चौतर्फी आलोचनापछि बन्दसूची संशोधन गर्ने रवि-कुलमानको तयारी

१६ पुस, काठमाडौं । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) ले समानुपातिकको मर्म विपरीत उम्मेदवारको बन्दसूची निर्वाचन आयोगमा पेश गरेको भन्दै चौतर्फी प्रश्न उठेपछि मूल नेतृत्व सहित शीर्ष तहका नेताले स्पष्टीकरण दिएका छन् ।

तीन पक्षबाट संकलन गरेर निर्वाचन आयोगमा पेश गरेका कतिपय नाममा पार्टीभित्र र बाहिरबाट रास्वपाको आलोचना भएको छ । रास्वपा, उज्यालो नेपाल पार्टी र काठमाडौं महानगरका प्रमुख बालेन शाह पक्षबाट नामहरू संकलित गरेर ११० उम्मेदवारको बन्दसूची पेश गरिएको छ । तीन पक्षबाट नै पेश भएका कतिपय नाममा विरोध भइरहेको छ ।

चौतर्फी विरोध भएपछि रास्वपाका सभापति रवि लामिछाने र ऊर्जामन्त्री कुलमान घिसिङले स्पष्टीकरण दिएका छन् । रास्वपातर्फबाट पेश भएका नामहरूमा प्रारम्भिक मतदानबाट शीर्ष स्थानमा आएकालाई हटाएर सभापति रविले आफू निकटलाई स्थान दिएको आरोप लागेको छ ।

कुलमानले परिवारवादलाई प्रश्रय दिएको पार्टीभित्रैबाट प्रश्न उठेको छ । बालेन पक्षबाट समावेश भएका नामहरूमा ‘पहुँचवाला’लाई स्थान दिएको भन्दै विरोध भएको छ ।

पोखरामा बुधबार सञ्चारकर्मीसँग रास्वपा सभापति लामिछानेले केही समस्या भएको र हुनसक्ने भए त्यसमा पुनरावलोकन गरिने बताए । ‘हामी सचेत छौं । तर समयले गर्दा अरु दुई दिन पनि अरु केही विवाद छन् कि भनेर हामी वेट गरेका छौं । यो दुई दिनमा जति पनि जायज गुनासो छन्, सबै सम्बोधन गर्छौं । हामीले बोक्नुपर्ने एक जना मान्छे पनि छैन पार्टीमा,’ लामिछानेले भनेका छन् ।

प्रारम्भिक मतदानमा पहिलो स्थानको मत ल्याएको तर सूचीको समावेश नगरेको भन्दै सूचीप्रति आपत्ति जनाइएको छ । आदिवासी जनजातिमा पहिलो स्थानको मत ल्याएका उत्तमबहादुर गुरुङ र दलिततर्फ सर्वाधिक मत प्राप्त गर्ने विजय जैरु बन्द सूचीमा अटेनन् । खसआर्य महिलातर्फ सर्वाधिक मत प्राप्त गरेकी रञ्जु दर्शना १० औं नम्बरमा परेकी छन् । जनजातितर्फ डा.राम लामाको नाम पहिलो नम्बरमा राखिएको छ ।

खस आर्यतर्फ पहिलो नम्बरमा रहेका रमेश प्रसाईं उक्त क्लष्टरमा पहिलो स्थानमा राखिएको छैन । खस आर्यको पहिलो स्थानमा सहमहामन्त्री विपिनकुमार आचार्यको नाम समावेश छ । खस आर्यमा महिलातर्फ सहप्रवक्ता प्रतिभा रावलको नाम छ ।

विधिभन्दा बाहिरबाट उम्मेदवार समावेश रहेको भए फिर्ता गरिने समेत रास्वपा सभापति लामिछानेले बताएका छन् । उनी भन्छन्, ‘रास्वपासँग विधिसँग छ, विधिभन्दा बाहिर हामी कुनै हालतमा जाँदैनौं । परिवारवादमा रास्वपा स्पष्ट छ । विधानले नै दिँदैन । कथंकदाचित यी सबै विधिहरू नाघेर जानु भएछ भने राइट टू रिकलको व्यवस्था रास्वपाको विधानले नै गरेको छ ।’

रास्वपामा पहिलो वरीयताको उपसभापति पद लिएर उज्यालो नेपाल पार्टीलाई समायोजित गरेका कुलमानले समानुपातिकका नाममा आफन्तलाई प्रश्रय दिएको आरोप लागेको छ । आदिवासी जनजाति क्लष्टरमा पहिलो नम्बरमा रहेका डा. राम लामा कुलमानको भाञ्जा रहेको भन्दै उनको आलोचना भएको थियो । । उक्त विषयमा उज्यालो नेपालको मंगलबार राति बसेको बैठकमा समेत चर्चा भएको थियो ।

‘समाचार तथा चर्चामा ‘भान्जा’ भनेर उल्लेख गरिएका व्यक्ति (राम लामा) मेरो भान्जा होइनन्,’ कुलमानले बुधबार स्पष्ट पारेका छन् ।

यो पनि पढ्नुहोस

रास्वपामा उठ्यो प्राइमरी इलेक्सनको धज्जी उडाइएको प्रश्न

उज्यालो नेपालका एक केन्द्रीय सदस्यका अनुसार जनजातिको क्लष्टरमा पहिलो नम्बरमा रहेका डा. राम लामा काठमाडौं महानगरका मेयर बालेन पक्षबाट समावेश गरेको दाबी गरेका छन् । आदिवासी जनजाति क्लष्टरमा परेका अर्का व्यक्ति धर्मलाल तामाङको नाममा समेत आलोचना भएको थियो ।

कुलमानको नातामा ससुरा पर्ने भएको हुँदा बन्दसूचीमा राखेको चर्चा चलेको थियो । त्यस बारे कुलमान भन्छन्,‘समानुपातिक सूचीमा रहेका र मेरो ‘ससुरा’ भनेर प्रचार गरिएका व्यक्ति पनि मेरो आफ्नो ससुरा नभएको स्पष्ट पार्न चाहन्छु ।’ सार्वजनिक सेवाम प्रवेश गरेदेखि नै नातावाद, कृपावाद र स्वार्थको राजनीतिविरुद्ध निरन्तर उभिँदै आएको कुलमानले प्रष्टीकरण दिएका छन् ।

निर्वाचन आयोगको कार्यतालिका अनुसार दलहरुलाई बन्दसूची संशोधन गर्न सकिने व्यवस्था छ । बन्द सूची संशोधन गरी पेश गर्ने समयावधि पुस २१ देखि २७ गतेसम्मका लागि तोकिएको छ । उम्मेदवार स्वयंले नाम फिर्ता लिन इच्छुक रहे पुस २८ गतेका लागि समय उपलब्ध गराइएको छ ।

बन्दसूचीमा प्राविधिक त्रुटी रहे सच्याउने प्रतिवद्दता सभापति लामिछाने एवं ऊर्जामन्त्री कुलमानले गरेका छन् । कुलमान भन्छन्, ‘बन्दसूचीमा देखिएका प्राविधिक त्रुटिहरू निर्वाचन आयोगले तोकेको समयावधिभित्र सच्याइने प्रतिबद्धता समेत व्यक्त गर्दछु ।’ बन्दसूचीको नाम तय गर्दा समयको हतार पनि रहेको सभापति लामिछानेले बताएका छन् । उनी भन्छन्, ‘हामी नयाँ जसरी एक ठाउँमा उभिएर जाने भनेर छोटो समयमा निर्णय भयो । हामीलाई तयारीमा समय नपुगेको जरुर हो ।’

बन्द सूची पेश गर्नका लागि निर्वाचन आयोग पुगेका रास्वपा नेता गणेश पराजुलीले पेश भएका नाममा त्रुटी भए सच्याउने बताएका छन् । तीन पक्षीय सहमतिको कार्यमा लाग्दा सूची बनाउँदा हतार भएको पराजुली बताउँछन् । पराजुली भन्छन्, ‘सहमति अत्यावश्यक थियो । अन्तिम समयमा महत्वपूर्ण काम भए । समानुपातिक सूचीमा भएका गल्तीलाई सच्याइनेछन् । सुशासन र विधि हाम्रो जग हो ।’

रवि र कुलमानले यस्ता अभिव्यक्ति सार्वजनिक गरेसँगै रास्वपा सचिवालयले साँझ विज्ञप्ति नै जारी गरेर समानुपातिकको सूची संशोधन गर्ने बताएको छ ।

विज्ञप्ति जारी गर्दै प्रवक्ता मनिष झाले भनेका छन्, ‘राजनीतिक संवादहरू हुँदै थियो, सूची पटकपटक फेरबदल गर्नुपर्ने अवस्थामा समय अभावको कारण समानुपतिक सूची तयार गर्दा केही त्रुटिहरू भएका छन् र यसलाई सच्याउन पार्टी तयार छ ।’

तीन पक्षबाट संकलित भई पेश भएका नामहरुमा आवश्यक संशोधन गर्ने प्रतिवद्दता रवि र कुलमानले जनाएपनि अर्को पक्ष बालेन भने यस बारेमा हालसम्म मुख खोलेका छैनन् ।