Comments Add Comment

निजामती सेवाका पाँच सचिव रिक्त, यी हुन् सचिवका दाबेदार सहसचिव

कृषि सचिव डा. युवकध्वज जिसीको राजीनामा स्वीकृत

२२ माघ, काठमाडौं । चार सचिवको अवकाश र एकजनाको राजीनामासँगै निजामती सेवाका पाँचजना विशिष्ठ श्रेणीका प्रशासक खाली भएको छ । रिक्त पाँच सचिव बढुवाका लागि लोकसेवा आयोग र सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले गृहकार्य थालेका छन् ।

गृहसचिव प्रेमकुमार राईसहित रामकुमार आचार्य, डा. गजेन्द्र ठाकुर, राजन खनाल र अनिल ठाकुरले अवकाश पाएकामा अनिल ठाकुरको ठाउँमा दिनेश भट्टराई बरिष्ठताका आधारमा सचिव बढुवा भइसकेका छन् । उनलाई प्रदेश १ को प्रमुख सचिवमा पदस्थापन गरिएको छ ।

लोकसेवा आयोगका अध्यक्षको नेतृत्वमा रहेको सचिव बढुवा सिफारिस समितिले एक रिक्त सचिव पदका लागि तीन जनाको नाम सिफारिस गर्छ । क्लस्टर अनुसार सचिव सिफारिस गर्नुपर्ने भएकाले डा. गजेन्द्र ठाकुरको ठाउँमा प्राविधिक सहसचिवबाटै बढुवा हुनेछन् ।

त्यस्तै कृषि सचिवबाट राजीनामा दिएका डा. युवकध्वज जिसीको ठाउँमा पनि कृषि प्राविधिक समूहकै बरिष्ठतम सहसचिवको बढुवा हुनेछ । कृषि सेवाबाट योगेन्द्र कुमार कार्की बरिष्ठ सहसचिव हुन् भने प्राविधिकतर्फ सागर राई बरिष्ठ हुन् ।

यद्यपि कृषि तथा पशुपन्छी मन्त्रालयमा अर्का सचिव प्रकाश माथेमा पनि रहेकाले जिसीको ठाउँमा सचिव बढुवा गर्ने वा खाली राख्ने भन्ने निर्णय सरकारले गर्न बाँकी छ । डा. जिसीको राजीनामा सोमबारको मन्त्रिपरिषद बैठकले स्वीकृत गरिसकेको छ ।

को-को हुन् सचिवका दाबेदार ?

माघ २२ पछि रिक्त रहेका प्रशासन सेवाका तीन सचिवका लागि बरिष्ठताका आधारमा बढुवा गर्दा एकनारायण अर्याल, रामशरण पुडासैनी र टेकनारायण पाण्डे मुख्य दाबेदार हुन् । सिफारिस समितिले भने तीन सचिवका लागि ९ जनाको नाम सिफारिस गर्नुपर्छ ।

प्रशासन सेवातर्फ सचिवका दाबेदार सहसचिवमा अर्जुन पोखरेल, डा. मधु मरासिनी, लक्ष्मी बस्नेत, मानबहादुर जिसी, कृष्णबहादुर राउत, गोकर्णमणी दवाडी, विष्णु नेपाल र सुमनराज अर्याल पनि हुन् ।

यीमध्ये बस्नेत र राउत अहिले सचिव बन्न पाउँदैनन् । उनीहरुले सचिव बन्नुपर्ने तालिम लिएका छैनन् । ४० वर्षको उमेर हाराहारीमा रहेका उनीहरुले सचिव बनेको पाँच वर्षपछि अवकाश लिनुपर्ने हुँन्छ । त्यसैले उनीहरु तत्काल सहसचिवमै रहन खोजेका छन् ।

५ वर्षे अवधिका कारण धेरै सचिव अवकाश हुने भएकाले कात्तिकपछि बरिष्ठताका आधारमा चन्द्र घिमिरे मुख्य सचिवका दाबेदार हुनेछन्

लोकसेवा आयोगका अध्यक्ष उमेश मैनाली अध्यक्ष रहेको सिफारिस समितिमा मुख्य सचिव लोकदर्शन रेग्मी सदस्य छन् । त्यस्तै सामान्य प्रशासन मन्त्रालयका सचिव सदस्य सचिव र कानुन मन्त्रालयका सचिव आमन्त्रित सदस्य हुन्छन् भने एकजना विज्ञ राख्ने नियम छ ।

बरिष्ठता नचलाई सचिव बढुवा हुँदा सम्भावित उम्मेदवारमध्ये एकनारायण अर्याल हाल कोलकातास्थित महावाणिज्यदूत छन् । उनी लामो समय गृह मन्त्रालयमा बसेको काबिल प्रशासक मानिन्छन् । त्यस्तै टेकनारायण पाण्डे हाल ५ नम्बर प्रदेशको मुख्यमन्त्री कार्यालयका सचिव हुन् भने पुडासैनी अर्थमन्त्रालयका क्याडर हुन् ।

प्राविधिकतर्फका सचिव बढुवा हुन लागेका सागर राई ऊर्जा जलस्रोत तथा सिंचाइ मन्त्रालयमा कार्यरत छन् । यसअघि उनी १ नम्बर प्रदेशको पूर्वाधार विकास मन्त्रालयमा कार्यरत थिए ।

इन्जिनियरिङ समूहबाट अख्तियारमा कार्यरत रामकृष्ण सापकोटा र शहरी विकास तथा भवन निर्माण बिभागका महानिर्देशक मणिराम गेलाल पनि सचिवका दाबेदार हुन् ।

अख्तियार आयुक्त बन्दै राई

प्रधानमन्त्रीले सबैभन्दा विश्वास गरेका प्रेम राईले गृहसचिवबाट अवकाश पाएलगत्तै दिनेश थपलियाले जस्तै कुनै संवैधानिक नियुक्ति पाउने अनुमान धेरैको छ । राईलाई अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको प्रमुख आयुक्त बनाउने गरी हाल आयुक्तमा सिफारिस गर्ने सम्भावना छ ।

प्रेम राई

तत्कालीन प्रमुख आयुक्त दीप बस्न्यातको अवकाश र आयुक्त राजनारायण पाठक भ्रष्टाचार काण्डमा परेपछि आयोगमा दुई आयुक्त रिक्त छन् । संवैधानिक परिषदमा विपक्षी दलका नेता शेरबहादुर देउवाको सिफारिसमा एकजना आयुक्तसहित राईलाई अख्तियारमा लैजाने तयारी रहेको स्रोतले जनाएको छ ।

प्रमुख आयुक्त नवीन घिमिरे आगामी भदौमा अवकाश हुँदैछन् । घिमिरेको अवकाशपछि राई प्रमुख आयुक्त हुने अनुमान कतिपयको छ । यद्यपि बरिष्ठताका आधारमा आयोगकै आयुक्त गणेशराज जोशी प्रमुख आयुक्तका दाबेदार हुनेछन् । तर आयोगका आयुक्तमध्येबाट एकजना प्रमुख आयुक्त बनाउँदा बरिष्ठताको अर्थ नहुने दावी गरिएको छ ।

भावी मुख्य सचिव को ?

लोकदर्शन रेग्मी मुख्य सचिव हुँदै उनलाई कुनै देशमा राजदूत बनाएर प्रेम राईलाई मुख्य सचिव बनाउने कसरत पनि भएको थियो । पछिल्लो समय रेग्मी आफैंले जापान वा अष्टे्रलियाको राजदूत बन्न खोजेको चर्चा पनि चलेको थियो ।

तर अब मुख्य सचिव रेग्मीले आफ्नो तीन वर्षे पूरै कार्यकाल बिताउने देखिन्छ । रेग्मी कात्तिकमा ३ वर्ष पूरा गरी अवकाश हुनेछन् । उनीभन्दा अघि नै ५ वर्षे अवधिका कारण धेरै सचिव अवकाश हुने भएकाले कात्तिकपछि बरिष्ठताका आधारमा चन्द्र घिमिरे मुख्य सचिवका दाबेदार हुनेछन् ।

हाल महिला बालबालिका तथा जेष्ठ नागरिक मन्त्रालयमा सचिव रहेका घिमिरेको ५ वर्षे अवधि माघसम्म छ । कात्तिकमै रेग्मी अवकाश हुने भएकाले उनले उमेरका कारण पूरै ३ वर्ष मुख्य सचिव चलाउन पाउनेछन् ।

रेग्मीभन्दा अगाडि परराष्ट्र मन्त्रालयका सचिव शंकर बैरागी, पर्यटन सचिव केदारबहादुर अधिकारी, मोहनकृष्ण सापकोटालगायतले असोजमा अवकाश पाउनेछन् । माघ २२ मा चार सचिव अवकाशपछि वैशाखमा महेश दाहालले पनि अवकाश पाउनेछन् ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?

ट्रेन्डिङ

Advertisment