धेरैबेर उमालेर पकाइएको चिया पिउनु किन हानिकारक ?
मीठो चियाको चुस्कीसँगै दिनको सुरुवात गर्ने नेपाल, भारत लगायत दक्षिण एसियाली मुलुकको आम चलन नै हो । यी मुलुकमा चिया पिउने चलन अत्यधिक छ । चिया बनाउने पनि भूगोल र...
हेल्थ फिचर
सामान्य चिकित्सा
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
मुटुरोगले मात्र छाती दुख्दैन, यस्ता छन् १० कारण
बारम्बार वा एक्कासि छाती दुख्नु सामान्यदेखि गम्भीर स्वास्थ्य समस्याको कारणले हुनसक्छ । त्यसैले छातीमा कुनै प्रकृतिको दुखाइ छ भने बेवास्ता गरेर बस्नुहुँदैन । कतिपयले छातीको दुखाइ हुने बित्तिकै मुटुरोग...
डा. रन्जितकुमार शर्मा सिनियर कन्सलटेन्ट कार्डियोलोजिस्ट
स्तनपान गर्नुअघि स्तन सफा गर्न जरुरी छ ?
धेरैजसो महिलाले स्तनपान गराउनुअघि र पछि बच्चाको सरसफाइमा ध्यान दिंदै उसको मुख सफा गरिदिन्छन् । तर उनीहरुमा आफ्नो स्तन पनि बच्चालाई दूध खुवाउनुअघि र पछि सफा गर्नुपर्छ भन्नेमा भने...
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
एन्डोमेट्रियोसिस : महिनावारीको दुखाइदेखि निःसन्तानपनको कारक
काठमाडौं । काठमाडौंको चाबहिल बस्ने २७ वर्षीया सीता पौडेल (नाम परिवर्तन) लाई महिनावारीमा अत्यधिक पीडा हुन्थ्यो । उनले शरीर दुब्लो र पोषणको कमीका कारण कमजोरीले दुखेको होला भनेर सहेर...
स्नायु तथा नसा रोग
दिमागको एकाग्रतालाई असर गर्ने पपकर्न ब्रेन सिन्ड्रोम के हो ?
के तपाईं दिनभरि मोबाइलमा कहिले ह्वाट्सएप, कहिले फेसबुक र कहिले इन्स्टाग्राम स्क्रोल गर्दै बिताउनुहुन्छ ? कुनै एउटा कुरामा ध्यान केन्द्रित गर्न सक्दिनँ के भएको होला भनेर सोच्दै हुनुहुन्छ ?...
क्यान्सर
नेपालमा किन सजिलै उपलब्ध छैन बोनम्यारो ट्रान्सप्लान्ट सेवा ? (भिडियो)
हड्डीभित्र हुने बोनम्यारोमा रातो रक्तकोष (आरबीसी), सेतो रक्तकोष (डब्लुबीसी) र प्लेटलेट्स बन्ने गर्छ । रातो रक्तकोषले हेमोग्लोबिन र श्वासप्रश्वासमा मद्दत गर्छ भने सेतो रक्तकोष अर्थात् डब्लुबीसीले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमतामा...
डा. अजयकुमार झा रगत तथा क्यान्सर रोग विशेषज्ञ
क्यान्सर
क्यान्सरको उपचार गर्न किन भारत गइरहेका छन् बिरामी ?
काठमाडौं । ललितपुरको भैंसेपाटी निवासी शारदा खड्का (नाम परिवर्तन)को गाला एक्कासि सामान्य भन्दा रातो हुन थाल्यो । उनीहरुले त्यसलाई खासै वास्ता गरेनन् । त्यसको केही महिनापछि एक दिन समय...
सामान्य चिकित्सा
विश्व स्वास्थ्य संगठनका १२ आत्म हेरचाह सुझाव कस्ता छन् ?
आत्म हेरचाह सानो शब्द जस्तो लाग्न सक्छ, तर यसले व्यक्तिको जीवनमा ठूलो महत्त्व राख्छ । आत्म हेरचाह (सेल्फ केयर) मानसिक, शारीरिक र भावनात्मक तीन प्रकारका स्वास्थ्यका लागि आवश्यक हुन्छ...
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
के कारणले हुन्छ आकस्मिक मृत्यु ?
‘हेर्दा फूर्तिलो, शरीरमा कुनै रोग लागेको समेत सुन्नु परेको थिएन, तर फलानोको राति अचानक मृत्यु भयो ।’ यस्ता खबर बेलाबखतमा सुन्ने र देख्ने गरिन्छ । जसको उदाहरणका रुपमा चर्चित...
डा. सतिश यादव इन्टरल मेडिसिन तथा क्लिनिकल रिसर्चर
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
गर्भनिरोधक चक्कीले डिप्रेसन गराउँछ ?
काठमाडौं । विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) का अनुसार विश्वभर १० करोडभन्दा बढी महिलाले गर्भ निरोधक चक्की प्रयोग गर्छन् । सन् १९६० को दशकमा गर्भनिरोधक चक्की प्रयोगमा आएको थियो ।...
बालरोग
बच्चाको दाँत बिग्रिने कारण र जोगाउने उपाय
अक्सर बच्चा दाँतको समस्याबाट ग्रसित हुन्छन् । दाँत कीराले खाने, सड्ने, थोते हुने र बाङ्गोटिङ्गो हुने लगायतका समस्या बच्चामा देखिन्छ । त्यसमा पनि धेरैजसो बालबच्चाको दाँत कीराले खाएको देखिन्छ...
डा. वरुणकुमार साह बाल दन्तरोग विशेषज्ञ
नाक, कान तथा घाँटीरोग
बच्चाको घाँटीमा खानेकुरा अड्किए गम्भीर अवस्था आउन सक्छ, के गर्ने ?
घटना १ : २०७५ मंसिर १४ गते वीरगञ्जमा दुई वर्षीय बालकको घाँटीमा सिक्का (पैसा) अड्किएर मृत्यु भयो । बच्चाले खेलाउँदै गरेको एक रुपैयाँको सिक्का (पैसा) अचानक निल्दा अड्किएको थियो...
संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)
बाढीपहिरोले बढायो संक्रामक रोगको जोखिम, कसरी बच्ने ?
मनसुन सक्रिय भएसँगै काठमाडौं लगायत नेपालका विभिन्न ठाउँमा बाढीपहिरो जाने क्रम ह्वात्तै बढेको छ । तर यस्तो जोखिमको चेतावनी जल तथा मौसम विज्ञान विभागले दिंदै आइरहेको पनि थियो ।...
डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ
छाला तथा सौन्दर्य रोग
कपाल उमार्न प्रयोग गरिने कोलाजेन सप्लिमेन्ट कति सुरक्षित ?
काठमाडौं । कपाल झर्न थाल्यो वा पातलिंदै गयो भने जो कोहीलाई चिन्ता हुन्छ । किनकि यसले सुन्दरता र अनुहारको स्वरुप नै बिगार्छ । कपाल झर्ने कारण एउटा मात्र हुँदैन...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
कसैको प्रेममा पर्दा शरीरमा के कस्ता परिवर्तन देखिन्छन् ?
काठमाडौं । प्रेम, त्यो उत्साहपूर्ण अनुभूति हो जसले हिजोभन्दा आजको दिन प्रिय बनाउन सक्छ । प्रेमिल भावमा डुबेपछि सोच्ने तरिका, अनुभव गर्ने तरिका, आफूलाई मनपर्ने, मन नपर्ने र आफ्नो...
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
मुटुरोगको जोखिम : पुरुष र महिलामा के अन्तर हुन्छ ?
वार्षिक रूपमा विश्व महिला समुदायमा हुने कुल मृत्यु संख्याको करिब ३५ प्रतिशत मृत्यु मुटुरोगबाट हुन्छ, जुन सबै प्रकारका क्यान्सरबाट हुने महिलाको मृत्युभन्दा बढी देखिन्छ । महिलामा हुने मुटुरोगको अध्ययन,...
डा. रन्जित बराल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ तथा उड्डयन चिकित्सा परामर्शदाता एवं जनरल फिजिसियन
गर्भावस्थामा कुन-कुन बेला बेडरेस्ट गर्नुपर्छ ?
गर्भावस्थामा स्वस्थ र पोसिलो खानेकुरा जति जरुरी छ, आराम पनि उति नै आवश्यक हुन्छ । गर्भको शिशुको स्वास्थ्यका लागि गर्भवती महिलालाई पर्याप्त निद्रा चाहिन्छ । तर गर्भावस्थामा लामो समय...
हाड जोर्नी तथा नसा रोग
दीर्घकालीन दुखाइको कारण र उपचार
कुनै पनि दुखाइ तीन महिना भन्दा लामो समय रहन्छ भने त्यसलाई दीर्घकालीन दुखाइ भनिन्छ । लामो समयसम्म टाउकोको दुखाइ, घुँडाको दुखाइ, क्यान्सर भएपछि शरीरमा हुने दुखाइ दीर्घकालीन हुन्छ ।...
सामान्य चिकित्सा
अमेरिकाको स्वास्थ्य सेवाबाट नेपालले सिक्नुपर्ने कुरा
नेपालमा क्यान्सर, हृदयरोग, मधुमेह, मिर्गौलासम्बन्धी रोगजस्ता दीर्घकालीन रोग बढ्दै गएको छ । स्वास्थ्य सेवाको खर्च पनि आकाशिंदै गएको छ । यस्तो अवस्थामा कतिपय बिरामीले उपचार गर्न घरबारै बेच्नुपर्ने वा...
डा. शारदा काफ्ले त्रिपाठी
छाला तथा सौन्दर्य रोग
कपालमा चाया किन पर्छ ?
झट्ट टाढाबाट हेर्दा कपाल राम्रो छ । तर नजिकबाट हेर्दा सेताम्मै चाया देखिन्छ । चायाले टाउको पनि अत्याधिक चिलाउने समस्याले पनि सताउँछ । यिनै समस्याले गर्दा अरूको छेउमा पर्न...
प्रा. डा. सविना भट्टराई छाला तथा कस्मेटिक सर्जन
आहार तथा पोषण
महिलाले दैनिक आहारमा समावेश गर्नुपर्ने ५ तत्व
श्रीमान्, छोराछोरी र परिवारका सदस्यहरूको हेरचाह गर्दागर्दै महिलाले आफ्नै स्वास्थ्यलाई भने बेवास्ता गरिरहेका हुन्छन् । तर परिवार स्वस्थ राख्न आफू पनि स्वस्थ हुनु जरुरी हुन्छ । पुरुषको तुलनामा महिलालाई...
संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)
डेंगु बढेसँगै सिटामोलको अभाव हुनसक्छ
मनसुनसँगै डेंगुको प्रकोप बढ्दो छ । सरकारी तथ्यांकलाई आधार मान्ने हो भने हाल नेपालको ७० भन्दा बढी जिल्लामा डेंगु देखा परिसकेको छ । हुन त पछिल्लो समय डेंगु नेपालमा...
डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ
छाला तथा सौन्दर्य रोग
के छ सेतो दुभीको उपचार ?
छालाको समस्याको कुरा गर्नासाथ यसमा सौन्दर्य जोडिएर आइहाल्छ । छालामा आउने विभिन्न रोग र समस्याले सौन्दर्यमा प्रत्यक्ष प्रभाव पारिरहेको हुन्छ । यस्तैमा एक हो दुभी । यो छालामा आउने...
डा. विकास पौडेल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
एउटा जोखिमपूर्ण शल्यक्रिया गर्दाको क्षण
‘डा. साप, के उनको उपचार सम्भव छ ?’ सुनसरी चतराकी विमला काश्यपले मलाई सोधिन् । उनले फेसबुक म्यासेन्जरमा एक यस्तो भिडियो पठाएकी थिइन्, जो गर्भावस्थाको ठूलो जोखिममा छिन् ।...
डा. बालकृष्ण साह प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
मुख तथा दन्त स्वास्थ्य
थुक किन आउँछ ?
नेपाली समाजमा थुकलाई नराम्रो विम्बको रुपमा प्रस्तुत गरेको पाइन्छ । कसैले कुनै काम गर्न सकेन वा असफल भयो भने ‘यति पनि गर्न सकेन थुक्क’ भनेर थुक्ने प्रवृत्ति छ ।...
डा. सुवास घिमिरे ओरल म्याक्जिलोफेसियल सर्जन
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
धेरै लजाउनु स्वभाव मात्र होइन, मानसिक समस्या पनि हुनसक्छ
तपाईं अरुले के सोच्ला भनेर डराउनुहुन्छ ? कुनै समारोह, भीड, जमघटमा सामेल हुँदा आफूलाई लिएर बढी सोच्नुहुन्छ ? मनमा भय उत्पन्न हुने डरले नयाँ मान्छेसँग भेट्न सक्नुहुन्न ? यदि...
डा. सुरेश अधिकारी कन्सल्टेन्ट साइक्यार्टिस्ट
आहार तथा पोषण
शरीरमा क्याल्सियमको कमी भए के हुन्छ ?
क्याल्सियम शरीरको लागि अति आवश्यक तत्त्व हो । यसले हड्डी र दाँतलाई मजबुत बनाउन मद्दत गर्छ । शरीरमा पाइनेमध्ये अधिकांश क्याल्सियम हड्डीमा पाइन्छ । क्याल्सियमकै कारण मुटु, मांसपेशी, रगत...
आयुष अधिकारी पोषणविद्
आहार तथा पोषण
कर्कलोको तरकारी गुणकारी
‘कर्कलो कोक्याउँछ’ भनेको धेरै सुनिन्छ । कोक्याउने भएकाले यसलाई खान निकै सावधानी अपनाउनुपर्ने हुन्छ । कर्कलोको तरकारी भन्नेबित्तिकै कोक्याउने त होला भन्ने धेरैको सोचाइ हुन्छ । तर कर्कलो गुणाकारी...
लीलबहादुर नेपाली पोषणविद्
क्यान्सर
क्यान्सरका बिरामीले गर्ने ९ गल्ती, जसले थप जटिलता निम्त्याउन सक्छ
क्यान्सर लाग्नासाथ जीवन सकियो, यो निको नहुने रोग हो, यसले मृत्युको मुखमा धकेल्छ भन्ने आम बुझाइ छ । जसकारण क्यान्सर भएपछि बिरामी हतोत्साहित हुन्छन्, डराउँछन् । क्यान्सरको निदान र...
डा. अरुण शाही क्यान्सररोग विशेषज्ञ
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
गर्भावस्थामा एक्स-रे गर्दा भ्रूणलाई असर गर्छ ?
स्वास्थ्य उपचार गर्दा कुनै रोग पत्ता लगाउने एक विधि हो एक्स-रे । तर एक्स-रे गर्ने क्रममा विभिन्न कुरालाई ख्याल राख्नुपर्छ । गर्भअवस्थामा त सकेसम्म एक्स-रे नगर्नु नै राम्रो हुन्छ...
डा. कीर्तिपाल सुवेदी प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
मुटु स्वास्थ्य : ११ भ्रम र सत्य
तपाईं मुटु स्वास्थ्यबारे कति जानकार हुनहुन्छ ? अहिले सुनेको भरमा मुटु स्वास्थ्यबारे ज्ञान दिने र लिने धेरै भेटिन्छन् । जस्तै, मुटुरोग उमेर ढल्किएको मानिसलाई मात्र लाग्छ । बुढेसकाल नलागेसम्म...
डा. माधव विष्ट मुटुरोग विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
धेरै सुत्ने बानीले हुनसक्ने ५ स्वास्थ्य समस्या
स्वस्थ रहन राम्रो र पर्याप्त निद्रा अति आवश्यक हुन्छ । राम्रो र गहिरो निद्राले शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यमा धेरै सकारात्मक प्रभाव पार्छ । पर्याप्त निद्रा नपुग्दा स्वास्थ्यमा विभिन्न समस्या...
छाला तथा सौन्दर्य रोग
काखी गन्हाउनुको कारण र उपचार
विशेषगरी गर्मीको समयमा काखी गन्हाउने समस्याले धेरैलाई सताउछ । यसका कारण विभिन्न हुनसक्छन् । धेरै पसिना आउनु, लसुन, अदुवा, प्याज तथा मसालेदार खानेकुरा धेरै खाँदा पसिना गन्हाउँछ । पसिना...
डा. रुपक विक घिमिरे छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ
आयुर्वेद
स्वास्थ्यलाई फाइदाजनक तेजपात प्रयोग कसरी गर्ने ?
खानाको स्वाद र बास्ना बढाउन तेजपात अर्थात् तेजपत्ताको प्रयोग गर्ने चलन पुरानै हो । सामान्यतया चिया वा तरकारीमा स्वादको लागि मसलाको रुपमा उपयोग गरिने तेजपात स्वास्थ्यको दृष्टिले पनि निकै...
डा. पुनेश्वर केशरी आयुर्वेदिक चिकित्सक
औषधि ज्ञान
एस्पिरिन : दुखाइदेखि हृदयघातको रोकथामसम्मको औषधि
एस्पिरिन यस्तो औषधि हो, जसले एउटा मात्र होइन धेरै स्वास्थ्य समस्या कम गर्न मद्दत गर्छ । जुन सामान्य शरीर दुखाइ, टाउको दुखाइ, कुनै अंगमा चोटपटक लागेर सुन्निएको अवस्था र...
डा. सतिश यादव इन्टरल मेडिसिन तथा क्लिनिकल रिसर्चर
स्नायु तथा नसा रोग
मृत्यु हुनुअघि मानिसको दिमागमा के हुन्छ ?
स्नायुविज्ञ डा. हिमो बोर्हिनले मानिसको मृत्यु हुँदा मस्तिष्कमा के हुन्छ भन्ने कुरा लगभग थाहा पत्ता लगाइन् । हिमोले भनिन्, ‘हामीले मुसामा प्रयोग गरिरहेका थियौं, शल्यक्रियापछि उनीहरूको दिमागबाट केही निस्किएको...
आहार तथा पोषण
धेरै कोल्ड कफी पिउँदा स्वास्थ्यलाई हुन्छ हानि
अहिले अत्याधिक गर्मीको समय छ । शरीर र अनुहार पसिनाले असिनपसिन छ । यस्तोमा दिमागले चिसो पेय खोज्छ । चिसो पेयमा धेरैको रोजाइमा लस्सी र जुस पर्छ । आजभोलि...
यौन तथा प्रजनन रोग
योनीस्राव हुनुका ६ कारण
योनीस्राव महिला प्रजनन् प्रणालीको स्वस्थ संकेत हो । सामान्य योनीस्रावमा पानीयुक्त पदार्थ वा तरल पदार्थ, मृत कोषिका र ब्याक्टेरियाको मिश्रण हुन्छ । यसले शरीर र प्रजनन् अंगहरुलाई प्रजननका लागि...
सामान्य चिकित्सा
शरीरमा पानीको कमी हुँदा देखिने ८ संकेत
हाम्रो शरीरको दुई तिहाइ तौल पानीले भरिएको हुन्छ । पानीले नै शरीरमा पोषक तत्त्व र फ्याँक्नुपर्ने वस्तु एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा ओसारपोसार गर्छ । शरीरको तापक्रम स्थिर राख्छ ।...
डा. अमित गौली कन्सल्टेन्ट फिजिसियन, इन्टरनल मेडिसिन
स्नायु तथा नसा रोग
जतिबेला पनि निद्रा लाग्छ ? हाइपरसोम्निया पनि हुनसक्छ
शरीरलाई स्वस्थ राख्न सातदेखि आठ घण्टा सुत्नुपर्छ । यति समय रातमा गहिरोसँग निदाउँदा शरीरलाई आराम पुग्छ । तर पर्याप्त सुतेर पनि दिनभर निद्रा लागिरह्यो भने हाइपरसोम्निया भएको हुनसक्छ ।...
प्रा. डा. राजीव झा स्नायु, नसा तथा मेरुदण्डरोग विशेषज्ञ
यौन तथा प्रजनन रोग
प्राकृतिक र आईभीएफ गर्भधारणमा के छ फरक ? (भिडियो)
दम्पतीले सन्तानको योजना बनाएर कुनै गर्भनिरोधक साधन प्रयोग नगरी नियमित यौन सम्पर्क गरेका छन् । तर एक वर्षसम्म यो क्रम जारी रहँदा पनि गर्भ रहेन भने त्यस्तो स्थितिलाई निःसन्तानपन...
डा. दीप्ति दास प्रसूति तथा स्त्रीरोग एवं प्रजनन् विशेषज्ञ
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
के हो ‘पोस्टपार्टम साइक्याट्रिस्ट डिसअर्डर’ ?
विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ)को तथ्याङ्क अनुसार विश्वभर करिब १३ प्रतिशत महिला सुत्केरी भएको एक वर्षभित्रै ‘पोस्पार्टम साइक्याट्रिस्ट डिसअर्डर’ देखिन्छ । यो ‘डिसअर्डर’ हुने दर विकसित मुलुकमा उच्च छ ।...
डा. उपमा बस्नेत प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
हरेक काममा हतार हुन्छ, ‘हरी सिकनेस’ त होइन ?
कुनै पनि काम छिटो सक्नु वा समयमै गर्नु राम्रो बानी हो । तर विना कारण सधैं काम छिटो सक्न हतार गर्ने र आत्तिने स्वभाव छ भने त्यो समस्या बन्न...
सामान्य चिकित्सा
सिरानी प्रयोग गर्ने तरिकाले स्वास्थ्यमा कस्तो प्रभाव पार्छ ?
तपाईं कस्तो सिरानीको प्रयोग हुन्छ ? कोहीलाई सिरानी अग्लो मनपर्छ, कोहीलाई होचो, अनि अति पातलो, कसैलाई भने अत्याधिक मोटो । कोहीको त सिरानी विनै सुत्ने बानी हुन्छ । धेरैलाई...
अकु. सुदर्शन बस्नेत अकुपञ्चरिस्ट
आहार तथा पोषण
अर्गानिक खानेकुरा कसरी चिन्ने ?
काठमाडौं । पछिल्लो समय अर्गानिक खानेकुराप्रति मानिसहरूको मोह बढेको छ । अर्गानिक खानेकुराको माग र लोकप्रियता बढेसँगै अर्गानिक खाद्य स्टोर, अर्गानिक तरकारी तथा फलफूल पसल व्यापक रुपमा खुलेका छन्...
सामान्य चिकित्सा
निद्राको कमीले भोक बढाउँछ ?
भरपेट खाना खाएको केही समयमै कतिपय व्यक्तिलाई भोक लाग्छ । फलस्वरुप छिनछिनमा भोक लाग्दा धेरै खाना खाइन्छ । जसले मोटोपनलगायत अन्य थुप्रै स्वास्थ्य समस्या निम्त्याउन सक्छ । यसरी खानेकुराको...
आहार तथा पोषण
दाल कसरी हाम्रो खानाको अभिन्न हिस्सा बन्यो ?
काठमाडौं । हरेक नेपाली भान्साघरमा प्राय: नछुट्ने परिकार हो दाल । हामीमध्ये अधिकांशलाई दाल विनाको खाना अपूरो लाग्छ । दाल स्वादिलो परिकार हो, यसमा लगाइएको तड्काले स्वादलाई अलग उचाइमा...
ग्यास्ट्रो (पेट तथा कलेजो रोग)
पाचन प्रणालीबारे १६ रोचक जानकारी
पेट वा पाचन प्रणालीसम्बन्धी समस्या धेरै भोग्ने समस्या हो । खानपान नमिलेर वा अन्य कारणले पेटमा समस्या निम्तिन सक्छ । जब पाचनतन्त्र खराब हुन्छ, समग्र शरीरमै त्यसको असर पर्छ...
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
महिनावारीका बेला महिलाको छालामा देखिने निलो दाग के हो ?
महिनावारीको मासिक चक्रको क्रममा पेट दुख्नु, कमजोर महसुस हुनु र मुड स्विङ हुनु सामान्य समस्या हुन् । तर केही समस्या यस्ता हुनसक्छन्, जसका लक्षण देखिनुको सट्टा महसुस गर्न सकिन्छ...
आहार तथा पोषण
बूढापाकालाई कस्तो खानेकुरा ?
काठमाडौं । उमेर बढ्दै जाँदा मांसपेशी कमजोर हुने, हड्डी कमजोर हुने जस्ता धेरै शारीरिक समस्या उत्पन्न हुन थाल्छन् । उमेर बढ्दै जाँदा पाचन प्रक्रिया सुस्त हुन्छ । कतिपयलाई खानेकुराको...
दम एवं अस्थमा (श्वासप्रश्वास)
६ संकेत, जसले बताउँछन् शरीरमा अक्सिजन पुगेको छैन
सामान्यतया औंलामा नाप्ने पल्स अक्सिमिटरले नाप्दा सामान्य मान्छेको शरीरमा अक्सिजनको लेबल ९५ प्रतिशतभन्दा बढी हुनुपर्छ । फोक्सोसम्बन्धी समस्या वा अन्य दीर्घकालीन रोग भएको मानिसमा अक्सिजन स्याच्युरेसन ८८ प्रतिशत भन्दा...
डा. दीपेश शाक्य वरिष्ठ नसारोग विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
चिनीले क्यान्सर हुन्छ ?
काठमाडौं । चिनी धेरै खाएर क्यान्सर हुन्छ भन्ने खबर अहिले सामाजिक सञ्जालमा सुनिंदै आएको छ । विज्ञहरुले त खानामा जतिसक्दो चिनी नमिसाउन समेत सुझाव दिन्छन् । के वास्तवमै चिनीले...
सामान्य चिकित्सा
बच्चालाई बोल्न सिकाउने बेला अभिभावकले गर्न नहुने ६ गल्ती
आफ्नो बच्चाले जतिसक्दो चाँडो बोलेको सुन्न नचाहने अभिभावक को होला र ? तर आफ्नो बच्चालाई छिटो बोल्न सिकाउने चाहनामा अभिभावकले केही गल्ती गर्ने गर्छन् । यसले गर्दा बच्चाको बोली...
योग तथा प्राणायाम
अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवसको सान्दर्भिकता र योगको महत्व
वर्षकै सबैभन्दा लामो दिन अर्थात् २१ जुन योगका लागि एक विशेष महत्वको दिन रहिआएको छ । विगतमा जस्तै यस वर्ष पनि ‘महिला सशक्तीकरणका लागि योग’ भन्ने मूल भावका साथ...
डा. नरनाथ पाण्डे जनस्वास्थ्यविद्
आहार तथा पोषण
पनीरले कोलेस्टेरोल बढाउँछ ?
शाकाहारीको प्रिय परिकार हो पनीर । अन्यलाई मासु प्रिय भएजस्तै हो शाकाहारीका लागि पनीर । चाडपर्वमा शाकाहारी भान्सामा यो नछुट्ने खानेकुरा हो । पनीर खाँदा स्वादिष्ट हुने मात्र नभई...
डा. उमा कोइराला पोषणविद
सामान्य चिकित्सा
साङ्ला कसरी फैलिन्छ, के-के रोग सार्न सक्छ ?
काठमाडौं । हरेकको घर, भान्सामा साङ्ला भेटिन्छ । खासगरी गर्मीयाममा साङ्लाले बढी दु:ख दिन्छ । मौसमी तापमान बढेसँगै घर–भान्सामा साङ्ला सलबलाउन थाल्छ । यसले जथाभावी फोहोर बनाउने मात्र हैन,...
मुख तथा दन्त स्वास्थ्य
बच्चाको दाँत कीराले खानबाट कसरी बचाउने ?
विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार औद्योगिक मुलुकहरुकका ७० देखि ९५ प्रतिशतसम्म बालबालिकाको दाँतमा कीरा लाग्ने गरेको छ । बच्चाको दाँत एकदमै संवेदनशील हुन्छ । यसको सही तरिकाले हेरचाह गर्न सकिएन...
डा. मेघा प्रधान बाल दन्त चिकित्सक
मधुमेह तथा थाइराइड रोग
थाइराइडले ल्याउन सक्छ यौन जीवनमा समस्या
दाम्पत्य जीवनमा यौनले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । स्वस्थ यौन जीवनले दम्पतीबीचको सम्बन्धलाई अझ गहिरो बनाउँछ । तर यौन जीवन राम्रो नहुँदा वैवाहिक जीवनमा दूरी बढ्न सक्छ । यौन जीवन...
डा. ऋत पौडेल मनोचिकित्सक तथा यौनविद्
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
महिला र पुरुषमा फरक-फरक देखिन्छन् हृदयघातका लक्षण
हृदयघात अर्थात् हर्ट अट्याक एक गम्भीर स्वास्थ्य समस्या हो । रक्तनली अर्थात् धमनीमा अचानक अवरोध वा रक्तसञ्चारमा कमी हुने अवस्थालाई हृदयघात भनिन्छ । यसबाट वयस्क महिला र पुरुष मात्र...
प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ
पेट तथा कलेजो रोग
जन्डिसबारे केही भ्रम र सत्य (भिडियो)
जन्डिस भनेको रोग हो भन्ने मान्छेलाई लाग्छ । तर जन्डिस रोग नभएर रोगको लक्षण हो । जसरी विभिन्न रोगको लक्षणको रुपमा ज्वरो आउन सक्छ, त्यसरी नै जन्डिस पनि कलेजो...
डा. अवशेष भण्डारी जनरल फिजिसियन, पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ
संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)
जापानमा किन फैलिरहेको छ मासु खाने ब्याक्टेरियाको संक्रमण ?
कोरोना महामारी नियन्त्रणपछि जापानमा एकअर्कामा घुलमिलको क्रम पुरानै लयमा फर्किएसँगै जापानीहरु अहिले एक दुर्लभ रोगसँग लडिरहेका छन् । त्यहाँ अहिले यस्तो ब्याक्टेरियाको प्रकोप बढिरहेको छ, जसले मानिसको शरीरको तन्तुमा...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
एक व्यक्तिमा धेरै व्यक्तित्व देखिने डीआईडी कस्तो रोग हो ?
‘एउटै शरीरमा अनेक आत्माको बास हुन्छ’ भन्नेबारे अधिकांशले कुनै न कुनै बेला सुनेको हुनुपर्छ । कतिपय ठाँउमा त भूतप्रेत वा दैवी शक्ति शरीरमा बास गरेको अन्धविश्वासमा निवारणका लागि तन्त्रमन्त्र...
अटिजम्
अटिजम भएका बालबालिकाका अभिभावकले ध्यान दिनैपर्ने ४ कुरा
अटिजमलाई मेडिकल भाषामा अटिजम स्पेक्ट्रम डिसअर्डर भनिन्छ । यो एक विकाससम्बन्धी विकार हो । जसकारण प्रभावित व्यक्तिलाई बोल्न, पढ्न, लेख्न र सामाजिक बनाउन कठिनाइ हुन्छ । अटिजम यस्तो अवस्था...
औषधि ज्ञान
औषधिले शरीरमा कसरी काम गर्छ ?
टाउको दुख्दा, पेट दुख्दा वा संक्रमणको उपचारमा हामी औषधि खान्छौं, तर कहिल्यै सोच्नुभएको छ- शरीरमा यो समस्याको उपचार गर्नुपर्छ भनेर कसरी थाहा हुन्छ ? शरीरका सबै अंगहरुलाई छोडेर, औषधिले...
पायल्स, फिसर, फिस्टुला
पायल्स कसरी हुन्छ ? विस्तृतमा बुझौं
पायल्स मलद्वारमा हुने समस्यामध्ये एक हो । मुख्यतया मलद्वार वरपर अर्थात् मलद्वारको भित्री वा बाहिर नसाहरु फुल्ने वा सुन्निने अवस्थालाई पायल्स भनिन्छ । पायल्स भित्री र बाहिरी गरी दुई...
सामान्य चिकित्सा
दिनभर एसीमा बस्नेलाई हुनसक्ने ५ स्वास्थ्य समस्या
चर्को गर्मीबाट बच्न मानिसहरु पंखा र एयर कन्डिसनर (एसी)को सहारा लिन्छन् । पछिल्लो केही वर्षयता लगातार बढ्दो तापक्रमका कारण एयर कन्डिसनरको प्रयोग निकै बढेको छ । तर लगातार एसीको...
मिर्गौला तथा मुत्र रोग
कति स्वस्थ हुनुहुन्छ ? पिसाबको रङबाट पत्ता लगाउन सकिन्छ
रातो, पहेंलो, गुलाबी र हरियो । कहिलेकाहीं पिसाबको रङ इन्द्रेणी जस्तो पनि हुनसक्छ । यो बैजनी, सुन्तला वा नीलो रङ पनि हुनसक्छ । पिसाबको रङमा यस्ता कैयौं परिवर्तन आउनु...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
मेनिया रोगको कारण र उपचार
मानसिक तथा शारीरिक रुपमा अति सक्रियता, व्यवहार अव्यवस्थित र सोचाइमा अत्याधिक वृद्धि भएर देखिने उत्तेजना मेनिया अर्थात् उन्माद हो । यो एक प्रकारको मानसिक रोग हो, जसलाई चिन्ता र...
पदमराज जोशी मनोविद्
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
बच्चा जन्मिएपछि महिलाको यौनाङ्गमा आउनसक्छ परिवर्तन, के छ उपचार ? (भिडियो)
गर्भावस्था प्राकृतिक प्रक्रिया हो । तर गर्भावस्थाको समयमा महिलाको शरीरमा विभिन्न प्रकारको परिवर्तन आउँछ । यो बेला धेरै प्रकारको हर्मोनल परिवर्तन हुन्छ । गर्भावस्थासँगै प्रसवपछि महिलाको शरीरको विभिन्न अंगमा...
डा. रश्मी श्रीश प्रजनन् तथा आईभीएफ विशेषज्ञ
संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)
डेंगुको प्रकोपबाट जोगिन कार्यस्थलमै लार्भा नष्ट गर्ने समय निकालौं
यस वर्ष अहिलेसम्म कुनै विशेष ठाउँमा डेंगुले प्रकोपको रुप लिइसकेको त छैन, तर भाइरस भने निरन्तर फैलिंदो छ । पछिल्लो समय नेपालमा डेंगु भाइरसले ७१ जिल्लामा आफ्नो प्रभाव पारिसकेको...
डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
गंगालालकी आमा : अविश्राम बिरामीको स्याहारसुसारमा
१ असार, काठमाडौं । घडीको सुईले बिहान आठ बजेको संकेत गर्छ । मेडिकल उपकरणको ‘टुङ…टुङ’ आवाज, कुरुवाको होहल्ला, बिरामीको चहलपहल, एम्बुलेन्सको साइरन । बाँसबारीस्थित अस्पताल परिसरमा कोलाहलको बेग्लै कोलाज...
सामान्य चिकित्सा
महिलाले लगाउनैपर्ने ५ खोप
समयसँगै सुविधा बढ्दै गएपछि मानिसको जीवनशैली सहज बन्दै गएको छ । त्यससँगै विभिन्न संक्रमण र रोगको जोखिम पनि बढ्दै गएको छ । पुरुषको तुलनामा महिलालाई संक्रमण र रोगको जोखिम...
मुख तथा दन्त स्वास्थ्य
धुम्रपानले दाँतमा कस्तो असर पार्छ ?
मुख धुम्रपानले सबैभन्दा पहिले असर गर्ने अंग हो । लगातार धुम्रपान गर्नाले दाँत, गिजा र गालामा समस्या निम्त्याउँछ । सुर्तीजन्य पदार्थमा हुने हानिकारक रसायनले दाँत र मुख स्वास्थ्य बिगार्दै...
डा. श्यामकाजी महर्जन दन्त चिकित्सक
मिर्गौला तथा मुत्र रोग
मिर्गौलामा पत्थरी किन हुन्छ, उपचार के छ ?
मिर्गौलाले रगतलाई फिल्टर गर्दा त्यसबाट सोडियम र क्याल्सियमका साथै अन्य मिनरल्सका अवशेष राम्रा कणहरूको रुपमा निस्किएर युरेटरको माध्यमबाट ब्लेडरसम्म पुग्छ, जुन पिसाबसँगै शरीरबाट बाहिर निस्किन्छ । तर कहिलेकाहीं रगतमा...
डा. रविनबहादुर बस्नेत प्रमुख कन्सल्टेन्ट युरोसर्जन
पेट तथा कलेजो रोग
हेपाटाइटिसको समयमै उपचार नभए कलेजोमा हानि पुग्छ
कलेजोले हामीले खाएको खानेकुराबाट प्राप्त पोषक तत्वलाई ग्रहण, प्रशोधन, रगत छान्नेदेखि संक्रमणविरुद्ध लड्छ । यस्तोमा कुनै कारणवश कलेजो सुन्निएर क्षति पुगेमा यसको कार्य प्रभावित हुन्छ । कलेजो सुन्निने प्रमुख...
डा. अजित खनाल कन्सल्टेन्ट ग्यास्ट्रोइन्ट्रोलोजिस्ट
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
गर्भावस्थामा कुन महिनादेखि लामो यात्रा गर्नुहुँदैन ?
गर्भावस्थाको समयमा महिलाले अन्य समयमा भन्दा धेरै आफ्नो हेरचाह गर्नुपर्छ । उठ्दा, बस्दा र हिंड्दा सावधानी अपनाउनुका साथै खानपानमा पनि धेरै ध्यान पुर्याउनुपर्छ । त्यसैगरी गर्भावस्थामा यात्रा गर्नुअघि पनि...
डा. बालकृष्ण साह प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
गर्भावस्थामा पोषण : के खाने, के नखाने ?
गर्भावस्था महिलाले शारीरिक र भावनात्मक परिवर्तन भोग्छन् । यी परिवर्तन हुँदा आमा र पेटमा हुर्किंदै गएको शिशुको विकासका लागि पोषण सबैभन्दा आवश्यक तत्व हो । किनकि, गर्भावस्थामा आमाले सेवन...
डा. उपमा बस्नेत प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
दही सर्वोत्तम पेय हो ?
दही कसरी बन्यो होला ? यस्तो सर्वोत्तम पेय बनाउन कसले सिक्यो होला ? चाखलाग्दो प्रश्न हुन् यी । पौराणिक ग्रन्थहरुमा दहीको प्रसंग पाइन्छ । भगवान श्रीकृष्णले बाल्यकालमा दही चोरेर...
सामान्य चिकित्सा
बिरामीको मनोबल बढाउन डाक्टरले के गर्ने ? (भिडियो)
मानसिक हिसाबले कुनै पनि कुराप्रति सकारात्मक दृष्टिकोण राखेर यसले मलाई राम्रो गर्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ भने त्यसलाई ‘प्लेसिबो’ भनिन्छ । जस्तो- एकदमै पेट दुखिरहेको छ, जँचाउन अस्पताल गइयो र...
डा. आशिष ढकाल मानसिक रोग विशेषज्ञ
मिर्गौला तथा मुत्र रोग
मिर्गौलाले कसरी काम गर्छ ?
काठमाडौं । प्रसिद्ध मेडिकल जर्नल ‘द ल्यान्सेट’का अनुसार सन् २०१९ सम्ममा विश्वभर करिब ७० करोड मानिस जीर्ण खालको मिर्गौला रोग (क्रोनिक किड्नी डिजिज अर्थात् सीकेडी) ले ग्रसित छन् ।...
सामान्य चिकित्सा
मान्छे किन बूढो हुन्छ ?
बूढो हुनु स्वभाविक जीवन प्रक्रिया हो । तर पनि बूढो भइहाल्न सायदै मानिसलाई मन पर्ला । मानिसको उमेर बढ्दै जाँदा हरेक गतिविधिमा परिवर्तन आउन थाल्छ । आँखा कमजोर हुन...
छाला तथा सौन्दर्य रोग
धेरैलाई सताउने छालारोग ‘एक्जिमा’ के हो ?
छालासम्बन्धी समस्यामध्ये सबैभन्दा बढी ‘एक्जिमा’को समस्या लिएर अस्पताल धाउनेको संख्या बढी छ । काठमाडौंस्थित सिभिल अस्पतालले गरेको एक अध्ययनले पनि छालासम्बन्धी सबैभन्दा बढी देखिने पाँच प्रमुख रोगमध्ये एक्जिमा रहेको...
डा. प्रज्ज्वल पुडासैनी छाला, यौन तथा कपाल प्रत्यारोपण विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
शरीर विज्ञान : किन लाग्छ निद्रा ?
तपाईं कति घण्टासम्म जाग्राम रहनुहुन्छ ? वा कति दिनसम्म निरन्तर ननिदाई काम गरिरहन सक्नुहुन्छ ? सम्भवत: यसको अभ्यास र अनुभव तपाईंसँग छैन । र, अभ्यास गर्न सायदै सकिएला ।...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
मानसिक स्वास्थ्य : ११ भ्रम र सत्य
मानसिक स्वास्थ्यबारे धेरै खालका भ्रम शताब्दीऔंदेखि फैलिंदै आएका छन् । कतिपयले यसलाई भूत र प्रेतको असर वा पूर्वजन्मको फलसँग जोड्ने गर्छन् भने कतिपयले मानसिक रोगलाई पागलपनको संज्ञा दिन्छन् ।...
आहार तथा पोषण
लामो आयु बाँच्न कस्तो डाइट प्लान अपनाउने ?
खानपान र जीवनशैली अव्यवस्थित हुँदा स्वास्थ्यमा विभिन्न समस्या निम्तिन्छ । यसले दीर्घरोदेखि अकस्मात् मृत्युसम्मको जोखिम हुनसक्छ । स्वास्थ्य विज्ञहरुका अनुसार हामीले जे खाएपनि त्यसले स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष असर पार्छ ।...
आयुर्वेद
पलेंटी कसेर बसेर खानु पाचनका लागि कति फाइदाजनक ?
भुईंमा पलेंटी कसेर बसेर खाने नेपाली परम्परा नै हो । आधुनिक जीवनशैलीसँगै अहिले टेबल-कुर्सीमा बसेर खाने चलन व्यापक छ । यस्तोमा प्रश्न उठ्छ कुर्सीमा बसेर खानु राम्रो कि पलेंटी...
डा. पुनेश्वर केशरी आयुर्वेदिक चिकित्सक
पेट तथा कलेजो रोग
पेट के हो ? विस्तृतमा बुझौं
काठमाडौं । पाचन प्रणालीबारे एकपटक सोच्न बस्यो भने दिमागमा एउटा शब्द आउँछ ‘पेट’ । यो शरीरको त्यस्तो भाग हो, जुन हामी कि त अति भोक लागेको बेलामा सोच्छौं वा...
सामान्य चिकित्सा
बालबालिकाले कति पानी पिउनुपर्छ ?
अस्ट्रेलियाको बालर्याट क्लारेन्डन कलेजले गत महिना पाँचदेखि नौ कक्षासम्म पढ्ने विद्यार्थीहरुका लागि कक्षामा पानीका बोतलको प्रयोगमा प्रतिबन्ध लगाएर एउटा परीक्षण गर्यो । विद्यालयका अनुसार प्रारम्भिक प्रतिक्रियाका आधारमा के पत्ता...
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
भजाइनल सिस्टको कारण र उपचार
पाठेघरमा मासु पलाएको सुन्नुभएको होला । तर के तपाईंलाई थाहा छ योनीमा पनि मासु पलाउन सक्छ ? योनीमा मासु पलाउने समस्यालाई चिकित्सकीय भाषा ‘भजाइनल सिस्ट’ भनिन्छ । जसको बेलैमा...
डा. सविता थापा प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
लगातार किन आउँछ हाइ ?
सुतेर उठ्दा, थकाइ लाग्दा, निद्रा नपुग्दा, भोक लाग्दा, तनाव हुँदा हाइ आउने गर्छ । हाइ आउनु एउटा इन्भोलिन्टरी मुभमेन्ट हो अर्थात् आफूले चाहेर होइन, नचाहेर हुने कुरा हो ।...
डा. प्रशान्त त्रिपाठी इन्टनरल मेडिसिन
आहार तथा पोषण
पपकर्नले हानि त गरिरहेको छैन ?
खासगरी सिनेमा हलमा पपकर्नको खपत धेरै हुने गरेको छ । पपकर्न खाँदै सिनेमा हेर्नुको मज्जा छुट्टै हुन्छ । पपकर्न सादादेखि विभिन्न फ्लेबरमा समेत पाइन्छ । सिनेमा घर मात्र होइन,...
प्रणिती सिंह क्लिनिकल बेरियाट्रिक तथा पोषणविद्
छाला तथा सौन्दर्य रोग
स्ट्रेच मार्क हट्छ ?
छाला तन्किएर शरीरको विभिन्न भागमा आउने दाग वा सेतो धर्सा आउनुलाई स्ट्रेच मार्क भनिन्छ । विशेषगरी गर्भवती महिलामा पाखुरा, स्तन, तिघ्रा, हिपमा यस्तो सेतो धर्सा आउने गर्छ । यस्तै...
डा. उमा केयल छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ
सर्पदंश
सर्पले टोकेको उपचार कहाँ, कसरी ?
सर्पदंश विशेषज्ञ डा. कमल देवकोटा भन्छन्, ‘अहिले सर्पदशंको घटना बढेको छ । सर्पको टोकाइबाट मृत्युसम्म भएको घटना पनि सुनिन्छ । तर यसको अर्थ सर्प विषालु हुँदै गएको वा सर्पको...
मुख तथा दन्त स्वास्थ्य
गिजाको समस्याले मस्तिष्कमा समेत असर पुर्याउँछ (भिडियो)
गिजाको समस्या यस्तो समस्या हो, जुन जटिल अवस्थामा पुगिसक्दा पनि बिरामीहरूले ध्यान दिएका हुँदैनन् । गिजाको समस्या निम्तिने मुख्य कारण भनेको मुखको स्वास्थ्यमा ध्यान नदिनु हो । यदि गिजामा...
डा. नियुक्ति अर्जेल गिजा तथा दन्तरोग विशेषज्ञ
क्यान्सर
क्यान्सरबारे ११ भ्रम र सत्य
हाम्रो शरीरमा अनगिन्ती कोषिकाहरु हुन्छन् । यसमध्ये नयाँ बन्ने कोष र कोषिकाहरुको वृद्धिको क्रम सामान्य अवस्थामा कोषभित्र रहेको डीएनएले नियन्त्रण गरिरहेको हुन्छ । तर खराब जीवनशैली र बाह्य वातावरणीय...
डा. अरुण शाही क्यान्सररोग विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
भोक लाग्दा रिस किन उठ्छ ?
काठमाडौं । भोक लाग्नु एक शारीरिक प्रक्रिया हो । जब भोक लाग्छ,सबै काम छोडेर पहिले खानामा ध्यान जान्छ । कतिपय मानिस यस्ता हुन्छन् जसलाई भोक लागेपछि रिस उठ्छ ।...
आहार तथा पोषण
१६ वा १८ घण्टे फास्टिङ : निम्त्याउन सक्छ विभिन्न स्वास्थ्य समस्या
काठमाडौं । पछिल्लो समय मोटोपन नियन्त्रण गर्न र विभिन्न रोगबाट मुक्त हुन ‘इन्टरमिटेन्ट फास्टिङ’ बस्ने चलन छ । जस्तो कि १६ घण्टे, १८ घण्टे उपवास । यस्तो फास्टिङमा समयलाई...
सामान्य चिकित्सा
के हो पारिवारिक चिकित्सा ?
पारिवारिक चिकित्सा एक प्रकारको मनोवैज्ञानिक परामर्श हो । जसले परिवारमा हुने मनोवैज्ञानिक स्वास्थ्य समस्याको हल गर्ने हरसम्भव प्रयास गर्छ । यो यस्तो थेरापी हो, जसले परिवारका सदस्यबीच मनमुटाव वा...
आहार तथा पोषण
स्कुलको खानपानले पनि निम्त्याउँदैछ बालबालिकामा ग्यास्ट्रिक र अल्सरको समस्या
पहिले प्रायजसो वयस्कलाई मात्रै ग्यास्ट्रिक र अल्सरको समस्या देखिन्थ्यो । तर हिजोआज स्कुल, कलेज पढ्ने बालबालिका र किशोरकिशोरी धेरैलाई ग्यास्ट्रिकको समस्या देखिन्छ । यसो हुनुमा बदलिंदो खानपान र जीवनशैली...
प्रा. डा. सुवास भट्टराई वरिष्ठ पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
इन्जाइमले शरीरमा के काम गर्छ ?
शरीरभित्र हुने रासायनिक गतिविधिहरूकै कारण मानिस जीवित र स्वस्थ रहन्छ । यी रासायनिक गतिविधिलाई गति दिने काम मानव शरीरको प्रत्येक कोषिकामा रहेको हजारौं इन्जाइमको हो । सरल भाषामा बुझ्ने...
मधुमेह तथा थाइराइड रोग
मधुमेह कसरी हुन्छ ? विस्तृतमा बुझौं
काठमाडौं । हामीले जति पनि खाना खाएका हुन्छौं, पचाउने प्रक्रियामा त्यो खाना ग्लुकोज (चिनी) बनेर रगतमा मिसिन्छ । ग्लुकोज पचाउन शरीरमा रहेको प्यान्क्रियाज ग्रन्थीले इन्सुलिन उत्पादन गर्छ । इन्सुलिनले...
सामान्य चिकित्सा
मल्टिपल स्क्लेरोसिस कस्तो रोग हो ?
आफ्नै शरीरलाई एन्टिबडीले नचिनेर नसाको झिल्ली बिगार्ने रोग मल्टिपल स्क्लेरोसिस हो । एन्टिबडीले माइलिन म्यान् अर्थात् नसामा भएको खोलमा क्षति पुर्याउँछ । मल्टिपल स्क्लेरोसिस हुँदा हातखुट्टा लाटो हुने वा...
डा. दीपेश शाक्य वरिष्ठ नसारोग विशेषज्ञ
बालरोग
बालबालिकामा कब्जियतको कारण र उपचार
बालबालिका अस्पताल आउने प्रमुख कारणमध्ये एक कारण कब्जियत हो । हरेक तीनमध्ये एक जना बालबालिकामा कब्जियतको कुनै न कुनै समस्या देखिन्छ । दुई वर्षदेखि चार वर्षको उमेर समूहका बालबालिकामा...
डा. लक्ष्मण परियार बालरोग विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
पुरूषको छाती महिलाको स्तनजस्तै हुनुको कारण र समाधान
एकजना २५ वर्षीय पुरूषले विगत केही वर्षदेखि आफ्नो छाती महिलाको स्तन जस्तै भएको बताए । यसकारण अन्य पुरूषको उपस्थितिमा लुगा फेर्न नमिल्ने बताए । उनको छातीको आकार त्यस्तो हुनुको...
डा. रन्जित बराल वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ तथा उड्डयन चिकित्सा परामर्शदाता एवं जनरल फिजिसियन
आहार तथा पोषण
ब्रेकफास्टबारे ठूलो द्विविधा : अनिवार्य खानैपर्छ कि आवश्यक छैन ?
काठमाडौं । ब्रेकफास्ट अर्थात् नास्ता । यो सर्वव्यापी शब्द मात्र नभई जीवन पद्धति पनि हो । रातभरको विश्रामपछि खालीपेटमा केही खाएर दिनको आरम्भ गर्ने प्रचलन छ । त्यही बिहानको...
रेबिज
कस्तो अवस्थामा रेबिजविरुद्ध सुई लगाउने ?
रेबिज भाइरसबाट लाग्ने रोग हो । यो मुख्यतया जनावरमा लाग्ने रोग हो तर यो संक्रमित जनावरबाट मानिसमा पनि सर्छ । यो भाइरस संक्रमित जनावरको र्यालमा रहन्छ र जब जनावरले...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
एन्जाइटीको कारण हुनसक्छ प्यानिक अट्याक
प्यानिक अट्याक एक प्रकारको मस्तिष्कमा हुने आक्रमण हो । यसमा एक्कासि डर लाग्ने हुन्छ । प्यानिक अट्याक हुँदा सास फेर्न गाह्रो हुने, मुटुको चाल बढ्ने, हातखुट्टा काँप्ने लगायत विभिन्न...
साधना थापा साइकोथेरापिस्ट तथा एक्प्रेसिभ आर्ट्स थेरापिस्ट
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
आजका वयस्कले गर्ने व्यवहारसँग जोडिएको हुन्छ बालबालिकाको भविष्य
हरेक मानिसले आफ्नो बारेमा अरुले के सोचिरहेका होलान् भनेर मनमा लाग्न सक्छ । कतिले त आफ्नो काम गर्ने हो अरुले जेसुकै सोचे पनि आफूले काम गर्दै जाने हो पनि...
आहार तथा पोषण
शरीरलाई यसकारण जरुरी हुन्छ म्याग्नेसियम
हाम्रो शरीर बन्न र चलायमान हुन धेरै खालका पोषक तत्व आवश्यक हुन्छ । जसमध्ये एक हो म्याग्नेसियम । शरीरमा प्रमुख सात प्रकारका खनिज हुन्छन्, एसियम, कोलोराइड, म्याग्नेसियम, फस्फोरस, पोटासियम,...
डा. अनाम प्याकुरेल जनरल प्राक्टिसनर
सामान्य चिकित्सा
१० राम्रा बानी, जसले सधैं स्वस्थ रहन मद्दत गर्छ
भनिन्छ, स्वास्थ्य नै धन हो । त्यसकारण आफूलाई स्वस्थ राख्नु जीवनको सबैभन्दा महत्वपूर्ण कुरा हो । राम्रो स्वास्थ्यका लागि धेरै त्यस्तो केही गर्नुपर्दैन । सजिलै साना-साना कुराहरुलाई व्यवस्थापन गरेर...
संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)
यी लक्षण देखिए हुनसक्छ हैजा
हाल उखरमाउलो गर्मीसँगै पिउने पानीको माग पनि ह्वात्तै बढेको छ । बजारमा उपलब्ध पिउने पानी सबै सफा र सुरक्षित नहुन पनि सक्छ । विगत केही वर्षयता विशेषगरी गर्मी बढ्दै...
डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ
मिर्गौला तथा मुत्र रोग
मिर्गौला र पित्तथैली बाहेक अन्य ठाउँमा पनि हुनसक्छ पत्थरी
मानव शरीरको सबै अचम्मको क्षमतामध्ये सबैभन्दा अनौठो भनेको ढुंगा उत्पादन गर्ने क्षमता हो । मिर्गौलाको पत्थरी वा पित्तथैलीको पत्थरी र त्यसबाट हुने समस्याबारे हामी सबैले सुनेकै हुन्छौं । तर...
छाला तथा सौन्दर्य रोग
छालासम्बन्धी १० भ्रम र सत्य
छालालाई कसरी चम्किलो, सफा र मुलायम बनाउने ? सम्भवत: हामी सबैको मनमा उठ्ने साझा प्रश्न हुन् यी । शारीरिक सौन्दर्यको सबैभन्दा महत्वपूर्ण हिस्सा हो, छाला । यद्यपि छालाको चमक,...
डा. मोहन भुसाल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
रात्रिकालीन काम गर्नेलाई कुन-कुन रोगको जोखिम ?
काठमाडौं । धेरैजसो काम दिनमा नै सम्पन्न हुन्छन् । तर केही अत्यावश्यक काम भने दिनरात भनेर हुँदैन, ती काम राति पनि सुचारु राख्नुपर्ने जरुरी हुन्छ । विशेषगरी डाक्टर, नर्स,...
बालरोग
गर्मीयाममा ठेउलाबाट कसरी बच्ने ?
गर्मी बढेसँगै विभिन्न स्वास्थ्य समस्या देखिन थालेको छ । त्यसमाथि पनि गर्मीले बालबालिकामा धेरै असर पारिरहेको छ । गर्मीयाममा बालबालिकामा धेरै देखिने रोगमध्ये पर्छ चिकेनपक्स अर्थात् ठेउला । ठेउला...
डा. कविता केयल बालरोग विशेषज्ञ
बालरोग
बाल्यकालको नकारात्मक अनुभवले हुनसक्छ दीर्घकालीन मानसिक समस्या
कान्ति बाल अस्पतालका मनोचिकित्सकको टोलीले करिब दुई वर्षअघि देशभरका बाल सुधारगृहमा रहेका ६७० जनामा अध्ययन गरेको थियो । जसमध्ये ३० प्रतिशतमा मानसिक समस्या देखियो । जसमा ७० प्रतिशतमा चारभन्दा...
डा. उत्कर्ष कार्की बालबालिका तथा किशोरकिशोरी मनोचिकित्सक
आहार तथा पोषण
मधुमेहका बिरामीले आँप खान हुन्छ कि हुँदैन ?
अहिले बजारमा आँपको सिजन छ । मौसम अनुकूल फलफूल सेवन गर्नु स्वास्थ्यका लागि लाभदायक पनि मानिन्छ । आँप स्वादिलो त हुन्छ नै यसबाट शरीरलाई आवश्यक पोषक तत्त्व पनि मिल्छ...
मोदनाथ पौडेल पोषणविद्
इन्डोक्राइन (हर्मोन रोग)
५ कारण, जसले हर्मोन असन्तुलन गराउँछ
शरीरमा हर्मोनको उत्पादन आवश्यकताभन्दा धेरै वा थोरै भएको अवस्थालाई हर्मोनल असन्तुलन अर्थात् हर्मोनल गडबडी भनिन्छ । इन्डोक्राइन ग्रन्थीहरूद्वारा उत्पादित एक रसायन हो हार्मोन । यसमा पिट्युटरी ग्रन्थी, थाइराइड र...
डा. मधु पाण्डे मधुमेह, थाइराइड र हार्मोन विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
हाम्रा बालबालिकाले पौष्टिक खानेकुरा पाएका छन् ?
के हाम्रा बालबालिकाहरुले स्वस्थ खानेकुरा खाइरहेका छन् ? के साँच्चै उनीहरुले उमेर अनुकूल पर्याप्त पोषक तत्वहरु पाइरहेका छन् त ? शतप्रतिशत छैन । किनभने पाँच वर्षमुनिका करिब एक लाख...
बबिता अधिकारी पोषणविद्
यौन तथा प्रजनन रोग
यौनरोगलाई सामान्य रुपमा लिनुहुँदैन (भिडियो)
समाजमा लाज र संकोचका कारण यौनरोगको बारेमा मानिसहरु खुलेर कुरा गर्दैनन् । कतिपयले रोग लुकाएर बसेका हुन्छन् । त्यसैले यस्ता रोग कसरी लाग्छ, त्यसको निदान र उपचार कसरी हुन्छ...
डा. विक्रान्त ढकाल छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
नर्सलाई कुन रोगको जोखिम ?
विश्व स्वास्थ्य संगठनको मापदण्डअनुसार आईसीयू र भेन्टिलेटरमा उपचाररत एक जना बिरामीका लागि एक जना नर्सको आवश्यकता पर्छ । साधारण शय्यामा भने एक जना नर्सले ६ जनासम्म बिरामी हेर्नुपर्ने हुन्छ...
वाथ रोग (युरिक एसिड)
विस्तृतमा बुझौं, बाथरोग के हो ?
बाथरोग एक प्रकारको अटोइम्युन डिजिज (रोग) हो । अटोइम्युनिटी भन्नाले आफ्नै शरीरको रोगप्रतिरोधी क्षमतामा गडबडी हुँदा जीवाणुसँग लड्ने कोषिकाहरुले जोर्नीलाई बिगार्छ, जसकारण बाथरोग देखापर्छ । यसलाई ‘दुखाइको रोग’ पनि...
डा. प्रयुश शर्मा बाथरोग विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
खानामा प्रोटिनको मात्रा बढी वा कम हुँदा कस्तो समस्या हुनसक्छ ?
राम्रो स्वास्थ्यका लागि प्रशस्त प्रोटिनयुक्त आहारको सेवन गर्नुपर्छ भन्ने आम धारणा छ । तर कुनै पनि मानिसको शरीरलाई कति मात्रामा प्रोटिनको आवश्यकता पर्छ भन्ने कुरा उसको शरीर, तौल, मांसपेशी,...
आयुष अधिकारी पोषणविद्
आहार तथा पोषण
मेवा पेटका लागि कसरी ‘रामवाण’ ?
पेटको स्वास्थ्यका लागि त ‘रामवाण’ नै मानिन्छ मेवा । यसमा पाइने पपेन नामक एन्जाइमले पाचन प्रणाली सुधार गर्नुका साथै कब्जियत हुनबाट जोगाउँछ । मेवामा एन्टिअक्सिडेन्ट पनि पाइन्छ । यसले...
डा. उमा कोइराला पोषणविद
पेट तथा कलेजो रोग
रक्सी पिउने व्यक्तिमा अचानक दिसा र बान्तामा रगत देखिए के हुन्छ ?
लामो समयदेखि रक्सी पिउने व्यक्तिमा कहिलेकाहीं अचानक रगत बान्ता गर्ने वा दिसामा पनि रगत देखिने समस्या हुनसक्छ । यो एक आपतकालीन अवस्था हो । जब रगत बान्ता गर्न थाल्छन्,...
डा. शशीकुमार थापा वरिष्ठ ग्यास्ट्रोलोजिस्ट
हाड जोर्नी तथा नसा रोग
खुट्टा सुन्निने समस्या छ ? यी ६ रोगको संकेत पनि हुनसक्छ
खुट्टा सामान्य सुन्निने समस्या त धेरैमा देखिन्छ । लामो दूरीको बस वा हवाईजहाजमा यात्रा गर्दा, लामो समय उभिएर यात्रा वा काम गर्दा, कीराले टोक्दा, लड्दा, कतै ठोक्किएर लाग्ने चोटपटक...
डा. अमित गौली कन्सल्टेन्ट फिजिसियन, इन्टरनल मेडिसिन
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
गर्भको शिशु र आमालाई जोखिम हुनसक्ने प्रिक्लेमसिया के हो ?
विश्वका करिब १५ प्रतिशत गर्भवती महिला उच्च रक्तचापको जोखिममा पर्छन् । उच्च रक्तचाप नियन्त्रणमा आउन नसकेमा प्रिक्लेमसिया जस्तो गम्भीर समस्या देखिने सम्भावना उच्च रहन्छ । जसको बेलैमा पहिचान र...
डा. सविता थापा प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
बच्चाको व्यवहारमा आएको परिवर्तनलाई अभिभावकले गर्नुहुँदैन बेवास्ता
काठमाडौं । काठमाडौंकी नौ वर्षीय श्रेया बस्नेत (नाम परिवर्तन)ले एक्कासि धेरै कुरा बिर्सन थालिन् । उनलाई केही कुरा सोध्यो भने उनको जवाफ सधैं ‘मलाई थाहा छैन’ भन्ने हुन्थ्यो ।...
सामान्य चिकित्सा
हिटस्ट्रोक कसरी हुन्छ ?
केही दिनअघि मात्रै बलिउड अभिनेता शाहरुख खानलाई हिट-स्ट्रोक भएपछि अस्पताल भर्ना गर्नुपर्यो । आईपीएल क्रिकेटको दौरान उनलाई अत्याधिक गर्मीका कारण हिटस्ट्रोक भएको थियो । अहिले उनी अस्पतालबाट डिस्चार्ज भइसकेका...
प्रा.डा. लोचन कार्की जनरल फिजिसियन
छाला तथा सौन्दर्य रोग
‘घामबाट बच्न मात्र होइन, चाउरीपन रोक्न पनि सनस्क्रिन आवश्यक’ (भिडियो)
काठमाडौं । घामबाट बच्न सनस्क्रिन लगाउन चिकित्सकहरुले सुझाउने गर्छन् । सूर्यको हानिकारक विकिरणबाट छालालाई जोगाउन यसले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । घामबाट बच्न दैनिकरुपमा नै सनस्क्रिन लगाउन चिकित्सकहरु सुझाउँछन् ।...
नाक, कान तथा घाँटीरोग
बारम्बार टन्सिल संक्रमण भएमा कस्तो जोखिम हुन्छ ?
घाँटी र जिब्रोको पछाडि भागमा दुवैतिर बदाम आकारको दुईवटा ग्रन्थी हुन्छन्, जसलाई टन्सिल भनिन्छ । यिनै ग्रन्थी सुन्निएर समस्या आउँदा घाँटी दुख्छ, जसलाई टन्सिलाइटिस भनिन्छ । यो ग्रन्थीले रोगसँग...
डा. नवीन लागेजु नाक कान घाँटीरोग विशेषज्ञ
संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)
केपी सब-भेरियन्टले नेपालमा कस्तो प्रभाव पार्ला ?
नेपालमा हालै ओमिक्रोन भेरियन्टको अर्को नयाँ स्वरुप (जेनेटिक म्युटेसन) अर्थात् केपी सब-भेरियन्ट (केपी १, २, ३ र ४ ) देखिएको जानकारी राष्ट्रिय जनस्वास्थ प्रयोगशालाले दिएको छ । विशेषगरी केपी...
डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ
छाला तथा सौन्दर्य रोग
रक्सी पिउँदा छालामा कस्तो असर पर्छ ?
रक्सी पिउनुका अनेकौं बेफाइदा छन् । यसले स्वास्थ्यमा विभिन्न असर पुर्याउँछ । रक्सीले छालामा पनि असर पुर्याउँछ भन्ने विषयमा भने कमै चर्चा भएको पाइन्छ । रक्सीले शरीरमा पानी र...
डा. विकास पौडेल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ
छाला तथा सौन्दर्य रोग
पौडी खेल्दा के-के कुरामा ध्यान दिने ?
गर्मीको मौसममा स्वीमिङ पुलमा गएर पौडिनुको मज्जा नै बेग्लै हुन्छ । पौडी खेल्दा शरीरलाई शीतलता प्रदान गर्नुका साथै मन चंगा भएर शरीर पनि फूर्तिलो हुन्छ । तर पौडी खेल्न जानुअघि...
बालरोग
कस्तो अवस्थामा बच्चालाई एनआईसीयूमा राखिन्छ ?
जन्मिनेबित्तिकै शिशुमा श्वासप्रश्वाससम्बन्धी समस्या भएमा एनआईसीयूमा राखिन्छ । नवजात शिशुलाई राखिने भेन्टिलेटरसहितको उपचार कक्षलाई नवजात शिशु सघन उपचार कक्ष अर्थात् एनआईसीयू भनिन्छ । कस्तो अवस्थामा एनआईसीयूमा राखिन्छ ? शिशु...
डा. कल्पना उपाध्याय सुवेदी प्रमुख कन्सल्टेन्ट बालरोग विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
तौल घटाउने सप्लिमेन्ट खान सुझाउँदैनन् चिकित्सक, बजारमा किन छ्यापछ्याप्ती ?
काठमाडौं । पछिल्लो समय जीवनशैली परिवर्तनसँगै मोटोपनको समस्याबाट पीडित हुनेको संख्या बढ्दो छ । बढेको वजनलाई कम गराउन मानिसहरु विभिन्न उपाय अपनाउने गर्छन् । कोही व्यायाम गर्न थाल्छन्, कोही...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
अनियन्त्रित रिसले स्वास्थ्यमा कस्तो असर पार्छ ?
रिस उठ्नु स्वभाविक क्रिया हो । तर जब यो अनियन्त्रित हुन्छ, त्यसबेला भने समस्या निम्त्याउँछ । रिसअनुसार जीवन चल्न थाल्छ । अत्याधिक रिसले काममा, सम्बन्धमा मात्र होइन, गुण्स्तरीय जीवनमै...
डा. अनन्तप्रसाद अधिकारी वरिष्ठ मनोचिकित्सक
आहार तथा पोषण
कृत्रिम रुपमा पकाइएका फलफूलबारे जान्नैपर्ने कुरा
ताजा अनि पाकेका फलफूलमा पर्याप्त मात्रामा भिटामिन, खनिज, एन्टिअक्सिडेन्ट पाइने हुँदा यसले गर्मीमा शीतलता र तत्काल ऊर्जा प्रदान गर्न मद्दत गर्छ । पानीको मात्रा पर्याप्त हुने हुँदा ताजा फलफूलले...
मधुमेह तथा थाइराइड रोग
मधुमेह : १० भ्रम र सत्य
विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ)का अनुसार विश्वको कुल जनसंख्यामध्ये ४५ करोडमा मधुमेह छ । तीमध्ये थप ४५ करोडलाई आफूलाई मधुमेह लागेको थाहा नै छैन । यसरी थाहा नहुनुमा समाजमा फैलिएको...
डा. रुपक भारी हार्मोन, थाइराइड तथा मधुमेह रोग विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
राँगाको मासुमा हुनसक्छ फित्तेजुका, के हानि गर्छ ?
काठमाडौं । भक्तपुरको दुई पोखरीस्थित एक होटल व्यवसायी भन्छन्- ‘राँगाको ताजा मासुमा पनि जुका भेटिन्छ । काट्दा काट्दैको मासुमा कसरी जुका पर्छ ?’ मःम वा अन्य परिकार बनाउनका लागि...
पेट तथा कलेजो रोग
किन हुन्छ दिसा गडबड ? (भिडियो)
सामान्य पाचन प्रणालीमा शरीरले निकाल्नुपर्ने दिसामा परिवर्तन आउनुलाई दिसामा गडबडी भनिन्छ । चाहे त्यो झाडापखाला होस् वा कब्जियत । खराब जीवनशैली र खानपानको कारण धेरै मानिसमा पेटसम्बन्धी विभिन्न समस्या...
डा. अवशेष भण्डारी जनरल फिजिसियन, पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
‘जन्मिएको पाँच दिनपछि मात्र आफ्नो बच्चा हेर्न र स्पर्श गर्न पाएँ’
आफू गर्भवती भएको थाहा पाउँदा म छायांकनमा व्यस्त थिएँ । फिल्मको काम सुरु भइसकेको थियो र बीचमा छाड्ने अवस्था थिएन । त्यसैले मैले विश्राम लिइनँ । गर्भमा बच्चा हुर्कंदै...
सामान्य चिकित्सा
११० वर्षका भिनसेन्ट : आफ्नो काम आफैं गर्छन्, अझै चलाउँछन् गाडी
अमेरिकाको न्युजर्सी बस्ने ११० वर्षीय भिनसेन्ट ड्रान्सफिल्ड बिहानपख आफैं कार चलाएर कफी पिउन र लन्चका लागि क्याफे जान्छन् । उनको स्वास्थ्यमा कुनै ठूलो समस्या छैन सामान्य घुँडा दुख्नेबाहेक ।...
नेत्ररोग
अभिभावकले नै बच्चालाई आँखाको दृष्टि समस्यामा धकेल्दैछन्
विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ)को पछिल्लो तथ्यांकअनुसार विश्वमा हाल करिब दुई अर्ब ६० करोड मानिसमा कुनै न कुनै रुपमा आँखामा समस्या छ । सन् २०५० सम्म यो संख्या बढेर पाँच...
दीपककुमार साह वरिष्ठ दृष्टि विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
फुड लेबल के हो, त्यसमा के-के लेखिएको हुन्छ ?
बजारमा सजिलै पाइने प्याकेट बन्द खानेकुरा हाम्रो खानाको मुख्य हिस्सा भएको छ । तर ग्राहकहरूले त्यस्ता प्याकेटबन्द खाद्यवस्तु किन्दा प्रायः त्यसको म्याद सकिने मिति र यसको मूल्य हेर्छन् ।...
अटिजम्
अटिजमको एक कारण ढिलो उमेरमा बच्चा जन्माउनु
काठमाडौं । पछिल्लो समय विवाह गर्ने उमेर पछाडि धकेलिइरहेको छ । ढिलो उमेरमा विवाह गर्ने र दाम्पत्य जीवन परिपक्व भएपछि मात्र सन्तान जन्माउने चलन छ । तर चिकित्सकहरू भने...
सामान्य चिकित्सा
टाउको दुखाइ : कुन सामान्य, कुन गम्भीर ?
टाउको दुखाइको अनुभव सबैले गरेकै हुन्छन् । टाउको दुख्नुका कारण विभिन्न हुन्छन् । कतिपय अवस्थामा टाउको आफैं दुख्छ भने कुनैबेला अन्य रोगका कारण पनि दुख्छ । टाउको दुखाइलाई चिकित्सकीय...
डा. दीपेश शाक्य वरिष्ठ नसारोग विशेषज्ञ
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
गर्भावस्थामा थाइराइड बढ्दा शिशुमा कस्तो असर पर्छ ?
गर्भावस्थामा थाइराइड बढ्ने समस्याले धेरै महिलालाई सताएको पाइन्छ । गर्भावस्थामा थाइराइडको स्तर बढ्दा आमा र गर्भमा रहेको शिशुको स्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर पर्छ । यसले भ्रूणको विकासमा असर गर्छ ।...
डा. विनय भट्टराई मधुमेह, हार्मोन तथा थाइराइड रोग विशेषज्ञ
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
अनलाइन जालबाट बच्चालाई कसरी जोगाउने ?
आजभोलिका बालबालिका कम उमेरमै इन्टरनेट प्रयोगकर्ता बनिरहेका छन् । संयुक्त राष्ट्र संघका अनुसार विश्वमा हरेक आधा सेकेन्डमा एक बच्चा अनलाइनमा हुन्छन् । यस्तोमा अनलाइन दुनियाँमा समेत बालबालिकाको बढ्दो पहुँचले...
आहार तथा पोषण
चुकन्दरले वास्तवमै शरीरमा रगत बढाउँछ ?
काठमाडौं । दैनिक जिम जाने, व्यायाम गर्ने र उच्च रक्तचापको समस्या भएकालाई पोषणविद्हरु चुकन्दर खाने सल्लाह दिन्छन् । शरीरमा रगतको कमी हुँदा र रगतमा हेमोग्लोबिनको कमी छ भने पनि...
सामान्य चिकित्सा
ट्राफिक प्रहरीलाई कुन रोगको जोखिम बढी ?
काठमाडौं । ललितपुरस्थित अल्का अस्पतालले काठमाडौं उपत्यकाका ट्राफिक प्रहरीको निःशुल्क स्वास्थ्य परीक्षण गरेको थियो, केही समयअघि । ३३८ जना ट्राफिक प्रहरीको स्वास्थ्य परीक्षणको क्रममा अधिकांशमा श्वासप्रश्वासको समस्या भेटियो ।...
छाला तथा सौन्दर्य रोग
गर्मीमा घमौराबाट कसरी बच्ने ?
गर्मीयाममा छालासम्बन्धी विभिन्न रोगले सताउँछ । त्यसमध्ये एक हो घमौरा आउनु । विशेषगरी तराई क्षेत्रमा त यो आम स्वास्थ्य समस्या नै बन्छ । घमौरा पसिनाको ग्रन्थीहरुबाट आउने एक प्रकारको...
डा. विकास पौडेल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
प्राकृतिक रुपमा पाचनप्रणाली सुधार गर्ने ११ तरिका
स्वस्थ रहनका लागि मानिसहरु विभिन्न कुरा अपनाइरहेका हुन्छन् । खानपानको शैलीदेखि व्यायामसम्मका कुरा यसमा पर्छन् । तर स्वस्थ रहनका लागि चलिरहेको आहार तथा जीवनशैली परिवर्तन गरे मात्रै पनि पुग्छ...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
हाम्रा नेताहरु किन अरुलाई घोचपेच र खिसिट्युरी मात्र गर्छन् ?
नेता, नाम नै काफी छ । अर्थात जसले नेतृत्व गर्छ, जसले अगुवाइ गर्छ ऊ नेता । चराचर जगत वा प्रकृतिको नियम नै के छ भने नेतृत्व उसैले गर्न सक्छ,...
डा. विजय ज्ञवाली साइको थेरापिस्ट तथा अकुपञ्चरिस्ट
सामान्य चिकित्सा
वर्षायाममा सागपात खाँदा सावधानी अपनाउनैपर्छ ?
स्वास्थ्यका लागि खानपानको मुख्य भूमिका हुन्छ । शरीरलाई आवश्यक पौष्टिक तत्व विभिन्न खानेकुराबाट प्राप्त हुन्छ । स्वस्थ रहन हरियो सागसब्जीको भूमिका महत्वपूर्ण हुन्छ । हरियो सागपातमा भिटामिन, खनिज पदार्थ...
नाक, कान तथा घाँटीरोग
‘मुगुमा मैले जे देखें, जो नदेख्नुपर्थ्यो’
हालैको साता हामी मुगु पुगेका थियौं । त्यहाँ नाक, कान, घाँटीको शिविर सञ्चालन हुँदै थियो । शिविरमा गाउँलेहरुको पंक्ति देख्दा लाग्थ्यो, यहाँ भएभरका मान्छे रोगी छन् । उनीहरु लामो...
डा. अरुण केसी नाक, कान, घाँटीरोग विशेषज्ञ
पायल्स, फिसर, फिस्टुला
मलद्वारमा हुने सबै समस्या पायल्स हो ?
पायल्स मलद्वारमा हुने समस्यामध्ये एक हो । मुख्यतया मलद्वार वरपर अर्थात मलद्वारको भित्री वा बाहिर नसाहरु फुल्ने वा सुन्निएको अवस्थालाई पायल्स भनिन्छ । पाचन प्रणालीमा समस्या आउँदा पायल्स हुने...
डा. प्रभाकर शाह जनरल तथा ल्याप्रोस्कोपिक सर्जन
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
उच्च रक्तचाप : १४ भ्रम र सत्यता
उच्च रक्तचाप अहिले आम समस्या नै बनेको छ । हरेक पाँच जनामध्ये एकजनामा उच्च रक्तचापको औषधि सेवन गरिरहेका बिरामी भेटिन्छन् । बिरामीको संख्या बढेसँगै सम्बन्धी व्यक्तिपिच्छे राय पनि सुनिन्छ...
डा. रोशन राउत वरिष्ठ मुटुरोग तथा मुटुको चाल विशेषज्ञ
प्राथमिक उपचार
कसैलाई चट्याङ लाग्यो, तुरुन्तै के गर्ने ?
प्रि-मनसुनसँगै नेपालमा चट्याङका घटना बढेका छन् । राष्ट्रिय विपद् न्यूनीकरण प्राधिकरणका अनुसार विगत ११ वर्षको तथ्यांकलाई हेर्दा नेपालमा प्रत्येक वर्ष सरदरमा चट्याङबाट मृत्यु हुनेको संख्या १०० हाराहारीमा छ ।...
डा. विमल चालिसे प्रमुख कन्सल्टेन्ट फिजिसियन
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
मुटुलाई किन चाहिन्छ चिल्लो पदार्थ ?
शरीरको महत्वपूर्ण अंग मुटुको स्वास्थ्यमा ख्याल गर्नु अपरिहार्य छ । व्यायाम, स्वस्थ खानपान र तनावमुक्त रहेर मुटुलाई स्वस्थ राख्न सकिन्छ । मुटुका लागि अन्य पौष्टिक तत्वसँगै फ्याट अर्थात् बोसो...
प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ
छाला तथा सौन्दर्य रोग
प्राकृतिक उपचार : खुट्टामा हिलोले खाए के गर्न सकिन्छ ?
खुट्टामा हिलोले खाने समस्या वर्षायाममा देखिने समस्या हो । हातखुट्टा हिलोले खाएमा हात र खुट्टाको काप-कापमा चिलाउने, छालाको कत्ला निस्किने, छाला रातो हुने, पानीको फोका उठ्ने सेतो पाप्रा जम्ने,...
डा. विजेन्द्र शाह वरिष्ठ सर्जन
स्नायु तथा नसा रोग
हातखुट्टा झमझमाउँछ, के उपचार गर्ने ?
हातखुट्टा झमझमाउँछ के गरौं ? धेरैले सोधिरहेको प्रश्न हो यो । लामो समय एउटै आसनमा बस्दा हात खुट्टा झमझमाउनु सामान्य हो । यद्यपि यस्तो समस्या अरुबेला पनि हुनसक्छ ।...
डा. सुनिल कोइराला वरिष्ठ कल्सल्टेन्ट न्युरोलोजिस्ट
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
उच्च रक्तचाप भएकालाई उपयोगी १३ खानेकुरा
कुनै रोग लाग्दा विशेष ध्यान दिनुपर्ने कुरा हो, खाना । दीर्घरोगीले त खानेकुरामा अझ धेरै सतर्क हुनुपर्छ । के खाँदा हुन्छ, के हुँदैन ? भन्ने जानिराख्नुपर्छ । खान नहुने...
डा. अभिषेक ठाकुर मुटुरोग विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
के हुन्छ जब हामी धेरै नुन खान्छौं ?
नुन सोडियम क्लोराइडबाट बनेको खनिज हो, जसमा ४० प्रतिशत सोडियम र ६० प्रतिशत क्लोराइड हुन्छ । शरीरका लागि सीमित मात्रामा नुन आवश्यक हुन्छ, किनकि शरीरमा पानीको मात्रा नियन्त्रित राख्नका...
वाथ रोग (युरिक एसिड)
युरिक एसिड कसरी हुन्छ ?
रगतमा पाइने तर शरीरका लागि काम नलाग्ने तत्व युरिक एसिड हो । यसलाई न्यून, सामान्य र उच्च गरी तीन मात्रामा वर्गीकरण गरिन्छ । युरिक एसिड सामान्य रहँदा कुनै हानि...
डा. सुमित आचार्य मिर्गौलारोग विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
सहरमा बस्नेलाई किन जरुरी छ भिटामिन डी सप्लिमेन्ट ?
भिटामिन ‘डी’ चिल्लोमा घुल्ने स्टेरोइडल (कोलेस्टेरोलबाट बनेको) भिटामिन हो । यो प्राकृतिक रुपमा दूध तथा दूधबाट बनेका परिकार, अन्डा, फिस आयल, माछामासु लगायतका खानेकुरामा पाइन्छ । तर भिटामिन डी...
अनुश्री आचार्य पोषणविद्
स्नायु तथा नसा रोग
‘जुत्ता सुँघाएर निको हुँदैन छारेरोग, उपचारको नयाँ प्रविधि छ’
पहिले–पहिले मानिसहरू भन्थे— ‘छारेरोग लागेकालाई जुत्ता सुँघाउनुपर्छ ।’ तर, यो एकदमै पुरातन र अवैज्ञानिक बुझाइ हो । हुनसक्छ, त्यसबेला यसबारे मान्छेमा ज्ञान थिएन । कोही अचानक बेहोश भएमा जुत्ता...
प्रा. डा. राजीव झा स्नायु, नसा तथा मेरुदण्डरोग विशेषज्ञ
मोटोपन
‘तौल घटाउन ८० प्रतिशत भूमिका खानाको हुन्छ’ (भिडियो)
आम मान्छेमा के धारणा छ भने मोटोपनको कारण खानपान नै हो । त्यसैले आफ्नो थालीबाट खानेकुराको मात्रा घटाएपछि पेटको बोसो पनि घट्छ भन्ने बुझाइ छ । ती व्यक्तिले खाना...
डा. सुनिल पौडेल प्राकृतिक चिकित्सक तथा दुखाइ विशेषज्ञ
यौन तथा प्रजनन रोग
यौन जीवनले कसरी मानसिक स्वास्थ्यमा प्रभाव पार्छ ?
हिन्दुशास्त्रको पुरुषार्थको अवधारणामा जीवनको चारवटा मुख्य खम्बाबारे वर्णन गरेको पाइन्छ । पहिलो धर्म, जसमा दैनिक गर्ने कार्य, नैतिकता, आदर्शका कुराहरु पर्छन् । त्यसपछि आउँछ, अर्थ । अर्थ भनेको काम...
डा. ऋत पौडेल मनोचिकित्सक तथा यौनविद्
आहार तथा पोषण
ओमेगा-३ सप्लिमेन्ट : कति र किन खाने ?
आजभोलि बजारमा धेरै नाम सुनिएको सप्लिमेन्टको नाम हो, ओमेगा–३ फ्याटी एसिड । यो पोलिस्याचुरेटेड फ्याटी एसिड हो, जुन वनस्पतिमा पाइन्छ । भट्मास, चिया सिड, ओखर र विभिन्न थरीका माछा...
डा. अनाम प्याकुरेल जनरल प्राक्टिसनर
पेट तथा कलेजो रोग
‘कलेजोमा बोसो जम्यो, अब के गर्ने ?’
कलेजोमा बोसो जम्यो, के गरौं ? यो आम प्रश्न हो अहिलेको सन्दर्भमा । खराब खानपान र जीवनशैलीको सोझो भार कलेजोमा परेको छ । अनावश्यक र अस्वस्थकर खानपान, ऐश आरामको...
डा. अखिलेश कश्यप पेट तथा कलेजोरोग विषेशज्ञ
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
८ गल्ती, जसले मुटुरोग लाग्न सक्छ
धेरैजसो रोग लाग्नुको पछाडि हामी स्वयं कारण बन्ने गर्छौं । हाम्रो खानपान, बसाइ, दिनचर्या, सोच यावत् कुराले पनि शरीरलाई रोगी बनाउने जोखिम हुन्छ । हामीले जानेर वा नजानेर गर्ने...
डा. अभिषेक ठाकुर मुटुरोग विशेषज्ञ
संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)
डेंगुको खास औषधि छैन, निको हुने उपाय के छ ?
डेंगु ज्वरो लामखुट्टेको टोकाइबाट लाग्ने पीडादायी र शरीरलाई कमजोर पार्ने संक्रामक रोग हो । यो रोग डेंगु भाइरसबाट सर्छ, जुन एडिस प्रजातिको लामखुट्टेको टोकाइबाट मानिसको शरीरमा प्रवेश गर्छ ।...
नेत्ररोग
बच्चाको आँखा कमजोर भएको कसरी थाहा पाउने ? (भिडियो)
अहिले बच्चाको लागि मनोरञ्जनको माध्यम बनिरहेको छ मोबाइल । जसकारण बच्चाको स्क्रिन टाइम बढेको छ । त्यसैले बच्चाहरू मोबाइलमा धेरै समय बिताउन चाहन्छन् । यस्तोमा अभिभावकले धेरै समय स्क्रिनमा...
डा. सविन ढकाल मोतीबिन्दु तथा रिफ्राक्टिभ सर्जन
प्रसूति तथा स्त्रीरोग
गर्भावस्थामा योनीस्राव भयो, कारण के होला ?
६० देखि ६५ प्रतिशत महिलाले गर्भावस्थामा अधिक योनीस्रावको अनुभव गर्छन् । यसरी योनीस्राव अधिक हुँदा कतिपय महिला चिन्तित हुन्छन् । त्यसमा पनि योनीबाट दुर्गन्धित तरल पदार्थ आउँदा उनीहरु आत्तिन...
डा. सुनिता व्यञ्जनकार प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
७ सर्वोत्तम पेय, जुन घरमै बनाउन सकिन्छ
गर्मी बढ्दो छ । तिर्खा लाग्दा के पिउने ? यतिबेला चिसो पेयले आँत भर्न मन लाग्छ । अतः यसका थुप्रै विकल्प छन् । पानी वा जुसका अतिरिक्त केही यस्ता...
डा. पुनेश्वर केशरी आयुर्वेदिक चिकित्सक
छाला तथा सौन्दर्य रोग
शल्यक्रियाबाट कसरी मुसा हटाउन सकिन्छ, कति लाग्छ खर्च ?
छालासँग सम्बन्धित समस्यामध्ये सबैभन्दा सामान्य समस्या हो, मुसाको समस्या । हात, खुट्टा, गाला, आँखीभौं, नाकको टुप्पो, निधार लगायत शरीरका अन्य अंगमा मुसा आउँदा सौन्दर्यमा पनि असर पारिरहेको हुन्छ ।...
डा. विकास पौडेल छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ
आहार तथा पोषण
मुटुलाई स्वस्थ राख्ने अनस्याचुरेटेड फ्याट कुन खानेकुराबाट पाइन्छ ?
शरीरलाई बोसो (फ्याट) जरुरी हुन्छ, जुन हामी खानेकुराको माध्यमबाट प्राप्त गर्छौं । तर कस्तो बोसो तत्व ? यसमा भने सतर्क हुनुपर्छ । किनभने हामीले विभिन्न माध्यमबाट खाने बोसो तत्व...
प्रा. डा. राजेन्द्र कोजु मुटुरोग विशेषज्ञ
मुटु रोग (उच्च रक्तचाप)
मुटु कसरी स्वस्थ राख्ने ?
शरीर सक्रिय र गतिशील हुन जरुरी छ । जति शारीरिक रुपमा सक्रिय रहन्छौं, उत्ति नै हाम्रो अंगहरुको कार्य सही ढंगले सञ्चालन हुन्छ । शारीरिक गतिविधि वा सक्रियताको सोझो प्रभाव...
संक्रामक रोग (फ्लु, कोरोना भाइरस)
गाईबाट पनि मानिसमा बर्ड फ्लु सर्छ ?
बर्ड फ्लु भाइरसहरुमध्ये ‘एचफाइभ एनवान’ लाई ‘उच्च घातक एभियन इन्फ्लुएन्जा’ भनेर चिन्ने गरिन्छ । पछिल्लो समयको तथ्यांकलाई आधार मान्ने हो भने एचफाइभ एनवान १० संक्रमितमध्ये कम्तीमा ५ देखि ६...
डा. शेरबहादुर पुन सरुवारोग विशेषज्ञ
सामान्य चिकित्सा
लगानीकर्ताको खटपटले बन्द भयो निदान अस्पताल
३० वैशाख, काठमाडौं । ललितपुरको पुल्चोकस्थित निदान अस्पतालको ढोकामा ताला झुण्ड्याइएको छ । छेउमा एउटा सूचना पनि टाँसिएको छ, जसले अस्पतालमा ताला घरधनीले लगाएको प्रष्ट हुन्छ । सम्झौता अनुसार...
सामान्य चिकित्सा
कस्तो रोग हो फाइब्रोमायल्जिया ?
मांसपेशी र हड्डीसम्बन्धीको दुखाइलाई फाइब्रोमायल्जिया भनिन्छ । यो एक किसिमको पेन डिसअर्डर अर्थात् दुखाइ विकार हो । यो एक दीर्घकालीन रोग हो, जुन शरीरका विभिन्न भागमा सरेर दुख्छ ।...
डा. रोशन पिया एनेस्थेसियोलोजिस्ट तथा दुखाइ विशेषज्ञ
क्यान्सर
विश्वभर पुरुष यौनाङ्ग क्यान्सर किन बढ्दैछ ?
एक पुरुषले आफ्नो लिङ्गमा गिर्खा पलाएको अनुभव गरे । ६३ वर्षीय उनी थुप्रै स्वास्थ्य संस्थामा धाए । तर समस्या पत्ता लागेन । ‘चिकित्सकहरुले बोसो बढेर मासु पलाएको भन्दै मलाई...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
‘मानसिक स्वास्थ्य समस्यामा बिरामीसँगै परिवारलाई पनि परामर्श जरुरी’
काठमाडौं । पछिल्लो समय मानसिक स्वास्थ्य ठूलो चुनौती बन्दै गएको छ । बदलिंदो जीवनशैलीसँगै तनाव, चिन्ता र डिप्रेसन जस्ता समस्या बढ्दै गएका छन् । यसको एउटा मुख्य कारण मानिसहरूले...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
मेनोपजको समस्या पुरुषलाई पनि हुन्छ ?
निश्चित उमेरपछि शरीरमा हार्मोनल परिवर्तन भएर शारीरिक कार्यमा ह्रास आउने गर्छ । यसलाई मेनोपज भनिन्छ । महिलामा हुने रजोनिवृत्ति एक यस्तै प्रकिया हो । महिलामा हुने मेनोपजको धेरै चर्चा...
स्नायु तथा नसा रोग
गर्मीमा हुने ब्रेन फ्रिज कस्तो समस्या हो ?
गर्मी छल्न धेरै चिसो पेय पदार्थ, आइसक्रिम, जुस पिउने आम प्रचलन छ । तर यस्तो चीजले विभिन्न स्वास्थ्य समस्या ल्याइरहेको हुन्छ । गम्भीर टाउको दुखाइ अर्थात् टाउकोको अगाडिको भागमा...
मानसिक स्वास्थ्य (डिप्रेसन, एन्जाइटी)
छोराछोरीलाई उत्कृष्ट बनाउन खोज्दा आमाबाबु डिप्रेसनमा परेका त छैनन् ?
आफ्नो सन्तान जीवनमा उत्कृष्ट होस्, राम्रो करिअर बनाओस् भन्ने हरेक अभिभावकको सपना हुन्छ । त्यसैले अभिभावकले आफ्ना सन्तानलाई विद्यालय शिक्षाका साथै अतिरिक्त क्रियाकलापमा पनि उत्कृष्ट बनाउन सक्दो प्रयास गर्छन्...
आहार तथा पोषण
रासायनिक पदार्थ हालेर पकाइएको आँप चिन्ने ६ तरिका
मीठो र रसिलो आँप मन नपराउने सायदै होलान् । तर आँपलाई छिटो पकाउन र रसिलो बनाउन धेरै रसायनको प्रयोग गरिने कुरा बेलाबेलामा सुनिन्छ । रसायन र कीटनाशकहरू स्वास्थ्यका लागि...
सुजा मोक्तान पोषणविद्
वाथ रोग (युरिक एसिड)
५ लक्षण, जुन युरिक एसिड बढी हुँदा पिसाबमा देखिन्छन्
गलत खानपान र खराब जीवनशैलीका कारण हिजोआज धेरैलाई युरिक एसिडको समस्याले सताउने गरेको छ । युरिक एसिड शरीरमा उत्पादन हुने एक प्रकारको फोहोर पदार्थ हो, जुन प्युरिन नामक रसायनको...
सामान्य चिकित्सा
गाडी चालकलाई कुन-कुन रोगको जोखिम हुन्छ ?
कामको प्रकृति र पेशाका कारण पनि मानिसलाई विभिन्न रोगल् सताउन सक्छ । दिनभर कुर्सीमा बसेर काम गर्ने व्यक्तिलाई एक खालको रोगको जोखिम हुन्छ भने शारीरिक श्रम गर्ने, भारी काम...
डा. सुनिल कोइराला वरिष्ठ कल्सल्टेन्ट न्युरोलोजिस्ट
आहार तथा पोषण
भिटामिनले शरीरमा के काम गर्छ ?
शरीरलाई स्वस्थ राख्न चाहिने ६ प्रकारका तत्वमध्ये एक हो, भिटामिन । शरीरलाई आवश्यक कार्बोहाइड्रेट, प्रोटिन, बोसो (चिल्लो पदार्थ), पानी र मिनरल (खनिज) तत्व जस्तै भिटामिन पनि एक हो ।...
कल्पना राजवंशी पोषणविद्
आहार तथा पोषण
तिर्खा लाग्दा पानी पिउने कि जुस ?
गर्मीमा शरीरबाट पसिना धेरै निस्किने भएकाले छिनछिनमा तिर्खा लागिरहेको हुन्छ । त्यसैले जाडोयामको तुलनामा गर्मीमा पानीको कमी महसुस भइरहन्छ, जसलाई डिहाइड्रेसन भनिन्छ । टाउको दुख्नु, ओठ, मुख सुक्नु, थकान...
प्रा.डा. लोचन कार्की जनरल फिजिसियन
छाला तथा सौन्दर्य रोग
अनुहारको चाउरीपनलाई कसरी सन्तुलनमा राख्ने ?
जति जति उमेर ढल्किंदै जान्छ, उति उति अनुहारको छाला फिका र फुस्रो हुँदै जान्छ । चाउरीपन देखिन थाल्छ । उमेरसँगै छालाका विभिन्न तन्तुहरू मासिंदै जान्छन् । छालाको भित्री तहमा...
डा. अनिलकुमार भट्ट छाला तथा यौनरोग विशेषज्ञ
Login
+कृपया ध्यान दिनुहोस्:
- अब तपाइले कमेन्ट गर्नका लागि अनिवार्य रजिस्ट्रेसन गर्नुपर्ने छ ।
- आफ्नो इमेल वा गुगल, फेसबुक र ट्वीटरमार्फत् पनि सजिलै लगइन गर्न सकिने छ ।
- यदि वास्तविक नामबाट कमेन्ट गर्न चाहनुहुन्न भने डिस्प्ले नेममा सुविधाअनुसारको निकनेम र प्रोफाइल फोटो परिवर्तन गर्नुहोस् अनि ढुक्कले कमेन्ट गर्नहोस्, तपाइको वास्तविक पहिचान गोप्य राखिने छ ।
- रजिस्ट्रेसनसँगै बन्ने प्रोफाइमा तपाइले गरेका कमेन्ट, रिप्लाई, लाइक/डिसलाइकको एकमुष्ठ बिबरण हेर्नुहोस् ।