धुम्रपान सुरु गर्ने ‘गेट वे’ बन्दैछ ई-सिगरेट
डा. विश्वबन्धु बगाले बालरोग विशेषज्ञ
डा.सरोजकुमार सुवाल हाडजोर्नी तथा नसारोग विशेषज्ञ
चुरोटले कसरी मक्काउँछ हड्डी ?
२०८० जेठ २२ गते १३:५०
डा.सरोजकुमार सुवाल हाडजोर्नी तथा नसारोग विशेषज्ञ
चुरोटको धुवाँले फोक्सोलाई मात्र ध्वस्त बनाउँदैन । स्नायुप्रणालीलाई पनि यसले घात गर्छ । त्यससँगै हड्डीलाई समेत कमजोर बनाउँछ । चुरोटको धुँवामा जुन हानिकारक रसायन हुन्छ त्यसले हड्डीलाई कमजोर बनाउँछ । त्यसैले चुरोटको तल लागेकाहरुको हड्डी भाँचिएमा जोडिन कठिन हुन्छ ।
रुस युनिभर्सिटी मेडिकल सेन्टरले सार्वजनिक गरेको अनुसन्धानमुलक रिपोर्टअनुसार चुरोटको धुवाँले हड्डी, मांसपेशी र जोर्नीलाई पोषण दिन आवश्यक अक्सिजनयुक्त रगतको प्रवाहमा अवरोध गर्छ । साथै शरीरमा क्याल्सियम अवशोषित गर्ने प्रक्रियालाई बाधा गरेर हड्डीको घनत्वलाई पनि कम गराउँछ ।
रुस स्पोर्ट्स मेडिसिन एण्ड सोल्जर सर्जन ग्रान्ट गार्जियसले भनेका छन्, ‘धुम्रपानले विस्तारै अस्थिपञ्जर प्रणालीलाई असर गर्छ । यसले कुरकुरे हाड, हड्डी र मांसपेशी कमजोर हुँदै जान्छ र उपचारपछि पनि निको हुन धेरै समय लाग्छ ।
निकोटिनको लत, हड्डीलाई घात
चुरोटको धुवाँमा जुन निकोटिन हुन्छ, त्यसले हाम्रो शरीरमा हड्डी बन्ने प्रक्रियालाई नै सुस्त बनाइदिन्छ । यसले एकातिर हडडी बन्ने प्रक्रियालाई बाधा गर्छ भने अर्कोतिर भएको हड्डीलाई बलियो हुन दिंदैन । त्यसैले चुरोट खानेको हड्डी सजिलै भाँचिने र मक्किने हुन्छ । त्यसले नसा र कोषिकालाई समेत क्षति पुर्याउँछ ।
निकोटिनले मस्तिष्कमा हुने एक किसिमको हार्मोनलाई ह«ास गर्छ, जसले गर्दा भिटामिन डिको कमी हुन जान्छ । त्यसैले चुरोटको अम्मलीहरुमा ढाड दुख्ने समस्या बढी हुन्छ । साथै उनीहरुको खुट्टा, जोर्नी दुख्ने, झमझाउने समस्या पनि हुन्छ । चुरोटले मेरुदण्डको हड्डीलाई पनि कमजोर बनाउँछ । कुनै कारणवश हड्डी भाँचिएमा जोडिन समय लाग्छ ।
अरुले तानेको धुवाँले हामीलाई पनि असर
नेपालीमा एउटा भनाइ छ, खाँदै नखाएको विष लाग्दैन । तर चुरोटको धुवाँ यस्तो विष हो जुन खाँदै नखाएकालाई पनि लाग्न सक्छ ।
जस्तो कुनै व्यक्तिले तानेर निकालेको धुवाँले त्यस आसपासमा बस्नेलाई समेत असर गर्छ । किनभने हावामा फैलिएको उक्त धुवाँ दोस्रो व्यक्तिले पनि लिन्छ । चिकित्सकका अनुसार यो ‘सेकेण्ड ह्याण्ड धुँवा’ अरु घातक हुन्छ । यसरी चुरोट खाँदै नखाने समेत साथीभाइको कारण मारमा पर्छन् ।
चुरोटको कारण हड्डी भाँचिने जोखिम
अस्टियोपोसिस हुनुमा पनि विभिन्न कारणमध्ये एक मानिएको छ, चुरोटको धुवाँलाई । निष्क्रिय जीवनलगायत चुरोटको सेवनले अस्टियोपोरोसिस हुने जोखिम हुन्छ । हड्डी कमजोर हुनुलाई अस्टियोपोरोसिस भनिन्छ । यस स्थितिमा बीएमडी अर्थात् बोन मास डेन्सिटी कमी हुन्छ । यही कारण हड्डी कमजोर हुने वा भाँचिने खतरा बढ्छ ।
(डा. सुवाल मध्यपुर अस्पताल र सूर्यविनायक नगर अस्पतालमा कार्यरत छन् । उनीसँग अनलाइनखबरकर्मी मनिषा थापाले गरेको कुराकानीमा आधारित)
प्रतिक्रिया 4