चक्रपथको पहिलो खण्डमा भएको त्रुटि अर्कोमा नदोहोर्‍याउन पहल

१६ माघ, काठमाडौं । सरकारले चक्रपथको पहिलो खण्डमा भएको त्रुटि दोस्रो खण्डमा सच्याउन पहल गरेको छ । सडक विभागले अब विस्तारको काम हुने कलंकी-बालाजु-महाराजगञ्ज सडक खण्डमा पहिलो खण्डको जस्तो प्राविधिक त्रुटि नहोस् भनेर डिजाइ नै वैज्ञानिक बनाइदिन आग्रह गरेको छ ।

चक्रपथको डिजाइन चीन सरकारले नै गर्छ, पहिलो खण्डमा चीनले गरेको डिजाइन जस्ताको तस्तै स्वीकार्दा विभिन्न त्रुटिहरु भएका छन्, जसले सडक त्रुटिपूर्ण र जोखिमयुक्त बनेको छ ।

कलंकी-बालाजु-महाराजगञ्ज खण्ड विस्तारको लागि सडक विभाग अहिले चीन सरकारले बनाउने डिजाइन कुरिरहेको छ । सडक विभागले सडकसीमा क्षेत्रभित्रका संरचनाहरु हटाउन यसअघि नै सूचना निकाले पनि अझै निर्माण सुरु गर्न चीनले डिजाइन दिएको छैन ।

सडक विभागमा महानिर्देशक रवीन्द्र श्रेष्ठले चीन सरकारबाट डिजाइन प्राप्त भएपछि त्यसलाई चक्रपथ सुहाउँदो मोडलमा हेरफेरको प्रयास गरिने बताए । उनले डिजाइन फाइनल भएपछि चीन सरकारले जिम्मा दिने कम्पनीले विस्तारको काम सुरु गर्ने बताए ।

‘कलंकी-सातदोबाटोमा केही त्रुटि भए, अब कलंकी-बालाजु-महाराजगञ्ज खण्डमा भने बीचमा ग्रीनरीसहितको मेडियन राखेर डिजाइन गर्न आग्रह गरेका छौं,’ उनले भने,’सकेसम्म वैज्ञानिक र व्यवहारिक बनाएर बाँकी सडक निर्माण गर्छौं ।’

डिजाइन आएपछि त्यसलाई रिभ्यु गर्ने र सकेसम्म वैज्ञानिक तवरले परिमार्जन भएपछि आयोजना अघि बढाउने योजनामा विभाग छ ।

हालै विस्तार सकिएको कलकी-सातदोबाटो कोटेश्वर खण्डमा चीन सरकारले दिएको डिजाइन नै स्वीकृत गर्दा भर्खरे बनेको सडक सुधारका लागि तत्कालै भत्काउनुपर्ने अवस्था आएको छ ।

यो पनि पढ्नुहोस

विस्तारित चक्रपथ : भब्य सडकमा त्रुटि नै त्रुटि (भिडियोसहित)

अब चक्रपथको बाँकी खण्डको डिजाइन भने यो खण्डभन्दा वैज्ञानिक हुने विभागको भनाइ छ । बाँकी १७ किमि सडकमा मेडियन अर्थात् दुई सडकको बीचमा लेन छुट्याउने भाग राखिनेछ ।

कोटेश्वर-कलंकी खण्डको बीचमा मेडियन राखिएको छैन । मेडियन नराखिएका सडकमा राति गुड्ने सवारी साधन चालकको आँखामा विपरित दिशाबाट आइरहेका सवारीको बत्ती पर्छ । र, निर्वाध अगाडि बढ्न असहज स्थिति बेहोर्नुपर्छ । यो अवैज्ञानिक ठहर भइसकेको छ । त्यसैले अबको खण्डलाई वैज्ञानिक तवरले बनाउने योजना विभागको छ ।

चक्रपथ सडक विस्तार आयोजनाले केही महिनाअघि नै कलंकी-बालाजु-महाराजगञ्ज सडक सीमामा पर्ने सबै संरचना हटाउन भन्दै सूचना जारी गरेको छ । सूचनामा सडक क्षेत्र मिचेर बनाइएका संरचना भत्काउन अटेर गरे सार्वजनिक सडक ऐनअनसार आफैंले हटाउने र त्यसबापत लागेको खर्च असुल्ने चेतावनी दिइसकेको छ ।

कुल २७ दशमलव दुई किलोमिटरमध्ये कलंकी-महाराजगञ्ज खण्ड ८.२ किमि लम्बाइको छ । चीनले केही वर्षअघि नै रिंगरोडलाई तीन चरणमा विस्तार गर्ने प्रतिवद्धता जनाइसकेको थियो ।

केही महिनाअघि नै चीनको वाणिज्य मन्त्रालयले जुन २०१८ सम्ममा उक्त खण्डमा पर्ने ढल, विद्युत् र टेलिफोनका पोलहरु हटाउन सडक विभागसँग लिखित आग्रह गरेको थियो । चक्रपथको कोटेश्वर-कलंकी खण्ड चीनले नै विस्तार गरिरहेको छ, जुन साढे नौ किमी लामो छ ।

कलंकी-महाराजगञ्ज खण्ड विस्तारको लागत पनि निक्र्योल भइसकेको छैन । अब केही समयभित्रै विद्युत् र टेलिफोनका पोलहरु हटाउन शुरु गरिने भएको छ ।

चक्रपथकै बाँकी महाराजगञ्ज-कोटेश्वर सडक विस्तारमा पनि चीनको चासो छ, जुन करिब नौ किमि लम्बाइको छ । पूरै चक्रपथ विस्तारमा सहयोग गर्न चीन यसअघि नै सहमत भइसकेको छ ।

यो पनि पढ्नुहोस

विस्तारित चक्रपथको त्रुटि सच्याउन सडक विभागले अध्ययन गर्ने 

चार लेनको चक्रपथ चीनकै अनुदानमा ०२७ सालमा निर्माण भएको थियो, जसलाई आठ लेनमा स्तरोन्नती गर्न पनि उत्तरी छिमेकीले चासो लिँदै आएको छ ।

कलंकीबाट महाराजगञ्ज हुँदै कोटेश्वरसम्मको १७ किमि सडक विस्तारको सम्भाव्यता अध्ययन पनि चिनियाँ प्राविधिकले नै गरिसकेका छन् । पूरै चक्रपथलाई आठ लेनको बनाउन १३ अर्ब रुपैयाँ लाग्ने विभागको प्रारम्भिक अनुमान छ ।

‘यो खण्डको डिजाइन र टेन्डरको सबै काम चिनियाँले नै गर्छन्, उनीहरुलाई डिजाइनमा परिवर्तन गरिदेऊ भन्दा निकै अप्ठेरो मान्छन्,’ सडक विभागका एक अधिकारीले भने,’कलंकी-सातदोबाटो-महाराजगञ्ज खण्डमा पनि हामीले डिजाइन परिवर्तन गराउन आग्रह गर्दा मानेनन् । अब अर्को खण्डमा त्यस्तो हुन दिने छैनौं ।’

ती अधिकारीका अनुसार चिनियाँ अधिकारीहरु आफ्नो डिजाइन र समयसीमामा अडिग रहने गर्दा समस्या पर्ने गरेको छ । स्याफ्रुबेसी-रसुवागढी १६ किलोमिटरको सडक खण्ड निर्माण्को अवधि ३ वर्ष बढी राखेपछि विभागले त्यसलाई छोट्याउन पहल गरेको थियो ।

तर, चिनियाँ अधिकारीले सडक विभागका अधिकारीको कुरै नसुनेको ताजा अनुभव विभागसँग छ ।

‘चिनियाँहरु आफ्नो कुरामा एकदमै अडिग हुन्छन्, जति गर्दा पनि सकिन्न’ ती अधिकारीले भने,’चक्रपथमा हामीले त्यसै कारण आलोचना खेप्नुपर्‍यो । अब सकेसम्म गल्ती नदोहोर्‍याउन पहल गर्दैछौं ।’