‘कृषिको नेतृत्व लिन हामी तयार थियौँ’

नेपालको कृषि क्षेत्रमा कृषि विकास बैंकको ५३–५४ वर्षको आफ्नै इतिहास छ । कृषिमा हामीले स–सानो परिमाणमा धेरै लगानी गर्यौं । यसकारण भोल्युम ठूलो देखिएन । अन्य व्यवसायिक कर्जाको भोल्यूम ठूलो, संख्या कम छ ।

हाम्रो मिसन, भिजन पनि कृषिलाई व्यवसायीकरण गर्ने हो । मौद्रिक नीतिले हामीलाई उत्साहित बनाएको छ । हामी कृषिलाई उच्च प्राथमिकतामा राखेर सबैको विस्वास जित्ने गरी काम गर्ने छौं ।

कृषिको व्यवसायीकरणका लागि हामी थप लगानी गर्ने छौं । मौद्रिक नीतिले कृषि ऋणपत्रको व्यवस्था गरेको छ । कृषिमा अपेक्षाकृत लगानी वृद्धि नभैरहेको अवस्थामा आएको यो व्यवस्थाले कृषि विकास बैंकलाई स्रोत र अन्य बैंकलाई लगानी कम गरेवाफत जरिवाना तिर्नु नपर्ने सुविधा दिएको छ । यसलाई हामीले चुनौती भित्रको अवसरका रुपमा लिएका छौं ।

अब हामी कृषिमा लगानी गर्ने मास्टर प्लान बनाउँछौं । हामी बण्ड जारी गर्छौं, अरु बैंकले खरिद गर्छन् । यस्तो अभ्यास विदेशमा पनि छ । ऊर्जामा पनि यस्तै नीति ल्याउने भन्ने छ । सबै बैंकले कृषिमा राम्रोसँग काम गर्ने वातावरण नहुन सक्छ । त्यसकारण हामीलाई जिम्मेवारी दिइएको हो । अरु बैंक हाम्रो बण्ड किनेर जरिवानाबाट जोगिने छन् ।

कृषिलाई यसरी प्राथमिकतामा राख्दा हामी अरु बिजनेसलाई पनि उत्तिकै महत्वका साथ अघि बढाउँछौं । कृषि विकास बैंकसँग कृषिको विशेषज्ञता, जनशक्ति र तालिम केन्द्रको अनुभव पनि छ । हामी कामलाई बोझका रुपमा नभइ चुनौती र अवसरका रुपमा लिएर सफल हुनेछौं ।

कोही व्यक्ति उद्यमशीलताको बाटोमा हुनुहुन्छ भने कर्जा माग्नु अघि केही ज्ञान हासिल गर्नुस् । ऋण लिन कुन क्षेत्रमा ज्ञान छ, त्यसलाई अघि सार्नुपर्छ । त्यसो गरियो भने बैंकलाई ऋण दिन र ऋणीलाई उपलब्धि हासिल गर्न सहज हुन्छ ।

अब निर्वाहमुखी होइन, व्यवसायीक कृषिका लागि काम गर्ने हो । यसका लागि गाउँ–गाउँमा कृषि क्रान्तिको माहोल बनाउनु पर्नेछ ।

अहिले किसान क्रेडिट कार्ड पनि हाम्रै बैंकको माध्यमबाट जारी गर्ने भनिएको छ । किसानको आवश्यकता कहाँबाट परिपूर्ति हुन्छ भन्ने कुरालाई ध्यानमा राखेर कार्ड तयार पारिएको छ ।

किसानका लागि मल, बिउ, उपकरण किन्ने, आफ्ना उत्पादन बेच्ने, कामदारलाई भुक्तानी दिने, कृषि सम्बन्धी जानकारी लिनेलगायतका आधारभूत विषयहरु कार्डमा समावेश गरिनेछन् ।

कर्जा लिएका ग्राहकहरुका लागि भुक्तानीको सीमा तोकिएको हुन्छ । त्यस्तो खाता पनि कार्डसँग जोडिनेछ । बिक्रेताहरु कहाँ पनि खातामा रकम जम्मा भएको सूचना पुग्नेछ । कुनै किसानलाई तत्कालै रकम चाहिएमा नजिकैको बैंक वा एटिएमबाट सोही कार्डका आधारमा नगद भुक्तानीको सुबिधा हुनेछ ।

एटिएम भन्नेबित्तिकै भिसा र मास्टर कार्डको कुरा आउँछ । त्यसको लागत र अन्तर्राष्ट्रिय आबद्धताको कुरा पनि आउँछ । किसान क्रेडिट कार्ड चाहिँ हामी आफैंले तयार पार्ने छुट्टै कार्ड हो ।

यो कार्ड बोक्ने किसानहरुलाई अतिरिक्त आर्थिक भार पार्दैनौं । पाँच प्रतिशतको सहुलियतपूर्ण कर्जा, ठूला कर्जा, साना कर्जा सबैलाई समावेश गर्छौं । सेवा शुल्क पनि राष्ट्र बैंकले तोकेबमोजिम मात्रै हुनेछ ।

किसान क्रेडिट कार्ड लिने विषयमा एउटा निर्देशिका तयार पारिहेका छौं । किसानले बैंकमा खाता खोल्दा वा ऋणका लागि आवेदन दिँदा नै क्रेडिट कार्डका लागि पनि आवेदन दिनुपर्छ । मोबाइल, इन्टरनेट बैंकिङ सुबिधा लिएजसरी नै क्रेडिट कार्ड पनि लिन सकिन्छ ।

कृषि विकास बैंकको निक्षेपमा ८५ प्रतिशत हिस्सा साना निक्षेपकर्ताको छ । साना भन्नेबित्तिकै ग्रामिण परिवेशका आम नागरिक पर्छन् । हाम्रा ८८ प्रतिशत कर्जा पनि १५ लाखभन्दा कमका छन् । अर्थात्, हामी आम नागरिक, ग्रामिण किसान, घरेलु उद्यमी, मजदुरहरुको अत्यधिक सहभागीता रहेको बैंक हौं ।

कोभिड–१९ बीचमा पनि हामी राम्रो प्रतिफल दिन सक्नेछौं । हामीले कृषिको पनि उद्यमशिल क्षेत्रमा लगानी गर्ने हो । यसले बैंकलाई व्यवसायीक रुपमा राम्रो गर्छ ।

मौद्रिक नीतिले नगद र बोनस सेयरको सीमा तोकेको छ । वित्तीय विवरणले वितरणयोग्य नाफा कति हुन्छ भन्ने देखाउँछ । यद्यपि, हामी कोरोना महामारीका बीच पनि राम्रो प्रतिफल दिन सफल हुनेछौं । बैंक, निक्षेपकर्ता, ऋणी र राज्य प्रणाली पनि सफल हुने गरी प्रतिफल दिनेछौं ।