्खरै उठेर गएकाले अल्छि लागे पनि वार्मअप गरेपछि ठीक भइहाल्छ ।
बाहिर र नेपालमा हुने अभ्यासलाई हेर्ने हो भने तरिका एउटै छन् । फरक अभ्यासमा प्रयोग हुने सामाग्रीहरु हुन् । हाम्रोमा अझै स्तरीय सामनको प्रयोग हुन सकेको छैन । त्यस्तो कुरामा हामी धेरै पछि छौँ । भर्खरभर्खर हुन खोजिरहेको पनि छ तर, यत्तिले भने पुग्दैन । हेरौँ विस्तारै त्यहि स्तरमा पुग्छौँ कि ।
प्रशिक्षण पनि दक्षिण एसियामा उस्तै छ । भारत भने निकै माथि पुगिसकेको छ । हामी जहाँको तहिँ छौँ, उनीहरु अघि पुगिसके । मैले लिग खेलेको भारत, मलेसिया र इन्डोनेसियालाई हेर्ने हो भने हामी कताकता हराएका जस्तो लाग्छौँ । व्यावसायिकताका हिसाबले भन्दा मलेसियामा निकै राम्रो छ । समर्थकका हिसाबले हेर्दा इन्डोनेसिया निकै राम्रो छ । पैसा खर्च गरिरहेको हेर्दा भारत निकै राम्रो छ । नेपालको त हामी सबैलाई थाहा नै छ । हामी जहाँको त्यहीँ छौँ ।
****
देश बाहिर लिग खेल्न जाँदा धेरै बुझ्न पाएको छु जस्तो लाग्छ । मछिन्द्रमा पहिलो सिजन खेलेपछि गोल नेपालका बिक्रम थापा दाइले भारतमा खेल्ने जाने अवसर मिलाइदिनुभयो । बैंगलोरमा एचएएल स्पोर्टस क्लबमा प्रशिक्षकले मैले खेलेको एकछिन हेरे र दुई दिनपछि साइन गराए । त्यसपछि भारतमै आईलिगमा खेलेँ ।
मछिन्द्रका नविन चित्रकार सरको सहयोगमा इन्डोनेसिया पुगेँ । सुरुमा सन्तोष साहुखल दाइ जानुभएको थियो । उहाँ फर्किएपछि म गएँ । सुरुमा मैले अरेमा एफसीमा ट्रायल दिएँ । एक हप्ताको ट्रायल भएपछि पीएसपीएस पेकानबारुमा गएँ ।
पेकानबारुमा झण्डै एक महिनासम्म ट्रायल दिएँ । एक महिना ट्रायल दिँदा असाध्यै कठीन भएको थियो । खाना नमिल्ने, भाषा नमिल्ने हुँदा साह्रै सकस थियो । उनीहरु अंग्रजी नबोल्ने र मलाई स्थानीय भाषा नआउने । नेपाल फर्किन्छु जस्तो भइसकेको थियो । तर, ट्रायल दिइरहेको बेला भएको एउटा प्रतियोगितापछि टिममा राखे । एक महिना लामो ट्रायल त कसैले दिएका छैनन् जस्तो लाग्छ ।
पेकानबारुबाट लिग खेल्न थालेपछि सिजनको बिचतिर म पर्सिजा जकार्ता गएको हुँ । बीचमा एकपटक मलेसियाको तेरेन्गनुमा पनि गएँ । अहिले भने पर्सिजामा नै छु । पर्सिजामा पहिलो सिजनभन्दा अहिले राम्रो पनि भइरहेको छ । खेल्ने शैली राम्रो हुँदै गइरहेको छ । पछिल्लो दुई वर्षमा त धेरै नै परिवर्तन भएको भन्दा फरक नपर्ला । त्यसमा मैले पनि योगदान गर्न पाउँदा खुशी लाग्छ ।
****
पर्सिजामा सबैभन्दा राम्रो कुरा त्यहाँका समर्थक नै हुन् । खेलाडीलाई धेरै माया गर्छन् । नेपालमा त क्लब फुटबलमा त्यस्तो समर्थन देखिँदैन । खेल हारेको बेला नराम्रो लाग्ने, गाली गर्ने त जहाँ पनि हुन्छ नै । तर, उनीहरुले गर्ने माया र सम्मान धेरै माथि छ । जस्तो अवस्थामा पनि उनीहरु टिमको साथ छाड्दैनन् ।
यसपटक हामीले पर्सिजाबाट लिग जित्यौं । त्यसमा पनि समर्थकको साथ धेरै नै थियो । मैले मोस्ट भ्यालुएबल प्लेयर तथा वर्षको उत्कृष्ट खेलाडीको अवार्ड पनि जितेँ । नेपाल बाहिर गएर नेपाली फुटबललाई चिनाउन पाउँदा खुशी लाग्छ । त्यहाँ अवार्ड लिने बेला पनि मैले नेपाली झण्डा ओडिरहेको थिएँ । दाइ पनि त्यहीँ हुनुहुन्थ्यो, सँगै सेलिब्रेसन गर्यौँ । मेरो जीवनकै उत्कृष्ट क्षण हो त्यो ।
अवार्ड जित्छु जस्तो लागेकै थिएन । अन्तिम खेल जिते लिग च्याम्पियन हुने भएकाले सबैको ध्यान त्यसमै थियो । अवार्ड पाउने बेला पनि म कार्यक्रम भइरहेको ठाउँभन्दा अलिकति बाहिर थिएँ । उद्घोषकले उनीहरुकै भाषामा मेरो नाम भनेका रहेछन्, मैले बुझिनँ । खेलाडीहरुले नै तानेर लगेपछि बल्ल थाहा पाएँ ।
म पहिलोपटक इन्डोनेसिया खेल्न जाँदा नेपाल कहाँ पर्छ भन्ने त्यहाँ धेरैलाई थाहा थिएन । भारतमा हो ? भनेर सोधिरहेका हुन्थे । म उनीहरुलाई भारतमा होइन, नेपाल छुट्टै देश हो भनेर बुझाउँथे हुन्थेँ । अहिले सबैले नेपाल भनेर चिन्छन् । उनीहरु मलाई पनि रोहित मात्रै भनेर चिन्दैनन् रोहित चन्द नै भन्नुपर्छ । उनीहरु त्यतिसम्म नजिकिएका छन् । सम्मान र माया उसैगरी गर्छन् ।
पर्सिजामा ब्राजिलको स्टेफानो भन्ने प्रशिक्षक हुनुहन्छ । उहाँ अंग्रजी बोल्नुहुन्छ । त्यसले अभ्यास र खेल्ने बेला भाषाको समस्या हुँदैन । त्यो बेला सबैको भाषा फुटबल नै हुन्छ । कतिपय चाहिने कुरा त मैले उनीहरुको भाषाबाट पनि सिकिसकेँ । त्यहाँ मैले आफ्नो खेलले प्रशिक्षकको मन पनि जित्न सकेको छु । त्यहाँ गएर पनि मिडफल्ड र डिफेन्सको सबै पोजिसनबाट खेलिसकेँ । इन्डोनेसिया गएपछि मेरो खेल फेरिएको छ, राम्रो भइरहेको छ जस्तो लाग्छ ।
****
राष्ट्रिय टिममा हामी कसरी खेल्ने के गर्ने भन्ने कुरा गरिरहन्छौँ । अहिले त राष्ट्रिय टिममा म सिनियर खेलाडी जस्तो भइसकेँ । पछि आएका भाइहरुलाई आफूले जानेका कुराहरु शेयर गर्छु । यसरी खेल्नुपर्छ, यस्तो गर्नुपर्छ, यस्तो नगर भन्छु ।
राष्ट्रिय टिमबाट खेलेको पनि ५४ खेल भइसके । पछिल्लो समयको खेललाई हेर्दा ०७४ साल चैतमा एसियन कप छनोटमा यमनसँगको खेल मलाई निकै राम्रो लाग्छ ।
यमनले २४ औँ मिनेटमा गरेको अग्रता हामीले ४६ औँ मिनेटमा बराबरी गरेका थियौँ । ८४ औँ मिनेटमा गोल खाएर हामीले खेल हारे पनि राम्रो टिमसँग राम्रो खेल खेलका थियौँ जस्तो लाग्छ । ल है हामीले पनि खेल्न सक्छौँ भन्ने लागेको हो ।
देशको टिमलाई नेतृत्व गर्ने इच्छा सबैको हुन्छ, मलाई पनि कप्तान भएर देशको टिममा काम गर्ने मन छ । त्यसको लागि योग्य पनि छु जस्तो लाग्छ । तर, हाम्रोमा चलन अलि फरक छ । सिनियर खेलाडीलाई कप्तान दिइन्छ । अहिलेका कप्तानलाई अनादर गरेको होइन तर, व्यवस्था भिन्न गरेर सोच्नैपर्छ ।सानो बेलामा नेपाली फुटबल भन्दा विश्व फुटबलमा लागेका थियौँ । हुन त हरि खड्का, उपेन्द्रमान सिंहहरुको नाम त सुनेको हो । तै पनि त्यति धेरै ‘फलो’ गर्ने भन्ने थिएन । एन्फामा आएपछि भने भेट्न पाएँ र सबैलाई चिन्दै बुझ्दै गएँ । अग्रज खेलाडीप्रति सम्मान छ, उहाँहरुसँग धेरै कुरा सिक्न पनि पाएको छु ।
****
समर्थकको हिसाबले भन्दा चाहीँ म फुटबल क्रेजी होइन । खेल्छु तर अरुको खेल धेरै हेरेको हुँदिन । रातिराति उठेर फुटबल हेर्नै सक्दिन । कुनै क्लबको समर्थनमा पनि छैन ।
समय मिलेको बेला कहिले काहीँ अरुको खेल हेर्छु । स्टेडियममा बसेर अरुको खेल हेर्दा धेरै कुरा बुझिन्छ । यसो गर्न पर्ने रहेछ, यस्तो गल्ती हुने रहेछ भन्ने देखिन्छ । मैदानमा हुँदा अलि कठीन हुन्छ । बाहिर बसेर हेरेको जस्तो त हुँदैन ।
अब पर्सिजामा मेरो सम्झौता १२ डिसेम्बरबाट सकिएको छ । कहाँ जाने, कहाँ खेल्ने भनेर सोचिरहेको छु । एजेन्ट पनि इन्डोनेसियाकै हो । उसले पनि बुझिरहेको छ ।
पर्सिजामा चार वर्ष खेलिसकेँ, यसैले पनि अरु कतै हुन्छ भने पनि जाने सोचमा छु । अफरहरु आइरहेको पनि छ । तर, पर्सिजामा समर्थकबाट निकै प्रभावित भएकाले छाड्न सजिलो पनि छैन । त्यहाँ खेल्न असाध्यै रमाइलो हुन्छ । स्टेडियममा धेरै दर्शक हुन्छन् । जकार्ताको मुख्य स्टेडियममा ८२ हजार दर्शक क्षमता छ । त्यहाँ स्टेडियम भरिँदा माहोल कस्तो होला तपाइँले अनुमान गर्न सक्नुहुन्छ ।
त्यहाँ खेलेर नेपालमा भत्किएको रंगशाला हेर्दा दुःख लाग्छ । हामीसँग एउटा फुटबल रंगशाला पनि छैन । एन्फाको कृत्रिम मैदान रंगशाला नै होइन तर, सबै कुरा त्यसमा नै निर्भर भइरहेको छ । त्यसमा घाइते हुने सम्भावना धेरै नै हुन्छ । मैदान त प्राकृतिक नै हुनुपर्छ । फेरि हामीसँग त्यसको बिकल्प पनि छैन । दशरथ रंगशाला नै हेर्दा पनि बाहिरको फुटबलभन्दा हामी कति तल छौँ भन्ने थाहा हुन्छ ।
देशले चाहेर बोलाएको बेला खेल्न आएको छु । खेलेको छु । राष्ट्रिय टिममा परेपछि कतिपटक त क्लबमा झगडा नै गरेर आएको छु । क्लबले छाड्न नै मान्दैन । घाइते भइदियो भने समस्या हुन्छ जस्तो सोच्छन् । किचकिच गर्छन् । कुरा मिल्दैन । तै पनि देशभन्दा ठूलो अरु होइन, त्यसैले जस्तो अवस्थामा भए पनि आउँछु ।
****
नेपालमा लिग नखेले पनि साथीहरु खेलिरहेका छन् । हुन त अहिले भएको लिग पनि नाम मात्रको लिग छ । लिग नभएको बेला यही पनि भयो भनेर खुशी हुनुपर्ने अवस्था छ । लिगभन्दा धेरै मोफसलका प्रतियोगितामा समय खर्च भइरहेको हुन्छ । त्यो खेलेर वास्तवमा भन्दा काम नै छैन । घाइते हुने सम्भावना असाध्यै धेरै हुन्छ । त्यस्तोमा खेलाडी अनुशासनमा पनि बस्दैनन् ।
लिगलाई प्राथमिकता दिएर व्यवस्थित र लामो हुनुपर्छ । लिगलाई काठमाडौं भन्दा बाहिर पनि लैजानुपर्छ । बाँकी रहेको तीनचार वटा खेलमा खेलिदिनु पर्यो भनेर क्लबले बोलाएका पनि छन् तर, अब आराम चाहिन्छ भनेर नखेल्ने निर्णय लिएँ ।
अब कुनै राम्रो लिगमा जानसक्छु कि भनेर हेरिरहेको छु । राम्रो लिगमा अफर आयो भने जाने छु । इन्डोनेसिया भन्दा राम्रो लिग थाइल्याण्डमा छ । अरुतिर पनि छ । यही गर्छु भन्ने योजना त छैन । तर जहाँ गए पनि राम्रो गर्ने छु ।
****
रोहितले विदेशी क्लबमा जस्तो गरेको छ, राष्ट्रिय टिममा त्यसरी खेल्न सकेको छैन भन्ने गरेको पनि सुन्छु । म त टिम प्लेयर हुँ । आफ्नो टिमलाई सहयोग गर्छु । राष्ट्रिय टिमबाट खेल्दा र बाहिर खेल्दा पनि आफूले कसरी राम्रो गर्न सक्छु भनेर सोचिरहेको हुन्छु । मैले सधैँ सतप्रतिशत मेहनत नै गरेको हुन्छु तर, गर्दागर्दै पनि कहिले काहीँ केही मिल्दैन र नराम्रो लाग्छ ।
क्लबबाट वर्षमा ३४ वटा खेल खेलिन्छ । राष्ट्रिय टिमबाट एकदमै कम मात्र खेलिन्छ । त्यसले गर्दा पनि बाहिर र यहाँको खेललाई मिलाउन कहिले काहीँ भने अप्ठ्यारो पनि पर्छ । राष्ट्रिय टिमबाट कहिले काहीँ गाह्रो नै हुन्छ ।
एएफसी सोलिडारिटी र बंगबन्धु गोल्डकप जितेपछि अब राष्ट्रिय टिमबाट हाम्रो लक्ष्य नै साफ च्याम्पियनसिप जित्ने हो । हामीले कस्तो टिमसँग कहाँ खेलेका छौँ भनेर विचार भने गर्नैपर्छ । ठूलो आशा राख्ने र तयारी नगर्ने गर्नु राम्रो हुँदैन । हाम्रो फुटबलमा जुन स्तरमा छ, त्यसले हाम्रो लक्ष्य साफ नै हो ।
एसियन छनोट खेल्दा हाम्रो स्तर कुन हो भनेर बुझेका छौँ । त्यो कुरा खेलाडी, पदाधिकारी र दर्शकले पनि बुझ्नुपर्छ तब मात्र फुटबलको विकास हुन्छ जस्तो लाग्छ ।
(अनलाइनखबरले सुरु गरेको खेलाडीहरुको जीवन भोगाइ र खेल यात्रा समिटिने ‘मेरो कथा’ को १६ औं श्रृङ्खलामा यो हप्ता राष्ट्रिय फुटबल टिमका मिडफिल्डर रोहित चन्दको कथा प्रस्तुत गरिएको हो ।)
प्रस्तुतीः ऋग्वेद शर्मा
