फाइबरयुक्त आहारले पाचन प्रणालीलाई सुधार्न, तौल नियन्त्रण गर्न र समग्र स्वास्थ्यलाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । फाइबरयुक्त खानेकुरा खाँदा पाचन प्रक्रियामा मात्र सुधार हुँदैन, यसले स्वास्थ्यका धेरै पक्षलाई...
आयुष अधिकारी पोषणविद्
गर्भावस्थाको दोस्रो महिना गर्भवती महिलाले नौलो अनुभव गर्छिन् । नयाँ आमा बन्ने ९ महिने यात्राको हरेक पल नै विशेष लाग्न थाल्छ । जति गर्भावस्था अघि बढ्छ महिलामा शारीरिक र...
जीवनमा तनाव नै नहुने भन्ने हुँदैन । सामान्य तनाव हुनु स्वभाविक पनि हो । तर यसको पनि आफ्ना सीमा छन् । दीर्घकालीन तनावले मस्तिष्कको कार्यसम्पादनमा नकारात्मक प्रभाव पार्न सक्छ,...
डा. अनमोलबन्धु कार्की टाउको, नसा तथा मानसिक रोग विशेषज्ञ
अकुपञ्चर चिकित्सकीय उपचार सुरुवात तीन हजार वर्ष पहिले भएको हो । आधुनिक चिकित्साभन्दा लामो इतिहास बोकेको अकुपञ्चर केही दशकअघि गुमनाम जस्तै थियो । तर विज्ञहरूले यस उपचारबारे गहन अध्ययन,...
डा. नरेन्द्र लामिछाने अकुपञ्चर विशेषज्ञ
मधुमेह मेटाबोलिक डिसअर्डर हो जसमा बिरामीको रगतमा ग्लुकोजको मात्रा धेरै हुन्छ । मधुमेहले शरीरका धेरै अङ्गहरूमा प्रतिकूल प्रभाव पार्छ, त्यसैले यस रोगबाट बच्नु धेरै महत्त्वपूर्ण छ । मधुमेहबाट बच्न...
जाडो मौसममा चिसोले बालबालिका र वृद्धवृद्धालाई सबैभन्दा बढी असर गर्छ । त्यसैले बालबालिकासँगै वृद्धवृद्धाको पनि विशेष हेरचाह गर्नुपर्ने हुन्छ । जाडोमा चिसो हावाले वृद्धवृद्धालाई बिरामी बनाउँछ र धेरै समस्या...
डा. विश्वराज दवाडी फ्यामिली फिजिसियन
पाठेघरको ‘सिस्ट’ सामान्यतया महिलामा आम समस्याको रुपमा देखिएको छ । सामान्यतया अण्डा उत्पादनको क्रममा कुनै बेला ‘सिस्ट’ हुनसक्छ । यो बेलामा आत्तिनुपर्ने हुँदैन । धेरैमा साना ‘सिस्ट’हरू पलाउँछ, जुन...
क्यान्सरको उपचारको लक्ष्य भनेको टयुमरलाई नष्ट गर्नु हो । यदि ट्युमर निश्चित समयभन्दा अघि छिटो टुक्रिन्छ वा मर्छ भने केही पदार्थ रगतमा छोड्छ । क्यान्सर कोषिका छिटो टुक्रिएमा रगतले...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
गर्भावस्थाको तेस्रो महिना पुग्यो ? यदि त्यसको नजिक हुनहुन्छ भने यो महिनामा के के परिवर्तन हुन्छ ? कस्तो सावधानी अपनाउने ? जान्नु आवश्यक छ । गर्भावस्थाको नौ महिनालाई तीन...
डा. दीपा चुडाल प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
धेरैलाई भिटामिन र क्याल्सियमको बारेमा केही थाहा हुन्छ । पोटासियम र म्याग्नेसियम पनि हाम्रो स्वास्थ्यका लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छन् भन्नेमा भने धेरै व्यक्ति अनभिज्ञ हुन्छन् । पोटासियम पोटासियम एक...
शरीरको कुनै अंगमा थकान महसुस भई सो भागलाई राम्ररी चलाउन नसक्ने अवस्थालाई शारीरिक कमजोरी भनिन्छ। शारीरिक कमजोरी लामो वा छोटो अवधीको हुनसक्छ । कमजोरी सामान्य देखि कुनै रोगको संकेत...
डा. अनाम प्याकुरेल जनरल प्राक्टिसनर
जाडो मौसम सुरु भएसँगै बिहानबेलुकी चिसो बढेको छ। चिसो बढ्ने क्रम दिनप्रतिदिन बढ्दै छ। यस्तो वातावरणमा शरीरको ताप घट्छ । कहिलेकाहीँ शरीरलाई बढेको चिसोलाई शरीर अनुकुल बनाउन समय लाग्न...
प्रा.डा. विद्या सागर प्रसाद इन्टरनल मेडिसिन
एक दिन अपरिचित व्यक्तिले टेलिफोनमा सोधे, ‘मलाई यौन तथा प्रजनन स्वास्थ्यको क्षेत्रमा सहयोग चाहिएको छ ।’ मैले सोधेँ, ‘कस्तो सहयोग ?’ ‘एउटा परिवारमा सम्बन्ध विच्छेदको कुरा उठेको छ ।...
गर्भ निरोधकका कयौं विधि वा साधन उपलब्ध छन् । बच्चा तत्काल जन्माउने योजना नभएका अधिकांश दम्पती कण्डम, डायफ्राम, गर्भनिरोधक चक्की, कपर्टि, नरपालान्टजस्ता अनिश्चित गर्भ रोक्ने अस्थायी साधनबारे जानकार छन्...
डा. सविता थापा प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
काठमाडौं । निःसन्तानपनको समस्या किन हुन्छ ? यसमा एउटा मात्र जवाफले पुग्दैन । कारण अनेक हुन सक्छन् । पुरुष वा महिला दुईमध्ये जसमा समस्या भए पनि निःसन्तानपन हुनसक्छ ।...
डा. अर्चना शाक्य स्त्रीरोग, प्रजनन् तथा आईभीएफ विशेषज्ञ
१७ कात्तिक, काठमाडौं । नेपालीहरुको दोस्रो ठूलो चाड तिहारसँगै लुकिछिपी पड्काउने पटकाका कारण वायु प्रदूषण बढेको छ । एयर क्वालिटी इन्डेक्स’ ले शुक्रबार साँझ काठमाडौको समग्र वायु गुणस्तर सूचकाङ्क...
१६ कात्तिक, काठमाडौं । तिहारको उमंगलाई झनै भव्य बनाउने खाद्य परिकारहरु हुन्, चिनी रोटी, फिनी रोटी, अनरसा, अर्सा, सेल आदि । साथीहरु र परिवारसँग बसेर यी परिकार खाँदाको आनन्द...
सामान्यतया कुनै गर्भनिरोधक साधनको प्रयोग विना शारीरिक सम्बन्ध भएको एक साताभित्र नै गर्भ रहेको वा नरहेको भनेर टुंगो गर्न सकिन्छ । तर कहिलेकाहीं अण्डा र शुक्रकीट निषेचन हुने प्रक्रिया...
डा. उपमा बस्नेत प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
आजको डिजिटल युगमा सामाजिक सञ्जालको प्रभाव हाम्रो जीवनको लगभग हरेक पक्षमा फैलिएको छ । फेसबुक, इन्स्टाग्राम, टिकटक, ट्वीटर जस्ता प्लेटफर्महरूले विश्वव्यापी रूपमा मानिसलाई जोड्ने एक शक्तिशाली माध्यमका रूपमा काम...
डा. अनमोलबन्धु कार्की टाउको, नसा तथा मानसिक रोग विशेषज्ञ
शव परीक्षण कक्षमा प्रत्येक दिन नयाँ केस आउँछन् । प्रत्येक केससँग एउटा परिवारको न्यायको आशा जोडिएको हुन्छ । डा. सृजना कुँवरको मिहिनेतले नै त्यो आशा जीवित रहन्छ ।
तिहारमा दिदीबहिनी भाइमसला किन्न र तयार पार्न व्यस्त छन् । यो तयारी विशेषगरी भाइटीकाको दिनका लागि हो । सो दिन आफ्नो दाजुभाइलाई टीका लगाएपछि दिदीबहिनीले बाह्र मसलाको मिश्रण दिन्छन्...
बबिता अधिकारी पोषणविद्
अकुपञ्चर पद्धति नयाँ शब्द होइन । नयाँ उपचार प्रविधि पनि होइन । यो त परम्परागत चिनियाँ उपचार पद्धति हो । जुन तीन हजार वर्षदेखि चीन लगायत कैयौं देशमा उपयोग...
डा. नरेन्द्र लामिछाने अकुपञ्चर विशेषज्ञ
विगत एक दशकमा तराईदेखि पहाडी जिल्लासम्म फैलिएको यो रोग अहिले जनस्वास्थ्यको प्रमुख चुनौती बनेको छ ।
जाडोयाम सुरु भएसँगै रुघाखोकी, ज्वरो, निमोनिया संक्रमणको सम्भावना उच्च रहन्छ । प्रायः सबै उमेर समूहका मानिसहरू जाडोमा यी फ्लुबाट संक्रमित हुने गर्छन् । तर विशेषगरी बालबालिकामा यो सङ्क्रमणको जोखिम...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
काठमाडौं । अक्सर डाक्टरहरूले कुनै पनि गम्भीर समस्या पत्ता लगाउन एमआरआई सिफारिस गर्छन् । एमआरआई भनेको के हो ? के कस्तो अवस्थामा एमआरआई गर्न सकिन्छ भन्ने जिज्ञासा धेरैको मनमा...
काठमाडौं । मस्तिष्कघात भन्ने बित्तिकै यसले मृत्यु गराउँछ भन्ने धेरैको मनमा आउँछ । ‘बाँच्ने टुंगो शून्य बराबर छ, बाँचे पनि पक्षघातको सम्भावना हुन्छ ।’ ‘त्यो व्यक्ति उपचारपछि बाँचे पनि...
स्वस्थ आहार स्वस्थ जीवनशैलीको प्रमुख हिस्सा हो । अमेरिकाको हार्वर्ड विश्वविद्यालयको पोषण विशेषज्ञहरूले ‘स्वस्थ खाने प्लेट’ अवधारणा विकास गरेका छन्, जसले विभिन्न खाद्य समूहहरुको सन्तुलित सेवनका लागि मार्गदर्शन गर्छ...
म मेरो बाल्यकाल सम्झन्छु जहाँ हामी साथीहरुसँग दैनिक साँझको समय खेल मैदानमा हुन्थ्यौं । आफन्तहरुकहाँ जान हामी दाजुभाइहरुबीच को जाने भनेर तँछाडमछाड नै चल्थ्यो । अहिले आएर विगत सम्झिंदा...
अजितकुमार ठाकुर दृष्टि विशेषज्ञ
बजारमा सामान किन्दा के हेरिन्छ ? प्राय: सबैले सामान बाहिर राखिएको मिति र तोकिएको शुल्क हेर्छन् । तर यी दुई मात्र हेरेर पुग्दैन । यदि च्याउसरी फैलिएका अखाद्य वस्तु...
बबिता अधिकारी पोषणविद्
घुँडा खिइने समस्या विभिन्न कारणले हुन्छ । यसमा उमेर एक प्रमुख कारण हो । घुँडाको जोर्नीभित्र पनि एक प्रकारको नरम चिप्लो पदार्थ हुन्छ । यसलाई ‘कार्टिलेज’ भनिन्छ । त्यस्तै...
श्वासप्रश्वासमा दीर्घकालीन समस्या आएमा दम हुने सम्भावना हुन्छ । श्वासप्रश्वासको समस्याबाट मुख्यतः दुई प्रकारको दम हुन्छ, सीओपीडी (दीर्घ दम रोग) र ब्रोन्कियल अस्थामा (दम-खोकी) । दमको समस्यामा श्वासनली कडा...
डा. अशेष ढुंगाना छातीरोग विशेषज्ञ
गर्भावस्था संवेदनशील र महत्वपूर्ण अवस्था हो । यो समयमा हर्मोनको गडबडले स्वास्थ्यमा विभिन्न समस्या देखिन्छ । स्वास्थ्य समस्या देखिएमा कुनै पनि औषधि खाँदा विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ । ‘ओभर द...
डा. सविता थापा प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
नयाँ नयाँ प्रविधिको माध्यमबाट दैनिक जीवन सहज भए पनि वा आधुनिक उपचारको माध्यमबाट रोगहरुका कारण हुने अकाल मृत्युबाट जोगिए पनि मानिसहरु तनावबाट भने मुक्त हुन सकेका छैनन् । बरु...
डा. ढुण्डीराज पौडेल नाक, कान तथा घाँटीरोग विशेषज्ञ
उनको सेवा र समर्पणले दुर्गम क्षेत्रमा स्वास्थ्य सेवाको एउटा ज्वलन्त उदाहरण प्रस्तुत गरेको छ । साँच्चै भन्ने हो भने, उनी हिमालयकी एक चम्किली तारा हुन् ।
गर्भावस्था महिलाको जीवनको सबैभन्दा विशेष समय हो । यस अवधिमा शारीरिक मात्र होइन, मानसिक रूपमा पनि धेरै परिवर्तन हुन्छ । त्यसैले गर्भावस्थाको नौ महिनामा महिलाले आफ्नो र गर्भमा रहेको...
डा. सचिनकुमार यादव प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
समय अनुसार मानिसका इच्छा, आकांक्षा अनि आवश्यकता बदलिन्छन्। बसी-बसी खान पाउने आरामको जीवन आजको रोजाइ रहेन, बरू यो अनेक रोगको कारण बन्न थालेको छI असल खाना खानु र हिंड्नु...
दाँतको संक्रमण सामान्य उपचारबाट निको पार्न नसकिने अवस्था आएमा जराभित्र रहेका नसाको उपचार गर्नुपर्ने हुन्छ, जसलाई आरसीटी (रुट क्यानल ट्रिटमेन्ट) भनिन्छ । दाँतको नसासम्म संक्रमण पुगेपछि आरसीटी गर्नुपर्छ । नसासम्मै...
डा. महेश श्रेष्ठ दन्तरोग विशेषज्ञ
चुरोटले लत लाग्छ । लतले चुरोटको मात्रा बढाउँछ । मात्रा बढ्दै जाँदा फोक्सो खराब हुन्छ । खराब हुँदै गएपछि फोक्सोमा क्यान्सर गराउँछ । बिस्तारै हरेक अंग खराब पार्छ ।...
डा. कमलराज थापा
दशैं-तिहारमा अधिकांश नेपालीको घरआँगनमा फुल्ने फूल हो सयपत्री । चाडपर्व, पूजापाठ तथा कुनै उत्सवमा सजाउन होस् वा अन्य कार्यमै किन नहोस् सयपत्रीको धेरै प्रयोग हुन्छ । तिहारमा त यसको...
बदलिंदो जीवनशैलीका कारण बालबालिकामा मोटोपनको समस्या तीव्र रुपमा बढिरहेको छ । यसको पछाडिको प्रमुख कारण खानपान हो । हिजोआज बालबालिकाले जङ्क फुड र प्याकेट फुड धेरै खाने गरेका छन्,...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
सामान्यतया मानिसले स्वस्थ रहन रक्तचाप, सुगर लेभल र कोलेस्टेरोल तीन कुरामा बढी ध्यान दिनुपर्छ । यी तीनमध्ये एउटा पनि अनियन्त्रित भयो भने विभिन्न स्वास्थ्य समस्या निम्तिन थाल्छ । यी...
डा. विनय भट्टराई मधुमेह, हार्मोन तथा थाइराइड रोग विशेषज्ञ
प्रकृतिले खाद्य सामग्रीलाई पनि माटोमुनि लुकाएर सुरक्षित स्थान दिएको छ । यसो हुनुको कारण यी विशेष तरकारीको पौष्टिकता, स्वास्थ्य लाभ र औषधीय गुण हुन् । अदुवा, चुकन्दर, प्याज र...
डा. पुनेश्वर केशरी आयुर्वेदिक चिकित्सक
डेंगु एक प्रकारको लामखुट्टेको टोकाइबाट हुने संक्रमण हो । सन् २००४ मा पहिलो पटक नेपालमा डेंगु पुष्टि भएको थियो । त्यसपछि प्रत्येक दुई-तीन वर्षको अन्तरालमा संख्यात्मक रुपमा यसको वृद्धि...
डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ
दिमागलाई चयन छैन । दैनिक अनेक समस्याले घेर्दा मानिसले तनाव धेरै लिइरहेका छन् । भावनात्मक तनावले डिप्रेसन र एन्जाइटी गराउँछ भनेर हामीमध्ये धेरैले सुनेका छौं । चिकित्सकले पनि हरेक...
डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ
‘फ्रुट जुस खाँदा रोगप्रतिरोधात्मक क्षमता बढ्छ ।’ ‘फ्रुट जुसमा पर्याप्त भिटामिन र मिनरल्स पाइन्छ ।’ ‘फ्रुट जुस पिउँदा बच्चाले सम्पूर्ण पोषक तत्व प्राप्त गर्छन् ।’ ताजा फलफूलको जुस होइन...
महिनावारी सामान्यतया चारदेखि सात दिनसम्म रहन्छ र एक महिनावारी चक्र लगभग हरेक २८ दिनमा पूरा हुन्छ । अनियमित महिनावारी भनेको दुई महिनावारी चक्रमा २१ दिनभन्दा कम वा ३५ दिनभन्दा...
डा. मीना प्रधान स्त्री तथा प्रसूतिरोग विशेषज्ञ
पुरुषमा स्थायी रुपले गरिने गर्भनिरोधक प्रक्रियालाई भ्यासेक्टोमी भनिन्छ । सन्तानको चाहना पूरा भइसकेपछि पुनः सन्तान नहोस् भन्ने उद्देश्यका लागि भ्यासेक्टोमी उपचार विधि तुलनात्मक रुपमा गर्भनिरोधकको राम्रो विकल्प हो ।...
डा. अनिलपुकार साह कन्सल्टेन्ट युरोलोजिस्ट
सुर्ती, तम्बाकु, गुट्खा लगायतका धुम्रपानका सामग्री नै हुन्, जसले उमेरअगावै मृत्युको मुखमा लैजान्छ । किनकि यी सामग्रीमा प्रयोग हुने हानिकारक रासायनिक पदार्थ खान योग्य छैनन् । पहिलो, यी खानेकुराले...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
मानिसको शरीरमा असल र खराब गरी दुई किसिमका जीवाणु हुन्छन् । असल जीवाणुहरु आन्द्राका लागि लाभदायक हुन्छन् र खराब जीवाणुसँग लड्न मद्दत गर्छ । असल जीवाणुमा प्रो–बायोटिक, प्रि–बायोटिक आदि...
उच्च रक्तचाप किन हुन्छ ? यसका केही कारण छन् । त्यसमध्ये एउटा प्रमुख कारण हो, खानपान । कति यस्ता खानेकुरा छन्, जसले रक्तचाप बढाउँछ । जस्तो चुरोट, रक्सी, जंकफुड,...
जसरी शरीरलाई शुद्धीकरण गर्न ‘डिटोक्स’को आवश्यकता पर्छ । त्यसरी नै मस्तिष्कलाई समय-समयमा शुद्धीकरण गरिरहनुपर्छ । दिनभरको काम पछिको थकान, तनाव र केही नकरात्मक विचार दिमागमा हाबी हुन थाल्छ ।...
एक सर्वेक्षणअनुसार ३७ प्रतिशत पुरुष स्वास्थ्यमा समस्या भएको अनुभव गरेपनि अस्पताल वा चिकित्सककहाँ जाँदैनन् । किनभने त्यो रोग भयानक हुनसक्छ भन्ने स्वयम्ले अनुमान गरेर सत्यको सामना गर्न डराउँछन् ।...
डा. अनाम प्याकुरेल जनरल प्राक्टिसनर
एकाध वर्ष यता भने ल्याप्रोस्कोपिकबाट क्यान्सरको शल्यक्रिया हुन थालेको छ । यस प्रविधिबाट ठूलो आन्द्रा, सानो आन्द्रा, मलद्वार नजिकको आन्द्रा, पाठेघर, पित्तथैली र कलेजो क्यान्सरको शल्यक्रिया हुँदै आएको थियो...
डा. सुरेन्द्र शाह ग्यास्ट्रोइन्टेस्टिनल लेजर एण्ड ल्याप्रोस्कोपिक सर्जन
जब बच्चा हुर्कंदै जान्छन्, उनीहरूमा तीन प्रकारको विकास हुन्छ । एक– शारीरिक, दुई– सामाजिक, तीन– भावनात्मक । त्यसमध्ये हामीले आँखाले देख्ने विकास भनेको शारीरिक हो । शारीरिक विकास हामी...
डा. विजय ज्ञवाली साइको थेरापिस्ट तथा अकुपञ्चरिस्ट
केही दशक यता कर्न स्टार्च सिरप खानेकुराहरुमा व्यापक रूपमा प्रयोग भएको पाइन्छ । व्यापक प्रयोग हुनुको कारण भनेको सिरपले परिकारलाई हेर्दा आकर्षक र खाँदा जिब्रो लोभ्याउने स्वादिलो बनाइदिन्छ ।...
बबिता अधिकारी पोषणविद्
कुनै कुरा स्मरण गर्न गाह्रो हुनु, जरुरी कुराहरु पनि छिटै बिर्सनु जस्ता कुरा सामान्य लाग्छ । तर, यो क्रम जति बढ्दै जान्छ हाम्रो दिनचर्या नै प्रभावित हुन थाल्छ ।...
नुनले स्वाद मात्र होइन, शरीरलाई स्वस्थ राख्न पनि महत्वपुर्ण छ । नुनमा सोडियम हुन्छ । यसले शरीरमा पानीको मात्रा सन्तुलित राख्छ । साथै यसले कोषिकाहरुमा पोषक तत्व अवशेषित गर्न...
दुर्घटना हुने ठाउँमध्ये एक प्रमूख हो, शौचालय पनि । हामीकहाँ ल्याइएका बिरामीबारे सोधियो भने, उनीहरु शौचालयमा बेहोस भएको पाइन्छ । शौचालयमा अचानक बेहोस र कतिको मृत्युसमेत हुने गरेको पाइन्छ...
प्रा. डा. राजीव झा स्नायु, नसा तथा मेरुदण्डरोग विशेषज्ञ
दशैंलाई हामीले खाने र पिउने चाड भनेर बुझेका छौं । त्यही भएर यसबेला मनलाग्दी खाइन्छ । माछामासु, मदिरा त दशैंमा अनिवार्य जस्तै छ । अरुबेला नपिउनेले पनि ‘चाडपर्व त हो...
डा. अभिषेक ठाकुर मुटुरोग विशेषज्ञ
२४ असोज,काठमाडौँ । ‘हिजोआजको पुस्ताको त हाडै कच्चा । सानै ठाउँबाट पनि लड्यो कि पिटिक्कै भाँच्चिने । हात खुट्टा झनै कमजोर । सामान्य रुपमै भर्याङ ओर्लंदा फर्किएको खुट्टा कुर्कुच्चाबाट...
दशैंको स्वादिलो खानेकुराले दशैंलाई रमाइलो बनाउँछ, तर खानपानमा ध्यान नदिंदा चाडपर्वमा दीर्घरोगीलाई थप समस्या हुनसक्छ । अझ मधुमेहको समस्या त झन् खानपानसँग सम्बन्धित हुन्छ । त्यसैले मधुमेहको समस्या भएकाहरूले...
दशैंका बेला अस्पतालका नाक कान घाँटीरोग विभाग बिरामीको भीडभाड निकै हुन्छ । यसो हुनुको मुख्य कारण दशैंमा मासु धेरै खाइने भएकाले घाँटीमा हड्डी अड्किने समस्या बढ्छ । जसकारण अस्पताल...
डा. ओमप्रकाश यादव नाक, कान तथा घाँटीका सिनियर शल्यचिकित्सक
नेपालका धेरै मासु पसल वैज्ञानिक तवरले निर्माण र सञ्चालन भएका छैनन् । त्यहाँ हुने लापरवाहीको कारण उपभोक्तामा ब्याक्टेरियल संक्रमण हुने, जुकाका लार्भाहरू शरीरमा प्रवेश गर्ने तथा विभिन्न खालका रोग...
मासुका लागि हरेक दिनजसो अत्याधिक मात्रामा पशुप्राणी भित्र्याइने गरिन्छ । खासगरी राँगाभैंसी, खसीबाख्रा बोकेका गाडीको त्यहाँ लस्कर लाग्छ । हामीले स्वाद मानी–मानी खाने मासुको स्रोत हुन् यी । तर यी...
काठमाडौं । दशैंको रौनक चारैतिर छाएको छ । मान्छेहरू घर फर्किने र आफन्तसँग भेटघाट गर्ने तयारीमा व्यस्त छन् । तर स्वास्थ्य क्षेत्रका कर्मचारीका लागि भने यो समय फरक छ...
दशैंमा सधैंभन्दा खानपान केही फरक हुन्छ । मासु र मसालेदार परिकारको उपभोग दशैंमा बढ्छ । तर सन्तुलन नमिलाई धेरै खानेकुरा खाने र व्यायाम नगर्दा यो बेला विभिन्न स्वास्थ्य समस्या...
डा. अवशेष भण्डारी जनरल फिजिसियन, पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ
टिटानस एक गम्भीर र प्राणघातक रोग हो । जसको खोप बालबालिकाको सुरक्षाका लागि अनिवार्य मानिन्छ । यो रोग प्रायः माटो, धुलो वा फोहोर वस्तुमा पाइने टिटानस ब्याक्टेरियाबाट सर्छ, जुन...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
जलन अप्रत्यासित हुने घटना हो । खासगरी घरमै काम गरिरहेको बखत यस किसिमको दुर्घटना हुनसक्छ । हुन त दुर्घटना भइसकेपछि उपचार गर्नुभन्दा त्यसअघि नै आवश्यक सावधानी अपनाउनु राम्रो हुन्छ...
डा. सुयोग मैनाली वरिष्ठ प्लास्टिक कस्मेटिक तथा लेजर सर्जन
नेपालीको राष्ट्रिय पर्व बडादशैं जहाँ बलि प्रथाले ओतप्रोत पर्वको रुपले पनि जानिन्छ । त्यति मात्रै नभएर मान्यजनहरुको हातबाट टीका र आशीर्वाद थाप्ने र मीठो-मसिनो खाने पर्वका रूपमा यसको चिनारी...
विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार विश्वमा सबैभन्दा बढी मृत्यु मुटुरोगका कारण हुने गरेको छ । हरेक वर्ष करिब एक करोड ८० लाख मानिसले हृदयघात वा स्ट्रोकका कारण ज्यान गुमाइरहेका छन्...
डा. अभिषेक ठाकुर मुटुरोग विशेषज्ञ
दशैंमा मासुजन्य परिकारको उपयोग धेरै हुने गर्छ । अन्यबेला कुखुराको मासु खाने गरे पनि दशैंमा गच्छेअनुसार मासुका लागि खसी, बोका, च्याङ्ग्रा, राँगा, बंगुर काटिन्छन् । दशैंमा रातो मासुसँगै अल्कोहलको...
डा. ढुण्डीराज पौडेल नाक, कान तथा घाँटीरोग विशेषज्ञ
दशैं भन्नेबित्तिकै विभिन्न प्रकारका परम्परागत खाना झल्को आउँछ मासुका परिकार, सेलरोटी र लड्डु जस्ता मिठाईहरू घरघरमा पाक्छन् । मिष्ठान्न भोजन दशैंको नौ दिनै पाकेका हुन्छन् । घरमा होस् वा...
अस्वस्थकर खानपान, धुम्रपान, मदिरा सेवन, लागूपदार्थ दुर्व्यसनी, तनाव जस्ता कारणले अहिले मानिस दिनप्रतिदिन अस्वस्थ बन्दै गइरहेका छन् । आधुनिक जीवनशैलीकै कारण हुने एक प्रकारको दुखाइ हो स्पन्डिलाइटिस । एक...
डा. सरोजकुमार सुवाल हाडजोर्नी तथा नसारोग विशेषज्ञ
दशैं जस्ता चाडपर्वमा मनलाग्दी खाने, पिउने गरिन्छ । अरूको कुरा छाडौं, स्वास्थ्यप्रति सजगहरू पनि भनिरहेका हुन्छन्- ‘चाडपर्वमा त मस्त खाने हो, रम्ने हो !’ यसको नतिजा चाहिं चाडपर्व सकिएलगत्तै...
आमाबाबु बन्नु जीवनकै एक अविस्मरणीय क्षण हो, जसमा खुसीका साथै जिम्मेवारीको भारी पनि थपिन्छ । पहिलो पटक अभिभावक बन्नेका लागि यो अनुभव थप चुनौतीपूर्ण हुनसक्छ, किनकि उनीहरूले बच्चाको हेरचाहमा...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
दशैंमा छाकैपिच्छे तारेको, साँधेको, मसालेदार, ग्रेभी माछामासुका परिकारहरु घरघरमा पाक्छ । अहिले त मसालेदार खानेकुरासँगै सपरिवार बसेर मदिरापान गर्ने ट्रेन्ड जत्तिकै भइसक्यो । चाडबाड आयो भन्दैमा ज्यान नै जोखिममा...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
धेरै इच्छा र आकांक्षाका साथ आमाबाबुले सन्तान जन्माउँछन् । तिनको पालनपोषण, शिक्षादीक्षा र स्वास्थ्यमा आफ्नो जीवनभरि कमाएको स्रोत खर्च गर्छन् । सबैको एउटै सपना र आशा हुन्छ- यी सन्तानले...
अजितकुमार ठाकुर दृष्टि विशेषज्ञ
काठमाडौं । धेरै सरकारी तथा निजी अस्पतालका बिरामीलाई रगतको आवश्यकता पर्दा बिरामीको आफन्त रगत जुटाउन दौडिनुपर्ने अवस्था छ । तर अस्पतालमा रहेका बिरामीले रगत चाहिएको अवस्थामा अस्पतालबाट नै रगत...
छालासम्बन्धी समस्या लिएर आउनेहरुमा घाममा समय कति बिताउनुहुन्छ ? के-कस्ता प्रोडक्ट अनुहारमा लगाउनुहुन्छ ? भन्ने प्रश्न सोध्ने गरिन्छ । आजभोलि यो प्रश्नको सूचीमा अर्को प्रश्न पनि थपिएको छ ।...
डा. उमा केयल छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ
केही समययता वायु प्रदूषणले निकै चिन्ता बढाएको छ । वायु प्रदूषणका कारण हुने विभिन्न स्वास्थ्य समस्याले मानिसलाई सताइरहेको छ । वायु प्रदूषण विश्वभर नै चिन्ताको विषय बनेको छ ।...
प्राकृतिक विपद्का बेला महामारीजन्य रोग निम्तिन सक्छ । त्यसमा पनि संक्रामक रोगको जोखिम बढ्छ । बाढी र पहिरोले संक्रमण बनाउन सक्ने फोहोर बगाएर ल्याउने र ठाउँठाउँमा पानी जम्ने हुनाले...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
धुम्रपान र मदिरा मुटुका लागि शत्रु हुन् । किनकि यसको लतले मुटुसम्बन्धी रोग ल्याउन सक्छ भन्ने त धेरैलाई थाहा नै छ । तर धेरैलाई थाहा नहुन सक्छ, अत्यधिक तनावले...
डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ
काठमाडौं । एन्टिबायोटिक औषधिले कीटाणुजन्य स्वास्थ्य समस्या भएमा निको पार्न मद्दत गर्छ । यो सत्य हो । तर एन्टिबायोटिकको लगातार प्रयोगले भने घातक परिणाम दिन सक्छ । केही दशकयता...
मानिसको दाँतलाई प्रकृतिले जीवनभरि चलोस् भनेरै बनाएको हुन्छ तर हिजोआजको जीवनशैली र खानपानमा परिवर्तन आएको हुनाले मुखसम्बन्धी समस्या जटिल बन्दै गएको छ । मुख स्वस्थ रह्यो भने सम्पूर्ण शारीरिक...
डा. दीपक ठाकुर सामाजिक तथा जनस्वास्थ्य दन्त विशेषज्ञ
गर्भावस्थाको यात्रा किन जोखिमपूर्ण हुन्छ ? धेरैको मनमा यो प्रश्न आउन सक्छ । गर्भावस्थामा यात्रा गर्नै नहुने भन्ने होइन । छोटो दूरीको बाटो राम्रो छ भने सावधानीपूर्वक यात्रा गर्दा कुनै...
डा. कुमकुम झा स्त्री तथा प्रसूतिरोग विशेषज्ञ
स्तन वरपर छाम्दा गाँठागुठी देखियो भने चिकित्सकलाई देखाउनुपर्छ । किनकि महिलामा देखिने यस्ता गाँठागुठीले कहिलेकाहीं क्यान्सरको रुप लिन सक्छ । तर गाँठागुठी छ भन्दैमा डराउनु भने पर्दैन । किनकि...
डा. मनिष थापा इन्टरभेन्सनल रेडियोलोजिस्ट
क्यान्सर रोगीको संख्या विश्वभर नै बढ्दो छ । थरीथरीका क्यान्सरले धेरैलाई सताइरहेको छ । क्यान्सर लाग्ने कतिपय कारण अझै पनि स्पष्ट छैन । तर धेरै क्यान्सरको कारण भने हामीले...
डा. अरुण शाही क्यान्सररोग विशेषज्ञ
कस्तो व्यक्तिलाई छालाको कस्तो समस्या देखिन्छ भन्ने कुरा व्यक्ति कुन ठाउँमा बसेको छ । त्यसमा भर पर्छ । नेपालमा डण्डीफोर, चाउरीपना, चायापोतो, कपाल झर्ने समस्या साझा रूपमा देखिन्छ ।...
डा. रुपक विक घिमिरे छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ
काठमाडौं । सरकारी अस्पतालमा उपचार गराउन खर्च त कम लाग्छ तर सेवाप्रति भने आम नागरिक सन्तुष्ट हुँदैनन् । अस्पतालसम्म पुगेर लामो लाइनमा बस्नुपर्ने झन्झटले पनि बिरामीलाई तनाव दिएको हुन्छ...
यौन मानिसका आधारभूत चाहना, जिज्ञासा र आवश्यकतामध्येको एक प्रमुख पक्ष हो । तर यही विषय आजका दिनसम्म पनि नेपाली समाजमा निषेधित वा अति गोपनीय रूपमा रहेको छ । वर्तमान...
पछिल्लो समय नेपालमा मुटुसँग सम्बन्धित समस्या बढ्दो छ । कतिपय कलिलो उमेरमै मुटुरोगबाट पीडित छन् भने कति हृदयघातको सिकार भएका छन् । मुटुको समस्या र हृदयघातको घटना दिनहुँ बढ्दो...
डा. आनन्द जिसी मुटुरोग विशेषज्ञ
उमेर बढेसँगै शरीरका हड्डीहरू कमजोर हुन थाल्छन् । विशेषगरी ५० देखि ६० वर्षको उमेरमा हड्डी मक्किने र खिइने सम्भावना बढ्छ । शारीरिक गतिविधिको कमी र अस्वस्थ खानपानले पनि कम...
डा. दीपेन्द्र पाण्डे वरिष्ठ हाडजोर्नी सर्जन
तपाईं मनलाई माया गर्नुहुन्छ कि मुटुलाई ? आज मैले हठात् यसरी प्रश्न गर्न पुगें । म माफी चाहान्छु, खै किन हो आज मेरो हृदय अलि तरल भएको छ ।...
कब्जियतको समस्याले वयस्कलाई मात्र नभई बालबालिकालाई पनि सताउने गर्छ । यदि बच्चाले शौचालयमा गएर लामो समयसम्म बस्छ भने उसलाई दिसा गर्न गाह्रो भइरहेको छ भनी बुझ्नुपर्छ । सामान्यतया खानपान...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
गर्भ निरोधकका लागि औषधि, यन्त्र र शल्यक्रिया तीनवटा विधि अपनाइन्छ । यी तीनवटा विधिमध्ये धेरैले प्रयोग हुने गर्भ निरोधक चक्की हो । किनकि यस्ता औषधि सुरक्षित हुन्छन् र यसको...
गर्भावस्था सुरु हुने बित्तिकै महिलामा विभिन्न प्रकारका लक्षण देखिन थाल्छन् । वाकवाकी लाग्ने, बान्ता हुने, थकान महसुस हुने, स्तन दुख्ने, खान मन नलाग्ने आदि लक्षणले गर्भावस्थाको संकेत गर्छन् ।...
डा. सचिनकुमार यादव प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
छालाको सुरक्षाका लागि सनस्क्रिन लगाउनु आवश्यक छ भन्ने कुरा हामीले सबैले सुनेका छौं । तर लगाउनैपर्छ भन्नुको पछाडिको कारण भने कतिपयलाई थाहा नहुन सक्छ । हाम्रो छालाको काम भनेको...
डा. रुपक विक घिमिरे छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ
कहिलेकाहीं अत्यन्तै मीठो निद्रा पर्छ । कहिले जति गर्दा पनि पर्दैन । कहिले निद्रा परेको केही मिनेटमै ब्युँझिइन्छ र त्यसपछि निद्रै लाग्दैन । निद्राको फरक-फरक प्रकृतिले के जनाउँछ भनेर...
प्रा. डा. सुवोधसागर ढकाल वरिष्ठ छाती, श्वासप्रश्वास सघन उपचार तथा निद्रारोग विशेषज्ञ
खानाबाट शरीरलाई विभिन्न प्रकारका पोषक तत्त्व प्राप्त हुन्छ । तर जब खानाले यी पोषक तत्त्वहरूको कमीलाई पूरा गर्न सक्दैन, तब शरीरमा पोषक तत्त्वको कमी हुन्छ । यो कमी पूरा...
आयुष अधिकारी पोषणविद्
मौसमी फेरबदलसँगै भाइरसजन्य संक्रमणका कारण रुघाखोकी र घाँटी दुख्ने समस्या देखा पर्छ । हामीकहाँ गाउँ मात्रै होइन, सहरमा पनि घाँटी दुख्दा अनावश्यक रुपमा एन्टिबायोटिक जस्ता औषधि सेवन गर्ने बानी...
डा. ढुण्डीराज पौडेल नाक, कान तथा घाँटीरोग विशेषज्ञ
सामान्यतया शरीरमा भाइरस वा ब्याक्टेरिया प्रवेश गर्दा शरीरले प्रतिक्रिया दिन्छ र शरीर तातो हुन्छ । त्यसलाई ज्वरो भनिन्छ । सामान्य ज्वरोबाट डराउनु पर्दैन, किनकि ज्वरो आउनु भनेको यसले रोगप्रतिरोधात्मक...
डा. प्रमोदकुमार साह रेसिडेन्ट चिकित्सक
महिलाको गुप्ताङ्गको स्वच्छताका लागि नियमित सरसफाइमा ध्यान दिएर मात्र पुग्दैन । पेन्टी कस्तो प्रयोग गरिएको छ भन्ने कुरामा पनि भर पर्छ । गुप्ताङ्गसँग सम्बन्धित समस्या पटक-पटक भइरहन्छ भने यसको...
डा. लता श्रेष्ठ प्रसूति तथा नि:सन्तानपन रोग विशेषज्ञ
नेपाल सरकार, विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन र नेपाल हेल्थ रिसर्च काउन्सिलले २०१९ मा गरेको अध्ययनमा संलग्न ९८ प्रतिशत नेपालीलाई कोलेस्टेरोल उच्च भएपनि त्यसबारे थाहा नै थिएन । अर्थात् कोलेस्टेरोलको समस्या...
डा. ओममूर्ति अनिल मुटुरोग विशेषज्ञ
काठमाडौं । भारतीय अभिनेत्री रविना टण्डनले एक अन्तर्वार्तामा भनेकी छिन्, ‘आजभोलि मखाना ट्रेन्डिङमा छ । तर म त तीन दशकदेखि खाजाको रुपमा मखाना खान्थें । कम क्यालोरी र धेरै...
काठमाडौं । ललितपुरस्थित भैसीपाटी बस्दै आएकी ४५ वर्षीया विनु चौधरी गत पुसमा दुई जुम्ल्याहा सन्तानकी आमा बनिन् । जीवनमा आमा बन्ने आश नै मारेकी चौधरीको त्यो सपना वात्सल्य नेचुरल...
काठमाडौं । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ)ले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदन अनुसार विश्वमा वर्षेनी ५९ हजार मानिसको रेबिजका कारण मृत्यु हुने गरेको छ । जसमध्ये ४० प्रतिशत १५ वर्षमुनिका बालबालिका छन्...
हड्डी फ्र्याक्चर भनेको कुनै अत्यधिक बल वा आघातको कारणले हड्डीमा चिरा पर्नु वा टुटफुट हुनु हो । बोलीचालीको भाषामा हड्डी भाँचिनु पनि भनिन्छ । फ्र्याक्चरले हड्डीलाई अस्थिर र कमजोर...
डा. दीपेन्द्र पाण्डे वरिष्ठ हाडजोर्नी सर्जन
दौड, योग, पौडी, खेलकुद, साइकल चलाउनु लगायत विभिन्न प्रकारका फिटनेस व्यायाम बिस्तारै मानिसको जीवनको एक हिस्सा बन्दै गइरहेका छन् । तर यदि शारीरिक क्रियाकलाप वैज्ञानिक ढंगले गरिएको छैन भने...
डा. नरेन्द्र लामिछाने अकुपञ्चर विशेषज्ञ
काठमाडौं । बर्दियाका २४ वर्षीय सुवास कार्की (नाम परिवर्तन) दुई दिनअघि पाटन अस्पतालमा छाती दुखेर इमरजेन्सीमा भर्ना भए । मुटुरोग विशेषज्ञ डा. आनन्द जिसी, डा. अशोक अधिकारी र डा....
आज २१ सेप्टेम्बर, ‘टाइम टु एक्ट डिमेन्सिया’ भन्ने नाराका साथ विश्व अल्जाइमर्स डे मनाइँदैछ । अल्जाइमर्स अर्थात् बिर्सने रोग । विश्वभर मानिसको औसत आयु बढेसँगै यो रोगबाट प्रभावितको संख्या...
छालामा खस्रो, फुस्रो र चिलाउने ‘रिङ’ जस्तो आकार देखा पर्यो भने त्यसलाई बोलीचालीको भाषामा दाद आएको भन्ने गरिन्छ । दादलाई चिकित्सकीय भाषामा फंगल संक्रमण भनिन्छ । यसले छालामा मात्र...
डा. उमा केयल छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ
लामखुट्टेको लार्भा खोजेर नष्ट गरौं भन्दाभन्दै केही दिन यता डेंगु भटाभट देखिन सुरु भइसकेको छ । ज्वरो आयो, परीक्षण गर्यो, डेंगु नै देखिने क्रम काठमाडौं तथा ललितपुरमा बढ्दो छ...
डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ
मस्तिष्कमा रक्त सञ्चार बन्द हुने वा अचानक मस्तिष्कमा रगतको नसा फुट्ने आपतकालीन अवस्थालाई स्ट्रोक भनिन्छ । अत्यावश्यक पोषक तत्त्वबाट वञ्चित भएको केही मिनेटमै मस्तिष्कका कोषिकाहरु मर्न थाल्छन् । यस्तो...
डा. शुभद्रा भण्डारी इन्टरनल मेडिसिन
गर्भावस्थाको समयमा महिलामा देखापर्ने सबैभन्दा ठूलो चुनौती मध्ये एक मधुमेह पनि हो । किनकि यो समयमा महिलामा मधुमेह हुने जोखिम रहन्छ । गर्भावस्थामा मधुमेह भएमा बच्चा पनि यसबाट पीडित...
डा. सविता थापा प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
स्क्रिन टाइम भन्नाले मानिसले स्मार्टफोन, ट्याब्लेट, कम्प्युटर, टेलिभिजन वा अन्य डिजिटल उपकरणहरूको स्क्रिनमा हेरेर बिताउने समयलाई जनाउँछ । अहिलेको डिजिटल युगमा स्मार्टफोन र ट्याब्लेटदेखि टेलिभिजन र कम्प्युटरसम्मका स्क्रिनहरू हाम्रो...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
पिसाब बनाउने, भण्डारण गर्ने तथा शरीरबाट बाहिर निकाल्न मद्दत गर्ने जुनसुकै अंगमा भएको संक्रमणलाई पिसाब संक्रमण भनिन्छ । यो समस्याले सबैभन्दा बढी महिलालाई सताउँछ । तर आजभोलि यो समस्या बच्चामा...
२ असोज, काठमाडौं । वीर अस्पतालमा युरोलोजी विभागको अप्रेशन कक्षमा सी–आर्म मेसिन बिग्रिएको सात महिना भइसक्यो । अस्पतालले उक्त मेसिन बिक्री गर्ने कम्पनीलाई मर्मत गरिदिन पटक पटक बोलायो ।...
काठमाडौं । लामखुट्टेको टोकाइ र यसबाट फैलिने रोगको जोखिमबाट मुक्त हुन असम्भव छ । किनकि वर्षैपिच्छे अत्यधिक गर्मी र वर्षातमा मौसमा यसको आतंक देखिन्छ । यस पटक पनि लामखुट्टेको...
धेरै मानिस वजन कम गर्ने हतारमा कुनै पनि भ्रामक जानकारी वा सल्लाहको भर पर्छन् । कतिपय मानिस तौल घटाउन किटो डाइट, लो कार्ब डाइट गर्छन् । कसैले भने तौल...
आयुष अधिकारी पोषणविद्
गर्भपतन गर्नु स्वास्थ्यको हिसाबले पनि राम्रो मानिंदैन । अझ सामाजिक रुपमा त यसलाई राम्रो मान्ने कुरै भएन । तर कतिपय अवस्थामा पर्याप्त सावधानी अपनाउँदा अपनाउँदै पनि अनिच्छित गर्भ बस्न...
डा. सचिनकुमार यादव प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
हातखुट्टा र अनुहारमा मुसा आउँदा दुख्दैन । यो मुसाको आकारमा कुनै परिवर्तन आएन भने हानि पनि गर्दैन । यस्तो मुसा आउनु सामान्य हो । तर त्यस्तै देखिने मुसा यौनाङ्ग...
डा. मोहन भुसाल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ
जोर्नी दुखाइका विभिन्न कारणमध्ये बाथरोग पनि एक हो । बाथरोग लाग्दा जोर्नी दुखाइमा मात्र सीमित नहुन सक्छ । तर जोर्नी दुखाइ बाथरोगको एउटा प्रमुख लक्षण हो । बाथरोग स्वप्रतिरक्षक...
काठमाडौं । विगतमा किशोरावस्थामा पुगेपछि किशोरीमा महिनावारी सुरु हुन्थ्यो । तर अहिले यो उमेर घटेर ९–१० वर्षमा झरेको छ । अर्थात् उमेर नपुग्दै बालिकामा महिनावारी चक्र सुरु भएको छ...
शरीरका विभिन्न भागमा हुने क्यान्सर नाकमा पनि हुनसक्छ । श्वासप्रश्वासको मुख्य माध्यम नाकमा क्यान्सर भएमा कति गम्भीर समस्या हुनसक्ला भन्ने कल्पना गर्न पनि कठिन हुन्छ । वास्तवमा, नाकमा म्युकस...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
पछिल्लो समय मानिस आफ्नो स्वास्थ्यप्रति निकै सचेत देखिन्छन् । त्यसैले कृत्रिम, केमिकल वा जंकफुड खानुको सट्टा स्वस्थकर र रसायन रहित खानेकुरा खोज्छन् । अहिलेको समयमा अर्गानिक खानातर्फ मानिसको झुकाव...
यौन दुर्बलता वा ‘इरेक्टाइल डिसफङ्सन’ भनेको सम्भोगको त्रममा पुरुषको लिङ्गमा उत्तेजना नहुनु वा उत्तेजना कायम राख्न कठिन हुने अवस्था हो । यो समस्याबाट ग्रसित पुरुषमा बिस्तारै यौन इच्छामा पनि...
डा. ऋत पौडेल मनोचिकित्सक तथा यौनविद्
हाल जापानीज इन्सेफलाइटिस काठमाडौं उपत्यका बाहिर मात्र फैलिरहेको अवस्था छ । सायद यही कारणले पनि होला, यस रोग विरुद्ध जानकारी प्रचारप्रसारमा आउने बाहेक भाइरसको तीव्रतालाई ब्रेक लगाउन भने सकिएको...
डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ
३० भदौ, काठमाडौं । एभरेष्ट महिला भलिबल लिग(ईडब्ल्यूभीएल) को ट्रफी सार्वजनिक भएको छ । ट्रफी सार्वजनिकसँगै प्रतियोगिताको काउज्ट डाउनपनि सुरु गरिएको अफिसियल टिमले जनाएको छ । ट्रफी ७ किलो,...
कोदोलाई पोषिलो अन्न मानिन्छ । पोषक तत्वको कुरा गर्ने हो भने यसमा क्याल्सियम, कार्बोहाइड्रेट, फस्फोरस, आइरन, प्रोटिन, चिल्लो पदार्थ, थाइमिन र रेसादार वस्तु पाइन्छ । यसमा चामल र मकैभन्दा...
जोर्नीहरुबीच तरल पदार्थ हुन्छ, जसले हड्डीलाई चलायमान राख्न र सुरक्षा दिने काम गर्छ । कुनै कारणवश हड्डीमा दबाब बढेमा वा खिइन थालेमा हड्डी वरिपरिका स्नायु ढाक्ने तह (माइलिन सिथ)मा...
एन्टिबायोटिक र एन्टी-इन्फ्लेमेटरी गुणले भरिपूर्ण फिटकिरी प्राय: भान्सामा हुने रासायनिक पदार्थ हो । यसले स्वास्थ्यलाई धेरै किसिमले फाइदा पुर्याउँछ । यसमा रहेको आल्मुनियम सल्फेटले मानव कोषलाई स्वस्थ राख्न मद्दत...
डा. शेखर मुखिया सुनुवार प्राकृतिक चिकित्सक
ग्यास्ट्रिकलाई मेडिकल भाषामा ‘ग्यास्ट्राइटिस’ भनिन्छ । यसको मुख्य कारण एच पाइलोरी कीटाणुको संक्रमण हो । वास्तवमा ग्यास्ट्रिक आफैंमा कुनै रोग होइन, यो पेटसम्बन्धी समस्या मात्र हो । ग्यास्ट्रिक अधिकांश...
ठेउला भाइरल संक्रमण हो । यो सामान्यतया बालबालिकामा बढी देखिन्छ । त्यसबाहेक वयस्क र वृद्ध वृद्धाहरूलाई पनि यसले सताउन सक्छ । ठेउला भेरीसेला जोस्टर नामको भाइरसको सङ्क्रमणले हुन्छ, जो...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
नेपालको रैथाने खानामा जिब्रोलाई स्वादिलो पार्ने एउटा परिकारको नाम लिनुपर्यो भने निर्धक्क लिन सकिने नाम हो, तामा मिसाइएको परिकार । यसको परिकार बन्दा भान्छा बास्नाले मगमग हुन्छ । तरकारीको...
जनैखटिरा एक प्रकारको भाइरल संक्रमण हो, जुन ‘हर्पस जोस्टर’ भन्ने भाइरसले गर्दा हुन्छ । जनैखटिरा जनाइको आकार जसरी आउने भएकाले यसलाई जनैखटिरा भनिएको हो । यो छालामा देखिने रोग...
डा. अनुजजंग रायमाझी दुखाइ विशेषज्ञ
काठमाडौं । भदौ ७ गते सापटी लगेको रकम फिर्ता माग्दै फोन गरेर टेकु दोभान बोलाइएपछि एक युवक साँझपख त्यहाँ पुग्छन् । त्यसपछि उनलाई अपहरणको शैलीमा गाडीमा हालिन्छ । आफूहरू...
उमेर बढ्दै जाँदा शरीरको पोषक तत्त्वको आवश्यकता पनि परिवर्तन हुँदै जान्छ । यस्तोमा उमेरसँगै खानपानमा परिवर्तन गर्नुपर्ने हुन्छ, उमेर अनुसारको खानपान नहुँदा विभिन्न समस्या निम्तिन सक्छ । धेरैजसो मानिसले...
क्यान्सर यसै पनि एक प्राणघातक रोग हो । समयमा पहिचान नभएमा यही रोगले गर्दा अन्य स्वास्थ्य समस्या ल्याउँछ । जसमध्ये एक हो मुटुरोग । क्यान्सरको रोग र मुटुमा हुने...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
जोर्नीहरूमा कुरकुरे हड्डी हुन्छ । जसलाई सुरक्षात्मक कवच जस्तै कार्टिलेजको तहले सुरक्षा दिएको हुन्छ । त्यस तहमा कुनै कारणवश खिइँदै गई हड्डी एकअर्कामा ठोक्किएर खिइनुलाई हड्डी खिइनु वा ओस्टियोआर्थराइटिस...
रेजिडेन्ट डा. मन्दीप थापा
क्यान्सर गम्भीर रोगमध्ये एक हो । यसले कुनै पनि उमेर र लिङ्गका मानिसलाई असर गर्न सक्छ । तर बालबालिकामा क्यान्सर वयस्क र वृद्धको तुलनामा कम हुन्छ । यही कारणले...
डा. सुचरिता तुलाधर बाल हेमाटोलोजिस्ट तथा ओन्कोलोजिस्ट
मानव उपभोगका लागि तयार गरिएका खाद्यवस्तुले उपभोक्तालाई सन्तुष्टि दिन्छ । कुनै प्रकारको प्रतिकूल असर गर्दैन भन्ने मान्यताको सुनिश्चितता हुनु नै खाद्य स्वच्छता हो । खाद्यवस्तु स्वच्छ बनाउन उत्पादन, प्रशोधन,...
आत्महत्या एक गम्भीर सामाजिक समस्याको रूपमा हाम्रो समाजमा बढ्दो चिन्ताको विषय बनेको छ । आत्महत्या रोकथामको उपाय खोज्नु र यस सम्बन्धमा जनचेतना बढाउनु अत्यन्तै आवश्यक छ । आत्महत्याले विश्वभर...
डा. अनमोलबन्धु कार्की टाउको, नसा तथा मानसिक रोग विशेषज्ञ
क्यान्सर दीर्घकालीन रोग हो । शरीरमा लाग्ने अन्य रोगभन्दा क्यान्सर प्राणघातक रोग मानिन्छ । क्यान्सरको समयमा उपचार नभएमा बिरामीको ज्यान नै जान सक्छ । यो रोगले बिरामी शारीरिक दुर्बलता,...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
अचानक चक्कर आउने समस्या भएमा जोकोही आत्तिन सक्छ । मनमनै के भयो होला भनेर अनेकौं सोच्न आउँछ । चक्कर आउने समस्या सुरु भएपछि एकैछिनमा ठीक हुँदैन । निको हुन...
डा. अमित गौली कन्सल्टेन्ट फिजिसियन, इन्टरनल मेडिसिन
घुँडाको जोर्नी मानव शरीरको सबैभन्दा ठूलो र जटिल जोर्नीमध्ये एक हो । यसले शरीरको तौललाई थाम्ने, दैनिक हिंडडुल, दौडिने र उफ्रिने जस्ता क्रियाकलापमा मुख्य कार्य गर्छ । तर उमेर...
सार्कोमा भनेको मांसपेशी तथा हड्डीमा अनियन्त्रित कोष वृद्धि भई हुने क्यान्सर हो । यो क्यान्सर नरम मांसपेशी, हड्डी, बोसो, तन्तु, रक्तनली, स्नायु र जोर्नीको भागमा हुनसक्छ । सबैभन्दा बढी...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
हालै ११ वर्षीया बालिकालाई उच्च ज्वरो र शारीरिक कमजोरीका कारण दाङस्थित राप्ती स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा भर्ना गरिएको थियो । प्रारम्भमा उनलाई साधारण ज्वरोको उपचार गरियो तर केही दिनमा उनको...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
डेंगु संक्रमण फैलिरहेको बेला जापानीज इन्सेफलाइटिसको संक्रमणले पनि ठूलो चुनौती थपेको छ । संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले सार्वजनिक गरेको पछिल्लो तथ्याङ्कअनुसार देशभर २८ जनामा जापानीज इन्सेफलाइटिसको संक्रमण...
डा. अनाम प्याकुरेल जनरल प्राक्टिसनर
भिटामिन बी-१२ को कमी शरीरका लागि हानिकारक हुनसक्छ । किनकि यो भिटामिनले शरीरमा डीएनएको मर्मत, कार्य र रातो रक्तकोषिकाहरुको निर्माणमा मद्दत गर्छ । यस्तो अवस्थामा यसको कमी भएमा शरीरले...
आयुष अधिकारी पोषणविद्
छाला हाम्रो शरीरको महत्वपूर्ण र शरीरको सबै भागलाई ढाक्ने अंग हो । छाला प्रोटिन, खनिज, भिटामिन, बोसो र धेरै तन्तुहरू मिलेर बनेको हुन्छ । छालाको स्वास्थ्यमा हेरचाह गरेमा यसको...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
अनगिन्ती ब्रान्डका नाममा सप्लिमेन्टहरू सिरप, ट्याब्लेट, एनर्जी बार, पेय पदार्थ वा पाउडरका बजारमा उपलब्ध छन् । यी सप्लिमेन्टहरुले शरीरमा भिटामिन, मिनरल्स, क्याल्सियम, आइरन र प्रोटिन जस्ता पोषक तत्वहरूको कमीलाई...
तीजको व्रत बस्ने अघिल्लो दिन दर खाने परम्परा छ । भोलिपल्ट तीजको दिन केही पनि नखाई व्रत बस्ने भएकाले शरीरलाई चाहिने पोषक तत्वको कमी नहोस् भनेर अघिल्लो राति दर...
प्रतिमा सेन केसी पोषणविद्
मानव जीवनका लागि यौन स्वास्थ्यको एक महत्त्वपूर्ण भाग हो । यो आनन्द प्राप्तिसँग पनि सम्बन्धित छ । मानिसहरु उमेर बढेसँगै उनीहरूको यौन क्रियाकलाप बन्द हुने वा यौन कार्यसँग टाढा...
टेस्टोस्टेरोन हर्मोनलाई पुरुष हर्मोन पनि भनिन्छ । पुरुषहरूमा यो हर्मोन उच्च हुन्छ । जसले शरीरको मांसपेशी बलियो तथा हृष्टपुष्ट बनाउन, रौं वृद्धि गर्न, स्वर धोद्रो बनाउने काम गर्छ ।...
डा. विनय भट्टराई मधुमेह, हार्मोन तथा थाइराइड रोग विशेषज्ञ
कतिपय भनिरहेका हुन्छन्, ‘म दिनहुँ राम्ररी दाँत ब्रस गर्छु । तैपनि मेरो दाँत पहेंलो छ, के कारणले होला ?’ दाँतको आफ्नै प्राकृतिक रङ हुन्छ । कुनै सेतो हुन्छ त...
डा. सोनम साह दन्त चिकित्सक
विश्व स्वास्थ्य संगठन अनुसार स्वस्थ मानिस भन्नाले कुनै पनि रोग लाग्नु वा अशक्त नहुनु मात्र नभई पूर्णरुपमा शारीरिक, मानसिक, आध्यात्मिक र सामाजिक स्वस्थताको गतिशील अवस्था हो । मानसिक स्वास्थ्य...
डा. अनमोलबन्धु कार्की टाउको, नसा तथा मानसिक रोग विशेषज्ञ
शिरोधारा दुई संस्कृत शब्द ‘शिरो’ र ‘धारा’ मिलेर बनेको हो । शिरो भनेको टाउको र धाराको अर्थ प्रवाह हुन्छ । अर्थात्, टाउकोमा प्रवाहको साथ औषधियुक्त तरल पदार्थहरू निरन्तर खन्याउने...
डा. पुनेश्वर केशरी आयुर्वेदिक चिकित्सक
विश्व स्वास्थ्य संगठनको निर्देशिकामा एक वर्षमुनिका बालबालिकालाई मोबाइल, टेलिभिजन, ट्याब, कम्प्युटर जस्ता ‘इलेक्ट्रोनिक्स डिभाइस’ को अगाडि राख्न नहुने र दुईदेखि पाँच वर्षका बालबालिकाको ‘स्क्रिन टाइम’ एक घण्टामा सीमित गर्नुपर्ने...
गोपाल ढकाल मनोविद्
काठमाडौं । नियुक्ति अर्जेललाई सानैदेखि एउटा अचम्मको कुराले मोहित गर्थ्यो, उन्मुक्त हाँसो । यसरी हाँस्दा अनुहारमा उमंगको आभा पोतियोस्, त्यसमा मिलेका दाँतका पंक्तिले साथ देओस् । तर भइदियो के...
शरीरलाई राम्रोसँग काम गर्न पोषक तत्त्व चाहिन्छ । खानाको माध्यमबाट पोषक तत्त्वहरूले शरीरलाई स्वस्थ राख्न, अंगहरुलाई राम्रोसँग काम गर्न र रोगहरूबाट बच्न शरीरको रोगप्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन मद्दत गर्छ ।...
पछिल्लो समय आमाशयको समस्या धेरैमा देखिंदैछ । खराब जीवनशैली, अस्वस्थकर खानपान, निष्क्रिय दिनचर्या र भागदौडले आमाशयको स्वास्थ्यलाई प्रत्यक्ष असर गर्छ । फलस्वरुप आमाशयमा घाउ (अल्सर) र आमाशयको क्यान्सर समेत...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
मुटुलाई स्वस्थ राख्न खानाले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । स्वस्थ खाना स्वस्थ शरीरको आधार हो र अस्वस्थ खाना रोगको घर हो भन्ने गरिन्छ । खराब खानपानकै कारणले कोलेस्टेरोल, तौल बढ्ने...
स्तन क्यान्सर, फोक्सोको क्यान्सर, पाठेघरको क्यान्सर, आन्द्राको क्यान्सर गरी क्यान्सरका धेरै प्रकार हुन्छन् । यी सबै क्यान्सरको पछाडि एउटा साझा कारण छ, कोषिकाहरुको असामान्य वृद्धि । यो रोगमा शरीरको...
डा. अरुण शाही क्यान्सररोग विशेषज्ञ
भियाग्राको नाम निकै चर्चित छ । धेरैलाई थाहा छ, यो भियाग्रा ब्राण्डको औषधिले यौन क्षमता बढाउँछ । तर कमैलाई थाहा छ यसको आफ्नै मात्रा हुन्छ । जुन शरीरको अवस्था...
डा. ऋत पौडेल मनोचिकित्सक तथा यौनविद्
मिर्गौलाले शरीरबाट दूषित र हानिकारक तत्त्व एवं रसायनहरू छान्ने काम (फिल्टर) गर्छ । हानिकारक तत्वहरु पिसाबको माध्यमबाट मूत्रथैलीमा पुग्छन् । र अन्त्यमा मूत्रनलीबाट बाहिरिन्छ । यसरी मिर्गौलाले हाम्रो शरीरको...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
ढोका खोल्दा वा बन्द गर्दा, चर्को स्वरमा कुरा गर्दा, सवारीसाधन गुड्दा वा सुतेको बेला कसैले घुर्दा आउने आवाज धेरैका लागि सामान्य लाग्छ । तर हामीमध्ये केहीलाई यी आवाजले तनाव...
डा. ओमप्रकाश यादव नाक, कान तथा घाँटीका सिनियर शल्यचिकित्सक
महिनावारीको समयमा शरीरमा धेरै परिवर्तन आउन थाल्छ । कसैलाई पेट दुख्ने, कसैलाई शरीर दुख्ने, कसैलाई खान गाह्रो हुने भने कसैलाई स्तन दुख्ने हुन्छ । एक अनुसन्धान अनुसार करिब ७०...
काँधमा कडा दुखाइ र कडापनको समस्यालाई फ्रोजन सोल्डर भनिन्छ । छोटकरीमा काँधको जोर्नी जाम भएर यताउति चलाउन नसकिने अवस्था हो । यो समस्यामा काँधको जोर्नीमा दुखाइ हुनाले हात हल्लाउन...
हरेक १० मध्ये एक जना थाइराइडको समस्याबाट पीडित रहने विश्व स्वास्थ्य संगठनको तथ्यांकले बताउँछ । तर विडम्बना के छ भने थाइराइड गडबडी भएका करिब एक तिहाइ मानिसलाई आफू पीडित...
डा. मधु पाण्डे मधुमेह, थाइराइड र हार्मोन विशेषज्ञ
के कम्मरको दुखाइ कम्मरमा मात्र सीमित नरहेर पुट्ठा, तिघ्रा हुँदै खुट्टासम्म पुग्छ ? कहिले पोलेको त कहिले सियोले घोचेको जस्तो अनुभव हुन्छ ? यदि यस्तै दुखाइ छ भने सायटिकाको...
रेजिडेन्ट डा. मन्दीप थापा
‘भोक मीठो कि भोजन ?’ नि:सन्देह ‘भोक’ । भोक लागेको बेला रुखोसुखो खानेकुरा पनि स्वादिलो लाग्छ । तर भोक नै छैन भने ? चौरासी व्यञ्जन पनि खल्लो लाग्छ ।...
टम्म मिलेको दाँत सुन्दरता र स्वास्थ्य दुवैका लागि राम्रो मानिन्छ । तर कतिपय अवस्थामा दुई दाँतबीचको भाग खुला हुँदा त्यसले धेरै असहज बनाउँछ । चाहे खानेकुरा खाँदा होस् वा...
डा. विदिज्ञा थापा डेन्टल सर्जन
‘तरकारीको बोट नछोऊ, कुहिन्छ’, ‘मन्दिरमा जान हुँदैन, पाप लाग्छ’, ‘महिनावारीमा बग्ने रगत अशुद्ध हुन्छ’, यस्ता महिनावारी हुँदा फैलाइएका कतिपय मनगढन्ते भ्रम समाजमा व्याप्त छन् । यस्तो भ्रम फैलिनुको पछाडि...
डा. कीर्तिपाल सुवेदी प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
बालबालिकामा हुने दम दीर्घकालीन समस्या हो । जसमा फोक्सोको श्वासनली सुन्निने र साँघुरो हुन्छ । दमको कारण बच्चाहरूलाई प्रायः सास फेर्न वा बोल्न समस्या हुन्छ । बच्चालाई दमको समस्या...
डा. जगतजीवन घिमिरे बाल श्वासप्रश्वास तथा सघनरोग विशेषज्ञ
मल्टिपल स्क्लेरोसिस मस्तिष्कमा रहेको केन्द्रीय स्नायु प्रणालीसँग सम्बन्धित दीर्घ रोग हो । यो रोगमा प्रतिरोधात्मक क्षमताले विभिन्न समयमा मस्तिष्कको स्नायुलाई सुरक्षा दिने झिल्ली (माइलिन)लाई हानि पुर्याउँछ । पटक-पटक प्रतिरोधात्मक...
बच्चाको विकास आमाको गर्भबाटै सुरु हुन्छ । गर्भावस्थाको पहिलो तीन महिनामा बच्चाको छिटो विकास हुन्छ । जब बच्चा जन्मन्छ, त्यसपछि पनि धेरै क्षमता विकास हुन्छन् । यी क्षमताहरूमा बोल्ने...
डा. बाबुराम पाण्डे बालरोग विशेषज्ञ
कतिपयले मसँग भनिरहेका हुन्छन्, ‘कसैले सानो आवाज बोल्दा पनि मेरो कानले चर्को सुनिरहेको हुन्छ । यस्तो किन हुन्छ ?’ यो समस्या कसैकसैलाई हुनसक्छ । यसलाई हाइपरक्युसिस भनिन्छ । त्यस्तो...
प्रा. डा. दीपेन्द्र श्रेष्ठ वरिष्ठ नाक कान घाँटीरोग विशेषज्ञ
महिनावारीमा किशोरी तथा महिलालाई तल्लो पेट दुख्ने, कम्मर दुख्ने, झर्को लाग्ने, शरीर कमजोर भएको अनुभव हुने र खुट्टा समेत दुख्न सक्छ । कतिपयलाई साताको चार दिन नै बेड रेस्ट...
डा. सविता थापा प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
विगतको तीतो अनुभव, सम्बन्ध, करिअरमा घटित नकारात्मक अनुभवहरूको सँगालोलाई बोकेर जीवनयापन गर्दै आउनुलाई मनोविज्ञानले ‘भावनात्मक बोझ’ भन्छ । जो दिमागमा बोझ जसरी बस्छ । र, त्यसको प्रभाव दैनिक जीवनमा...
डा. समीक्षा घिमिरे मनोचिकित्सक
मानव शरीरका महत्वपूर्ण अङ्ग भएकाले दुईमध्ये एउटा मिर्गौला दान गरेपछि दान गर्ने व्यक्तिको बाँकी जीवन कसरी बित्छ होला ? केही समस्या पो निम्तिन्छ कि ? यी प्रश्न मनमा हुनसक्छ...
डा. रविनबहादुर बस्नेत प्रमुख कन्सल्टेन्ट युरोसर्जन
रेटिना आँखाको पछाडिको भागमा हुन्छ । कुनै पनि वस्तुको प्रकाश पारदर्शी लेन्सबाट रेटिनामा जान्छ । एक पटक प्रकाश रेटिनामा पुगेपछि स्नायु मार्फत संकेतहरू मस्तिष्कमा पुग्छन् । अनि मस्तिष्कले उक्त...
डा. बेन लिम्बू नेत्ररोग विशेषज्ञ तथा अकुलोप्लास्टी सर्जन
नसा च्यापिने धेरैले भोगिरहेको समस्या हो । यो रोग लागेका व्यक्तिले धेरै कुरामा सावधानी अपनाउनुपर्ने हुन्छ । जीवनशैली परिमार्जन नै यो रोगको मुख्य उपचार भएकाले रोगको व्यवस्थापन र रोकथाम...
डा. हेमराज कोइराला वरिष्ठ योग तथा प्राकृतिक चिकित्सक एवं वरिष्ठ विशेषज्ञ रिजेनेरेटिव मेडिसिन
मेरुदण्ड बाङ्गो हुने समस्यालाई स्कोलियोसिस भनिन्छ । सामान्यता मेरुदण्ड पछाडिबाट हेर्दा सिधा देखिन्छ । साइडबाट हेरियो भने एस आकारको हुन्छ । मेरुदण्डको माथिको घाँटीको भागमा सातवटा हड्डी हुन्छ, छातीको...
डा. विनोद बिजुक्छे अर्थोपेडिक तथा स्पाइन सर्जन
गर्भावस्थामा महिलाको शारीरिक स्वास्थ्यमा धेरै परिवर्तन हुन्छन्, जसले गर्भमा हुर्कने बच्चाको स्वास्थ्यमा पनि प्रभाव पार्न सक्छ । तीमध्ये थाइराइड रोग पनि एक हो । थाइराइड ग्रन्थीले शरीरको विभिन्न प्रणालीलाई...
डा. दीपा चुडाल प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
क्यान्सर र हर्मोन रसायनको सम्बन्ध विशेष र रोचक खालको हुन्छ । हर्मोन भनेको रासायनिक सूचक तत्त्व हो, जसको आफ्नै रसायनिक प्रकृति र प्रवृत्ति हुन्छ । शरीरमा हर्मोन उत्पादन हुने...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
अस्वस्थकर खानपान, बदलिंदो जीवनशैलीका कारण पछिल्लो समय मिर्गौला रोगी पनि बढिरहेका छन् । मिर्गौलालाई कसरी स्वस्थ राख्ने भन्ने अहिले धेरैलाई चिन्ताको विषय बनेको छ । यी १६ कुराको पालना...
डा. हेमराज कोइराला वरिष्ठ योग तथा प्राकृतिक चिकित्सक एवं वरिष्ठ विशेषज्ञ रिजेनेरेटिव मेडिसिन
महिलाका लागि अनिवार्य आवश्यकता हो, स्यानिटरी प्याड । प्रत्येक महिलाले हरेक महिना स्यानिटरी प्याड प्रयोग गर्नुपर्ने हुन्छ । यो समयमा आरामदायी रहन प्राय: महिलाले स्यानिटरी प्याडको प्रयोग गर्छन् ।...
डा. सचिनकुमार यादव प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
‘निमेसुलाइड’ औषधिको नाम नसुन्ने शायदै होलान् । यो औषधि टाउको, पेट वा जुनसुकै अंगको दुखाइ हुँदा फार्मेसीबाट सजिलै पाइने र किन्नलाई एकपटक पनि नसोची खाइहाल्ने औषधि मध्येमा पर्छ ।...
डा. प्रशान्त त्रिपाठी इन्टनरल मेडिसिन
अस्वस्थकर खानपान, निष्क्रिय जीवनशैली र तनाव कब्जियतका प्रमुख कारण हुन् । पेटक ठीक ढंगले सफा हुन नपाउँदा कब्जियत हुन्छ । साथै दिसा गर्दा निकै कष्ट हुन्छ । कब्जियत पीडित...
डा. अमृत भण्डारी आयुर्वेदिक चिकित्सक
कुनै कारणवश मिनेट मिनेटमा मोबाइल हेर्ने बानी छ ? कुनै काम गर्दा ध्यान केन्द्रित गर्न कठिन भइरहेको छ ? वा मोबाइल हेरेपछि काममा चाहेर पनि ध्यान दिन सकिएको छैन...
प्रा. डा. राजीव झा स्नायु, नसा तथा मेरुदण्डरोग विशेषज्ञ
बढ्दो उमेरसँगै जोर्नीको समस्या आउनु सामान्य मानिन्छ । तर जोर्नीसम्बन्धी समस्या उमेर बढ्दै जाँदा मात्रै हुने होइन, युवाहरु पनि यसबाट पीडित रहेको नेसनल सेन्टर फर बायोटेक्नोलोजी इन्फर्मेसनमा प्रकाशित प्रतिवेदनमा...
डा. सरोजकुमार सुवाल हाडजोर्नी तथा नसारोग विशेषज्ञ
पेन्क्रियाज ग्रन्थी सानो आन्द्राको सुरुको ‘डुवोडेनम’ नजिकै अवस्थित हुन्छ । यो हेर्दा लाम्चो आकारको बोसोको डल्लो जस्तो देखिन्छ । वयस्क पुरुष र महिलामा करिब ५-६ इन्च लामो आकारको हुन्छ...
डा. समिम अख्तर क्यान्सररोग विशेषज्ञ
प्रसंग १ ६ वर्षीय बालकको मृत्युपछि विराटनगरको एक अस्पतालमा तोडफोड भयो । उपचारको क्रममा चिकित्सकको लापरवाहीले बालकको मृत्यु भएको आरोप लगाउँदै अस्पताल तोडफोड गरिएको हो । तीन महिनाअघि उक्त...
डा. बालकृष्ण साह प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
