२२ असार, काठमाडौं । यस वर्ष पनि गहुँ र तरकारी बालीको लागि रासायनिक मल अभाव हुने भएको छ । ठेकदारले तोकेको समयमा रासायनिक मल आपूर्ति नगर्दा उपलब्ध मलले धानलाई मात्रै मुस्किलले पुग्ने अवस्था रहेको कृषि सामग्री कम्पनी लिमिटेड र साल्ट ट्रेडिङले बताएका छन् ।
दुवै कम्पनीसँग गरेर हाल करिब साढे ४३ हजार मेट्रिकटन युरिया मल मौज्दात छ । ‘यस वर्ष धानको लागि मल आभाव हुन्न हामी जसोतसो पु¥याउँछौं तर गहुँ र तरकारीका लागि मल छैन,’ कृषि सामाग्री कम्पनी लिमिटेडका सूचना अधिकारी राजेन्द्र कार्कीले अनलाइनखबरसँग भने ।
गहुँको लागि मल ल्याउन कृषि सामाग्रीले गरेको बोलपत्रमा ११ पटकसम्म ठेक्का नलागेको र ठेक्का लागेको ६० हजार मेट्रिकटन मल पनि तोकेको समयमा आउन नसकेको सूचना अधिकारी कार्कीले बताए ।
‘ठेक्काको ६० हजार मेट्रिकटन युरिया समयमै आएको भए र थप ठेक्का पनि लागेको भए बल्ल मलको सुनिश्चितता हुन्थ्यो त्यसो हुन सकेन,’ कार्कीले भने ।
गहुँ र तरकारीको लागि मल नपुग्ने कुरा कृषि मन्त्रालयलाई जानकारी गराइएको कृषि सामाग्री कम्पनी लिमिटेडका प्रबन्ध सञ्चालक नेत्र बहादुर भण्डारीले बताए ।
‘मल ल्याउनका लागि अब जीटूजी बाहेकको अरु विकल्प छैन, यो विषय हामीले मन्त्रालयलाई जानकारी गराइसकेका छौं, जीटूजीबाट मल नआए यस वर्ष पनि पोहोरकै जस्तो अवस्था आउँछ,’ प्रबन्ध सञ्चालक भण्डारीले भने ।
रासायनिक मलको अन्तर्राष्ट्रिय बजार मूल्य र सरकारको मल ल्याउने ठेक्का प्रणाली भन्दा फरक पर्दा मलको आयात प्रभावित भएको भण्डारीले बताए ।
हाल कृषि सामाग्री कम्पनीसँग बंगलादेशबाट आयात गरिएको १९ हजार पाँच सय मेट्रिकटनसहित ३४ हजार पाँच सय मेट्रिकटन युरिया मौज्दात रहेको भण्डारीले बताए । धानमा टप ड्रेसिङ गर्न साउनको पहिलो साताबाट उक्त मल बिक्री गरिने पनि कम्पनीले जनाएको छ ।
यस्तै धानकै लागि हाल्न आइपुग्ने ३० हजार टनको बाँकी खेपको २३ हजार टन पनि साउन भित्रै भित्रिने कम्पनीले जनाएको छ । यसबाहेक कम्पनीसँग साढे ९ हजार टन डीएपी मल पनि मौज्दातमा छ ।
यता सरकारको थोरै शेयर लगानी रहेको साल्ट ट्रेडिङले आफूसँग निकै कम मात्रामा मल मौज्दात रहेको बताएको छ । कृषि सामाग्री र साल्टसँग रहेको मलले वर्षायामको माग धान्ने कम्पनीका सूचना अधिकारी कुमारराज भण्डारीले जानकारी दिए ।
उनकाअनुसार कम्पनीसँग अहिले साउन महिनासम्म धानको टप ड्रेसिङका लागि कृषि सामग्री कम्पनी लिमिटेडसँग युरिया र डीएपीको मौज्दात आठ आठ हजार मेट्रिकटन रहेको छ भने तीन हजार पाँच सय मेट्रिकटन पोटास उपलब्ध छ ।
२५ हजार मेट्रिकटन डीएपी र ५० हजार मेट्रकटन युरिया मल एलसीको प्रक्रियामा रहेको पनि राजभण्डारीले बताए । नेपालमा औषत मासिक २० हजार मेट्रिकटन युरिया मलको माग हुने कृषि सामग्री कम्पनी लिमिटेडले जनाएको छ ।
वर्षायामको प्रमुख बाली धानका लागि भने दोब्बर मल माग हुन्छ । गत वर्ष पनि ठेकदारले समयमै मल ल्याउन नसक्दा धान, गहुँ र तरकारीमा हाल्ने रासायनिक मल हाहाकार भएको थियो ।
