२१ जेठ, काठमाडौं । ‘लेखेर राख्नुस, जनताको बहुदलीय जनवाद (जबज) ले केपी ओली र माधव नेपाललाई एक ठाउँमा ल्याइदिन्छ’ नेकपाका एकजना शीर्षस्थ नेताले आइतवारको अनौपचारिक भेटमा ठोकुवा गरे । उनले यतिमात्र भनेनन्, झलनाथ खनाल र वामदेव गौतम पनि जबजको मूल्यमा ओली र नेपालसँगै उभिन बाध्य हुने लामै विश्लेषणसमेत सुनाए । उनले आफ्नो तर्क पुष्टि गर्ने […]

लोक सेवा आयोगले पदपूर्तिका लागि गरेको विज्ञापनलाई लिएर अहिले विरोधका समाचारहरु पत्रपत्रिकामा आइरहेको देखिन्छ । संसदमा विज्ञापनको विषयले प्रवेश पाएको छ । लोक सेवा आयोगले गत बुधबार ५१५ स्थानीय सरकारका लागि आवश्यक पर्ने विभिन्न सेवा र तहका ९१६१ पदको विज्ञापन गरेपछि सो विज्ञापनको विरोध गर्नु पनि त्यही प्रवृतिको एउटा निरन्तरता हो भनेर बुझन सजिलै सकिन्छ […]

सृष्टि आफैंमा एक ‘ननलिनियर डाइनामिक्स’ अर्थात् गैर-एकलरेखीय अस्तित्व हो । सृष्टिको गुण समाजमा र समाजको गुण राजनीतिमा रहनु स्वभाविक हुन्छ । यही कारण हो कि राजनीतिमा अनेक विचार, सोच, पात्र, प्रवृति, चिन्तन, चेतनास्तर, कार्ययोजना, कार्यशैली, आकांक्षा, महत्वाकांक्षा र मिसनहरुको ‘इन्टरफेरेन्स’ अर्थात् संघर्ष, संश्रय र संघुलन भइरहेको हुन्छ । यही प्रक्रियाले पदार्थ जगतमा अनेक तत्वहरुको संघठन […]

नेपालमा तीनैतहका सरकारको निर्वाचनपछि दोस्रोपटक आएको बजेट ०७६ जेठ १५ मा संघीय संसदको संयुक्त बैठकमा प्रस्तुत भयो । आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को विनियोजित रकम रु. १५ खर्ब ३२ अर्ब ९६ करोड रहृयो । चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा करिब १६.५ प्रतिशतले ठूलो आकारमा ल्याइएको बजेटले वितरणमुखी चरित्र अँगालेको देखिन्छ । बजेटले वित्तीय अनुशासन डग्मगाएको तथा वित्तीय […]

युरोपेली संसदको निर्वाचन हालै सम्पन्न भएको छ । सुखद समाचार के छ भने चुनावमा पहिलेभन्दा धेरै मतदाताले भाग लिएका छन्, जसका कारण त्यसले ऐतिहासिकरुपमै धेरैको ध्यान खिच्न सफल भएको छ । युरोपेली चुनावबारे संसारभर यति धेरै चासो हुनुको कारण के थियो भने यसलाई युरोपका मूलधारका पार्टीहरू र लोकप्रियतावादी (पपुलिस्ट) पार्टीहरूको ‘मुठभेड’ का रुपमा हेरिएको थियो […]

उदासीनता एक प्रकारको मानसिक स्वास्थ्यसम्बन्धी समस्या हो । यस्तो समस्या भएका व्यक्तिमा कुनै पनि कामप्रति अनिच्छा हुने, निराश हुने तथा शारीरिकरुपमा शक्ति ह्रास भएको महसुस हुने गर्छ । उदासीनताले दैनिक जीवनमा नकारात्मक सोच पैदा गराउँछ । सामाजिक एवं पारिवारिक द्वन्द्वले पैदा गरेको घटनाले लामो समयसम्म नकारात्मक लक्षण देखिने गर्छ । एकातिर परिवारको सदस्य गुम्ने र […]

नेपालको बहु प्रतिक्षित आर्थिक बर्ष ०७६/७७ को बजेट जेष्ठ १५ गते संघीय ब्यवस्थापिका संसदमा नेपाल सरकारको अर्थमन्त्रीद्वारा प्रस्तुत भएको छ । आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को नीति तथा कार्यक्रमहरु कार्यान्वयन गर्न नेपाल सरकारको अर्थमन्त्रीद्वारा १५ खर्ब ३२ अर्ब ९६ करोड ७१ लाख रुपैयाको अनुमानित आय ब्यय बिवरण ब्यवस्थापिका संसदमा पेश गरिएको हो । जसमध्ये चालु खर्चतर्फ […]

जति राजस्वको लक्ष्य छ, लगभग त्यति नै चालु खर्चका लागि छुट्याइएको छ । यो कर उठाएर खाएर सक्ने प्रवृत्ति हो । उठेको राजस्व चालु खर्चमा लगाउनु भनेको एकदमै खराब अभ्यास हो । पुँजीगतभन्दा चालु खर्चलाई जोड दिने बजेटलाई आदर्श बजेट मानिँदैन । जनताबाट उठेको कर आफूले खर्च गर्ने र विकासका लागि ऋण खोज्ने लक्ष्य राखिएको […]

गणतन्त्र आम नागरिकले आफ्ना प्रतिनिधिमार्फत आफू शासित हुने शासन व्यवस्था हो । नागरिकका प्रतिनिधिले देशको सार्वभौमसत्ता, शासकीय अधिकार र शासनप्रणाली चयनको अधिकार आफूमा आएको अनुभूति गर्ने शासन व्यवस्थाका रुपमा नेपालमा ०६३ जेठ १५ गतेबाट गणतन्त्र आएको हो । २०७ वर्ष लामो शाहवंशीय परम्परालाई समाप्त पार्दै नागरिक आन्दोलनले शासन व्यवस्था परिवर्तन गरेसँगै नागरिक र राजनीतिक दलका […]

सहकारी ऐन ०४८ अन्तर्गत ०५३ सालमा दर्ता भई देशका प्रमुख शहरमा १३ वटा शाखा विस्तार गरेर सुधीर बस्नेतले मैतिदेवी काठमाडौंमा प्रधान कार्यालय राखेर ओरेन्टल को-अपरेटिभ लिमिटेड चलाएका थिए । बस्नेतले ०६९ साउनदेखि करिब ११ हजार बचतकर्ता तथा निक्षेपकर्ताहरुको रगत पसिनाको कमाइ लगभग सवा ४ अर्ब रुपैयाँको सावाँ तथा ब्याज भुक्तानी दिन नसकेको भयावह स्थिति छ […]

अमेरिकी राजदुत र्‍याण्डी बेरीले आफ्नो दूतावासकाे फेसबुक पेजमा जोडिएका करिब ४० लाख फलोअर्ससँग उनीहरुको जिज्ञासा सम्बोधन गर्न खोजेको भिडियो सन्देश दिएसँगै उनी विवादमा तानिए । सम्वाद भनेको लोकतन्त्रको सुन्दर पक्ष हो भन्ने सामान्य हेक्कासम्म नराखी सरकार राजदूतलाई बोलाएर त्यसबारे बुझ्नुअघि नै बुझ्नुअघि नै अघि नै सार्वजनिक वक्तव्यवाजीमा उत्रियो । राजदूतले गर्ने गफगाफका विषय र क्षेत्रबारे परराष्ट्र […]

एकजना सरकारी कर्मचारी सेतो नम्बर प्लेटको गाडीमा चढेर वनभोज वा बिहेभोजमा गए भने उनी कोसँग सबैभन्दा बढी डराउँछन् ? ताप्लेजुङका मेयरले सरकारी गाडी दुरुपयोग गर्दा कसले खबरदारी गर्‍यो ? कर्मचारी/नेताले भ्रष्टाचार गर्दा कसले औंलो ठड्याइरहेको हुन्छ ? जवाफ प्रष्ट छ– पत्रकार । खुलामञ्चमै सटर हालेर सार्वजनिक स्थल बेचिँदा यो दृश्य दुईतिहाईको सरकारले देखेकै थिएन । […]

बजेट बहसको चौथो श्रृङ्खलामा पूर्वअर्थमन्त्री शंकरप्रसाद कोइरालालाई समेटेका छौं । उनी राष्ट्रिय योजना आयोगको स्रोत समितिले दिएको सिलिङ अनुसार १५ खर्ब आसपासमै सीमित गर्दा उत्तम हुने धारणा राख्छन् । ‘१६ खर्बसम्म पुग्दा खासै फरक नपर्ला’ कोइरालाले भन्छन्, ‘सांसदलाई बजेट बाँड्ने काम भने अब रोक्नुपर्छ ।’ पूर्वअर्थमन्त्री कोइरालाको विचार उनकै शब्दमाः बजेटको आकार र स्रोत व्यवस्थापन […]

वृद्धभत्ता पाँच हजार पुर्‍याउने लोकप्रिय नारा अघि सारेको नेकपा सरकारले नीति तथा कार्यक्रममा सामाजिक सुरक्षा भत्ता बढाउने बाचा गरिसकेको छ । वृद्धभत्ता बढाउने तयारी छ । तर, बढ्दो चालु खर्च, प्रदेश र स्थानीय तहमा थप रकम पठाउनु पर्ने दबावमा रहेको सरकारका लागि यो सजिलो पनि छैन । नेकपा सांसदसमेत रहेका पूर्वअर्थमन्त्री सुरेन्द्र पाण्डे भने वृद्धभत्ता […]

एकल बहुमतको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा)को सरकार दोस्रो बजेट ल्याउने तयारीमा छ । अर्थ मन्त्रालय आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ को बजेट बनाउन व्यस्त छ । योजना आयोग उपाध्यक्ष र राष्ट्र बैंकका गभर्नर भइसकेका युवराज खतिवडाले सम्हालेको अर्थमन्त्रालयले कस्तो बजेट ल्याउला भन्ने चासो छ । गत वर्ष लोकप्रिय कार्यक्रमबाट जोगिएको अर्थले यसवर्षको बजेटमा सामाजिक सुरक्षा भत्ता, कर्मचारीको […]

केही पहिले पथरी, मोरङमा भएको महिला हत्याको विषय र उनीसँग जोडिएका पात्र र परिवेशहरुको समाचारले फेसबुक र अनलाइन समाचारका भित्ताहरु सजिएका थिए । समाचारमा लेखिए अनुसार उनी एक पसल चलाएर बसेकी व्यवसायी थिइन् । जसका श्रीमान बैदेशिक रोजगारीको लागि विगत लामो समयदेखि विदेशमा थिए । उनका एक छोरा उनीसगैँ डेरामा बस्थे ।उनी वैदेशिक रोजगारबाट श्रीमानले […]

यस आलेखमा चर्चा गर्न खोजिएको मुख्य विषय हो– मदन भण्डारीद्वारा प्रतिपादित जनताको बहुदलीय जनवाद अर्थात जबजको सार । र, सहायक विषय हो– मदन भण्डारीद्वारा प्रतिपादित जबज र हाल नेकपाको संस्थापन पक्षले प्रयोग गँर्दै आएको ‘जबज’वीचको विरोधाभाष । पूर्वीय शास्त्रमा ‘धर्म’ र ‘कलिधर्म’ वीच जुन प्रकारको सारभूत भिन्नता छ, मदन भण्डारीको जबज र वर्तमान नेकपा नेताहरुले […]

नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) को सांगठानिक एकता करिब टुंगिएको छ । जनवर्गीय संगठन र जिल्ला कमिटीहरुले मिलाउन बाँकी आधारभूत तहका एकता केही समयमै मिलाइसक्नेछन् । तत्कालीन एमाले र माओवादी केन्द्रका सम्पूर्ण संगठित सदस्यहरुको नामावलीको केन्द्रीकरण र व्यवस्थापन गरेपछि सांगठानिक एकताले पूर्णता पाउनेछ । सांगठानिक एकता नटुङ्गिदै वैचारिक समायोजन प्रक्रिया शुरु भएको छ । यही अवधिमा […]

कहिल्यै पराधीन नरहेको नेपाल सानै भए पनि बिदेशमा छाउने सोंच र परम्परा पुरानै हो ।आज पनि दशैंमा आशिर्वाद दिँदा “सन्तानले डाँडा काँडा ढाकुन्” भनिन्छ, जसको आशय नेपालीहरू बिदेश पनि जाउन् र जानुपर्छ भन्ने नै हो । अरनिको आफ्नो शीप (कला) प्रस्तुत गर्न बिदेशिएका थिए, पछि ठूलो संख्यामा नेपालीहरू ‘लाहुरे’ बन्न थाले । हाल पाकिस्तानमा पर्ने लाहोर जाने तत्कालीन नेपालीले पाएको यो उपनाम […]

चितवन दासढुंगा र गाँजीपुर जननेता मदन भण्डारी र जीवराज आश्रितको निधन भएका कारण चर्चामा आए । दासढुंगा नेताद्वय सवार जीप दुर्घटना भएको ठाउँ हो भने, गाँजीपुर मदन भण्डारीको शव भेटिएको स्थान । चर्चामा आए पनि दासढुंगा र गाँजीपुरमा विकासको पहल नभएको तीतो यथार्थ छ । दुवै ठाउमा सामान्य किसिमको मदन–आश्रित पार्क मात्र छन् । समकालिन […]

नेपाली वित्तीय प्रणालीमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूको बलियो पकड छ । ०७५ फाल्गुण मसान्तसम्म वित्तीय कारोवार सञ्चालन गर्न नेपाल राष्ट्र बैंकबाट इजाजत प्राप्त बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूको संख्या १६७ पुगेकोे छ । यसमा २८ वाणिज्य बैंक, ३३ विकास बैंक, २४ वित्त कम्पनीहरू तथा लघु वित्तको कारोवार गर्ने ८२ संस्थाहरू समाविष्ट छन् । संख्यात्मक हिसाबमा कम […]