तीतो-टर्रो खानेकुरा स्वास्थ्यलाई लाभदायक कि हानिकारक ?
२०८० भदौ २४ गते १७:५४ 
हामी गुलियो, नुनिलो र मसलेदार खानेकुरा हरेक दिन नै खान्छौं । तर तीतो र टर्रो खानेकुरा हामीलाई खास मन पर्दैन र दैनिक खानामा समावेश गर्दैनौ । हामीलाई मीठो लाग्ने खानेकुराको सूची तयार गर्ने हो भने सबैभन्दा मीठोबाट क्रमशः नमीठो खानेकुरा आउँछ । गुलियो, नुनिलो, पिरो, अमिलो, तीतो र टर्रो ।
अब मीठोको यो सूचीलाई ठीक पछाडिबाट राखियो भने ती खानेकुरा स्वास्थ्यका लागि प्राथमिकतामा पर्न जान्छन् । अर्थात् स्वास्थ्यका लागि क्रमशः टर्रो, तीतो, अमिलो फाइदाजनक मानिन्छ । गुलियो खानेकुरा स्वास्थ्यका लागि कम प्राथमिकतामा पर्छ ।
सन्तुलित खानाका लागि हामीलाई टर्रो, तीतो, अमिलो, पिरो, गुलियो सबै किसिमको स्वाद आवश्यक हुन्छ । हामी जति गुलियो, नुनिलो खानेकुरा खान्छौं त्यति तीतो, टर्रो खानेकुरा खाँदैनौ । तर गुलियो, नुनिलो खानेकुरासँगै तीतो र टर्रो खानेकुरा पनि दैनिक खानुपर्छ ।
तीतो, टर्रो खानेकुरा यति नै मात्रामा खाने भनेर अनुसन्धान त भएको छैन । तर हामीले पहिलेदेखि मेथीलाई तरकारीमा पड्काउने, काँचो केराको तरकारी अचार खाने गर्दै आएका छौं, त्यसरी नै खान सकिन्छ ।
तीतो–टर्रो खानेकुरामा के हुन्छ ?
काँचो खानेकुरा प्राय: टर्रो स्वादको हुन्छ । काँचो फलफूल र तरकारीमा प्रशस्त भिटामिन, खनिज, एन्टिअक्सिडेन्ट र पकाइएका खानाको तुलनामा बढी हुन्छ । दैनिक भोजनमा फलफूल र सागसब्जी जस्ता धेरै भन्दा धेरै काँचो खानेकुरा मिसाएर खाने बानीले पचन प्रणालीलाई फाइदा पुग्छ ।
तीतो खानेकुराले शरीरबाट विषाक्त पदार्थहरू हटाउँछ । तीतो खानामा धेरै एमिनो एसिड, भिटामिन र मिनरल्स हुन्छ, जसले दिमागलाई ताजा बनाउँछ । तीतो खानेकुराले तन्तुबाट विषाक्त पदार्थ निकालेर पेटलाई राहत दिन्छ । तीतो खानेकुराको सेवनले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन मद्दत गर्छ । साथै पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्न र मधुमेह, एनिमिया जस्ता गम्भीर रोगहरूबाट छुटकारा दिलाउन मद्दत गर्छ ।
तीतो–टर्रो खानेकुरा खानुका फाइदा
तीतो खानेकुराले रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ । विशेषगरी करेला, मेथी जस्ता तीतो खानेकुराले रगतमा चिनी नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ । यी खानेकुराले इन्सुलिन छोड्न र राम्रो ग्लुकोज नियन्त्रण बढाउन मद्दत गर्न सक्छ ।
तीतो टर्रो खानेकुरामा एन्टिअक्सिडेन्ट गुण हुन्छ । जुन छालाको लागि निकै फाइदाजनक हुन्छ । यसले हृदयरोग र मधुमेह जस्ता रोगहरूको जोखिम कम गर्न मद्दत गर्छ । यसले क्यान्सरको जोखिम निम्त्याउने फ्री रेडिकलसँग पनि लड्छ ।
यस्ता खानेकुरामा फाइबरको राम्रो मात्रा हुन्छ । फाइबर पेटको लागि धेरै लाभदायक हुन्छ । यसले भोकलाई पनि नियन्त्रण गर्छ । यो तौल घटाउनमा पनि उपयोगी हुन्छ । रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ, चिसो र ज्वरो जस्ता भाइरल संक्रमणबाट बचाउँछ । राम्रो स्वास्थ्यका लागि रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता राम्रो हुनुपर्छ ।
यस्ता खानेकुरा खानु स्वास्थ्यका लागि लाभदायक छ । तर कुनै पनि कुराको अत्यधिक सेवनले हानि गर्छ । त्यसैले फाइदा गर्छ भनेर एकै पटक धेरै मात्रामा तीतो-टर्रो खानेकुरा खानु हुँदैन ।
(पोषणविद् भुपाल बानियाँसँग अनलाइनखबरकर्मी सुमित्रा लुइटेलले गरेको कुराकानीमा आधारित)
प्रतिक्रिया 4