धेरै समयको अन्तरालपछि बुधवार बिहान एकजना हितैसी मित्र भेटिए । साविकको नेकपा एमालेनिकट विद्यार्थी संगठन हुँदै पार्टीमा लामो समयसम्म सक्रिय रहेका उनी अनुशासित र इमानदार कार्यकर्ता हुन् । तर, पछिल्लो समयमा उनी ओझेलमा थिए । दुई पार्टी मिलेर नेकपा भएपछि त झन उनले कुनै सांगठनिक जिम्मेवारी नै पाएनन् । भेटका क्रममा लामो भलाकुसारी भयो । […]

शुक्रबार । दिनको १२ बजे । अकस्मात हजारौँ बुटहरु बज्रिए म (सडक)माथि । अकस्मात, यति धेरै मान्छेहरु किन आए ! अकस्मात, ममाथि आएर गजधम्म किने बसे ! अकस्मात किन यति चर्को कोकोहोलो मच्चाए ! बिहानसम्म त फाटेका जुत्ता लगाएका किसानहरु थिए यहाँ । उनीहरु चाहिँ अकस्मात कहाँ बिलाए ? अकस्मात म चकित परेँ ! मैले […]

अस्ति जस्तै लाग्छ, प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले माइतिघर मण्डलासहितका स्थानहरुमा शान्तिपूर्ण भेला हुनसमेत नपाउने आदेश जारी गरेको । धेरैले फेसबुकमा ट्याग गरेरै मलाई गिज्याएका थिए, ‘लौ अब विवेकशील कहाँ जान्छ प्रदर्शन गर्न ?’ आम नागरिकबाट ब्यापक विरोधपछि सरकार निर्णयबाट पछि हट्यो । तर, गुठी विधेयक, शान्ति सुरक्षा विधेयक, सूचना प्रविधिसम्बन्धी विधेयकदेखि मिडिया काउन्सिल विधेयक र […]

खाँदबारी जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा पुस्तकालय रहेछ । हिरासतमा पुस्तकालय ! अनौठो लागेको थियो । त्यहाँ मैले एउटा निकै राम्रो पुस्तक पढ्न पाएँ, ‘अर्थशास्त्र र २१ औँ शताब्दीको पुँजीवाद कस्तो होला ?’ भन्ने विषयक पुस्तक थियो । तीन महिनापछि कपाल छाँट्ने काम गरेँ । प्रहरीको व्यवहार अपवादवाहेक सरल थियो । तर, थुनुवालाई फसाउने कार्यमा कुशल रहेछ […]

नमस्कार प्रधानमन्त्रीज्यू । आशा छ, आरामै हुनुहुन्छ । हामीलाई पनि सञ्चै छ । सञ्चै छ भन्दा पनि अहिलेसम्म कोरोनाको संक्रमणले भेटेको छैन भन्नपर्ला । म खास चिठ्ठी लेख्ने मान्छे त होइन । यो चिठ्ठी पढ्दै गर्दा मान्छेहरू अचम्ममा पनि पर्लान् । तर, यसमा ठूलो रहस्य केही छैन । छ त केवल, मेरो फुर्सदको समय । […]

महिला हिंसा न्यूनीकरणका लागि आयोजित एक गोष्ठीमा वरिष्ठ पत्रकार बविता बस्नेतले भनेको सम्झन्छु- एउटा लोग्नेले सधैं श्रीमती कुट्नेरहेछ । न आमाले लोग्नेको कुटाइको प्रतिवाद गर्दिरहिछन् न त उसले जन्माएको छोराले नै रोक्दोरहेछ । उसले जन्मिएदेखि त्यही देखिरहृयो । बाबुले कुट्ने, आमा चुपचाप सहने । जन्मिएदेखि देखिरहेको कुरो छोरालाई सामान्य लाग्यो । तर, जब नाति बुझ्ने […]

बर्मझियाको पेडाको बारेमा सुनेकी थिएँ । तर, बर्मझिया पुग्ने अवसर पाएकी थिइनँ । गतसाल बर्मझिया पुग्ने अवसर प्राप्त भयो । बजार सानो तर घरघरमा टाँगिएको पेडाको साइनबोर्ड भने घरभन्दा पनि ठूलो । हेर्नलाई गज्जब ! “असली बुढाको पेडा, सक्कली बुढाको पेडा, पुरानो बुढाको पेडा, झन् पुरानो बुढाको पेडा, सबैभन्दा पुरानो बुढाको पेडा, … ” बजारभरिका दर्जनौंदर्जन बोर्डमा लेखिएको […]

‘अब हामीले अर्को सन्तान नपाउने निर्णय गरेका छौं । छोरामा भन्दा छोरीमा बढी क्षमता हुन्छ भन्ने कुरा हामीमा अनुभव र विश्वास छ । त्यसैले हामी चाहन्छौं अंश, वंश र एउटा मानव भएर पाउनु पर्ने सम्पूर्ण अधिकार पाएर छोरी हुर्कोस् । उसले गर्न चाहने राजनीति, साहित्य र हरेक पेशा व्यवसायका सम्पूर्ण पूर्वाधार हामीले निर्माण गरिदिन सकौं […]

हरेक बर्षको नोभेम्बर २५ देखि डिसेम्बर १० सम्म लैंगिक हिंसा बिरूद्धको १६ दिने मनाइने अभियान बुधबारबाट सुरु भएकोछ । १६ दिने अभियान आ-आफ्नै सोंच, विचार र शैलीमा बिभिन्न संघसंस्था, संगठन, ब्यक्ति-ब्यक्तित्वहरूले मनाइरहेका छन् । यस अभियानबाट पितृसत्तावादी र महिलावादी सोचमा के परिवर्तन आयो ? यौनजन्य र शारीरिक हिंसाको शिकारमा कति कमि आयो ? अभियानले के […]

आज राजनीतिशास्त्रको परिभाषा फेरिएको छ । पहिले अलि कम थियो, अहिले झन् बढी हुँदै गएको छ : असम्भव सपनाहरु बेचेर आफू बन्ने शास्त्रलाई राजनीतिशास्त्र भनिन्छ । र, अहिलेका पावरवालाहरुको टावरमोहले पनि यसलाई प्रमाणित गर्दै गएको छ । इच्छा र सपना अग्ला टावरजस्ता अनि सीप र गुण सिमसार जस्ता देखिएका छन् । टावर क्षणिक र भ्रमित […]

अस्ति भर्खरै नोभेम्बर १९ मा International Men’s Day मनाइयो । खासै चर्चा त यस्को भएको पाइँदैन । तर यसकै वरपर रहेर केही लेख्न मन लाग्यो । जबजब महिला अधिकारका कुरा मिडियामा छाउँछन् , धेरैले भन्ने गर्नुहुन्छ, महिला महिलामात्र कति भन्छौ तिमीहरु ? म उहाँहरुलाई भन्न चाहन्छु कि सच्चा अधिकारवादीले महिला अधिकारको कुरा गर्दा पुरुषको विरोध […]

लकडाउनको समय सकेसम्म जरुरी काम नपरी कतै नहिँडौं जस्तो लाग्ने । तर, पत्रकार भएपछि नहिँडी सुख नि के पाइन्थ्यो र । बिहान रेडियो अनि दिउँसो टेलिभिजन । मुखमा दुईवटा मास्क लगाएर भए पनि काममा त जानै पर्‍यो । बाटोमा यस्सो हाछिउँ आए पनि सातो जाने । कसैले थाहा पाए बर्बाद भन्दै सकेसम्म सलले मुख थुनेर […]

म बिहानमा फुटसल खेल्छु । फुटसल खेलिसकेपछि रूम फर्किन टाढा पर्ने हुनाले त्यतैबाट अफिस लाग्छु । सदाझैँ असोज २८ गते बिहान फुटसल खेल्न गए । फुटसल खेलिसकेपछि चिया पनि नखाई सिधै अफिस गएँ । हामीले कोरोनाकालमा अगाडि रहेर काम गर्नेहरुको कथा ‘फ्रन्टलाइन हिरोज’ को तयारी गरिरहेका थियौँ । अघिल्लो दिन नसकिएको कामलाई सक्नु थियो । […]

बिहानबाटै टाउको भारी भएर आयो । शरीरको तापक्रम पनि बढिरहेको थियो । दुई–तीन दिनदेखि रुघाखोकी पनि लागिरहेको थियो । पेट कटक्क खान्थ्यो । पखाला लागेको थियो । खुट्टाको पैताला पोलिरहेकै थियो । शरीरका हरेक जोर्नीहरू दुखिरहेका थिए । कसैले उचालेर पछारेझैँ सिथिल थियो शरीरर । यी सबै लक्षणबीच इमरजेन्सीको ‘मर्निङ ड्युटी’मा गएँ । किनकी म […]

सत्तासीन कमरेड अभिवादन ! मोफसलका कमरेडलाई तपाईहरू त्यति महत्व त दिनुहुन्न । केन्द्रमा बसेर कमरेडहरुले जे गरे पनि न गरे पनि ओके, हामी कमरेडका लागि । तर, पनि हामी कमरेडले तपाईहरुलाई नेता मान्नैपर्ने । तपाईले झुण्ड, गुट बनाउनैपर्ने, अनि हामीले तपाईहरुमध्ये कसै न कसैलाई समात्नैपर्ने । मतलव,  म त फलानो को मान्छे । त्यो ढिस्कनाको […]

पछिल्लो समय सतहमा आएका बलात्कारका घटनाले मानव सभ्यतालाई गिज्याइरहेका अनुभूति हुन्छ । क्रुर अमानवीय घटना अनि ततपश्चात सामाजिक तिरस्कारको पात्र । कस्तो अचम्मको सामाजिक संरचना ? सामाजिक संस्कार ? के सर्वश्रेष्ठ प्राणी मानवको नैतिकता ह्रास हुँदै गएको हो त ? भावी पिँढीलाई सुम्पिने सामाजिक संस्कारको स्तर के ? एकपटक गहन चिन्तनको परिस्थिति सिर्जना भएको छ […]

विश्वमा पाँच करोडभन्दा बढी मानिसलाई अतिक्रमण गरेर तेह्र लाखभन्दा बढीको ज्यान लिइसकेको कोभिड १९ (कोरोना भाइरस) ले दक्षिण एशियाली देशहरूमध्ये नेपालमा सबैभन्दा बढी आक्रमण गरिरहेको अवस्था छ । छिमेकी भारतमा समेत यसको असर र मृत्युदर कम भैरहेको अवस्थामा नेपालले उसलाई पनि जितेको छ । चीन, भुटान, न्युजिल्याण्डआदि देशले सहजै यसलाई नियन्त्रण गरिसकेको अवस्था छ भने […]

नेकपाका दुई अध्यक्षहरुवीचको पत्र द्वन्द्व आन्तरिक द्वन्द्वहरुको प्रकटीकरण मात्र हो। यो कुनै नयाँ कुरा होइन, बरु विभिन्न साना -ठूला सम्वाद, औपचारिक – अनौपचारिक बैठकहरु, अध्यक्षद्वय एवं सचिवालयका सदस्यहरु वीचका मिलापपूर्ण वार्ता र चर्काचर्की आदि सबैमा उठेका विषयहरु हुन् । आज पक्ष र विपक्षमा बाँडिन बाध्य नेकपाका जिज्ञासु कार्यकर्ताहरु सबैलाई यो कुराको धेरथोर जानकारी छ । […]

एउटा जंगलमा जंगलको राजा सिंहले अन्य वन्यजन्तुहरुलाई निकै दुःख दिएछ । वन्यजन्तुहरुले एक/एक गरी पालो लगाएर सिंहको गुफा (सिंहदरबार) मा पुग्नैपर्ने रहेछ । त्यसो नगरे सिंहले गुफाबाट बाहिर आएर अन्धाधुन्ध जनावरहरुको शिकार गर्ने रहेछ । यो समस्याबाट आजित वन्यजन्तुहरुले सिंहलाई कुनै सूचना नदिई एउटा बैठक बोलाएछन् । सिंहको आतंक सहनै मुस्किल भयो, अब जसरी पनि […]

`तिमीले पनि यस्तै ज्यादती त भोगेकी छैनौँ ? एउटै पार्टीबाट जितेको हुनाले यसरी तोडफोडमै उत्रिनुपर्ने अवस्था सम्भवत: आ´को छैन होला, कि कसो?´ मोबाइलको म्यासेन्जरमा टिङ्टिङ आवाज आयो । म्यासेज साथीको थियो।पर्वको समय भए पनि कोरोनाभित्रको पर्व भएकाले व्यस्तता अलि कमै थियो । अन्य समयको तुलनामा पाहुनाहरुको चाप शून्य जस्तै थियो।फुर्सदै थियो । त्यसैले तत्काल म्यासेज […]

सम्माननीय प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीज्यू ! सामान्य तटस्थ नागरिकको आवाज तपाईंसमक्ष पुग्ने कुनै निश्चित नभए पनि आफूलाई लागेको हुटहुटी व्यक्त नगरी रहन सकिनँ । तपाईंका सल्लाहकारलगायतका अन्य सहयोगीहरूले आफूलाई कुनै फाइदा नहुनेखालका जनआवाजलाई तपाईंसमक्ष पुर्याउलान् जस्तो लाग्दैन । कुनै माध्यमबाट पुगिहालेछ भने एकचोटि हेरिदिनुहुनेछ, सुनिदिनुहुनेछ र मनन गर्नुहुनेछ भन्ने विश्वास लिएको छु । सम्माननीय प्रधानमन्त्रीज्यू, […]