+

महिनावारीमा योनी दुख्ने कारण के हो ?

२०८१ मंसिर  २८ गते १५:४३ २०८१ मंसिर २८ गते १५:४३
महिनावारीमा योनी दुख्ने कारण के हो ?

महिनावारीको समयमा महिलाको शरीरमा हर्मोनल उतारचढाव हुन्छ । जसले गर्दा यस समयमा महिलालाई पेट, कम्मर, खुट्टा र टाउको दुख्ने समस्या हुनसक्छ । महिनावारी हुनुअघि अर्थात् ‘पीएमएस’को बेलामा पनि महिलाको शरीरमा धेरै संकेत देखिन्छन् ।

महिनावारीको समयमा कसैलाई कब्जियत हुन्छ भने कतिपयलाई झाडापखाला पनि हुनसक्छ । यसबाहेक यसले महिलाको भावनात्मक स्वास्थ्यमा पनि असर गर्छ । मुड स्वीङ, चिडचिडापन, रिस उठ्ने वा सानातिना कुरामा आँसु आउने जस्ता कुराले यस समयमा महिलालाई समस्यामा पार्छ ।

यति मात्र हैन, महिनावारीको बेला कहिलेकाहीं महिलालाई योनीमा दुखाइ पनि हुन्छ ।

महिनावारीको बेला योनी दुख्ने कारण

महिनावारीको समयमा पाठेघरमा दबाब पर्छ । यस अवधिमा गर्भाशय ‘इन्डोमेट्रियम’को तह छोड्न खुल्छ । जतिबेला महिनावारी हुन्छ, पाठेघरको भित्री भाग खस्न थाल्छ, जसले गर्दा रक्तस्राव हुन थाल्छ । यो अवधिमा प्रोस्टाग्ल्यान्डिन रसायन योनीमा उत्पादन हुन्छ । यो रसायनले पाठेघरको तहमा दबाब दिन्छ । यस्तोमा पाठेघरको ‘इन्डोमेट्रियम’ तह हट्न थाल्छ । लगातार दबाबले महिनावारीको समयमा योनीमा दुखाइ हुन थाल्छ । साथै, यो अवधिमा तल्लो पेट दुखाइ पनि धेरै सामान्य रुपमा देखा पर्छ ।

महिनावारीको समयमा हर्मोनल असन्तुलनले योनीमा रगत प्रवाह प्रभावित हुन्छ, संवेदनशीलता बढ्छ र कहिलेकाहीं योनी सुन्निने पनि हुन्छ । यो दुखाइको कारण हुनसक्छ । लामो समयसम्म एउटै प्याड वा ट्याम्पोन लगाउनाले योनीमा दुखाइ महसुस हुन थाल्छ । कहिलेकाहीं यसले योनी पोल्ने पनि हुनसक्छ ।

कतिपय महिलामा महिनावारीको समयमा धेरै ग्यास निस्कन्छ । कहिलेकाहीं योनीको वरिपरि ग्यास जम्छ र यसले दुखाइ निम्त्याउँछ । महिनावारीको समयमा योनीको पीएच पनि प्रभावित हुन्छ । महिनावारीको बेला सरसफाइको ख्याल राख्न पनि गाह्रो हुन्छ । यस्तो अवस्थामा योनीमा इन्फेक्सन हुनसक्छ र यसले पीडा निम्त्याउन सक्छ ।

कहिलेकाहीं फाइब्रोइड वा एन्डोमेट्रिओसिस जस्ता स्वास्थ्य अवस्थाका कारण महिनावारीको समयमा योनीमा दुखाइ हुन्छ । महिनावारीको बेला पाठेघरको मांसपेशीहरू सङ्कुचित हुन्छन् । गर्भाशयमा प्रोस्टाग्ल्यान्डिन बढ्छ । यो सङ्कुचनले योनीमा दुखाइ पनि निम्त्याउन सक्छ ।

महिनावारीको समयमा शरीरमा एस्ट्रोजन र प्रोजेस्टेरोन हर्मोनको स्तरमा उतारचढाव हुन्छ । जसकारण कहिलेकाहीं योनीमा दुखाइ हुनसक्छ ।

महिनावारीको समयमा योनी दुखाइबाट कसरी राहत पाउने ?

महिनावारीको समयमा योनी दुखाइबाट बच्न सरसफाइमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ । समय-समयमा प्याड बदल्नुपर्छ र पिसाब गरेपछि योनी सफा गर्नुपर्छ । महिनावारीको बेला टाइट लुगा लगाउन पनि बच्नुपर्छ । टाइट प्यान्ट लगाउनु हुँदैन । यसो गर्दा योनीमा दबाब पर्दैन र दुखाइ पनि कम हुन्छ । दुखाइ कम गर्न हट वाटर ब्यागले सेक्न पनि सकिन्छ ।

योनी दुखाइ एकदमै धेरै छ भने चिकित्सकको सल्लाहअनुसार औषधि सेवन गर्नु लाभदायक हुन्छ ।

डा. मीना प्रधान महिनावारी योनी दुखाइ
डा. मीना प्रधान
लेखक
डा. मीना प्रधान
स्त्री तथा प्रसूतिरोग विशेषज्ञ

डा. प्रधान प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ हुन् । उनी काठमाडौंको  बसुन्धारास्थित कान्तिपुर डेन्टल अस्पतालमा कार्यरत छिन् । उनले प्रसूति तथा स्त्रीरोगमा एमडी गरेकी छन् । प्रधानको नेपाल मेडिकल काउन्सिल दर्ता नम्बर ६९५६ हो ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
Khusi chhu

खुसी

Dukhi chhu

दुःखी

Achammit chhu

अचम्मित

Utsahit Chhu

उत्साहित

Akroshit Chhu

आक्रोशित

प्रतिक्रिया

भर्खरै पुराना लोकप्रिय