१५ चैत, काठमाडौं । लगानी सम्मेलनको उद्घाटन सत्रमा म्यानमारका लगानी तथा विदेश आर्थिक मामिला मन्त्री यू थाउङ टुनले सम्बोधन गरे । सम्मेलनका विशेष वक्ताका रुपमा निम्त्याइएका उनले आफ्नो सम्बोधनमा कतै पनि म्यानमारबाट नेपालमा विदेशी लगानी ल्याउने वा ल्याउन सकिने विषय कोट्याएनन् ।

७ सय विदेशीसहित झण्डै एक हजार लगानीकर्तामाझ नेपाल र म्यानमारलाई एउटै डालोमा राखेर लगानी ल्याउन आग्रह गरे । उनले चलाखीपूर्ण तरिकाबाट नेपालको मञ्चलाई म्यानमारमा पनि वैदेशिक लगानी आवश्यक छ भनेर बुझाउन राम्रैसँग उपयोग गरे ।

‘विश्वस्तरमा वैदेशिक लगानीको स्थिति निराशाजनक छ, एशियामा पनि आतंकवादको प्रभाव छ, तर यहाँ विदेशी लगानी आउनु निकै महत्वपूर्ण छ,’ उनले भने, ‘नेपाल र म्यानमार दुबैले आर्थिक प्रगति गर्दैछन् । विभिन्न सूचकले त्यही देखाउँछन् । आज हामीलाई लगानीको खाँचो छ ।’

उनले विशेषतः कृषिमा आधारित उद्योगमा लगानी आवश्यक रहेको बताए । उनले पुरै दक्षिणपूर्वी एसिया र विश्वका लागि आन्नदाता बन्न सक्ने क्षमता रहेकाले त्यसका लागि काम गर्नुपर्ने बताए ।

‘अब एसियाका लागि नयाँ युग सुरु भएको छ, त्यसका लागि जिम्मेवार लगानीकर्ता चाहिन्छ,’ उनले भने, ‘मौका आउँछ पर्खँदैन, अब अलमल नगरौं । मौकाको सदुपयोग गर्न सकेनौं भने पछि पछुताउँछौं ।’

म्यानमारका मन्त्रीले आफ्नो सम्बोधनमा धेरैजसो दक्षिणपूर्वी एशियाको सम्भाब्यताबारे चर्चा गर्दै नेपाल र म्यानमारमा लगानी आवश्यक रहेको छासमिसे सन्देश प्रवाह गरे ।

म्यानमारले यो सम्मेलनलाई आफ्ना लागि उपलब्ध मञ्चका रुपमा आफ्नो चर्चा गर्न कतै छुटाएन । दिउँसो भएको ‘औद्योगिक आधार र रोजगारी सिर्जना’ सम्बन्धी सत्रमा पनि म्यानमारको योमा स्ट्राटेजिक होल्डिङसका कार्यकारी अध्यक्ष सर्ज पुनले पनि त्यस्तै बठ्याइँ गरे । उनले बोल्ने क्रममा सम्मेलनमा सहभागी लगानीकर्तालाई सोझै म्यानमारमा लगानी लिएर आउन आग्रह गरे ।

उनको त्यस्तो आग्रहपछि कार्यक्रममा सहभागीबीच हाँसो नै चल्यो । लगत्तै सत्रका सहजकर्ता पञ्चकन्या ग्रुपका प्रवन्ध निर्देशक प्रदीपकुमार श्रेष्ठले यस विषयमा छुट्टै छलफल गरौंला भन्दै हस्तक्षेप नै गरेर कुरा मोडे ।

किन यसो भयो ?

सरकारले नै यसपटकको लगानी सम्मेलनमा विशेष बक्ताका रुपमा म्यान्मारका मन्त्री टुनलाई बोलाएको हो ।

बर्मेली राष्ट्रपति वीन मिन्टले गत मंसिरमा नयाँ मन्त्रालय नै बनाएर टुनलाई मन्त्री पदमा ल्याएका हुन् । उनी यसअघि सरकारका प्रमुख सुरक्षा सल्लाहकार थिए ।

अहिले म्यानमार पनि नेपालजस्तै वैदेशिक लगानीका लागि ‘भोको’ छ । राजनीतिक अस्थिरताबाट गुज्रँदा-गुज्रँदै म्यानमार अन्य दक्षिणपूर्वी देशभन्दा पछि परेको  छ । त्यसैले म्यानमारले विदेश आर्थिक मामिला मन्त्रालयले नै बनाएर लगानी भित्र्याउन ठूलो प्रयास गर्दैछ ।

करिब ७० अर्बको अर्थतन्त्र रहेको म्यान्मार र नेपालबीच ब्यापार भने हुने गर्छ । म्यान्मारले पनि गत जनवरी २८ र २९मा लगानी सम्मेलन गरेको थियो । हालसम्म म्यान्मारबाट नेपालमा कुनै विदेशी लगानी नै आएको छैन । उसका लगानीकर्ता नेपालमा तत्कालै ठूलो लगानी लिएर आउने अवस्थामा पनि नरहेको उद्योगी व्यवसायी बताउँछन् ।

यस्तो अवस्थामा नेपालमा गरिएको लगानी सम्मेलनमा सहभागी हुन पाउनु नै उसका लागि ठूलो विषय हुन्थ्यो । तर, नेपाल सरकारले विशेष वक्ता र अतिथिकै रुपमा मञ्च दिएपछि टुनले त्यसलाई राम्रैसँग उपयोग गरे । उनले चतुरतापूवर्क म्यान्मारमा रहेको लगानीको सम्भावनाबारे नेपाली मञ्चबाटै विश्वभरका लगानीकर्तालाई जानकारी दिए ।

विदेशी लगानी आकषिर्त गर्न निकै दौडधूपमा रहेका टुनले आफ्नो सम्बोधनमा नेपाल र म्यानमारको आर्थिक सहकार्य र लगानीको सम्भावनाबारे कुनै कुरा उठाएनन् । उनले समग्र दक्षिणपूर्वी एसियाको नाम लिएर उनले म्यानमारको अवस्था लगानीकर्तालाई अवगत गराए ।

दक्षिणपूर्वी एशियाको सबैभन्दा धेरै गरिब मुलुकमध्ये एक हो, म्यानमार । इन्डोनेसिया, थाइल्यान्ड, भियतनाम, मलेसिया, सिंगापुर, फिलिपिन्स, कम्बोडिया, लाओस्, ब्रुनाई, र इस्ट टिमोर दक्षिणपूर्वी एशियामा पर्छन् । एउटै क्षेत्रका मुलुकहरुले उछिन्दै गर्दा विकासको फड्को मार्न विदेशी लगानी ल्याउन योजना म्यानमारले बनाएको  छ ।

लगानी खोज्ने मामिलामा नेपालजस्तै अवस्थामा रहेको म्यानमारलाई किन लगानी सम्मेलनमा विशेष वक्ता बनाइयो भन्ने प्रश्न स्वदेशी लगानीकर्ताले नै उठाएका छन् ।

‘अघिल्लो लगानी सम्मेलनमा भारतका अर्थमन्त्री अरुण जेट्ली विशेष वक्ता थिए, कम्तिमा त्यसैगरी नेपालमा धेरै लगानी आउने देशका एक मन्त्रीलाई यहाँ ल्याइएको भए हुन्थ्यो,’ एक व्यवसायी भन्छन्, ‘हामीले एशियामा लगानीको वातावरण छ भनेर सन्देश दिन सम्मेलन गरेका हौं कि नेपालमा ? सरकार अस्पष्ट भएछ ।’

यो पनि पढ्नुहोस नेपालको लगानी सम्मेलन, म्यानमारको विज्ञापन !

यो पनि पढ्नुहोस लगानी सम्मेलनमा ऊर्जा बहसः नेपाल दक्षिण एशियाको ‘पावर हाउस’

यो पनि पढ्नुहोस ‘आत्मनिर्भर क्षेत्रमा विदेशी लगानी विल्कुलै चाहिन्न’

यो पनि पढ्नुहोस मन्त्री मात्रिका यादवले भने : म रिसाएको छैन

यो पनि पढ्नुहोस हुवाजिन सिमेन्टका उपाध्यक्षले भने- नेपालमा प्रक्रियामै धेरै ढिलाइ

यो पनि पढ्नुहोस नेपालमा लगानी गर्ने उत्तम समयः परराष्ट्रमन्त्री ज्ञवाली

यो पनि पढ्नुहोस ‘आत्मनिर्भर क्षेत्रमा विदेशी लगानी विल्कुलै चाहिन्न’

यो पनि पढ्नुहोस लगानी सम्मेलनमा ऊर्जा बहसः नेपाल दक्षिण एशियाको ‘पावर हाउस’

यो पनि पढ्नुहोस नेपालमा लगानी ल्याउनेले घाटा खानुपर्दैन : सुरज वैद्य

यो पनि पढ्नुहोस ‘दक्षिण एशियामा विद्युत बेच्ने अवसर छ नेपाललाई’

यो पनि पढ्नुहोस लगानीका लागि नेपाल स्वच्छ ऊर्जाको पावरहाउस : पूर्वअर्थमन्त्री महत

यो पनि पढ्नुहोस मुथुट समूहका अध्यक्षले भने : एयरपोर्टको सत्कारले नै थाहा हुन्छ नेपालको लगानीको भोक

यो पनि पढ्नुहोस एडीबीका उपाध्यक्ष चेनले भने- नेपालका ठूला परियोजनामा लगानी गर्न चाहन्छौं

यो पनि पढ्नुहोस उद्योगमन्त्रीले लिन मानेनन् लगानी सम्मेलनको उपहार

यो पनि पढ्नुहोस लगानी सम्मेलनमा उद्योगमन्त्री उपेक्षित, स्क्रिनमा हेरे उद्घाटन समारोह

यो पनि पढ्नुहोस विदेशी लगानीकर्तालाई प्रधानमन्त्रीले भने- नेपाल ‘भर्जिन ल्यान्ड’

यो पनि पढ्नुहोस विदेशी लगानीका दुई चुनौती : तरलता र ब्याजदर !

यो पनि पढ्नुहोस लगानी सम्मेलनमा आउने कुनै पनि देशका नागरिकले भिषा शुल्क तिर्नु नपर्ने

यो पनि पढ्नुहोस काठमाडौंमा सुरू भो लगानी सम्मेलन