+

दाँत पहेंलो हुन्छ, के कारणले होला ?

२०८१ भदौ  १८ गते १७:५२ २०८१ भदौ १८ गते १७:५२
दाँत पहेंलो हुन्छ, के कारणले होला ?

कतिपय भनिरहेका हुन्छन्, ‘म दिनहुँ राम्ररी दाँत ब्रस गर्छु । तैपनि मेरो दाँत पहेंलो छ, के कारणले होला ?’

दाँतको आफ्नै प्राकृतिक रङ हुन्छ । कुनै सेतो हुन्छ त कुनै पहेंलो पनि । जन्मिंदा कसैको छाला कालो गोरो भएजस्तै दाँत पनि कसैको सेतो र पहेंलो हुने गर्छ । कसैको भने व्यवहारले दाँत पहेंलो हुन्छ ।

दाँत सफा नगर्नु पनि दाँत पहेंलो हुनुको कारण हुनसक्छ । यदि तपाईं आफ्नो दाँत नियमित रूपमा सफा गर्नुहुन्न र फ्लस प्रयोग गर्नुहुन्न भने यसले तपाईंको दाँतमा प्लाक र टार्टर बनाउँछ । जसले दाँत पहेंलो हुनसक्छ ।

कतिपयलाई त दाँत ब्रस गर्ने सही तरिका समेत थाहा हुँदैन । सही तरिकाले दाँतको सफाइ नगर्दा पनि दाँत पहेंलो हुने समस्या आउन सक्छ ।

फ्लोराइड नभएको तथा कडाखाले मन्जनको प्रयोगले दाँत बढी घोटिने हुँदा प्राकृतिक इनामेल जान सक्छ  । जसकारण सकेसम्म त्यस्ता मन्जनको प्रयोग गर्नुहुँदैन ।

अत्यधिक चिया, कफी सेवनले दाँत पहेंलो हुन्छ । साथै धेरै गुलियो खानेकुरा र दाँतमा टाँसिने खानेकुराको सेवनले पनि दाँत पहेंलो हुन्छ । माउथवासको अत्यधिक प्रयोगले पनि दाँत पहेंलो हुनसक्छ, किनभने माउथवासमा एसिड हुन्छ, जसले इनामेललाई हानि पुर्‍याउँछ । जसकारण दाँत पहेंलो हुने समस्या धेरै हदसम्म बढ्न सक्छ ।

धुम्रपानले दाँतमा टार जमाउँछ, जसले दाँतलाई धेरै हदसम्म पहेंलो र कालो बनाउन सक्छ । यसले गिजाको समस्या पनि निम्त्याउँछ । चुरोटमा पाइने निकोटिनले दाँतलाई गम्भीर असर गर्छ ।

कसरी सेतो बनाउने ?

पहिले दाँत सेतो थियो पछि इनामेल गएका कारण पहेंलो भएको छ भने दाँतलाई सेतो बनाउने विधि पनि हुन्छ । दाँतको अवस्था हेरेर दाँत स्केलिङ (दाँत सफा गर्ने विधि) गरेर ब्लिच, कम्पोजिट भर्ने र पोलिसबाट दाँत सेतो बन्छ । जन्मिंदै कालो वा पहेंलो रङको दाँतको बाहिरी र भित्री भागमा सेतो पार्न ब्लिचिङले मद्दत गर्छ ।

ब्लिच गर्दा पनि सेतो नहुने दाँतलाई कम्पोजिट भरेर सेतो बनाउन सकिन्छ । दाँत जस्तो प्राकृतिक देखिने गरी दाँतमा रङ भरेर वा पोलिस गरेर दाँत सेतो बनाउन सकिन्छ । यदि रोगको कारणले दाँत पहेंलो भएको हो भने उपचार गर्नुपर्छ । साथै अन्य केही कुरामा ध्यान दिएर घरमै पनि पहेंलो दाँतलाई सेतो बनाउन सकिन्छ ।

– बाहिरी दागहरू दन्त चिकित्सककहाँ गएर समय-समयमा मेसिनले सफा (स्केलिङ) गर्ने ।

– प्रत्येक पटक खाना खाँदा वा चिया, कफी खाने बित्तिकै मुख कुल्ला गर्ने ।

– दिनमा दुई पटक सही तरिकाले ब्रस गर्ने ।

– दाँत माझ्न फ्लोराइडयुक्त मन्जन र नरम ब्रसको प्रयोग गर्ने ।

– दाँतको रङलाई हानि गर्ने कफी, चिया तथा रक्सीको मात्रालाई कम गर्ने ।

– धुम्रपान र सुर्तीजन्य पदार्थ सेवन नगर्ने ।

– मुखको स्वास्थ्य राम्रो बनाउनु भनेको समग्र स्वास्थ्यलाई नै राम्रो बनाउनु हो । त्यसैले नियमित दाँतको पाँच भाग सफा हुने गरी माझ्ने, तीन महिनादेखि ६ महिनाको अवधिमा दन्त चिकित्सककहाँ गएर परीक्षण गराउने गर्नुपर्छ ।

डा. सोनम साह दन्तरोग स्वास्थ्य

धेरै कमेन्ट गरिएका

डा. सोनम साह
लेखक
डा. सोनम साह
दन्तरोग विशेषज्ञ

डा. साह हाल काठमाडौंको कपनस्थित सनराइज ओरल एण्ड डेन्टल होममा कार्यरत छिन् । उनको नेपाल मेडिकल काउन्सिल दर्ता नम्बर २९०१४ हो ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
Khusi chhu

खुसी

Dukhi chhu

दुःखी

Achammit chhu

अचम्मित

Utsahit Chhu

उत्साहित

Akroshit Chhu

आक्रोशित

प्रतिक्रिया

भर्खरै पुराना लोकप्रिय