तत्कालीन ७ राजनीतिक दल र माओवादीबीच भारतको राजधानी नयाँदिल्लीमा भएको चर्चित १२ बुँदे साझा समझदारीको परिणाम नेपाल अधिराज्य गणतन्त्र नेपालमा परिणत भएको, अर्थात राजसंस्थाको अन्त्य भएर गणतन्त्र स्थापना भएको यो जेष्ठ १५ गते १२ वर्ष पूरा हुँदैछ । नेपाली समाजमा ‘१२ वर्षमा खोला पनि फर्किन्छ’ भन्छन् ! भारतले नेपालको भुभाग लिपुलेक हुँदै चीनको कैलाश मानसरोवर […]

भारतले लिपुलेकसहितको १९ किमी नेपाली भूमि अतिक्रमण गरी तिब्बतको मानसरोबरसम्म पुग्ने रणनीतिक र ब्यापारिक मार्ग खोलेपछि दुई देशबीचको सम्बन्धमा ठूलो दरार पैदा भएको छ । नेपालले अतिक्रमित भूमि फिर्ता गराउन नयाँ नक्सा कार्यान्वयनमा ल्याएर प्रारम्भिक प्रक्रिया सुरु गरेको छ भने भारतले आफ्नै भूमिमा सडक निर्माण गरेको आधिकारिक धारणा सार्वजनिक गरेको छ । नेपालले नयाँ नक्सा […]

कालापानी क्षेत्रमा नेपाली भूभाग मिचेर गरिएको सडक निर्माणको नेपालले जनाएको बिरोध र त्यसपछि छुटेको भूभाग समेटेर नक्सा प्रकाशन गरिएपछि भारतमा ठूलै खैलाबैला मच्चिएको छ।  तर भारतीय संचार माध्यम र त्यहाँको संस्थापन पक्षका राजनीतिक तथा बौध्दिक वृत्त यस घटनाको बस्तुगत विश्लेषण गर्नुको सट्टा निम्नस्तरीय प्रचारबाजीमा उत्रिएका छन्। यस प्रचारमा कतिले अज्ञानतावस र कतिले गलत नियतले बिभिन्न […]

११ जेठ, काठमाडौं । प्रमुख विपक्षी नेपाली कांग्रेसले महाकाली पूर्वको भूभाग नेपाली भूमि भएको बताएको छ र भूमि फिर्ता ल्याउन उच्चस्तरीय कूटनीतिक पहल गर्न माग गरेको छ । तर सरकारले ल्याएको संविधान संशोधन विधेयकबारे भने केन्द्रीय कार्यसमितिबाट निर्णय गर्ने बताएको छ । सरकारले लिम्पियाधुरा, कालापानी र लिपुलेक क्षेत्रलाई समेटेर नयाँ नक्सा जारी गर्नुका साथै निशान […]

११ जेठ, काठमाडौं । विसं. २०५२ साल माघ २९ गते तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा र भारतीय प्रधानमन्त्री नरसिंह रावले महाकाली सन्धिमा हस्ताक्षर गर्दा तत्कालीन एमालेको नेतृत्व माधवकुमार नेपालले सम्हालेका थिए । केपी शर्मा ओली महाकाली सन्धिका बलिया समर्थक थिए । अहिलेको एमसीसीजस्तै महाकाली सन्धि पनि संसदबाट पारित गराउनुपर्ने थियो । तर, सामान्य बहुमतबाट होइन, त्यसबेलाको […]

११ जेठ, काठमाडौं । नोवेल कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) संक्रमितको ग्राफ ह्वात्तै बढिरहेका बेला नेपालले नयाँ नक्सा जारी गर्‍यो । कूटनीतिक माध्यमबाट दुई देशबीच मिल्न बाँकी सीमा व्यवस्थापनका लागि सहमति जनाएको नेपालले एकाएक नक्सा प्रकाशित गरेको भने होइन । पछिल्लो सात महिनामा वार्तामा बस्न आग्रह गरेर पठाइएका तीनवटा ‘कूटनीतिक नोट’ लाई भारतले बेवास्ता गरेपछि मात्रै सुगौली […]

नोभेम्बर २, २०१९ गते भारतले आफ्नो केन्द्रशासित प्रदेशमा जम्मुकश्मीर र लद्दाखलाई समेट्दै भारतको औपचारिक राजनीतिक नक्सा प्रकाशित गरेसँगै यसले अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा एउटा तरङ्ग सिर्जना गर्‍यो । आन्तरिक सिमानामा मात्र नभई आफ्नो अन्तर्राष्ट्रिय सिमानामा पनि फेरबदल गरेको यस राजनीतिक नक्साले नेपालले सधै‌ं आफ्नो सार्वभौमिकता दाबी गर्दै आइरहेको लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानीलगायतका भू-भागहरूलाई पनि भारतको क्षेत्रभित्र पार्‍यो । भारतको […]

हामी सम्पूर्ण नेपालीले अहिले पनि हिन्दु परम्पराअनुसार हरेक कर्म गर्दै पिच्छे संकल्पका बेला भन्ने गरेका छौं- भारतवर्षे भरतखण्डे आर्यावर्तान्तर्गत हिमवत्खण्डे…। यो सुन्दा सबैको मन एकपटक चसक्क हुन्छ । मनमा अनेक प्रश्न उब्जन्छन् । बेलाबेलामा हामीलाई पिरिरहेको र हेपिरहेको “भारत” को उच्चारण यो पवित्र कार्यमा यति आस्थापूर्वक किन ? यो “भारत” शब्द कताबाट यहाँ आयो ? फेरि भारतवर्षे सँगसँगै यो “भरतखण्डे” पनि […]

९ जेठ, काठमाडौं । नेपालले लिम्पियाधुरालाई समेटेर नयाँ नक्सा जारी गरेपछि भारतीय मिडियाले जतिसुकै चर्को–चर्को कुरा गरे पनि नेपालको मामिला बुझ्ने कूटनीतिज्ञ र विश्लेषकचाहिँ निकै अत्तालिएको पाइएको छ । नेपालको मामिलाका जानकार मानिने भारतीय बुद्धिजीवी एसडी मुनिले त नेपालको मामिलामा मात्र होइन, सारा छिमेकमा भारत फेल भइरहेको स्वीकारेका छन् । त्यसैगरी नेपालका लागि पूर्वभारतीय राजदूत […]

९ जेठ, काठमाडौं । नेपालले वार्ताद्वारा सीमा समस्या समाधान गर्न गरेको आग्रहलाई भारतले पटक-पटक बेवास्ता गर्‍यो । त्यसपछि नेपालले विगतका सन्धि, सम्झौता, ऐतिहासिक तथ्य तथा प्रमाणहरूको आधारमा नयाँ नक्सा प्रकाशित गरेको हो । नेपाली भूमिसमेत आफ्नोमा पारेर भारतले नक्सा प्रकाशित गरेपछि नेपालले जनाएको आपत्तिलाई उसले पुरै बेवास्ता गर्‍यो । नेपाली भूमिमा मानसरोवर जाने सडक बनाएको […]

९ जेठ, काठमाडौं । दक्षिण एसियाको सबैभन्दा पुरानो देश नेपाल र भारतबीचको सीमा विवाद नयाँ होइन । तर, पछिल्लोपटक देखिएको विवादको सुरुवातकर्ता भने नेपाल नभएर भारत नै हो । भारतले ‘फायर’ नखोल्दासम्म नेपालीहरू नेपाल र अंग्रेज शासित भारतबीच भएको सुगौली सन्धिले रोपेको खिल सहेरै बसेका थिए । १६ कात्तिक २०७६ मा सर्वे अफ इन्डियाले नेपाली […]

८ जेठ, काठमाडौं । नेपाली भूमि अतिक्रमण गरेर भारतले मानसरोवर जाने सडक बनाएको विषयमा विरोध भइरहँदा नेपालले व्याँस–१, छाङरुमा राखेको बोर्डर आउट पोस्ट (बीओपी) को व्यापक चर्चा भयो । जब कि, त्यहाँ पहिल्यैदेखि नेपाल प्रहरीको चौकी छ । पूर्वसचिव डा. द्वारिकानाथ ढुंगेल त्यस क्षेत्रमा २०३० को दशकदेखि नै नेपालको उपस्थिति रहेको बताउँछन् । सीतापुल र […]

८ जेठ, काठमाडौं । भारतकी पूर्वविदेशमन्त्री स्वर्गीय सुष्मा स्वराजका श्रीमान् स्वराज कौशल नायिका मनिषा कोइरालामाथि खनिएका छन् । उनले धारावाहिक ट्विट गर्दै मनिषामाथि लाञ्छना लगाएका छन् र नेपाल चीनको पकडमा गएको दाबीसमेत गरेका छन् । मनिषाले लिपुलेकको मुद्दामा चीनलाई तान्न खोज्नु गलत भएको कौशलको दावी छ । यसबाट नेपाल र भारतबीचको हजारौं वर्ष पुरानो सम्वन्ध […]

पछिल्लो समय नेपालले आफ्नो भूमि समेटेर नक्सा जारी गरेपछि भारतीय मिडियाहरुले आफ्नो असली रुप देखाउन थालेका छन्। सधै अनावश्यक बहसहरु चलाएर जनताको दिनानुदिन समस्या संग उत्तरदायित्व हुन नसकेको विगत भारतीय मिडिया सामु छ। चौथो अंगका रुपमा मिडियाले खेल्नु पर्ने भूमिका बाट विमुख भएर मोदी सरकार कै कठपुतली बनिरहेछन् भारतीय मिडियाहरु। उनीहरू सबै नेपालप्रति लक्षित भएका छन्। विशेष […]

काठमाडौं । अभिनेत्री मनिषा कोइरालालाई अहिले भारतीय मिडिया र सामाजिक सञ्जालमा आक्रमणको तारो बनाइएको छ । नेपाली राष्ट्रियताको पक्षमा मनिषाले गरेको एउटा ट्विटलाई लिएर भारतीयहरू निम्नस्तरको गालीगलौजमा उत्रेका छन् । भारतीय मिडियाको आरोप छ– मनिषाले भारतको नुन खाएर चीनको पक्षपोषण गरिन् । एबीपी न्युजले ठाडै भन्यो– खाती नेपाली और गाना गाती चाइनाकी ? उनले चीनकै […]

५ जेठ, काठमाडौं । सत्तारुढ दल नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) का राष्ट्रिय सभा संसदीय दलको नेता दिनानाथ शर्माले सरकारले नेपालको एक कण माटो पनि नछोड्ने बताएका छन् । लिम्पियाधुरा क्षेत्रलाई समेटेर सरकारले नक्सा पारित गरेको भोलिपल्ट मंगलबार राष्ट्रिय सभामा नीति तथा कार्यक्रममाथि बोल्दै नेता शर्माले यस्तो बताएका हुन् । ‘सरकारले एक इन्च हाम्रो एक कण […]

५ जेठ, काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका सांसद गगन थापाले सरकारले गुमेको भूमि फिर्ता ल्याउन सक्छ भन्नेमा आफूलाई विश्वास नरहेको बताएका छन् । सीमामा अलपत्र परेका नेपालीहरु र खाडी मुलुकमा अलपत्र परेका नेपालीहरुलाई स्वदेश फर्काउन नसकेको उल्लेख गर्दै उनले भने, ‘जसले आफ्नो मान्छे चिन्न सक्दैन । जसले आफ्नाे मान्छे जोगाउन सक्दैन । त्यसले माटो जोगाउन पनि […]

२ जेठ, काठमाडौं । सरकारले लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानी क्षेत्रलाई समेटेर नेपालको नयाँ नक्सा जारी गर्ने घोषणा गरेको छ । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले संघीय संसदमा पेश गरेको आगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रममा लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानी क्षेत्र नेपालको भूमि भएको र यसलाई प्राप्त गर्न ठोस कूटनीतिक पहल गर्ने उल्लेख छ । उनले भनिन्, ‘तदनुरुप […]

३१ वैशाख, काठमाडौं । राष्ट्रियसभाको प्रत्यायोजित व्यवस्थापन तथा सरकारी आश्वासन समितिले परराष्ट्रमन्त्री प्रदीप ज्ञवालीलाई सीमा विवाद समाधानका लागि विगत ४ महिनामा भएका कामको विवरण सात दिनभित्र दिन निर्देशन दिएको छ । भारतले गत मंसिरमा नयाँ राजनीतिक नक्सा जारी गर्दा नेपाली भूभाग लिम्पियाधुरा, कालापानी र लिपुलेक क्षेत्रलाई आफ्नो भूभागमा समेटेको भन्दै नेपालमा विरोध चर्किएको थियो । […]

सन् १६१५ तिर बन्दुक र बाइबलसँगै बोकेर व्यापारी भेषमा भारत छिरेका बेलायतीहरूले १८१५ सम्म आइपुग्दा भारतलाई आफ्नो उपनिवेश बनाउन सफल भए । बेलायतीहरू तिब्बत हुँदै चीनसम्म आफ्नो व्यापार विस्तार गर्न चाहान्थे । त्यसका लागि नेपाललाई आफ्नो कब्जामा लिनु अनिवार्य थियो । त्यसैले बेलायतीहरूले झन्नै आधा शताब्दीसम्म नेपालमाथि कब्जा जमाउने कोसिस गरिरहे । तर, सफल भएनन् […]

२९ वैशाख, काठमाडौं । नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)का नेता माधव कुमार नेपालले नेपाल र भारतबीच खुला सिमाना भएकाले बिभिन्न समस्या आइरहेको भन्दै पटक–पटक विवाद गरिरहनु भन्दा सिमानामा काँडेतार वा पर्खाल लगाउन सकिने बताएका छन् । ‘सीमा मिच्ने काम भइरहेको छ । दशगजा क्षेत्रमा बाँध बाध्ने काम भइरहेको छ । हुँदाहुँदा त सुरक्षाफौज लगाएर बाटो निर्माणको […]