सौन्दर्य के हो ? सुन्दर कसलाई भन्ने ? यसको सर्वमान्य जवाफ छैन । भूगोल, समुदाय अनुसार सौन्दर्यको मानक भिन्न भिन्नै हुनसक्छ । यद्यपी सौन्दर्यका बारेमा वहस भने चलिरहन्छ । भन्नलाई त सौन्दर्य भनेको हेर्ने आँखामा निर्भर रहन्छ भनिन्छ । यद्यपी कतिपय यस्ता चिज हुन्छन्, जो सबैको आँखामा पि्रय लाग्छ । सुन्दर लाग्छ । यस हिसाबले […]

लियोनल मेस्सी, जसका लाखौं प्रशंसक छन्, नेपालमै पनि । विश्व फुटबलका यी जादुगर फगत खेल-कौशलकै लागि मात्र पि्रय छैनन् । उनीसँग जोडिएका अरु कुरा पनि घतलाग्दा छन् । जस्तो उनको ट्याटुकै कुरा । ट्याटु, सामान्यत हामी हात, गोडा, गर्दन, छाती वा शरीरका कुनैपनि भागमा खोपाउने गर्छौं । हामीमध्ये कतिलाई लाग्छ, यो केवल फेसन हो । […]

जीवनलाई यसरी वा यस्तै ढंगले जिउनुपर्छ भन्ने लाग्दैन । म आफ्नै ढंग र मर्जी अनुसार जीवन विताउँछु । त्यसैले कतिबेला सुत्ने, कतिबेला उठ्ने, के खाने भन्ने नियमित तालिका छैन । आज जस्तो दिनचर्या हुन्छ, भोलि त्यो भन्दा फरक हुनसक्छ । अझ फिल्ममा काम गर्न थालेपछि मेरो दैनिकी थप अस्तव्यस्त हुन्छ । सामान्य अवस्थामा चाँहि म साढे […]

संसार रंगीन छ । रंगहरुमा खुसी छन् । जब आकासबाट नुहेको सप्तरंगी इन्द्रेणी देख्छौं, हामी यसै रोमाञ्चित हुन्छौं । जब हावामा लहराई रहेका रंगबिरंगी फूलहरु देख्छौं, हामी यसै उद्वेलित हुन्छौं । रंगले जीवनमा उमंग ल्याउँछ । रंग नै नहुँदो हो त जीवन श्यामश्वेत हुन्थे । त्यसो त हरेक चाडपर्वले जीवनका लागि केही अर्थ बोकेको हुन्छ […]

त्यसो त जापान विश्वकै यस्तो मुलुक हो, जसलाई श्रम, मेहनत र लगावले चम्काएको छ । त्यहाँका वासिन्दाहरु कामप्रति अत्यान्तै श्रद्धा गर्छन् । श्रमकै आधारमा त्यहाँ मान्छेको स्तर पनि निर्धारण हुन्छ । भनिन्छ, सय बर्ष हाराहारीका मान्छे पनि त्यहाँ खेतीपातीमा सक्रिय हुन्छन् । दोहोर्‍याइरहनु नपर्ला, विश्वमै लामो आयु बाच्नेहरु पनि जापानी नै हुन् । जापानीहरुले किन […]

संसारका हरेक मान्छे सुन्दर बन्न वा देखिन चाहन्छन् । आफुलाई तुलनात्मक रुपमा राम्रो एवं आकर्षक देखाउन चाहन्छन् । तर, सुन्दर कसरी हुने ? बजारमा अनेकथरी सौन्दर्य प्रशाधन छन् । ब्युटी सलुन छन् । ब्युटी टि्रटमेन्ट छन् । तर, अनुहार वा छाला, कपालको लिपपोत गरेर सुन्दर भइन्छ ? यो प्रश्नसँगै जोडिएर आउने अर्को प्रश्न पनि छ […]

होली मनाउने मुडमा हुनुहुन्छ ?  निश्चय पनि बर्षदिनमा एकपटक रंगहरुको उत्सव मनाउने मौका उम्कन दिने पक्षमा हुनुहुन्न । त्यसो हो भने, कसरी होली मनाउँदै हुनुहुन्छ त ? तपाईं वेपर्वाहसँग भन्नुहोला, ‘विगतमा जसरी मनाइएको थियो, ठिक त्यसैगरी । अविर दल्ने, लोला छ्याप्ने । थोरबहुत नसालु पेय पिउने । विन्दास रंगहरुमा रमाउने ।’ अब तपाईंसँग अर्को प्रश्नको […]

सन् १६६९ मा रेम्ब्रेन्ट बान रिनको ६३ बर्षको उमेरमा जब मृत्यु भयो, उनलाई चर्चको एउटा कुनामा पुरियो । त्यसबेला कस्तो चलन थियो भने, गरिबको मृत्यु भएको २० बर्ष उनको अस्थिपञ्जर खनेर निकालिन्थ्यो । र, त्यसलाई अन्यत्र फ्याकिन्थ्यो । रेम्ब्रेन्टको हकमा पनि त्यस्तै भयो । तर सन् १९०९ मा वेस्टरकर्क अर्थात एम्स्टर्डमका डच रिम्फार्ड चर्चको उत्तरी भित्तामा […]

१ चैत, काठमाडौं । २०७६ सालमा ६६ दिन विवाहको साइत जुरेको छ । ६ वटा महिनामा एक दिन पनि विवाह गर्ने साइत जुरेको छैन । पाञ्चाङ्ग निर्णायक समितिको सहमतिमा प्रकाशित पात्रोअनुसार साउन, भदौ, असोज, कात्तिक, पुस र चैत महिनामा एक दिन पनि बिहेको लगन छैन । नयाँ वर्षमा वैशाख, जेठ, असार, मंसिर, माघ र फागुन […]

पाँच बर्षअघि । फागुन ३० गते । एकाबिहानै सुन्तली अर्थात कुञ्जनाले छोरीलाई जन्म दिई । हाम्रो कोखको पहिलो सन्तान । हाम्रो भविष्य हेर्ने आँखा । हाम्रो जीवनको उमंग । सुन्तलीले एकाबिहानै जन्माएकी भएर मैले नाम जुराइदिएँ, ‘सुबिहानी ।’ अर्थात सुन्तलीले जन्माएकी, एकाबिहानै । आफ्नो पहिलो सन्तान । पहिलो मात्र होइन, एकमात्र सन्तान । हेर्ने, खेलाउने […]

शारीरिक बनौटको आधारमा आकर्षक हुनु वा नहुनु हाम्रो हातको कुरा होइन । जन्मजात नै हाम्रो शारीरिक संरचना तय हुन्छ । कोही अग्ला हुन्छौं, कोही होचो । कोही मोटा हुन्छौं, कोही लुरे । आकर्षक वा झट्ट हेर्दा राम्रा/राम्री देखिने व्यक्ति र शारीरिक रुपमा केही कमजोरी भएका व्यक्तिवीच हेर्ने दृष्टिकोण र गर्ने व्यवहार पनि केही फरक छ […]

मध्यमवर्गिय परिवारका लागि विवाह निकै झन्झटिलो र खर्चिलो हुनेगर्छ । तर, यो सामाजिक परम्परा निर्वाह गर्नैपर्ने बाध्यताले धेरैलाई ऋणात्मक अवस्थामा पुर्‍याउने गर्छ । वैवाहिक समारोह, भोजभत्तेर, गरगहना, दाईजो जस्ता अनेक कुराले विवाह ‘बोक्नै नसक्ने भारी’ बन्ने गर्छ । तर, जोसँग प्रशस्त धनदौलत छ, उनीहरुको विवाह कस्तो हुन्छ होला ? विवाहमा उनीहरुको सान शै कत कस्तो […]

पुरुष र महिला वा महिला र पुरुष मात्र एकअर्काप्रति आकषिर्त हुँदैनन् । महिला महिलाप्रति आकषिर्त हुनसक्छन् । उसैगरी पुरुष पुरुषसँग आकषिर्त हुन सक्छन् । उनीहरुबीच आकर्षण मात्र हुँदैन, शारीरिक सम्बन्ध पनि हुनसक्छ । हुन त आज हामी यस्ता कुरालाई ‘अनावश्यक’, ‘भड्किलो’ र कतिपयले ‘असामाजिक’ समेत भनेर नाक खुम्च्याउने गर्छन् । तर, यो एक प्राकृतिक कुरा […]

हामीकहाँ असुरक्षा व्याप्त छ । सार्वजनिक स्थानमा, एकान्तमा, होटलमा, घरमा, कार्यलयमा, सडकमा । कुनैपनि यस्ता स्थान छैन, जाहाँ ढुक्क हुन सकियोस् । दिनदहाडै हत्या हुन्छ । वलत्कार हुन्छ । चोरी हुन्छ । विभिन्न किसिमका हिंसा हुन्छ । त्यसैले हाम्रो समाजमा डरले डेरा जमाएको छ । जताततै डर, भय, आशंका । असुरक्षाको यस किसिमको भावनाले हामीलाई […]

किनमेल एवं सपिङ गर्ने कतिपयको सौख हुन्छ, कतिपयको वाध्यता । हामी बेलाबखत लत्ताकपडा, खाद्यन्न लगायत सामग्री बजारबाट किनमेल गरिरहेका हुन्छौं । यसमध्ये कतिपय यस्ता कुरा हुन्छन्, जो हामीलाई आवश्यक नै हुँदैन, तैपनि किन्छौं । कतिपय विलासिताको सामाग्री पनि किन्छौं । बजारमा भरिभराउ सामाग्री देखेपछि किन्ने रहर जाग्छ । हामीले यसरी किनेर ल्याएका सबै सामाग्री सही […]

तपाईंकी छोरी, जो कसैकी बुहारी हुन्छिन् । कसैकी श्रीमती हुन्छिन् । कसैकी आमा हुन्छिन् । कसैकी दिदी-वहिनी हुन्छिन् । एक महिला, अनेक स्वरुप । अर्थात नारीको रुपमा जन्म लिएपछि उनीहरु सधै छोरी-चेली रहँदैनन् । समयक्रमसँगै उनीहरुको भूमिका फेरिन्छ, चिनारी फेरिन्छ । भोलि कसैकी श्रीमती हुनेछिन् । कसैकी बुहारी । कसैकी भाउजु । र, कसैकी आमा […]

‘दाईजो प्रथा’ मुलत तराई क्षेत्रमा व्याप्त यस्तो विसंगति हो, जसले समग्र समाजलाई वद्नाम र कमजोर बनाउँदै गएको छ । छोरीपक्षले दाईजो दिनैपर्ने बाध्यत्मक स्थिती अझै कायम छ । यसले गर्दा ‘छोरीको जन्म’लाई उनीहरु अभिषाप ठान्ने गर्छन् । छोरीको विवाहका लागि भएभरको दाईजो दिने चलनले उनीहरुलाई सधै ऋणात्मक अवस्थामा पुर्‍याउने गरेका छन् । यो प्रथा पछौटे […]

कुनैबेला विश्वकै सर्वाधिक सेक्सी युवतीको सूचीमा थिइन, अमेरिकी टेलिभिजन स्टार केली जेनर । अहिले उनी विश्वकै सबैभन्दा कान्छी अर्बपति बनेकी छिन् । २१ बर्षको उमेरमा । केली खासमा अमेरिकी रियलिटी टिभी स्टार हुन् । किम कार्दशियनकी बहिनी पनि । फोब्र्स म्यागेजिनले सार्वजनिक गरेको २०१९ को अर्बपतिको सूचीमा केली परेकी छिन् । केलीले सन् २०१६ मा […]

अहिलेका बच्चाहरु ‘ग्याजेट्स’मा लिप्त हुन थालेका छन् । उनीहरु पाठ्यपुस्तकमा भन्दा मोवाइल, ल्यापटप, ट्याबमा समय विताउन थालेका छन् । यसमा उनीहरु भिडियो हेर्छन्, गेम खेल्छन् । यसरी डिटिजल डिभाइसमा अभ्यस्त हुँदै गएका विद्यार्थीमा ध्यान केन्दि्रत गर्ने क्षमता कमजोर हुँदैछ । उनीहरुलाई कक्षाकोठामा राखेर पाठ्यपुस्तक पढाउन लेखाउन चुनौतीपूर्ण हुन थालेको छ । जेनेरेशन जेड -१० देखि […]

बन्द बोतलको एक लिटर पानीको मूल्य औसत २० रुपैयाँ । त्यो पानीले पिसाब थैली भरिन थालेपछि तपाईं जरुर समस्यामा पर्नुहुनेछ, यदि काठमाडौं महानगरमा हुनुहुन्छ भने । महानगरमा एक त मुत्र बिसर्जन गर्न शौचालय नै फेला पर्दैन । दैनिक लाखौं मानिस आउजाउ गर्ने यो महानगरमा सार्वजनिक शौचालय ‘दुर्लभ’ छ । शौचालय फेला पारिहाले पनि मुत्र बिसर्जन […]

‘तपाईंहरुमध्ये क-कसलाई महिनावरी सुरु भइसकेको छ ?’ अभिनेत्री प्रियंका कार्कीले सोधिन्, ‘हात उठाउनुहोस् त ।’ छात्राहरुले मुख छोपे । बोलेनन् । प्रियंकाले मझौला थैलोबाट भित्री बस्त्र (अन्डरवेयर) निकालेर देखाएपछि त रमिता हेरिरहेका छात्राहरु लाजले भुतुक्कै भए । मुसुमुसु हाँस्दै उनीहरुले घोसेमुन्टो लगाए । यस्तो लाग्थ्यो, मानौ प्रियंका चटक देखाइरहेकी छिन् । तर, उनी महिनावरी हुँदाको अप्ठ्यारो […]