+

पेट मात्रै होइन शरीरका अन्य अंगमा पनि असर गर्छ झाडापखालाले

२०८२ जेठ  १८ गते १३:३६ २०८२ जेठ १८ गते १३:३६
Shares
पेट मात्रै होइन शरीरका अन्य अंगमा पनि असर गर्छ झाडापखालाले

News Summary

Generated by OK AI. Editorially reviewed.
  • गर्मी र वर्षासँगै सरुवा रोगको जोखिम बढेको छ, विशेष गरी दूषित खानपान र पानीले संक्रमण फैलन्छ।
  • झाडापखालाले आन्द्रा, मिर्गौला, मांसपेशी, छाला र कलेजोमा असर पुर्‍याउँछ, र शरीरमा पानी र इलेक्ट्रोलाइट्सको कमी हुन्छ।
  • बच्चा र वृद्धवृद्धालाई यसले बढी जोखिम पुर्‍याउँछ, किनभने उनीहरूको प्रतिरोध क्षमता कमजोर हुन्छ र कुपोषणको सम्भावना हुन्छ।

गर्मीको समय सुरु भएको छ । गर्मीसँगै वर्षा पनि सुरु हुँदैछ । यो समयलाई सरुवा रोगको मौसम पनि मानिन्छ । अब दूषित खाना र पानीसँग जोडिएका सरुवा रोगको जोखिम बढी हुन्छ ।

सानो लापरबाही, जस्तै फोहोर पानी पिउनु, खुला ठाउँमा राखिएको खाना खानु वा हात नधुनुले झाडापखाला जस्ता पाचन सम्बन्धी रोगहरू निम्त्याउन सक्छ । गर्मीमा झाडापखालाका केसहरू विशेष रूपमा बढ्छन् । यो समस्या बच्च, वृद्धवृद्धा र रोग प्रतिरोधी क्षमता कमजोर भएका व्यक्तिहरूका लागि गम्भीर हुन सक्छ ।

झाडापखालालाई प्रायः सामान्य पेटको गडबडी ठानेर बेवास्ता गरिन्छ, तर यसले शरीरमा धेरै तहमा असर गर्छ । लगातार पातलो दिसा हुँदा शरीरबाट पानी र आवश्यक खनिजहरू छिटो बाहिर निस्कन्छन्, जसले डिहाइड्रेसन र कमजोरी निम्त्याउँछ ।  यस्तो अवस्थामा मानिसहरूको मनमा प्रश्न उठ्छ कि के झाडापखाला केवल पेटमा मात्र सीमित हुन्छ, वा यसले शरीरका अन्य अङ्गहरूलाई पनि असर गर्छ ?

झाडापखालाले शरीरका कुन कुन अंगलाई असर गर्छ ?

झाडापखाला त्यस्तो अवस्था हो, जसमा व्यक्तिलाई दिनमा तीन वा त्यसभन्दा बढी पटक पातलो वा पानीजस्तो दिसा हुन्छ । यो अचानक पनि हुन सक्छ वा लामो समयसम्म रहन सक्छ ।  यससँगै पेट दुख्ने, वाकवाकी लाग्ने, ज्वरो आउने र शरीर कमजोर हुने जस्ता लक्षणहरू देखिन सक्छन् ।

झाडापखालाको सबैभन्दा प्रत्यक्ष असर हाम्रो सानो र ठूलो आन्द्रामा पर्छ ।  जब ब्याक्टेरिया, भाइरस वा परजीवीले आन्द्रामा सङ्क्रमण गर्छ, आन्द्राको भित्री तह सुन्निन्छ र तिनको कार्यमा अवरोध हुन्छ । यसले पाचन प्रक्रियामा गडबडी हुन्छ र पानीको अवशोषण हुन सक्दैन, जसले दिसा पातलो बन्न थाल्छ ।

मिर्गौलालाई पनि असर

झाडापखालाको समयमा शरीरबाट धेरै मात्रामा पानी र सोडियम, पोटासियम जस्ता इलेक्ट्रोलाइट्स बाहिर निस्कन्छ ।  यदि समयमै यसको पूर्ति गरिएन भने, शरीर डिहाइड्रेट हुन्छ । यसको प्रत्यक्ष असर मिर्गौलामा पर्छ । किनभने, मिर्गौलालाई रगत छान्ने र विषाक्त पदार्थ बाहिर निकाल्ने कामका लागि पर्याप्त पानी चाहिन्छ ।

मांसपेशीमा कस्तो क्षति पुर्‍याउँछ ?

झाडापखालाले शरीरमा इलेक्ट्रोलाइट्सको कमी हुँदा मांसपेशी मडारिने कमजोरी र थकान महसुस हुन्छ ।  यो समस्या विशेष गरी बच्चाहरूमा धेरै देखिन्छ ।

छालाको समस्या पनि निम्त्याउँछ

झाडापखालाले शरीरमा पानीको कमी हुँदा छालामा असर पर्छ । छाला सुख्खा र मलिन देखिन थाल्छ र ओठहरू पनि सुख्खा हुन्छन् ।

कलेजोको कार्यलाई कसरी असर गर्छ ?

यदि झाडापखालाको कारण भाइरल वा ब्याक्टेरियल सङ्क्रमण हो भने, यो कलेजोसम्म पुग्न सक्छ, विशेष गरी यदि यो लामो समयसम्म रह्यो भने ।  कलेजोले शरीरका विषाक्त पदार्थहरू सफा गर्ने काम गर्छ, तर झाडापखालाले शरीर कमजोर हुँदा कलेजोमा दबाब बढ्छ र यसको कार्यक्षमता पनि प्रभावित हुन सक्छ ।

बालबालिका र वृद्ध वृद्धाका लागि बढी जोखिम

साना बच्चाहरू र वृद्धवृद्धाको रोग प्रतिरोधक क्षमता कमजोर हुन्छ । साथै, उनीहरूको शरीरले पानीको कमी सहन सक्दैन, त्यसैले झाडापखाला उनीहरूका लागि बढी  जोखिमपूर्ण हुन सक्छ । बच्चाहरूमा यो समस्याले कुपोषण पनि निम्त्याउँछ, किनभने लामो समयसम्म झाडापखाला हुँदा पोषक तत्त्वहरूको अवशोषण रोकिन्छ ।

झाडापखाला
प्रा.डा. विद्या सागर प्रसाद
लेखक
प्रा.डा. विद्या सागर प्रसाद
इन्टरनल मेडिसिन

प्रा.डा. प्रसाद मदन भण्डारी स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान, हेटौंडा अस्पतालमा कार्यरत छन्। इन्टरनल मेडिसिनमा एमडी गरेका उनको नेपाल मेडिकल काउन्सिल दर्ता नम्बर ११३७५ रहेको छ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
Khusi chhu

खुसी

Dukhi chhu

दुःखी

Achammit chhu

अचम्मित

Utsahit Chhu

उत्साहित

Akroshit Chhu

आक्रोशित

प्रतिक्रिया

भर्खरै पुराना लोकप्रिय

फिचर

पेट मात्रै होइन शरीरका अन्य अंगमा पनि असर गर्छ झाडापखालाले

पेट मात्रै होइन शरीरका अन्य अंगमा पनि असर गर्छ झाडापखालाले

सुर्तीजन्य पदार्थ छाड्न खोज्नेका लागि देशभर सहायता केन्द्र आवश्यक छ

सुर्तीजन्य पदार्थ छाड्न खोज्नेका लागि देशभर सहायता केन्द्र आवश्यक छ

चुरोटलाई नेपालबाट ‘फेज आउट’ नै गर्नुपर्छ

चुरोटलाई नेपालबाट ‘फेज आउट’ नै गर्नुपर्छ

१०० वर्षअघि नेपालमा औलोले कसरी आतंकित बनाएको थियो  ?

१०० वर्षअघि नेपालमा औलोले कसरी आतंकित बनाएको थियो ?

मिर्गौला प्रत्यारोपणपछि सगरमाथा चढेका पेम्बा भन्छन्, ‘म त महामूर्ख पो रहेछु’

मिर्गौला प्रत्यारोपणपछि सगरमाथा चढेका पेम्बा भन्छन्, ‘म त महामूर्ख पो रहेछु’

साना बच्चालाई किन दिनुहुँदैन गाईभैँसीको दूध ?

साना बच्चालाई किन दिनुहुँदैन गाईभैँसीको दूध ?