३० कात्तिक, काठमाडौं । जेनजी आन्दोनलमा भौतिक आक्रमणमा परेपछि कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा पार्टी काममा निष्क्रिय रहने गरी पूर्णबहादुर खड्कालाई कार्यवाहक सभापतिको जिम्मेवारी दिए । पार्टीभित्र नेतृत्व परिवर्तनको माग समेत चर्किएकाले देउवा जिम्मेवारी हस्तान्तरण गरेर सिंगापुरतर्फ लागे ।
यता असोज २८ बाट सुरु भएको पार्टीको बैठक नियमित कि विशेष महाधिवेशन, अनि चुनाव अघि कि पछि भन्ने गलफत्तीमा एक महिनासम्म अल्झियो । बैठक नसकिँदै गत शुक्रबार देउवा सिंगापुरबाट फर्किइसकेका छन् । निष्क्रिय रहने भन्दै हिँडेका देउवा फर्केपछि फेरि कांग्रेसको अनिर्णित अवस्थालाई टुंगोमा पुर्याउन नेताहरूले उनको मुख ताक्न थालेका छन् ।
कार्यवाहक सभापति खड्काले महाधिवेशनको सम्बन्धमा पार्टीभित्र उठेका विषयलाई टुंगोमा पुर्याउन सकेनन् । बरु देउवा फर्केपछि संस्थापन पक्षका नेताहरू उनीसँग छलफल गर्न थालेका छन् ।
देउवाले शनिबार संस्थापन पक्षका चार नेतासँग सामूहिक छलफल गरे । देउवालाई भेट्न चार नेता शनिबार साँझ उनको भाडाको निवासमा पुगेका थिए । जेनजी आन्दोलनमा घाइते भएका देउवा उपचारपछि चुनदेवीमा बस्दै आएका छन् ।
शनिबार साँझ भएको छलफलमा प्रवक्ता डा. प्रकाशशरण महत, नेताहरू एनपी साउद, बालकृष्ण खाँण र ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की सहभागी थिए । देउवाले नेताहरूलाई डाकेर पार्टीको विवादबारे छलफल गरेका हुन् ।
भेटमा सहभागी महतले अनलाइनखबरसँग भने, ‘चुनावको तयारी गर्नुपर्ने धारणा राख्नुभयो । पार्टीको विवाद तपाईंहरू मिलाउनुस् भन्ने आशय थियो । उहाँको कुरा सुन्दा चुनावपछि नै महाधिवेशन गर्दा उपयुक्त हुने जस्तो लाग्यो ।’
कांग्रेसमा चुनाव अघि महाधिवेशन गर्नुपर्ने र गर्न नहुने दुई प्रकारका धारणाहरू आएका छन् । संस्थापन पक्षका शीर्ष नेताहरू चुनावपछि महाधिवेशन गर्नुपर्ने पक्षमा छन् । दुई महामन्त्री गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्मा नियमित महाधिवेशन हुन नसके विशेषमा जानुपर्ने अडान राखिरहेका छन् ।
संस्थापनइतरका नेता डा.शेखर कोइराला चुनावअघि नियमित महाधिवेशनको पक्षमा छन् ।चुनाव अघि वा पछि महाधिवेशन गर्नेमा संस्थापन पक्षमा समेत एकमत देखिएको छैन । संस्थापन पक्षका २४ केन्द्रीय सदस्यले चुनाव अघि महाधिवेशन गर्नुपर्ने बैठकबाट निर्णय गरेका छन् । चुनाव अघि महाधिवेशन गर्नुपर्ने माग सहित २४ नेताले कार्यवाहक सभापति पूर्णबहादुर खड्कालाई ज्ञापनपत्र बुझाएका छन् ।
शनिबार साँझ दुई घण्टा बढी कुराकानी गरेका चार नेतासँग सभापति देउवाले पार्टी विवादका बारेमा जानकारी लिएका थिए । सभापति देउवाले पूर्वपदाधिकारी र संस्थापन पक्षका २४ केन्द्रीय सदस्यहरूसँग पनि छुट्टै भेट्ने भएका छन् ।
आइतबार चाहीँ महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले सभापति शेरबहादुर देउवालाई भेटेर विधानसम्मत माग गरिएको विशेष महाधिवेशनलाई बेवास्ता गर्न नमिल्ने चेतावनी दिएका छन् ।

महाधिवेशन प्रतिनिधिले विधानको आधारमा हस्ताक्षर संकलन गरेर लिखित माग गरेको विषय विपरीत हुने गरी पार्टीले निर्णय गरे महामन्त्री पदबाट राजीनामा गर्ने समेत महामन्त्री शर्माले सभापति देउवालाई बताएका छन् ।
शुक्रबार सिंगापुरबाट फर्केका सभापति देउवालाई भेट्न महामन्त्री शर्मा आइतबार मध्यान्ह पुगेका थिए । सभापति देउवासँग झण्डै डेढ घण्टा कुराकानी गरेका शर्माले विधानसम्मत मागलाई वेवास्ता गर्न नहुने विचार सभापति देउवासँग राखेका थिए । देउवालाई भेटेर फर्केलगत्तै महामन्त्री शर्माले पार्टीका सीमित नेतालाई आफूले सभापतिसँग राखेका धारणा सुनाएका थिए ।
हात्तिसारस्थित एक रेष्टुरेन्टमा पार्टी नेताहरूसँग कुरा गर्ने क्रममा महामन्त्री शर्माले सभापतिलाई आफूले राखेको विचार सुनाएका हुन् । विशेष महाधिवेशन विधानले गरेको व्यवस्था भएको हुँदा बाध्यकारी भएको शर्माले देउवालाई बताएका थिए ।
‘संसद् विघटन संविधान भन्दा बाहिरबाट गरिएको भनेर संविधानसम्मत नभएको कांग्रेसले भनेको छ । विशेष महाधिवेशन पार्टीको विधानसम्मत् माग हो । त्यसलाई सम्बोधन गरिएन भने हामी विधानसम्मत चलेको हुँदैन,’ देउवालाई राखेका धारणा महामन्त्री शर्माले पार्टी नेतालाई सुनाएका थिए ।
महामन्त्री शर्माले विशेष महाधिवशेनको सम्बोधन नगरी पार्टीले अन्य निर्णय गरेमा पदबाट राजीनामा दिने समेत बताएका थिए ।
‘कांग्रेस विधान सम्मत नचल्नेगरी फरक तरिकाले चल्ने निर्णय गर्यो भने त्यो निर्णय गरेकै मितिबाट लागू हुने गरी महामन्त्री छोड्छु,’ शर्माले देउवालाई भनेका थिए ।
कांग्रेस नेताहरूका अनुसार महामन्त्री शर्माले देउवालाई आज राखेका धारणा कार्यवाहक सभापति पूर्णबहादुर खड्कालाई जानकारी गराइसकेका छन् ।
कांग्रेस विधानको धारा १७ (२) मा विशेष महाधिवेशनको व्यवस्था छ । केन्द्रीय समितिले विशेष महाधिवेशनको आवश्यकता देखेर निर्णय गरेमा वा ४० प्रतिशत महाधिवेशन प्रतिनिधिले हस्ताक्षर गरेर माग गरेमा विशेष महाधिवेशन बोलाउनुपर्ने व्यवस्था छ ।
विधानको यही धारा अन्तर्गत रहेर ५४ प्रतिशत महाधिवेशन प्रतिनिधिले हस्ताक्षर संकलन गरेर कार्यवाहक सभापति खड्कालाई बुझाएका छन् ।

विशेष महाधिवेशनका लागि लिखित माग गरेको ३ महिनाभित्र बोलाउनुपर्ने व्यवस्था छ । असोज २९ गते विशेष महाधिवेशनका लागि लिखित माग पेश गरिएको हुँदा तीन महिने अवधि पुस २८ मा सकिने छ ।
महामन्त्री गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्माले नियमित महाधिवेशन पुस १६ देखि १९ सम्म हुन नसके विशेष महाधिवेशन गर्नुपर्ने अडान लिएका छन् । केन्द्रीय समिति बैठकमा महामन्त्री थापाले १५ औं महाधिवेशनको कार्यतालिका प्रस्ताव समेत गरेका थिए ।
संस्थापन पक्षका शीर्ष तहका नेताहरू चुनावअघि महाधिवेशनका लागि तयार नहुँदा सहमति जुट्न सकेको छैन । २८ असोजदेखि जारी केन्द्रीय समितिको बैठकमा चुनावपछि महाधिवेशन हुनुपर्ने संस्थापन पक्षका शीर्ष नेताहरूले जोड दिइरहेका छन् । दुई महामन्त्री थापा र शर्मा नियमित गर्न नसक्ने भए विशेषमा जानै पर्ने विचार राखिरहेका छन् ।
प्रतिक्रिया 4