३ खेलमा १४ गोल गरेपछि डिफेन्डर !

सानोदेखि नै खेलको रहर धेरै थियो, त्यसमा अलि बढी फुटबलको । मिलेमा सबै खेल खेल्थेँ तर फुटबल नियमित थियो । खेलाडी बन्छु, फुटबलमा केही गर्छु भन्ने सोचेर होइन रमाइलो लागेर खेलेँ, त्यही रहरले खेलाडी बनायो ।

उमेर समूह हुँदै राष्ट्रिय टिममा आइपुग्दा फुटबललाई धेरै बुझियो, कति कुरा अझै बुझ्न बाँकी छन्, कति कुरा अझै देखाउन बाँकी छन् । तर चोटले धोका दिइरहेको छ ।

खेलाडीका लागि अप्ठ्यारो समय भनेको चोटका कारण बाहिर बस्नुपर्दाको रहेछ । खेलिरहेका बेला एक्कासी बाहिर बसेर अरुले खेलेको हेरेर बसिरहन सजिलो छैन । चोटले सताएको पनि दुई वर्ष भइसक्यो ।

००००

कुरा चोटबाटै गरौं । किनभने अहिले पनि त्यसबाट बाहिर निस्कने प्रयासमा नै छु । यति लामो समय चोट बल्झिएला जस्तो लागेको थिएन तर, सताइरहेको छ ।

२०७३ चैतमा एसियन कप छनोटको बेला दोस्रो चरणमा फिलिपिन्ससँगको खेलका बेला अन्तिम समयतिर खुट्टामा चोट लागेको हो । त्यसपछि एक वर्षजतिमा ठीक भएर राष्ट्रिय टिमसँग थाइल्याण्डमा भएको अभ्यासमा सामेल भएको थिएँ ।

थाइल्याण्डमा मैत्रीपूर्ण खेलमा चोट फेरि बल्झियो । यसपटक अप्रेसन नै गर्नुपर्ने भएपछि एन्फाले कतारमा अप्रेसन गर्न मिलाइदिएको हो । कतारमा नै अप्रेसन भयो । एक महिना त्यहीँ बसेर फिजियोथेरापी गराएँ । अहिले नेपालमा हाइड्रोथेरापी गरेको एक महिना भयो । फेरि फलोअपको लागि कतार जानुपर्ने भएको छ ।

सबै जाँच गरेपछि बल्ल कहिलेदेखि खेल्न मिल्छ भन्ने थाहा हुन्छ । पहिलोपटक समस्या आउँदा फिट हुन ८ महिना जस्तो लागेको थियो । अहिले फिजियोथेरापिस्टहरुको सल्लाह अनुसार एक वर्ष कम्तीमा पनि कुर्नुपर्ने अवस्था छ । एक वर्ष फिजियोथेरापी र ग्राउण्ड रिह्याब सकाएर कमब्याक गर्ने सोचमा छु ।

खेलिरहेको बेला घाइते भएर बाहिर बसेर हेरिरहनुपर्ने पीडा हुन्छ नै । नियमित खेलिरहेको, टिमसँग नियमित खेलमा हिँडिरहेको खेलाडी घाइते भएर बस्नुपर्दा नरमाइलो पनि लाग्नेरहेछ । अहिले समयलाई कसरी मिलाउने भन्ने कुरा पनि कठिन नै छ ।

जे होस्, घाइते भएर पनि धेरै कुरा सिकियो । पहिला फुटबलमै लागेर दिनभर हिँडिन्थ्यो, अहिले त घरमा नै बसेर भएको समय के गर्ने भन्ने हुन्छ । कसरी ठीक हुने भन्ने कुरा मनमा आइरहन्छ । कतिपय समय त मनमा नकरात्मक कुरा पनि आउने रहेछ । तर यसो सोच्दा जीवनमा यस्तो अवस्था पनि आउनै पर्ने रहेछ जस्तो लाग्छ । किनभने त्यसले तपाइँलाई मानसिक रुपमा थप बलियो बनाउने रहेछ ।

हुन त खेलाडीहरु मानसिक रुपमा बलियो हुन्छन् भनिन्छ तर, खेलबाटै छुटिन्न पर्दा अलिकति मन त खस्किन्छ नै । फेरि खेलमा आउनका लागि आत्मविश्वास बढाउन असाध्यै जरुरी रहेछ । म त्यसरी नै बढिरहेको छु । मनलाई नियन्त्रणमा राख्न सिकिरहेको छु । खेल्न पाएँ भने त अहिले पनि खेलिहालौं जस्तो त हुन्छ । तर लागेर मात्र भएन, आफू ठीक पनि हुनुपर्‍यो ।

खुट्टाले नदिँदा नदिँदै बलजफ्ती गर्नु पनि भएन । यस्तो अवस्थामा परिवारको महत्व झनै बढ्ने रहेछ । आफूलाई मनपर्ने काम गर्न नपाएर निराश भएका बेला परिवारको साथ ठूलो कुरा हो । परिवारमा सबै आफ्नो काममा व्यस्त हुँदा पनि मेरो लागि समय निकाल्ने, सँगै बसेर कुराकानी गर्ने गरिरहेका हुन्छन् । जसले मलाई हौसला मिलिरहेको हुन्छ ।

घाइते भएर बसे पनि नेपाली फुटबलसँग नजिक छु । आफ्नो क्लब र राष्ट्रिय टिमका खेलहरु विचार गरिरहेको हुन्छु । आफ्नो क्लब गएको प्रतियोगितामा त धेरै नै ध्यान हुन्छ ।

००००

म फुटबलकै लागि हो भनेर कहिल्यै लागेन तर, सानोदेखि नै खेल्न असाध्यै रमाइलो लाग्थ्यो । सानोमा त जे पायो, त्यही खेल खेलिन्थ्यो । तर फुटबल भने नियमित नै थियो । म महोत्तरी जिल्लाको जलेश्वरमा हुर्किएको हो । मेरो खेलको रुचिमा पनि परिवारबाट सधैँ साथ पाएँ । बुबाले त सानोदेखि खेलमा असाध्यै सहयोग गर्नुभयो ।

१९९८ को विश्वकपको बेला एउटा समय याद आउँछ । म ७ वर्षको थिएँ । आफूसँग राखेर बुबाले विश्वकप देखाउनुभएको थियो । फ्रान्समा भएको त्यो विश्वकपमा ब्राजिललाई हराएर फ्रान्सले उपाधि जित्यो । बुबा ब्राजिलको समर्थक भएकाले त्यो बेलादेखि म पनि ब्राजिलकै समर्थक भएको हुँ । फाइनलमा हार्दा नमज्जा पनि लाग्यो ।

सानोमा फुटबल त्यसरी नै अगाडि बढ्दै गयो । मलाई भन्दा धेरै चासो त बुबालाई थियो । काठमाडौंमा यू–१४ को छनोट हुँदै छ रे भन्ने थाहा पाएपछि जिल्लाबाट हामी पनि टिम बनाएर आएका थियौं । सानो गौचरणमा सभापति कप प्रतियोगिता भएको थियो । त्यो बेला म फरवार्ड खेल्थेँ । त्यहाँ मैले तीन खेलमा १४ गोल गरेँ ।

त्यसपछि नै २००४ मा एन्फा एकेडेमीमा छनोटमा परेँ । एन्फामा भएपछि त बुबा ममी पनि धेरै खुशी हुनुभयो । ल्याब्रोटरी स्कूलमा पढ्ने र फुटबल अभ्यास गर्ने नै दैनिकी बन्यो । नेपाललाई यू–१४ मा प्रतिनिधित्व गर्न पाएपछि त अझ जोश बढ्यो । यू–१७ मा खेलेँ, यू– १९ मा खेलेँ, क्लबबाट अफर आयो अनि राष्ट्रिय टिमको बाटो बन्यो ।

००००

२००८ मा उत्तर कोरियासँग एएफसी च्यालेन्ज कपको फाइनल राउण्डमा भारतमा भएको खेल मेरो डेब्यू खेल हो । टिममा राकेश श्रेष्ठ, अनन्त थापा, पर्वत पाण्डे, भोला सिलवाल, युगल किशोर राई, विजय गुरुङ, विकास मल्ल, लोकबन्धु गुरुङ, जुमानु राई, निराजन खड्का दाइहरुसँगै एन्फामा एउटै विराज महर्जन दाइ र म पनि थियौं ।

त्यसैले डेब्यू गर्छु जस्तो नै लागेको थिएन । पहिलो खेलमा म्यानमारसँग हारेपछि दोस्रो खेल उत्तर कोरियासँग थियो । प्रशिक्षक विराट कृष्ण श्रेष्ठ सरले उत्तर कोरियासँग खेल हुनु अघिल्लो दिन ‘तिमी तयार होऊ’ भोलि प्लेइङमा खेल्नुपर्छ भन्नुभयो । मलाई भने डर पनि लागिरहेको थियो । विराट सरलाई भेटेर डर लागेको सुनाएँ । उहाँले ‘आत्तिनु पर्दैन, तिमीले आफ्नो खेल खेल्ने हो’ भनेपछि डर हराएको थियो ।

खेल्ने बेला त उत्सुक नै थिएँ । डराएको महसुस पनि भएको थिएन । उत्तर कोरियासँग ३९ औं मिनेटमा गोल खाएर खेल हारे पनि डेब्यू खेल भएकाले मेरा लागि अविस्मरणीय बन्यो ।

राष्ट्रिय टिममा खेल्ने बेला भने म लेफ्ट ब्याकमा खेलिरहेको थिएँ । फरवार्डबाट कसरी लेफ्ट ब्याकमा पुगेँ भन्ने कुरा पनि अलि अनौठो नै छ । हामी यू–१४ बाट भारतमा हुने सुब्रोतु कप खेल्न गएका थियौं । तर हाम्रो तीन जना खेलाडीको उमेर बढी भएकाले खेल्न पाएनन् । त्यसले गर्दा टिममा डिफेन्सको कमी भयो । डेकेन सुवाल सरले त्यही प्रतियोगितामा मलाई लेफ्ट डिफेन्समा राखिदिनुभयो ।

पछि यू–१७ मा राजुकाजी शाक्य सरले तिमी डिफेन्समा खेल न त भनेर डिफेन्डर बनाउनुभयो । तिम्रो भविश्य लेफ्ट डिफेन्समा राम्रो छ भन्नु भएपछि थप मेहनत गर्न हौसला मिल्यो । सन् २००६ मा यू–१७ एसिया कप छनोट खेलेका थियौं । उज्वेकिस्तान र किर्गिस्तानविरुद्ध खेलेपछि पूरा लेफ्ट डिफेन्डर भएर निस्किएँ । त्यसपछि त फरवार्डको बारेमा सोच्दा पनि सोचिनँ । राष्ट्रिय टिमबाट देशको प्रतिनिधित्व गर्दा जुन पोजिसनमा भएपनि खेल्नुपर्छ भन्ने लागेको थियो ।

हुन पनि सानोमा घरतिर खेल्दा गोलकिपर थिएँ । ज्यान सानो भएकाले पनि सबैले ‘हेपेरै’ तँ किपर बस भनिदिन्थे, म खुरुक्क गएर बस्थेँ । विस्तारै खेल देखाउँदै गएर फरवार्ड बनेँ । त्यसैले राष्ट्रिय टिममा डिफेन्डर खेल्दा पनि मलाई फरवार्डमा खेल्न पाइन भन्ने कहिल्यै लागेन । बरु, डिफेन्स गर्दा पनि फरवार्डको मनस्थिति बुझ्न सक्छु जस्तो लाग्छ ।

ओभरल्याप जाने, क्रस बल फाल्ने कुरामा फरवार्ड खेल्दाका कुराले पनि धेरै नै सहयोग गरेको हो । हुन त राष्ट्रिय टिमबाट ४३ खेल खेलिसक्दा पनि मैले गोल गर्न सकेको छैन, तर क्लबबाट भने धेरै गोल गरिसकेको छु । त्यसमा पनि पहिलेका दिनले सहयोग गरेको छ जस्तो लाग्छ । नेपाल पुलिस क्लबमा आवद्ध भएपछि मेरो खेलमा अझ सुधार आयो । अहिले जे छु, त्यसमा पुलिस क्लबको ठूलो योगदान छ

००००

क्लब फुटबल सुरु भएको क्षण पनि रोचक छ । ०६३ सालमा हामी यू–१७ मा विश्वकप छनोट खेलेर सिंगापुरबाट फर्किएका थियौँ । यता ए डिभिजनमा हामीलाई संकटामा अनुबन्ध गर्ने सम्झौता एन्फासँग भइसकेको रहेछ । ए डिभिजन खेल्न पाउने कुराले असाध्यै खुशी लागेको थियो । हामीले प्रतियोगिताभर राम्रो खेल्यौं, त्यसैले प्रतियोगिता सकिने वित्तिकै नेपाल पुलिस क्लबबाट प्रस्ताव आइहाल्यो ।

भविष्य राम्रो हुन्छ भनेर पुलिस क्लबमै गएँ । लिग च्याम्पियन पुलिसमा असाध्यै राम्रा खेलाडीहरु थिए । त्यहाँ जान पाउनु भाग्यकै कुरा पनि थियो । कति वर्ष ए डिभिजन लिग नै नहुँदा पनि आरामले बाँच्न सक्ने अवस्था पुलिस क्लबबाट नै मिलेको हो । एक हिसाबले भन्दा बिहान तीन घण्टा अभ्यास गरेपछि हाम्रो अरु केही काम हुँदैन । हामीलाई ‘तपाईँहरु खेलका लागि हो, खेल्नुपर्छ’ भन्ने सधैं हौसला पायौं ।

०६३ सालको माघमा पुलिस क्लबमा गएपनि आधिकारिक रुपमा ०६४ साल असारदेखि आबद्ध भएँ । त्यतिबेला प्रहरी जवानमा थिएँ । हामीले लगातार तीन पटक ए डिभिजन लिग जित्यौं, मोफसलका प्रतियोगिताहरु पनि जित्यौं । आहा रारा गोल्डकपमा त ह्याट्रिक नै गर्‍यौं । यो सबैले बढुवा भएर अहिले प्रहरी सहायक निरिक्षक पदमा छु । पुलिस क्लबमा आवद्ध हुन पाउँदा असाध्यै गर्व लाग्छ ।

००००

खेलाडीलाई जीवनभर याद आउने डेब्यू खेल नै रहेछ । त्योबाहेक मैले राम्रो गर्न सकेको २०१३ को साफको बेला हो । त्यसैले त्यो प्रतियोगिता पनि सम्झिरहेको हुन्छु । हुन त हामी सेमिफाइनलमा अफगानिस्तानसँग १–० ले हारेका थियौं तर मेरो खेल राम्रै थियो जस्तो लाग्छ । किनभने मैले उत्कृष्ट खेलाडीको अवार्ड पनि पाएको थिएँ ।

त्यो बेला काठमाडौंको माहोल फुटबलमय थियो । हरेक मानिस फुटबलकै कुरा गरिरहेका थिए । खेलाडीहरुको आत्मविश्वास पनि बलियो थियो । हामीले दर्शकको माया धेरै पाएका थियौं । मानिसहरु त्यसरी एक ढिक्का भएर फुटबलमा लागेको पहिलोपटक देखिरहेको थिएँ । रंगशालामा २० हजार मान्छेले नेपालका लागि गरेको समर्थन असाध्यै अदभूत हो । त्यो प्रतियोगितापछि हामीले सिकेका कुराहरु धेरै छन् । हारले पनि मान्छेलाई अगाडि बढ्न राम्रो शिक्षा दिने रहेछ ।

जितेका बेलामा या हारेका बेलामा मात्रै होइन, म त घाइते भएर बाहिर बसिरहँदा पनि केही सिकिनै रहेको छु । घाइते भएँ भनेर दुःख मानेर बसिरहेको पनि छैन । दुःख मन गरेर बस्नु पनि हुँदैन । पीडा त कसको जीवनमा नहोला र ? तर त्यसलाई कसरी पन्छाएर आफू अगाडि बढ्ने भन्ने कुरा महत्वपूर्ण हुन्छ । टिममा हुँदा पनि खेलबाहेक हाँसिमजाकको माहोल बनाइरहेका हुन्छौं । साथीहरु पनि रमाइलो गर्ने, एक अर्कालाई हौसला दिने छन् । जीवन रमाएर बाँच मिल्छ भने किन दुःखी हुनू ?

०००

सानोमा जलेश्वरमा खेल्ने बेलाका साथीहरु त अहिले फुटबलमा छैनन् । त्यो बेला काठमाडौं आउने धेरै नै थियौं, फुटबलमा लागिरहेको म एक्लो छु । अब जलेश्वरबाट अरु भाइहरु फुटबलमा आउन् भन्ने लागेको छ । किनभने फुटबल असाध्यै रमाइलो छ ।

फुटबलले मलाई कहिल्यै निराशा दिएको छैन, कहिल्यै दुःख दिएको छैन । आज जे छु त्यो सबै फुटबलले गर्दा नै हो । हुन त सिक्न बाँकी कुरा अझै छन्, गरेर देखाउन बाँकी कुरा पनि अझै छन् । म मैदानमा पुग्न कहिलेसम्म कुर्नुपर्छ भन्ने त थाहा छैन । अब एक वर्षमा त फर्किन्छु कि ? फर्किएपछि राम्रो खेल्ने जोश र उत्साह अझै धेरै छ ।

प्रस्तुति : ऋग्वेद शर्मा

तस्वीर : शंकर गिरी

(अनलाइनखबरले सुरु गरेको खेलाडीहरुको जीवन भोगाइ र खेल यात्रा समिटिने ‘मेरो कथा’ को ३१ औं श्रृङ्खलामा यो हप्ता फुटबल खेलाडी रविन श्रेष्ठको कथा प्रस्तुत गरिएको हो ।)