४ असार, काठमाडौं । सरकारले गुठी विधेयक फिर्ता लिएको घोषणा गरे पनि उपत्यकाका गुठियारहरुले त्यसबाट चित्त बुझाएनन् । गुठी विधेयक फिर्ता लिएर मात्रै नपुग्ने भन्दै यसलाई खारेज नै गर्नुपर्ने  उपत्यकाबासीहरूकाे माग छ । भूमि व्यवस्था मन्त्री पदमा अर्यालले मंगलबार पत्रकार सम्मेलन गरेर गुठी विधेयकमा थप छलफल गर्नुपर्ने भएको बताउँदै फिर्ता लिएको घोषणा गरेकी थिइन् । […]

१ असार, काठमाडौं । बेरोजगारी घटाउने भनेर यस वर्षबाट कार्यान्वयनमा ल्याइएको प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमका थरीथरीका झाँकी देशभरका स्थानीय तहमा देखिएका छन् । काठमाडौं महानगरपालिकाले पनि आर्थिक वर्षको अन्तिम महिनामा यो कार्यक्रमको ‘रिहर्सल’ गरेको छ । स्थलगत अवलोकनका क्रममा हामी आइतबार वडा नम्बर ५ स्थित गहनापोखरी पुग्दा प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमको विद्रूप दृश्य देखियो । बेरोजगारी हटाउने […]

१ असार, काठमाडाैं । खामभाषी मगरहरुको मुख्य चाड भूमे  आइतबारबाट काठमाडौँको टुडिखेलमा धुमधामका साथ सु भएको छ ।  सोमबारसम्म चल्ने यो चाडमा भूमि तथा प्रकृतिको पूजा गरिन्छ । वर्षातको समयमा बाढीपहिरो जाने र धनजनको क्षति हुने हुँदा यस्तो दैवी प्रकोस नहोस् र बालीनाली सप्रियोस् भनेर भूमे पूजा गर्दै आएको मगर समुदायका अगुवाहरु बताउँछन् । भूमे पर्वमा बाजागाजा […]

वरिपरि सेताम्ये हिमाल, बीचमा आफू । हेर्दा लाग्छ, धर्तीको स्वर्ग यही होला । हुन त आँखै अगाडि हामीले धेरै पटक हिमाल देखेका छौं । तर, पूरै ३६० डिग्रीको हिमाल भने पहिलोपटक थोरङला पासबाट देखिन्छ । विश्वप्रसिद्ध अन्नपूर्ण पदमार्गको थोरङला पास पुग्दाको अनुभव रोमाञ्चक हुने गर्छ । समुद्री सतहबाट ५ हजार ४ सय १६ मिटर उचाइमा […]

सबै बन्दोबस्ती ठीकठाक मिलेको भए ‘गलबन्दी’ गायक प्रकाश सपूत अरु नै हुन्थे । अरु अर्थात हिरो । अनि फिल्ममेकर पनि । सिनेमाको हिरो बन्ने अतृप्त चाहले धकेल्दै-धकेल्दै उनलाई त्यही कुइनेटोमा हुत्याइदियो, जहाँबाट उनको रहर मोडियो । उनी गायक बने । लोक दोहोरीमा भाका हाल्न थाले । राजधानीका दोहारी साँझ घन्काउन थाले । तर, धीत मरे […]

३१ जेठ, काठमाडौं । झापा आन्दोलनका अगुवा शहीद रामनाथ दाहाल प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीका राजनीतिक गुरु हुन् । उनै रामनाथकी छोरी मञ्जु दाहाल प्रसाईं अहिले झापाको कनकाई नगरपालिकामा उपमेयर छिन् । न्यायिक समितिमा भूमिकासमेत निभाउने भएकाले स्थानीय तहका उपप्रमुखहरुलाई समाजभित्रका समस्याबारे मिहीन जानकारी हुने गर्छ । त्यसैले उपमेयर दाहालसँगको भेटमा हामीले कनकाई नगरपालिकाभित्र के कस्ता […]

२९ जेठ, काठमाडौं । सरकारले शिक्षित बेरोजगारहरुलाई स्वरोजगार बनाउने उद्देश्यले घोषणा गरेको कार्यक्रम एक वर्षमै फ्लप भएको छ । यो कार्यक्रम अन्तरगत ऋण माग्न युवाहरु नआएको दावी सरकारी अधिकारीहरुले गरेका छन् । तर, अनलाइनखबरमा मंगलबार शैक्षिक कर्जा असफलताउन्मुख रहेको समाचार प्रकाशित भएपछि सप्तरीका एक युवा सम्पर्कमा आए । उनले आफूले सबै प्रक्रिया र दस्तावेज पूरा […]

२९ जेठ, काठमाडौं । एउटा मान्छेले कति जीवन बाँच्न सक्छ ? उमेरको गणना गर्ने हो भने यसको हिसाब–किताब फरक निस्किएला । तर, भूमिकाको हिसाबले ? कुरा समीरमणि दीक्षितको हो । उनको यो एक्लो र सग्लो ज्यान एकसरो छैन, आयामिक छ । उनी टेलिभिजन प्रस्तोता हुन् । उनी नाट्याकर्मी हुन् । उनी साइक्लिस्ट हुन् । कहिले […]

ललितपुर । संस्कृति, इतिहास र आस्था एकसाथ जोडिने जिवित देवी कुमारी । एकतर्फ रहस्यमयी परम्परा, अर्कोतर्फ धार्मिक सहिष्णुतासँगै जोडिएका किम्बदन्तीहरु । कुमारी प्रथा कसरी सुरु भयो भन्ने अलौकिक कथनहरु जे जे भए पनि वर्तमान आस्थाको केन्द्रमा धार्मिक सामाजिक विश्वास गज्जवको देखिन्छ । देवता स्वरुपमा पूज्य भएकी एक बालिकाको आँखामा देखिने तेज, शरीरमा देखिने उर्जा, क्रियामा […]

२५ जेठ, चितवन । कुनै समय चितवनको प्रमुख पर्यटकीय गन्तब्य थियो, मेघौली । पर्यटककै चहलपहलले मेघौली विमानस्थल भरतपुर विमानस्थलभन्दा बढी व्यस्त हुन्थ्यो । निकुञ्जभित्रको टाइगर टप्स होटलले मेघौलीमा पर्यटक बढाउन भूमिका खेलेको थियो । विश्वकै एक मात्रै अन्र्तराष्ट्रिय हात्तीपोलो मेघौलीमा हुन्थ्यो । राप्ती र नारायणी नदीको संगमस्थल गोलाघाट पर्यटकका लागि सौराहाभन्दा विशेष थियो । स्थानीय […]

लोमान्थाङ, त्यो पनि बाइकमा । यो जस्तो अद्भूत अनुभव अरु के होला ? मनोरम दृश्य, अग्ला पहाड, भिर र भञ्ज्याङ, ससाना गाउँ, बाटोमा हिड्दै गरेका बालबालिकाको मिठो मुस्कान र सामान्य जीवनशैली । लोमान्थाङबारे सोच्दा यस्तैयस्तै दृश्य आउँछ, मस्तिष्कमा । ‘द हिमालय रोडिज’ चलिरहेकै थियो । यामाहाले लोमान्थाङमा ‘राइड विथ रोडिज’ आयोजना गर्ने योजना बनायो । […]

२५ जेठ, काठमाडौं । भद्राकुमारी घलेले राजनीतिका अतिरिक्त समाजसेवा सुरु गरेको असार १ गते ७५ वर्ष पुग्दैछ । उनको उमेर अहिले ८८ वर्ष पुगेको छ । पञ्चायतकालमा लामो समय सांसद र केही वर्ष राज्यमन्त्री बनेकी घले बहुदल आएपछि केही समय राप्रपामा रहिन् । अहिले उनले राप्रपा छाडिसकेकी छिन् । तैपनि राजनीतिमा उनको  छवि राजावादीका रुपमा […]

२४ जेठ, काठमाडौं । ‘अबचाहिँ गरेर खान्छे होला, यत्रो वर्ष घरमै गुम्सिएर बस्दा कम्ता सकस थिएन’, मझेरीमा भाडा माँझिरहेकी छोरीलाई संकेत गर्दै चमेली मगर बोलिन्, ‘पहिला कोठाभित्र नै अनुहार छोपेर बस्थी अहिले त बाहिर हिँड्दा पनि अनुहार देखाएरै हिँड्छे । अलिकति ढुक्क भएको छ मलाई ।’ चमेली मुखसँगै हात पनि चलारहेकी छिन् । कुरा गर्दागर्दै […]

२१ जेठ, काठमाडौं । राजधानी काठमाडौंको केन्द्रमा अवस्थित भृकुटीमण्डपको प्रवेशद्वारकै दायाँतर्फ एउटा शौचालय छ । उपत्यकाको थोरै अशक्तमैत्री शौचालयमध्ये यो एक हो । केपी बिल्डर्स प्रालिको नामबाट तीर्थबहादुर राईले यो शौचालय सञ्चालन गर्ने जिम्मा लिएको डेढ बर्ष भयो । समाज कल्याण परिषदले आह्वान गरेको बोलपत्रबाट छानिएर राईले ५ वर्षका लागि यो ठेक्का पाएका हुन् । […]

२१ जेठ, काठमाडौं । बसन्तपुर दरबार क्षेत्रमा देखिने सम्पदाहरु पहिले जस्तो छैनन् । भूकम्पका कारण मात्रै होइन, फेरिएका सम्पदाको पछाडि अरु पनि कारण छन् । केही स्वरुपमा फेरिएका छन्, केही नाममा फेरिएका छन्, केही त आस्थामा नै फेरिएका छन् । आकारमा मात्रै याद हुने सम्पदापछिका कथाहरु, ययार्थहरु खोज्ने हो भने त्यसमा फेरिएका स्वरुप, नाम र […]

१९ जेठ, काठमाडौं । भूकम्पले होस् वा अरु कुनै दुर्घटना, मानिसको परिवारमा आइपर्ने शोकले भवितव्य बोकेर ल्याउँछ । र, कहालिलाग्दो शुन्यतासँगै वियोगान्त त्राशदि छाडेर जान्छ । भनिन्छ, भवितव्यलाई टारेर टार्न सकिँदैन । तर, शोकलाई शक्तिमा बदल्नुको अर्को विकल्प हुँदैन । विष्णु गौतमको परिवारमा पनि एकपछि अर्को वियोगान्त भवितव्य आइलाग्यो । तर, उनीहरुले शोकलाई एउटा अदम्य […]

मेरा आफन्त दाइ थिए दुवईमा, पौडी खेल्दा समुद्रले निल्यो । शरीर बाँकी राख्यो, सासमात्र निल्यो । दाइ- राजु सुनार । भर्खर ३७ वर्षका थिए । दाइले बाग्लुङ दुदिलाभाटीको गाउँमा घाँस दाउरा गरेर हात गोडा बलियो बनाए । बलियो शरीर जोताउन बालुवाको देश लागे । यस्तो कथा मेरो देशको लागि कुनै नौलो होइन । दाइ बालुवाको […]

हान्स क्रिश्चियन एन्डरसनको एउटा घतलाग्दो कथा छ । एक राजा थिए, फेसनेवल । नयाँ ढाँचाको लुगामा ठाँटिन रुचाउँथे । राजाको यहि सोख बुझेर दुई ठग दरबार पुगे । उनीहरुले राजाको चाकडी गर्दै भने, ‘हजुर, हामी अत्यन्तै सुन्दर पहिरन तयार गर्न सक्छौं ।’ राजालाई उनीहरुले यो पनि भने कि उक्त पहिरन ‘मूर्खहरुले देख्न सक्दैनन् ।’ राजा […]

काठमाडौं । सात महिनामा विश्वका अग्ला १४ हिमाल चढ्छु भन्दा निर्मल पुर्जा मगरलाई हेरेर मानिस हाँस्थे । पूर्वबेलायती सैनिकसमेत रहेका म्याग्दीका पुर्जा हुँदा खाँदाको जागिर छाडेर हिँडेका थिए । त्यसैले धेरैले उनलाई मूर्ख भने थोरैले आँटिलो । तर पुर्जाले आफूलाई ‘मुर्ख’ भन्नेहरुलाई गलत सावित गरिसकेका छन् । ३१ दिनमा ८ हजार मिटर अग्ला ६ हिमाल […]

१४ जेठ, काठमाडौं । ‘कत्तिको खुशी हुनुहुन्छ ?’ २४ औं पटक सगरमाथा चढेर विश्व रेकर्ड बनाएका कामिरिता शेर्पालाई सोध्दा अप्रत्यासित जवाफ आउँछ, ‘खुशी छैन, म । रेकर्ड बनाउन चढेको भए पो खुशी हुनु । बाध्यताले चढेको मान्छे !’ कामिरिताको मनस्थिति यिनै शब्दहरुबाट झल्किन्छ, तर उनी यत्तिमै रोकिँदैनन् । भन्छन्, ‘सरकारले हिमाल र शेर्पाको नाम बेचेर […]

१४ जेठ, गोरखा । गोरखा बसपार्कबाट थोरै उकालो चढेपछि आउँछ रानीपोखरी । छेवैमा रहेको शिव, विष्णु र गणेशको मन्दिर हुँदै पँदेलीबाट ढुँगा छापेको बाटो पूर्व लागेपछि पुगिन्छ ठूलो आँगन । त्यसैको दक्षिणतर्फ छ तल्लो दरबार । नेपालको बास्तुकलाको इतिहासमा परम्परागत शैलीको कान्छो दरबार । साँघुरिँदै गएको ठूलो आँगनमा कुनै बेला अड्डाको नामले चिनिने तल्लो दरबार […]