टाइटानिकबाट के निकाल्न चाहन्छन् जेम्स क्यामरुन ? ३३ पटक गइसके भग्नावशेष हेर्न

सन् १९१२ को अप्रिल १५ मा आन्ध्र महासागरमा दुर्घटना भएको टाइटानिक जहाजको अवशेषबाट चिजबिजहरु निकालेर कसरी ल्याउने भन्ने विषयमा समुद्र वैज्ञानिक तथा विज्ञहरुले वर्षौंदेखि बहस गर्दै आएका छन् ।

समुद्रको पिँधमा रहेको टाइटानिकको भग्नावशेषभित्र रहेका वस्तुहरुलाई निकालेर प्रदर्शनीमा राख्ने र मानिसहरुलाई टाइटानिक दुर्घटनाका बारेमा अझै गहिरो ढंगले बुझाउने सोंच वैज्ञानिकहरुको छ । प्रश्न यो पनि उठ्छ कि के मानिसले यहीँ बहानामा समुद्रको त्यस हिस्साको गहिराइ पनि नाप्न चाहन्छ जहाँ १५ सय जनाको मृत्यु भएको थियो ।

टाइटानिक जहाज दुर्घटनाका विषयमा सन् १९९७ मा बनेको चर्चित हलिउड फिल्म टाइटानिकका निर्देशक पनि डुबेको टाइटानिक जहाजबाट केही खास निकालेर ल्याउन चाहन्छन् ।

सन् १९९५ देखि २००५ को बीचमा क्यामरुम ३३ पटक टाइटानिकको भग्नावशेष सम्म पुगेर आएका छन् । १११ वर्षअघि आफ्नो पहिलो यात्राका क्रममै डुबेको टाइटानिक जहाजभित्र आखिर के छ, जसले यी फिल्म निर्माता तथा निर्देशकको पनि मन खिचिरहेको छ ?

जेम्स क्यामरुनलाई टाइटानिकको अवशेष रहेको सामुद्रिक पिँधको गहिराइमा पुग्नु कति खतरनाक हो र त्यहाँ कस्ता कस्ता समस्या आउन सक्छन् भन्ने पूर्णरुपमा जानकारी छ । त्यसैले उनले एकदम सही समयमा सही ठाउँमा हिर्काइरहेका छन् ।

हाल अमेरिकी सरकारले पनि टाइटानिकको उक्त भग्नावशेषमाथि नियन्त्रण जमाउने वा अहिलेसम्म टाइटानिकबाट ५५ सय भन्दा धेरै प्रकारका चिजहरु बाहिर ल्याएको कम्पनीलाई जिम्मा दिने मनसाय बनाइरहेको छ ।

जेम्स क्यामरुन व्यक्तिगत रुपमा टाइटानिकबाट एउटा विशेष चिज निकालेर ल्याउन चाहन्छन् । उनले यस विषयमा फ्रेन्च सबमरिनर पल हेनरी नार्जियोलेटसँग पनि कैयन् पटक कुरा गरिसकेका थिए ।

दु:खको कुरा त के भने गत जुन महिनामा टाइटानिक भग्नावशेष हेर्न टाइटन पनडुब्बीमा गइरहेको बेलामा समुद्रभित्र भएको दुर्घटनामा पल हेनरीले मृत्यु भयो । पल हेनरी RMS Titanic Inc को उक्त गोताखोरी टोलीका प्रमुख थिए जसले टाइटानिकको भग्नावशेषबाट कैयन् सामानहरु बाहिर ल्याइसकेको छ ।

न्युयोर्क टाइम्सले जेम्स क्यामरुनसँग केही प्रश्नोत्तर गरेको छ । यसबाट टाइटानिक दुर्घटना, त्यसको भग्नावशेष तथा टाइटन दुर्घटनाका विषयमा जेम्स क्यामरुनको धारणा के छ र उनी टाइटानिकबाट कुन विशेष चिज ल्याउन चाहन्छन् भन्ने पनि खुलासा भएको छ ।

टाइटानिकमा कस्तो खालको क्षति भैसकेको छ ?

जेम्स क्यामरुनलाई के उनको १० वर्षको गोताखोरीका क्रममा टाइटानिक जहाजको भग्नावशेषमा कुनै क्षति पुगेको देख्नुभयो ? वा कुनै परिवर्तन देख्नुभयो ? भनेर सोधिएको थियो । त्यसक्रममा उनले जहाजमा रहेका धातुका पातला भित्ताहरु तीव्र रुपमा नष्ट भैरहेको बताए । यसरी नष्ट हुनेमा जहाजको माथिल्लो हिस्सामा रहेका डेकहाउस र अघिल्लो भागको मास्ट रहेका छन् ।

जेम्सका अनुसार सन् २००१ सम्म ती चिज ठीकठाक थिए । तर सन् २००५ मा त्यसको एक भाग भाँच्चियो । मेगेलान नामक कम्पनीले सन् २०२२ मा खिचेको टाइटानिकको तस्वीरमा उक्त भाग पूर्ण रुपमा टुटेको देखिन्छ । साथै हल प्लेट्सको अवस्था पनि खराब छ । त्यस ठाउँमा स्टील डेढ इन्च बाक्लो थियो, जुन करिब २ शताब्दीसम्म यस्तै अवस्थामा रहनेछ ।

के मानिसको आवतजावतले गर्दा नोक्सान पुगेको हो ?

मानिसको आवागमनले सोँचेजस्तो क्षति हुँदैन । आफु त्यहाँ १० वर्षसम्म आउजाउ गरिरहेको भन्दै क्यामरुनले आफ्नो सबमर्सिबल टाइटानिकको माथिपट्टि बस्ने र सबमर्सिबलको वजन केही टनमात्र हुने भएकाले त्यसले खासै हानी नपुर्‍याउने बताउँछन् ।

सबमर्सिल अबतरण गर्दा कुनै क्षति नपुगेकोले गोताखोरीबाट केही पनि असर नपर्ने क्यामरुनको भनाइ छ । त्यसैले भग्नावशेषमा जुन क्षति भैरहेको छ त्यो प्राकृतिक प्रक्रिया हो । यो वर्षौंवर्ष सम्म चलिरहन्छ । टाइटानिकलाई अहिले ब्याक्टेरियाको झुण्डले आक्रमण गरेर नष्ट गरिरहेको छ, मानिसले होइन ।

के टाइटानिकबाट चिजबिज निकालेर बाहिर ल्याउनु ठीक हो ?

जेम्स क्यामरुनका अनुसार दुर्घटनाग्रस्त टाइटानिकको भग्नावशेषबाट चिजवस्तुहरु निकालेर ल्याउनु एक हिसाबले सही काम हो । जहाज दुई टुक्रामा भाँच्चिएको छ । त्यहाँ कैयन् प्लेट, वाइन बोतल, सूटकेस तथा जुत्तालगायतका सामान छरिएका छन् । ती वस्तुहरु दुर्घटनामा परेका यात्रुहरुका हुन् । ती चिजहरुलाई माथि ल्याउन सकिएमा त्यसबाट इतिहासका कथाहरु पत्ता लाग्नेछन् । जस्तै त्यो घडी जुन फ्रेडेरिक फ्लीटले जहाज हिउँको पहाडसँग ठक्कर खानुअघि तीनपटक सम्म बजाएका थिए । अहिले त्यो घण्टी लाखौं मानिसले हेर्न पाउँछन् । यो संग्राहलयमा राखिएको छ । यसका अलावा झुमर, मूर्ति, सिँढी जस्ता टाइटानिकसँग सम्बन्धित चिजहरु पनि संग्राहलयमा राखिएको छ ।

के ल्याउन चाहन्छन् क्यामरुन ?

जेम्स क्यामरुनका अनुसार टाइटानिकको बो तथा स्टर्नवाला भागमा एउटा शानदार वायरलेस प्रणाली छ जसको नाम मार्कोनी सेट हो ।

सोही वायरलेस सेटको माध्यमबाट क्यारपेथिया नामक उद्धार जहाजलाई आकस्मिक सहायताको संकेत प्रेषित गरिएको थियो । त्यसबाटै टाइटानिकको वास्तविक अवस्थिति पत्ता लागेको थियो र ७ सय मानिसको ज्यान जोगिएको थियो ।

जेम्स क्यामरुन भन्छन्, ‘टाइटानिकको वायलेस सेट अद्भुत छ जुन अन्यभन्दा फरक छ । मैले मार्कोनी सेटको खोजी गर्नका लागि मैले धेरै रिमोटबाट सञ्चालित सामुद्रिक ड्रोनहरु परिचालन गरें । तर तिनीहरुले उक्त सेट देखेमात्र, निकाल्न सकेनन् । यो यन्त्र यस्तो छ कि त्यसलाई निकालेर मानिसहरुको अगाडि राख्नु पर्दछ । यसलाई सजिलैसँग निकाल्न सकिन्छ भग्नावशेषमा कुनै नोक्सानी नपुर्‍याइकन । किनकि जहाजको यो हिस्सा तीव्र रुपमा बिग्रिरहेको छ । केही वर्षमा मार्कोनी सेट समुद्रमा पुरिनेछ र त्यसलाई निकाल्न कठिन हुनेछ ।