२ असोज, चितवन । डेंगुबाट सबैभन्दा प्रभािवत चितवनमा यसका बिरामीहरू घट्दै जानथालेका छन् । जनस्वास्थ्य कार्यालय चितवन र भरतपुर अस्पतालले दिएको जानकारी अनुसार भदौको अन्तिम हप्तासम्म आउँदा बिरामीको संख्यामा केही कमी भएको छ । जनस्वास्थ्य कार्यालय चितवनका भेक्टर कन्ट्रोल निरीक्षक राम के.सी.का अनुसार भदौ दोस्रो र तेस्रो हप्तामा भन्दा चौथो हप्तामा बिरामीको संख्यामा केही कमी […]

मनसुन र गर्मीको बीचको मौसमले हाम्रो स्वास्थमा नकारात्मक प्रभाव पार्छ । मौसम परिवर्तन हुने क्रममा हामीलाई घाँटी दुख्नु, चिसो लाग्नु सामान्य कुरा हो, तर रुघा-खोकी नै लाग्यो भने चाहिँ तपाईंले चाँडोभन्दा चाँडो त्यसको उपचार गराउनु नै उचित हुनेछ । आज हामी तपाईंहरुलाई घाँटीमा हुने खस-खसलाई कसरी हटाउने भन्ने बारेमा जानकारी दिँदैछौं । घाँटीलाई तातो बनाउने […]

तपाईंको कामको प्रकृति कस्तो छ ? एकै ठाउँ बसेर काम गर्नुहुन्छ वा उठेर ? धेरैजसो पेशा-व्यवसाय गर्नेहरु एकै ठाउँ बसेर आफ्नो काम गरिरहेका हुन्छन् । कतिको कामको प्रकृति नै बसेर गर्नुपर्ने हुन्छ भने कतिपय चाहि अल्छी भएर लामो समय एकै स्थानमा बस्ने गर्छन् । यसरी लामो समय एकै स्थानमा बस्नु भनेको आयु घटाउनु बराबर रहेछ […]

२९ भदौ, काठमाडौं । डा. वीरेन्द्रप्रसाद यादवले पेटमा कैंची चलाएर मानिसलाई नयाँ जीवन दिन थालेको करिव ८ वर्ष भयो । यो ८ वर्षमा उनले साढे चार सयभन्दा बढी बिरामीको मिर्गौला प्रत्यारोपणमा सर्जनका रुपमा काम गरे । एक वर्ष वीर अस्पतालको युरोलोजी विभागमा र अर्को ६ वर्ष मानव अंग प्रत्यारोपण केन्द्र भक्तपुरमा । त्यहाँ उनले कहिल्यै […]

अहिले बच्चाहरु आफ्नो उमेरभन्दा चाडै हुर्किरहेका छन् । अर्थात उनीहरुको मानसिक/शारीरिक विकास उमेर भन्दा चाडो भइरहेको छ । अहिले ८-१० बर्षको बच्चामा यौवनारम्भको संकेत देखिन थालिएको छ । जबकि यौनारम्भको औसत उमेर १३ बर्ष हो । अहिले केही अन्तर्राष्ट्रिय अध्ययनले पनि १० बर्षको उमेरमै यौनारम्भ सुरु हुन थालेको कुरा पुष्टि गरेको छ । आखिर किन […]

भनिन्छ, खोपको खोज हुनुभन्दा पहिले संसार निकै खतरनाक थियो । त्यसबेला अनेकन रोगले लाखौं-लाख मान्छेको मृत्यु हुन्थ्यो । खोप चिकित्सा विज्ञानको एक प्रभावकारी उपलब्धी हो । भविष्यमा लाग्न सक्ने कुनैपनि किसिमको संभावित रोगबाट शरीरलाई बचाइराख्न खोप लगाउने गरिन्छ । खोपले हामीलाई भविष्यमा हुनसक्ने संभावित रोगको खतराबाट सुरक्षित गराउँछ । त्यसैले शारीरिक स्वास्थ्यको आधारभूत कुरा हो, […]

सिमकोट । हुम्ला जिल्लाका जनप्रतिनिधिहरुमाझ पहिलो पटक मनोविज्ञान सम्बन्धी शिविर सञ्चालन गरिएको छ । सकारात्मक सोच विकासका लागि काठमाडौबाट पुगेका मनोविश्लेषकको सहजिकरणमा  शिविर सञ्चालन गरिएको हो । शिविरको पहिलो दिन विभिन्न प्रकारका मनोरोगहरुको बारेमा मनोविश्लेषक बासु आचार्यले परामर्श दिएका थिए । मानिसहरुमा हुने डिप्रेशन, एन्जाइटीको समधान र व्यवस्थापनका सम्बन्धमा उनले अवगत गराए । त्यसैगरी तनाव […]

विराटनर/ किशोरीहरुको मासिक स्राव, बाल विवाहका जटिलता, प्रजनन स्वास्थ्य, आङ खस्ने समस्या, यौन रोग जस्ता महिला स्वास्थ्यको विषयमा थारु किशोर-किशोरीलाई प्रशिक्षण दिइएको छ । यो अवसर जुराएको हो, नोबेल मिस्टर एन्ड मिस थारु आइकनले । यही उपाधीका लागि भिडिरहेका ३२ जना प्रतियोगीलाई स्त्री तथा प्रसूती रोग विशेषज्ञ बालकृष्ण शाहले प्रशिक्षण दिएका हुन् । प्रतियोगिताको फाइनल […]

अचम्म लाग्छ, लामखुट्टेले अहिलेसम्म ५४ अर्ब मानिसलाई मारिसकेछ । दुई लाख बर्षभन्दा बढीको  इतिहासको हिसाब-किताब हो यो । न्युयोर्क टाइम्समा प्रकाशित एक आलेखमा यस्तै तथ्य उल्लेख छ । हिजोका दिनमा लामखुट्टे हाम्रो निम्ति ठूलो स्वास्थ्य चुनौती थियो । आज पनि त्यो यथावत छ । हामी लामुखुट्टेको आतंकबाट अझै सुरक्षित छैनौं । नभए त अहिले डेंगुले […]

क्यान्सर किन लाग्छ ? कसलाई लाग्छ ? कसरी लाग्छ ? क्यान्सर लागेपछि उपचार सभव छ ? यी प्रश्नहरुले हरबखत हामीलाई लखेटिरहन्छ । हामी अक्सर भयभित रहन्छौं, कतै मलाई क्यान्सर त भएको छैन ? वास्तवमा क्यान्सरप्रति किन हामी यति धेरै आतंकित छौं ? के क्यान्सर प्राणघातक नै हो ? क्यान्सर लागेपछि उपचार कति सम्भव छ ? […]

झरीको याम छ । मौसम ओसिलो छ । यतिबेला संक्रमित रोगहरुको भय हुने नै भयो । त्यससँगै मौसम परिवर्तन हुने बेला पनि हो । यस्तो अवस्थामा विभिन्न किसिमका शारीरिक समस्या आउन सक्छ । बालबालिका, रोगी, बुढाबुढी वा कमजोर प्रतिरक्षा प्रणाली भएकाहरुलाई सानोतिनो समस्याले दुःख दिन सक्छ । त्यसैले यतिबेला अलि सजग हुनुपर्छ । केही समयपछि […]

आधुनिक जीवनशैलीलाई अपनाउने चक्करमा यस्ता गल्ती गरिरहेका हुन्छौ, जसले बाँझोपनको समस्या ल्याउँछ । खानपान, शिफ्ट अनुसारको जागिर तथा रहनसहनमा आएको परिवर्तनका कारण जहाँ एकातिर हाम्रो जीवनको स्तर पहिलाको तुलनामा निकै ठूलो भएको छ, अर्कोतिर आधुनिकीकरणको परिणामस्वरुप पनि थुप्रै प्रकारका स्वास्थ समस्या  बढेको छ । अहिले बढ्दो उमेरसंगै लाग्ने रोगहरु युवा अवस्थामै लाग्न थालेका छन् । […]

आजको व्यस्त जीवनमा हामी अधिकांश कामहरु हतारमै गरिरहेका हुन्छौं । जसका कारण कहिलेकाहीँ हामीलाई सामान्य चोटपटक लाग्न सक्छ । घरमा चकचक गर्ने केटाकेटी छन् भने त हरेक दिन सामान्य चोट लाग्ने निश्चित छ । केटाकेटीहरु खेल्ने मुडमा ध्यान दिएर हिँड्दैनन् । जसका कारण उनीहरुलाई चोट लाग्छ । त्यस्तै घरको कामकाज गर्दा जस्तैः तरकारी काट्दा, सामान […]

गर्भवस्थामा विभिन्न समस्याहरु उत्पन्न हुन्छन् । शरीर दुख्ने, अल्छि लाग्ने खान मन नलाग्ने, स्वाँ-स्वाँ  हुने जस्ता सामान्य समस्याहरु हुन्छन्, जुन बच्चा जन्मेपछि आफैं कम भएर जान्छ । तर, यदि गर्भवस्थामा अन्य कुनै रोगका संकेतहरु देखियो भने यसले आमा र बच्चा दुवैलाई हानी पुर्याउन सक्छ । गर्भवस्थामा देखिने विभिन्न रोगहरु मध्ये थाइराइड पनि एक हो । […]

एक महिला जब आमा बन्छिन्, उनले संसारको सम्पूर्ण खुशी पाएको अनुभव गर्छिन् । आफ्नो बच्चालाई जब उनले छातिमा टाँसेर स्तनपान गराउँछिन्, त्यो क्षण उनको जीवनको अति नै महत्वपूर्ण क्षण बन्छ । त्यो केवल स्तनपान मात्र होइन, त्यसले आमा र बच्चाबीचको प्रेम र ममतालाई प्रगाढ पार्ने काम गर्छ । महिलाले बच्चालाई स्तनपान गराउँदा ममतामयी आनन्दको अनुभव […]

शिशु गर्भमा हुर्कदै जाँदा विभिन्न प्रकारका क्रियाकलापहरु गर्छन् । जसमा शिशुले लात्तीले बारम्बार हिर्काएको अनुभव प्रायः सबै आमाहरुले गरेका हुन्छन् । यदि गर्भवती महिलाको पेटमा हात राख्ने हो भने वा हेर्ने हो भने पनि गर्भवती बाहेकका व्यक्तिले पनि यो कुरा थाहा पाउँछन् । बच्चाले लात्तीले हानेको अनुभव गर्भवतीका साथै सम्पूर्ण परिवारको लागि विशेष हुन्छ । […]

मुटुको चाल अनियमित हुनु एरिथमिया हो । यसको अर्थ यो होइन कि, तपाईंको मुटु धेरै तीव्र वा धेरै धीमा गतिमा धड्किरहेको छ । बरु यसको अर्थ हो, तपाईंको हृदयको धड्कन सामान्य चालले चलिरहेको छैन । मुटुको धड्कन तीव्र गतिमा धड्कनुलाई टेकीकार्डिया भनिन्छ । अत्यन्त धीमा गतिमा धड्कनुलाई ब्रेडीकार्डिया भनिन्छ । यी दुवैभन्दा फरक हो, एरिथमिया […]

प्लास्टिकको प्रयोगले हाम्रो जीवनशैलीलाई सजिलो त बनाइदिएको छ तर विस्तारै हामीलाई मृत्यु नजिक पनि पुर्‍याउँदैछ भन्ने यथार्थतालाई पनि स्विकार्नु पर्ने बेला आएको छ । वास्तवमा, यसको जिम्मेवार अरु कोही नभएर हामी आफैं नै हो । आज हामी प्लास्टिकमा प्याक भएर आएका हरेक सामानहरु प्रयोग गर्छौं । जसले गर्दा खानासँगै त्यही प्लास्टिकमा समावेश भएका हानिकारक तत्वहरु […]

परिवारमा धेरैजना सदस्य एकसाथ बस्छन् । सबैको आ-आफ्नै मत, शैली, ढंग, बुद्धि हुन्छ । परिवारमा केही चलाख हुन्छन्, कोही सोझा । कोही सक्रिय हुन्छन्, कोही निस्क्रिय । कोही बुद्धिजीवि हुन्छन्, कोही मूर्ख । कसैले राम्रो आयआर्जन गर्छन् भने कसैले खर्च । यस किसिमको बेमेल हुनु समस्या होइन । यद्यपि यस्ता कुराले बेलाबखत परिवारको सन्तुलन बिग्रने […]

अकुप्रेसर एक प्राचिन उपचार पद्धती हो, जो चीनमा सदियौंदेखि प्रचलनमा छ । अकुप्रेसरबाट उपचार गर्नका लागि अक्युपञ्चर थेरापीको सिद्धान्त लागु हुन्छ । यसैले अकुप्रेसरलाई कहिलेकाहीँ प्रेसर अक्युपञ्चर पनि भनिन्छ । आखिर के हो अकुप्रेसर थेरापी ? कसरी गरिन्छ ? यसका लाभ र हानी के हुन् ? अकुप्रेसर के हो ? पारम्परिक चिनियाँ उपचारमा पछिल्लो दुई […]

छातीको क्यान्सपछि विश्वमा सबैभन्दा बढी महिलाहरु पाठेघरको मुखको क्यान्सरबाट पीडित हुने गरेका छन् । पाठेघरको मुखको क्यान्सर गर्भाशयको तल्लो भागमा हुनेगर्छ । अर्थात गर्भाशय र योनीलाई जोड्ने भागमा । यस प्रकारको क्यान्सरको सुरुवात महिलामा ३५-४० बर्षको उमेरपछि हुन्छ । विशेषगरी महिलाको मासिक स्राव अनियमित हुन्छ र योनीबाट धेरै रगत स्राव हुन्छ । पाठेघरको मुखको क्यान्सरलाई […]