२५ असोज, काठमाडौं । गाउँघरमा अहिले चाडबाडको रौनकसँगै राजनीतिक गतिविधि पनि भित्रिएको छ । राजनीतिक दलका नेता/कार्यकर्ताहरु दशैंको अवसरमा हुने भेटघाट र छलफललाई सकेसम्म आफ्नो शक्ति बढाउने अवसरको रूपमा उपयोग गर्ने कोशिसमा छन् ।

चाडपर्वमा नेता/कार्यकर्ता र जनताका बीचमा भेटघाट हुनु स्वाभाविक हो । यो अवसरमा प्राप्त भेटघाटमा हामी नेपालमा नयाँ शक्ति किन आवश्यक छ भन्नेमा केन्द्रित छौं । नेपालमा पुराना शक्तिले विकास र समृद्धि दिन सकेनन् अब नयाँ शक्तिलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ भन्ने हाम्रो मान्यता हो र जनतालाई हामी यही भनिरहेका छौं । सधैंभरि पुराना पार्टी भनेर हुँदैन राम्रो […]

राजनीति यस्तो क्षेत्र हो, जहाँ ‘तीता’ र ‘मीठा’, दुवैखाले कुरा गर्नु जरूरी हुन्छ । तर राजनीतिकर्मीहरू प्रायः ‘मीठा’ कुरा मात्र गर्दछन् । अहंकार वा शक्तिको लालसाले ग्रस्त राजनीतिकर्मीका लागि यो ‘बाध्यता’ पनि हो । किनकि ‘तीता’ कुरा गर्दा लोकप्रियता गुम्ने खतरा हुन्छ । ‘मीठा’ कुरा गर्दा जनताको सस्तो हाईहाई पाइन्छ । भोट जितिन्छ । राजनीतिक […]

८ असोज, काठमाडौं । उत्तर प्रदेशमा आउँदो फेब्रुअरीमा हुन गइरहेको विधानसभा चुनावका लागि तयारी जारी छ । विद्यमान राजनीतिक अवस्था हेर्दा चुनावपूर्व ठूला दलबीच गठबन्धन हुने कुनै छनक देखिन्न । यस्तो अवस्थामा, बुहकोणीय प्रतिस्पर्धा हुने लगभग निश्चित जस्तै छ । समाजवादी पार्टीले केही ‘साना दल’सँग मिलेर गठबन्धन बनाउने संकेत गरिसकेको छ र राष्ट्रिय लोक दलसँग […]

३० भदौ, गोरखा । राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) को गोरखा जिल्ला अध्यक्षमा सुदीप ढकाल निर्वाचित भएका छन् । अध्यक्षमा ढकालसँगै पूर्वअध्यक्ष भगवान दास मल्ल, निवर्तमान सहअध्यक्ष अम्बिका रुपाखेती, रामराज कोइराला र रामबाबु अर्यालले पनि उम्मेदवारी दिएका थिए । तर ढकाल निर्वाचित भएका निर्वाचन समितिले जानकारी दिएको छ । अधिवेशनले मानबहादुर श्रेष्ठ, राममाया केसी, पानमाया सिंखडा, […]

भाषा आयोगबाट २१ भदौ २०७८ मा राष्ट्रपतिसमक्ष वार्षिक प्रतिवेदन २०७८ तथा प्रधानमन्त्रीसमक्ष सरकारी कामकाजको भाषाका आधारहरूको निर्धारण तथा भाषा सम्बन्धी सिफारिशहरू (पञ्चवर्षीय प्रतिवेदन) २०७८ प्रस्तुत गरिएको छ । नेपालमा पहिलोपटक राष्ट्रिय भाषा नेपालीबाहेक अन्य भाषाहरूलाई प्रदेशस्तरमा सरकारी कामकाजको भाषाको रूपमा प्रयोग गर्न सक्ने गरी भाषा आयोगले नेपालको संविधानको धारा २८७ को उपधारा ९६० को खण्ड […]

राजनीतिमा शक्ति संघर्षलाई सामान्य नै मानिन्छ । खासगरी वर्षौंदेखि शक्तिको उपयोग गरिरहेको पुरानो पुस्ता र शक्ति हासिल गर्न चाहने युवा पुस्ताबीच हुने यस्तो संघर्ष अझै रोचक हुन्छ । युवाहरू पुरानो पुस्तालाई ‘आउट डेटेड’ मान्छन् भने पुरानो पुस्ता युवाहरूलाई ‘अपरिपक्व’ देख्छन् । गहिरिएर हेर्ने हो भने, यस्तो संघर्ष एउटा परिवारभित्र बाबु-छोराबीच हुने संघर्षकै रूपमा पनि बुझ्न […]

तत्कालीन अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले १५ जेठ २०७८ मा संसदमा पेश गरेको आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को ‘पपुलिष्ट’ बजेट एउटा सांस्कृतिक कारण थपिएर पनि चर्चित भयो । बजेटको बुँदा नम्बर ३५६ मा ताप्लेजुङको सुकेटार विमानस्थललाई रवीन्द्र अधिकारी विमानस्थल र चुहानडाँडा विमानस्थललाई आङछिरिङ शेर्पा विमानस्थल नामकरण गरिएको उद्घोष थियो । लोकले जानेकै कुरा हो, वाइडबडी जहाज खरीद घोटाला […]

राजनीति साह्रै निकृष्ट हुँदोरहेछ । लामो समय माधव नेपालको टिममा रहेर काम गरेका भीम आचार्य र अष्टलक्ष्मी शाक्य संस्थापन पक्षमा रहेर मुख्यमन्त्री बने । त्यो संस्थापनको स्वार्थ थियो कि आवश्यकता; समयले मूल्याङ्कन गर्ला तर त्यही बीचमा बनेको मुख्यमन्त्री पद अहिले धरापमा परेको छ । यो विषयलाई सूक्ष्म विश्लेषण गर्ने हो भने संस्थापनको मुख्यमन्त्री र एकीकृत […]

यतिखेर नेपालमा कम्युनिष्ट नामका पार्टीहरू दर्जनौं समूहमा विभाजित छन् । वामपन्थी भनेर चिनिने उनीहरू कतिपय सत्तापक्ष भएका छन् त कुनै प्रतिपक्षमा छन् । कोही भूमिगत छन् त कोही अर्धभूमिगत रूपमा अस्तित्वमा छन् । २००६ सालको स्थापनाकालदेखि नै फुट्दै आएको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी अहिले पुनः विभाजित भएको छ । आखिर कम्युनिष्टहरू केका लागि फुटछन् ? जनताको […]

समाजमा एउटा यस्तो पुस्ता जन्मँदैछ जसले राजनीति भन्ने शब्द सुन्नासाथ नाक खुम्च्याउँछ । यसलाई यसरी बुझ्न सकिन्छ कि समाजमा एउटा यस्तो पुस्ता आउँदैछ जसले यो समाजप्रति आफ्नो केही उत्तरदायित्व छ भनेर स्वीकार्दैन वा समाजका निम्ति देशका निमित्त जोखिम मोल्न तयार हुँदैन । राजनीति भनेको नीति अनुसारको राज हुनुपर्थ्यो तर जसको राज उसकै नीति जस्तो देखिन […]

१६ भदौ, काठमाडौं । अर्थमन्त्री तथा नेकपा माओवादी केन्द्रका नेता जनार्दन शर्माले सुन्दर राष्ट्र बनाउने अभिभारा युवा पुस्तामा रहेको बताएका छन् । अबको १० वर्ष नेपाल राष्ट्रको लागि महत्वपूर्ण रहेको बताउँदै उनले यही अवधिमा चुनौतिहरुलाई पन्छाउँदै प्रगतितर्फ अगाडि बढ्नुपर्ने बताए । काठमाडौंको रविभवनस्थित ज्ञानकुञ्ज एजुकेशन फाउण्डेशन प्रा.लि.को भवन शिलान्यास कार्यक्रमलाई बुधबार सम्बोधन गर्दै अर्थमन्त्री शर्माले […]

नेकपा एमाले यतिबेला देशभरि संगठित सदस्यता अद्यावधिक गर्ने अभियानमा छ । लथालिङ्ग पार्टी सदस्यताको ढड्डालाई एमालेले झण्डै पाँच वर्षपछि व्यवस्थित गर्न लागेको हो । यसैक्रममा दोलखाको भीमेश्वर नगरपालिकाका गाउँबस्ती घुमिसकेपछि मलाई यो अनुभूति लेख्न मन लाग्यो । एमालेको राजनीतिक जीवनमा संगठित सदस्य सबैभन्दा ताकतदार र लोभलाग्दो शक्ति हो । माओवादी केन्द्रसँग एकीकरणपछि संगठित सदस्यताको अभिलेख […]

वागमती, विष्णुमती, मनहरा, हनुमन्ते, कर्मनाशा र बल्खुमा बग्ने मृत पानीले काठमाडौं उपत्यकाको सकिंदै गएको सभ्यतालाई दर्शाउँछ । शिवपुरी, चन्द्रागिरि, फुल्चोकी र जमाचो पहाड र त्यहाँबाट निस्किएका नदी किनारामा अवस्थित काठमाडौंको संस्कृति र सभ्यतासँग पानीको गहिरो सम्बन्ध छ ।

देशलाई चलाउने मूल शक्ति हो राजनीति । देशलाई कता र कुन दिशामा लैजाने भन्ने कुरा राजनीतिमा नै भर पर्छ । राजनीति जता जान्छ देश त्यतै जान्छ । संरचनाहरू त्यतै जान्छन्, सोचाइ त्यतै जान्छ । यो दुनियाँमा जे-जे छन्- राजनीति जता-जता जान्छ सबैथोक त्यतै जान्छन् । त्यसैले भनिएको होला- राजनीति सबै नीतिहरूको माउ नीति हो । […]

१२ साउन, चितवन । चितवनको रामपुरस्थित कृषि क्याम्पसमा ३७ वर्ष बाली विज्ञान विषयमा प्राध्यापन गरेका प्रा.डा. देवनाथ यादव चार वर्षअघि सेवा निवृत्त भए । रिटायर्ड जीवन जन्मगाउँमा बिताउने निधो गरी उनी सप्तरीको राजविराज फर्किए । सेवा निवृत्त जीवनमा आराम गर्ने, घुमघाम र सुखभोग गर्ने धेरैको चाहाना हुन्छ । तर, डा.यादवमा त्यस्तो मोह जागेन । भरतपुर, […]

२२ असार, काठमाडौं । नेत्रविक्रम चन्द ‘विप्लव’ नेतृत्वको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी सरकारसँग तीनबुँदे सहमति गरेर शान्तिपूर्ण राजनीतिमा आएको चार महीना पूरा भयो । २१ फागुन २०७७ मा भएको सहमतिपछि केही नेता-कार्यकर्ता छुटे पनि १२३ जना अझै कारागारमा छन् । राजनीतिक ‘भिजिबिलिटी’ अस्पष्ट हुँदा कारागार भित्र र बाहिरका नेता–कार्यकर्ता एकप्रकारको छटपटीमा छन् । भित्र रहेकाहरू छुट्न […]

शासकहरूको अदूरदर्शिताले हामीले दुःख पाएका छौँ । जनतालाई फरक किसिमको जीवन दिन्छु, मौलिक हकको सम्मान गर्छु र पहिलेको भन्दा फरक किसिमको शासन व्यवस्थामा जनतालाई लैजान्छौं भनेको वर्षौं भयो । अझ भनौं यथास्थितिबाट अग्रगमनको बाटोमा लैजान्छौं भनेर राजनीति गरेर आएका मान्छेले ३०/३२ वर्ष शासन गरिसके । कुनै पनि देशको लागि ३० वर्ष भनेको केही गरेर देखाउन […]

प्रकाश सपूतको पछिल्लो पटक बजारमा आएको गीत ‘मेरो पनि होइन र यो देश … सक्नेले गर नसक्ने पर’ले शायद धेरै नेपालीको मनको भाका बोलेको छ । राजनीतिक स्थायित्व, विकास, समृद्धि, रोजगारी प्रत्येक नेपालीको चाहना हो तर विडम्बना थुप्रैपटक राजनीतिक परिवर्तन भए पनि जनताले महसूस गर्न पाएनन् । २००७ सालको परिवर्तन, २०४६ सालको बहुदलीय व्यवस्था, सशस्त्र […]

५ पुस २०७७ मा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीबाट भएको जननिर्वाचित प्रतिनिधिसभाको विघटन, संविधानको मर्म र भावना विपरीत गरिएको लहडी निर्णयमा आवश्यक परामर्श गरेर निकास खोज्न सकिने राष्ट्रपतिको अभिभावकीय जिम्मेवारी समेत बेवास्ता गरियो । अहिले फेरि तिनै प्रधानमन्त्रीको लहडमा उनैको रबरस्ट्याम्प बनेर राष्ट्रपतिबाट मध्यरातमा गरिएको संसद विघटनको सदर संविधानको ‘कु’ हो । यो अस्वाभाविक र नाटकीय […]

हामी सानोमा स्कूल पढ्दा देशमा पञ्चायती शासन व्यवस्था थियो । पञ्चायती व्यवस्थाकै गुणगान गाउनुपर्ने बाध्यकारी अवस्था थियो । पाठ्यक्रममा पनि ‘पञ्चायत’ नामको एउटा पुस्तक पढ्नुपर्थ्यो । हामीलाई ‘नेताहरू दलगत स्वार्थमा लागेको र जनअपेक्षा अनुसार काम गर्न नसकेकाले श्री ५ महेन्द्रबाट २०१७ साल पुस १ गते देशको माटो सुहाउँदो पञ्चायती व्यवस्थाको प्रादुर्भाव गरिबक्स्यो’ भन्ने पढाइयो । […]