१० वैशाख, इटहरी । प्रदेश १ को केन्द्रभागमा अवस्थित उदीयमान इटहरी शहर बसाइँसराइको चापका कारण बेलुन जसरी फुलिरहेको छ । यही गतिमा जनसंख्या वृद्धि हुँदै गयो भने इटहरीले कति मान्छे थेग्न सक्ला ? यसको हिसाव-किताब अहिलेसम्म कसैले गरेको छैन । जनसंख्या वृद्धिले भविश्यमा पार्ने प्रभावबारे अगि्रम विश्लेषण नभए पनि घरधुरीको नयाँ विवरणचाहिँ इटहरी उपमहानगरपालिकाले संकलन […]

१० वैशाख, काठमाडौं । भनिन्छ, हरेक विनाससँगै नयाँ निर्माणको अवसर पनि हुन्छ । कुरुप बन्दै गएको काठमाडौंका पुराना बस्तीहरु पुनर्निर्माणको यस्तै अवसर जुटाएको थियो १२ वैशाख ०७२ को भूकम्पले । मौलिक तथा परम्परागत घर भन्दा कंक्रिटका घरहरु, त्यो पनि सलाईका बट्टा जस्ता थपिँदै गर्दा उपत्यकाले सांस्कृतिक शहर बन्ने मौका गुमाएको थियो । भूकम्पले पुराना बस्तीहरुलाई […]

१० वैशाख, ललितपुर । १२ वैशाख २०७२ को विनाशकारी भूकम्पले क्षतिग्रस्त भएका बुङ्गमतीका धेरै घरहरु बनिसके । कतिपयले पुरानै घरलाई टालटुल गरेर बस्न मिल्ने बनाए, कतिपयले नयाँ घर बनाए । केही घरहरु बन्ने क्रममै छन् । तर, वर्षा र सहकालका देवताका रुपमा उनीहरुले पुज्ने रातो मछिन्द्रनाथको मन्दिर भने एक्लै लडिरहेको छ । हुन त भूकम्प […]

८ वैशाख, सिन्धुपाल्चोक । अदालतमा धेरै मुद्दा सम्बन्ध विच्छेदका दर्ता हुने गरेको समाचार अब नयाँ रहेन । काठमाडौं लगायतका जिल्ला अदालतमा पुग्ने अधिकांश सम्बन्ध बिच्छेदका मुद्दा शहरिया दम्पत्तिका हुन्छन् । दाम्पत्य जीवनको संकट गाउँमा झनै डरलाग्दो देखिन थालेको छ । यो हाम्रो दाबी होइन, स्थानीय न्यायाधीश अर्थात न्यायिक समितिका संयोजक स्थानीय तहका उप–प्रमुखहरुले देखेको तथ्य […]

८ वैशाख, जनकपुरधाम । भारत, मध्यप्रदेशका ६८ वर्षीय राजा राम आधा शताब्दीदेखि फलामको औजार बनाउने काममा संलग्न छन् । बञ्चरो, कोदालो, हँसिया, आरा जस्ता फलामका औजार बनाएरै उनले ७ सदस्यीय परिवारको गुजारा चलाएका छन् । राईसेन जिल्लाको भोपालमा रामको खेतीपाती पनि छ । त्यहाँको उब्जनीले दुई/तीन महिनामात्रै खान पुग्छ । बाँकी नौ–दश महिनाको खर्च नेपालमा […]

८ वैशाख, जनकपुर । मलेसिया जान लागेका सिराहा नगरपालिकाका मनिष महराले ‘एजेन्ट’लाई ३० हजार रुपैयाँ दिए । रकम दिएको एक बर्ष नाघिसक्दा पनि उनी विदेश जान पाएनन् । न त रकम नै फिर्ता पाए । जनकपुरधाम-२५, लोहनाका चनरदीपले पनि विदेश जान भन्दै ‘एजेन्ट’लाई ३० हजार रुपैयाँ बुझाए । तर, उनी पनि अहिलेसम्म विदेश जान पाएका […]

महाभूकम्पको केन्द्रविन्दु गोरखाको बारपाकको वाहृय परिवेश हेर्दा लाग्छ, बारपाकी जनताले १२ वैशाख ०७२ को त्यो त्राशदी भुलिसके । तर, बारपाकवासीको भित्री मन अझै झस्किन र छट्पटिन छाडेको छैन ।

६ बैशाख, काठमाडौं । सरकारी, सार्वजनिक, गुठी र सरकारद्वारा अधिग्रहण तथा जफत गरिएका जग्गाहरुको हिनामिनासम्बन्धी छानविन समितिले बालुवाटारस्थित ललिता निवासको सरकारी जग्गा व्यक्तिका नाममा लैजान भूमिका खेल्नेहरुको मुखुण्डो उतारेको छ । सरकारले १५ असार ०७५ मा पूर्वसचिव शारदाप्रसाद त्रितालको संयोजकत्वमा तीन सदस्यीय समिति गठन गरेको थियो । समितिले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई बुझाएको प्रतिवेदन अनलाइनखबरले […]

६ वैशाख, काठमाडौं । बालुवाटारको सरकारी जग्गा भूमाफियालाई दिने डिल्लीबजार मालपोतको बदनियतलाई बैधानिकता दिने तत्कालीन माधव नेपाल नेतृत्वको सरकारको निर्णय मन्त्रिपरिषदबाटै सच्याउनुपर्ने र नेकपा महासचवि विष्णु पौडेल लगायतको स्वामित्वमा पुगेको जग्गा जफत गर्नुपर्ने भएको छ । पूर्वप्रशासक शारदाप्रसाद त्रिताल संयोजकत्वको समितिले उक्त जग्गा मन्त्रिपरिषदबाट निर्णय गरेर व्यक्तिका हातमा गएकाले अब मन्त्रिपरिषदकै निर्णयबाट सच्याइनुपर्ने ठहर गरेको छ […]

५ बैशाख, जनकपुरधाम । सप्तरीका अरविन्द साहले जनकपुरस्थित श्रम तथा रोजगार कार्यालयमा टोकन लिन एकदिन र स्वीकृति लिन अर्को मितिमा आउनुपर्दा दोहोरो झन्झट र खर्च बेहोर्नु पर्‍यो । त्यसमाथि श्रम स्वीकृतिका लागि कतार उड्ने टिकटभन्दा पर धकेलिएको नयाँ टोकन पाएपछि तनावमा छन् । उनले टिकट २९ मार्चको छ तर, कार्यालयले श्रम स्वीकृतिका लागि १० अप्रिलको […]

५ वैशाख, जनकपुरधाम । बिहानै उठेर शिवशरण मण्डल होण्डाको साइन मोटरसाइकलमा भ्रमरपुरालाई एक चक्कर लगाउँछन् । गाउँलेहरु भेट्छन् । चोकमा चिया पिउँछन् । किनकि ४४ वर्षीय शिवशरण दुई महिनाको छुट्टीमा कतारबाट घर फिरेका छन् । हामीले पनि शिवशरणलाई मोटरसाइकलको हेण्डीलमै भेट्यौँ । उनी कहाँ जाँदै थिए, थाहा छैन । तर, हामीले उनलाई घरतर्फ फर्कायौँ । […]

४ वैशाख, जनकपुर । रतौली, महोत्तरीका रामसविन ठाकुर (३६) साउदी अरबबाट फर्किएको एक वर्ष पुग्न लाग्यो । पटक–पटक गरी आठ वर्ष विदेशमा बिताएका उनले त्यहाँको कमाइबाट गाउँमै सानो घर र घडेरी जोडेका छन् । वैदेशिक रोजगारीमा छँदा बचतसमेत गर्ने ठाकुरलाई घरमा आएर बस्न थालेको ६ महिना पुग्दा नपुग्दै घर खर्चले पिरोल्न थाल्यो । ‘आम्दानीको स्रोत […]

४ वैशाख, चितवन । एकदशक अघि भरतपुरमा निर्माण गरिएको ‘दक्षिण एसियाकै नमूना बस टर्मिनल’ तन्नेरी नहुँदै बुढो भयो । एसियाली विकास बैंक (एडीबी)को अनुदान तथा ऋण र भरतपुर नगर विकास कोषको ऋण गरी १० करोड ९१ लाख लगनीको बसपार्क महानगरपालिकाले न चलाउन सक्यो, न त संरक्षण गर्न । भरतपुर महानगरपालिकाको तीन र राष्ट्रिय सहकारी विकास […]

३ वैशाख, भरतपुर । एक दशकअघिसम्म चितवनलाई ‘साइकलको राजधानी’ भनिन्थ्यो । यहाँ साइकल चलाउनेको जमात ठूलो थियो, सडकभरी साइकलै साइकल देखिन्थ्यो । बालबालिकादेखि वृद्धवृद्धासम्मले साइकल चलाएको देख्दा अन्यत्रबाट आउनेहरु दंग पर्थे । किनमेल, पढ्न–पढाउन, तरकारी, फलफूल वा दूध बेच्न जाने सबै साइकलमा हुन्थे । एउटै घरमा २–३ वटा साइकल हुन्थे । बालबालिकाहरुलाई विद्यालय जान उत्प्रेरित […]

३ वैशाख, काठमाडौं । विशालनगर, काठमाडौंकी ४० वर्षीया सुनिता (नाम परिवर्तन) एक दशकदेखि रोजगारीका क्रममा इजरायलमा थिइन् । छोराछोरीलाई राम्रो पढाउने र केही रकम जोहो गर्ने सपना बोकेर उनी श्रीमानसँग सल्लाह गरेरै त्यहाँ पुगेकी थिइन् । सुरुवाती दिनमा राम्रो आम्दानी नभए पनि पछिल्ला वर्षहरुमा उनले मासिक दुई लाख रुपैयाँसम्म कमाउन थालिसकेकी थिइन् । राम्रो आम्दानी […]

३ वैशाख, जनकपुर । मनग्ये कमाइ गर्ने र घरपरिवारको जिम्मेवारी पूरा गर्ने सपना बोकेर साउदी अरब गएका धनुषा, लोहनाका मोहम्मद नयन (३६) ले मासिक १८ हजार (६०० साउदी रियाल) रुपैयाँ तलब पाए । जानुअघि उनलाई मासिक न्यूनतम ३०–३५ हजार कमाइ हुन्छ भनिएको थियो । भनेजति पारिश्रमिक नपाएकोमा उनलाई त्यति गुनासो छैन, जति गुनासो आफ्नै भाग्य […]

३ वैैशाख, सर्लाही । कर्जनहा – ८, ठलहा टोलमा गैरदलित भन्दा बढी दलित समुदायका मानिसहरु छन् । झुप्रोमा जीवन धान्नेहरुको परिवार फराकिलो छ । दुईछाक खान धौधौ पर्नेहरुको संख्या धेरै छ । त्यसैले ठलहामा पक्की भवन बनाउनु चानचुने कुरा हुँदै होइन । मोहम्मद सौखत हुन्थेनन् भने सायद यो दुईतले बिल्डिङ ठडिने थिएन । सौखत हुन्थेनन् […]

‘हजामको घर कहाँ हो ?’ ‘यो गाउँको अन्तिम मकान ।’ ठूलो मदरसा हुँदै भित्र छिरेपछि एकजना दारीवाल भेटिन्छन् । टाउकोमा टर्वान लगाएका दारीवाल घामको सिधा किरणबाट बच्न छहारीमा छन् । छेउमा काठैकाठको बाकसजस्तो सानो चियापसल छ । चियापसलवालाको पनि टाउकोमा टर्वान, अनुहारमा दाह्री छ । हामी जनकपुर उपमहानगरपालिकाको लोहोनामा छौँ । अर्थात मुस्लिम गाउँमा छौँ […]

सम्पादकीय नोट- नेपालमा वैदेशिक रोजगारीका मुख्यतः चार किसिमका प्रभावहरु देखिन्छन् । उज्यालो पाटोबाट हेर्ने हो भने देशमा रेमिट्यान्स भित्रिएको छ । निम्न आयस्तर भएका परिवारजनमा आर्थिक सुधार एवं सानोतिनो खुशीयालीसमेत भित्रिएकै छ । तर, अँध्यारो पाटोचाहिँ के छ भने गाउँ नै रित्तिने गरी युवापुस्ताको विदेश पलायनले देश विकासमा जनशक्तिको अभाव खड्किएको छ । र, घर […]

२ वैशाख, महोत्तरी । महोत्तरीको भ्रमरपुरा । तर, यो धनुषाको गाउँजस्तै लाग्छ । धनुषाको मुकाम जनकपुरदेखि ७ किलोमिटर पश्चिममा छ यो गाउँ । यही भ्रमरपुराको भ्रमणमा छौँ हामी । पहिला भ्रमरपुरा चोक । अनि गाउँ । मधेसका प्रायः गाउँ पुग्नुअघि चोक छिचोल्नुपर्छ । चोकमा चहलपहल हुन्छ, पसल हुन्छन् । र, गाउँमा कथा । चैत-वैशाखको महिना […]

१ वैशाख, भक्तपुर । सँस्कृति र सम्पदाको धनी भक्तपुरको बोडे अहिले बिस्का जात्राले छोपिएको छ । बिस्काको रमाइलोसँगै यही समयमा पर्ने जिब्रो छेड्ने जात्राको तयारीमा छन् स्थानीय । प्रत्येक वर्ष चैत मसान्तमा बोडे महालक्ष्मी मन्दिर प्राङ्गणमा लिंगो ठड्याएपछि वैशाख २ गते जिब्रो छेड्ने जात्रा मनाइन्छ । यो बोडेको मात्र होइन, देशकै साँस्कृतिक परिचय हो । […]