के गर्ने ? जब कपाल फुल्न थाल्छ

पहिले पहिले बुढ्यौलीको संकेत मानिन्थ्यो, कपाल फुल्नुलाई । उमेर ढल्किंदै जाँदा स्वभाविक रुपमा मान्छेको कपालको रंग पनि बदलिंदै जान्थ्यो । तर अहिले तन्नेरीहरु कपाल फुलेर कालो रंग लगाउने वा टोपीले छोप्ने ? विकल्पका खोजीमा छन् । बुढ्यौलीको के कुरा किशोरवयमै कपाल फुल्न थालेको छ ।

बुढ्यौलीमा कपाल फुल्नु सामान्य भएपनि कलिलो उमेरमा यस्तो देखिनु सामान्य होइन । यसले गम्भीर असर त गर्दैन तर अरु केही समस्या छ कि भन्ने कुराको संकेत गर्छ । साथै उनीहरुको मनोविज्ञानमा पनि असर गर्छ ।

यसरी कपाल फुल्ने क्रमलाई रोक्न सकिन्छ ? अझ महत्वपूर्ण प्रश्न कपाल के कारणले फुल्छ ? कपाललाई अहिले रोक्न केही विधि अपनाउन सकिन्छ । त्यस्ता विधि अपनाएर केही हदसम्म कपाल फुल्ने क्रमलाई रोक्न वा नियन्त्रण गर्न सकिन्छ । खासगरी कपालमा प्रयोग गर्ने लोसन पाइन्छन्, जुन सौन्दर्यविद्को सल्लाहमा प्रयोग गर्नुपर्ने हुन्छ ।

यद्यपि सेतो भइसकेको कपाललाई प्राकृतिक रुपमा कालो बनाउने कुनै उपाय अहिलेसम्म उपलब्ध छैन । सेतो कपाललाई रसायनिक रुपले कालो बनाएपनि त्यो दीर्घकालीन हुँदैन । त्यस्तै यस्ता रसायनले एलर्जीलगायत समस्या पनि हुनसक्छ । यदि कपाललाई कृत्रिम रुपले कालो नै बनाउने हो भने अर्गानिक मेहेन्दी लगाउन उपयुक्त हुन्छ ।

किन फुल्छ कपाल ?

कपाल फुल्नुमा एउटा मात्र कारण छैन । यसमा पोषक तत्वको अभावदेखि वंशाणुगत कारण हुनसक्छ । यदि बुवाआमा वा आफ्नो वंशको कपाल फुल्ने समस्या छ भने त्यो अरु सन्ततिमा पनि सर्न सक्छ । त्यसबाहेक शरीरमा कतिपय पोषक तत्व अभाव भएमा कपाल फुल्छ । जस्तो भिटामिन बी-६, बी-१२, बायोटिन, भिटामिन डी वा भिटामिन ई, खनिज र प्रोटिनको कमीले कपालमा प्रभाव पार्न सक्छ ।

यसैगरी कपाल फुल्नुमा अहिले मुख्य कारण बनेको छ, तनाव । मान्छे जति तनावग्रस्त हुन्छ कपाल फुल्ने जोखिम पनि बढ्छ । अर्को चाहिं कपालमा अहिले विभिन्न किसिमको रसायन लगाउने प्रवृत्ति पनि व्यापक छ । त्यसको साइड इफेक्टले कपाल फुल्न सक्छ ।

थाइराइड, हर्मोनको गडबडीजस्ता समस्याले समेत कपाल फुल्न सक्छ ।

अब के गर्ने त ?

जीवनशैली, खानपानमा विशेष ख्याल गर्नु जरुरी छ । खासगरी एन्टिअक्सिडेन्टयुक्त खानेकुरा खानुपर्छ । ब्रोकाउली, गोलभेंडा, एभोकार्डो, ओखर, ग्रीन टीजस्ता खानेकुरामा एन्टिअक्सिडेन्ट भरपुर पाइन्छन् । यसैगरी फलफूल, भिटामिनयुक्त खानेकुरा खानुपर्छ । सम्भव भएसम्म तनाव व्यवस्थापन गर्नुपर्छ ।

(प्रा. डा. भट्टराई छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ हुन् ।)