‘मैले सहयोग गर्न सकिनँ’

९ कात्तिक, काठमाडौं । धनबहादुर चौधरी अहिले सपनामा रगतको नदी देख्छन् । १४ दिनअघि उनी नेपाल फर्किएका छन्, तर इजरायलमा उनले देखेका दृश्यहरुले धनबहादुरलाई छाडेका छैनन् । सपनामा देखिने रगताम्ये दृश्यहरुले उनलाई कयौं दिनदेखि निदाउन दिएका छैनन् ।

चौधरी, २५, नेपालबाट इजरायल गएका ४९ विद्यार्थीमध्ये एक हुन्, जो इजरायल–गाजा सीमा क्षेत्र किबुज अलुमिममा थिए । ७ अक्टुबर २०२३ मा इजरायलको सीमा क्षेत्रमा हमासका लडाकुले उनीसहित १७ नेपाली बसेको बंकरमा आक्रमण गरेका थिए ।

त्यसदिनदेखि सुरु भएको इजरायल–हमास द्वन्द्वपछि अहिलेसम्म दुवै देशमा गरेर कम्तिमा ४२ सय व्यक्ति मारिएका छन् । इजरायल–गाजा सीमा क्षेत्रमा रहेको किबुज अलुमिममा १० जना नेपाली विद्यार्थी मारिएका छन् । उनीहरुमध्ये अधिकांशलाई स्थलमार्गबाट आएका आतंकवादीले हानेको गोली र ग्रिनेडका छर्रा लागेको प्रत्यक्षदर्शीहरु बताउँछन् ।

मृतकमध्ये ५ जनाको शव नेपाल आइपुगेको छ । सरकारले नेपाल वायु सेवाको विशेष विमानमार्फत २५४ जना विद्यार्थीलाई उद्दार गरेर नेपाल ल्याएको छ । एक नेपालीलाई हमासका आतंकवादीले बन्धक बनाएको बताइँदै आएको छ । नेपाली विद्यार्थीको मृत्युले पूरै देशलाई शोकमा लगिदिएको छ, जहाँ रोजगारीका लागि विदेश जानु आम विषय हो ।

नेपाली विद्यार्थीहरु ‘लर्न एण्ड अर्न’ (सिक्दै अनि कमाउँदै) कार्यक्रम अन्तरगत इजरायल–गाजाको सीमा क्षेत्र पुगेका थिए, जहाँ उनीहरुले एभोकाडो र टमाटर खेती गरेर केही आम्दानी गरिरहेका थिए ।

चौधरी त्यो दिन बिहान ६ बजे उठ्ने वित्तिकै ठूलो आवाजसहित मिसायल झरेको अझै सम्झन्छन् । त्यतिबेला सुनेका गोलीका एकोहोरो आवाज पनि उनको स्मरणमा ताजै छन् । त्यो आवाज आउने वित्तिकै उनीसहित साथीहरु बंकरतिर भागेका थिए । तर, बंकरभित्र पनि हमासका आतंकवादीले ग्रिनेड फ्याँकिदिएका थिए, जसका कारण उनी अर्धबेहोसी अवस्थामा पुगेका थिए ।

‘मलाई छर्राले लाग्यो’, उनले भने, ‘जतिबेला म ब्यूझिएँ म रगतले पूरै लतपतिएको थिएँ । मेरो वरिपरि घाइते साथीहरु र लास मात्र देखिरहेको थिएँ ।’

‘एक जना साथीको खुट्टा थिएन, अर्कोको हात थिएन’, उनले थपे, ‘बंकरको ढोकामा समेत साथीहरुको लास थियो ।’

त्यसपछिका केही घन्टा उनले आफ्नो वरिपरि भएका साथीहरुलाई सहयोग गर्ने कोशिश गरे । गोली लागेका साथीहरुलाई सहयोग गर्न उनी शवमाथि घिस्रिँदै गए । पानी लिएर आएर साथीलाई दिए, घाउहरुमा बेडसिटले बाँधिदिए । उनका अनुसार, साँझ अवेरसम्म पनि उद्दारका लागि इजरायली फोर्स नआउँदा साथीहरुको धेरै ‘ब्लीडिङ’ भएर मृत्यु भएको थियो ।

‘म निश्चित थिएँ कि त्यो मेरो जीवनको अन्तिम क्षण हो’, इजरायली प्रहरीले उद्दार गर्नुअघि घन्टौं आँखा चिम्लिएर परिवार सम्झँदै बसेको बताउँदै उनले भने ।

प्रमोद केसी, २४, पनि त्यो दिन बिहान एउटै बंकरमा थिए । साथीहरु गणेशकुमार नेपाली र दिपेशराज विष्टलाई गोली हानेर मारेको उनले आँखै अगाडि देखे । अर्का साथी, विपिन जोशीलाई बंकरको ढोकाबाट तानेर हमासका आतंकवादीले लगेको उनी बताउँछन् । ‘त्यसपछि विपिन देखिएका छैनन्’, केसी भन्छन् ।

‘साथीहरुले त्यतिबेला हामी नेपाली हौं, हामी नेपाली हौं भनेका थिए, तर उनीहरुले सुनेनन् । एकोहोरो गोली चलाइरहे, दुई वटा ग्रिनेड बंकरतिर फ्याँकिदिए’, प्रमोदले भने, ‘त्यसपछि बंकर पूरै रगतले भरिएको थियो ।’

प्रमोदका अनुसार, उनी साथीहरुको शवपछाडि कम्तिमा चार घन्टासम्म लुकेका थिए । ‘केही साथीहरुको एकदमै धेरै ‘ब्लीडिङ’ भइरहेको थियो, तर म सहयोग गर्न सक्ने अवस्थामा थिइनँ’, उनले भने, ‘ठ्याक्कै त्यसबेला त मैले को मरे, को बाँचेका छन् भन्ने पनि थाहा पाइन ।’

‘नेपालमा घर फर्किसकेपछि पनि मलाई रगतले लतपतिएका साथीहरुको यादले सताउँछ, जो मसँग सहयोग मागिरहेका थिए’, उनी भन्छन्, ‘यो एकखाले ट्रमाको रुपमा जिन्दगीभर मसँग रही रहने भयो ।’

किबुजको आक्रमणमा मारिएका परिवारका सदस्यहरुलाई इजरायलको विषयमा धेरै जानकारी थिएन । धेरै अभिभावकलाई उनीहरुको छोराछोरी जोखिममा होलान् भन्ने विषयमा पनि एकदमै थोरै मात्र जानकारी थियो । यो घटनामा धेरैले आफ्नो परिवारको भरोसा गुमाएका थिए ।

किबुजमा मारिएकामध्ये एक जना थिए, मुकेश स्वर्णाकार । उनका दाजु राजेशकुमार स्वर्णाकारका अनुसार, अहिलेसम्म उनकी आमा रुन छाडेकी छैनन् । आमाले राम्रोसँग बोल्न सकेकी पनि छैनन् ।

‘मलाई एकदमै रिस उठेको छ, द्वन्द्व भइरहेको क्षेत्रमा ऊ सुरक्षित थिएन भने मेरो भाइलाई किन त्यहाँ पठाइयो ?’, उनले प्रश्न गरे, ‘नेपालीको जिन्दगी कति सस्तो ! हाम्रो लागि उनी परिवारको आशा थिए । भरोसा थिए ।’

आक्रमणमा कन्यैहालाल चौधरी, ७०, ले उनका नाती आशिष चौधरी गुमाए । उनका अनुसार, आशिष इजरायल गएर थोरै पैसा जम्मा गरेर फर्किएर विवाह गर्ने योजनामा थिए ।

‘आफैंले हुर्काएको नातीको मृत्युको खबर सुन्नुपर्यो । भगवानले किन मलाई पहिले लगेनन् ?’, उनी रुँदै भन्छन्, ‘अब बुढेसकालमा मेरो सहारा को हुन्छ ? नाती, तिमीले किन हामीलाई छाडेर गयौ ?’

द गार्डियनबाट

यो पनि पढ्नुस्

‘हामी त आयौं, तर ग्रिनेड फालेर बचाउने साथी बन्धक छन्’

साथीहरुले ‘वी आर नेपाली’ भन्दा पनि छाडेनन्